24.01.2015 Views

Niezmienniki relatywistyczne i ich wykorzystanie w opisie ... - Sage

Niezmienniki relatywistyczne i ich wykorzystanie w opisie ... - Sage

Niezmienniki relatywistyczne i ich wykorzystanie w opisie ... - Sage

SHOW MORE
SHOW LESS
  • No tags were found...

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Związek (4) mówi też, że masa ma taką samą wartość w każdym układzie<br />

odniesienia (nie będziemy w tym wykładzie używać pojęcia masy <strong>relatywistyczne</strong>j<br />

(m r ), której użył Einstein w słynnym wzorze E = m r c 2 ).<br />

Pamiętając o związku prędkości, oznaczonej przez v z energią i pędem cząstki<br />

dostajemy<br />

v = c 2 p E = p<br />

c2 √<br />

p2 c 2 + m 2 c . (6)<br />

4<br />

Widać stąd, że długość prędkości<br />

c|p|<br />

|v| = c√ (7)<br />

p2 c 2 + m 2 c 4<br />

nie może przekroczyć prędkości światła c.<br />

Musimy tu nawiązać do ważnego dla całej fizyki pomiaru prędkości neutrin<br />

lecących z laboratorium CERN w Szwajcarii do laboratorium Gran Sasso<br />

we Włoszech [1]. Wynik pomiaru wykazuje, że neutrina poruszają się szybciej<br />

niż światło. Gdyby ten pomiar został potwierdzony musielibyśmy zmienić wiele<br />

w naszym <strong>opisie</strong> zjawisk fizycznych. Pomiar ten mimo koncepcyjnej prostoty -<br />

mierzymy odległość i czas przelotu neutrin i stąd wyznaczamy <strong>ich</strong> prędkość -<br />

jest jednak bardzo trudny pod wzgędem technicznym i wymagał zastosowania<br />

wielu skomplikowanych technik eksperymentalnych (m. in. konieczna jest bardzo<br />

dokładna synchronizacja zegarów używanych w obydwu laboratoriach). W<br />

związku z tym, by można było uwierzyć w wyniki tego eksperymentu konieczny<br />

jest niezależny pomiar przez inną grupę badawczą.<br />

Najprostszy sposób w jaki można otrzymać prędkości większe od prędkości<br />

światła nie wychodząc poza szczególna teorię względności to dopuszczenie, że<br />

masa cząstki może być liczbą zespoloną (urojoną). Wtedy m 2 < 0 i |v| > c.<br />

Takie koncepcje pojawiły się o wiele wcześniej niż pomiar kolaboracji OPERA,<br />

zaś cząstki o takiej własności nazywamy tachionami. Tego typu rozszerzenie<br />

pojęcia masy prowadzi jednak do poważnych problemów przy konstrukcji teorii<br />

oddziaływania cząstek elementarnych, które do teraz nie zostały pomyślnie<br />

rozwiązane.<br />

2 Rozpad β jąder i hipoteza istnienia neutrina<br />

W oparciu o dane eksperymentalne z rozpadów β jąder, i proste wyliczenia kinematyczne<br />

z użyciem niezmienników realtywistycznych Wolfgang Pauli w roku<br />

1930 zapostulował istnienie cząstki, która została nazwana neutrino. Prześledzimy<br />

tutaj jego tok rozumowania.<br />

Rozpad β jąder to proces<br />

A<br />

ZX → A Z−1 Y + e − + ¯ν e (8)<br />

2

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!