Niezmienniki relatywistyczne i ich wykorzystanie w opisie ... - Sage
Niezmienniki relatywistyczne i ich wykorzystanie w opisie ... - Sage
Niezmienniki relatywistyczne i ich wykorzystanie w opisie ... - Sage
- No tags were found...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Związek (4) mówi też, że masa ma taką samą wartość w każdym układzie<br />
odniesienia (nie będziemy w tym wykładzie używać pojęcia masy <strong>relatywistyczne</strong>j<br />
(m r ), której użył Einstein w słynnym wzorze E = m r c 2 ).<br />
Pamiętając o związku prędkości, oznaczonej przez v z energią i pędem cząstki<br />
dostajemy<br />
v = c 2 p E = p<br />
c2 √<br />
p2 c 2 + m 2 c . (6)<br />
4<br />
Widać stąd, że długość prędkości<br />
c|p|<br />
|v| = c√ (7)<br />
p2 c 2 + m 2 c 4<br />
nie może przekroczyć prędkości światła c.<br />
Musimy tu nawiązać do ważnego dla całej fizyki pomiaru prędkości neutrin<br />
lecących z laboratorium CERN w Szwajcarii do laboratorium Gran Sasso<br />
we Włoszech [1]. Wynik pomiaru wykazuje, że neutrina poruszają się szybciej<br />
niż światło. Gdyby ten pomiar został potwierdzony musielibyśmy zmienić wiele<br />
w naszym <strong>opisie</strong> zjawisk fizycznych. Pomiar ten mimo koncepcyjnej prostoty -<br />
mierzymy odległość i czas przelotu neutrin i stąd wyznaczamy <strong>ich</strong> prędkość -<br />
jest jednak bardzo trudny pod wzgędem technicznym i wymagał zastosowania<br />
wielu skomplikowanych technik eksperymentalnych (m. in. konieczna jest bardzo<br />
dokładna synchronizacja zegarów używanych w obydwu laboratoriach). W<br />
związku z tym, by można było uwierzyć w wyniki tego eksperymentu konieczny<br />
jest niezależny pomiar przez inną grupę badawczą.<br />
Najprostszy sposób w jaki można otrzymać prędkości większe od prędkości<br />
światła nie wychodząc poza szczególna teorię względności to dopuszczenie, że<br />
masa cząstki może być liczbą zespoloną (urojoną). Wtedy m 2 < 0 i |v| > c.<br />
Takie koncepcje pojawiły się o wiele wcześniej niż pomiar kolaboracji OPERA,<br />
zaś cząstki o takiej własności nazywamy tachionami. Tego typu rozszerzenie<br />
pojęcia masy prowadzi jednak do poważnych problemów przy konstrukcji teorii<br />
oddziaływania cząstek elementarnych, które do teraz nie zostały pomyślnie<br />
rozwiązane.<br />
2 Rozpad β jąder i hipoteza istnienia neutrina<br />
W oparciu o dane eksperymentalne z rozpadów β jąder, i proste wyliczenia kinematyczne<br />
z użyciem niezmienników realtywistycznych Wolfgang Pauli w roku<br />
1930 zapostulował istnienie cząstki, która została nazwana neutrino. Prześledzimy<br />
tutaj jego tok rozumowania.<br />
Rozpad β jąder to proces<br />
A<br />
ZX → A Z−1 Y + e − + ¯ν e (8)<br />
2