Regionalni plan upravljanja medicinskim otpadom za ... - Ekologija.ba

1. UVOD
Ekonomski razvijenije zemlje stvaraju velike količine otpada, pa su danas suočene sa ozbiljnim
problemima vezanim za zbrinjavanje i upravljanje otpadom. Od ukupno 1,3 biliona tona otpada, koji
zemlje EU stvaraju svake godine, oko 40 miliona tona smatra se opasnim otpadom. Prema podacima
Organizacije za upravljanje, saradnju i razvoj (OECD) između 1990. i 1995. godine količina otpada u
Europi porasla je za 10%, dok bi prema njihovoj procjeni u periodu do 2020. godine taj porast mogao
biti 45% (European Commission, 2003).
Zemlje u razvoju, kao što je BiH, stvaraju manje količine otpada od razvijenih zemalja. Međutim, kod
njih su problemi štetnog uticaja na zdravlje ljudi i okoliš još veći jer nemaju uređene sisteme
sakupljanja i zbrinjavanja otpada.
Kao i u svijetu, zbrinjavanje medicinskog otpada u BiH postaje sve veći problem. Da bi se krenulo u
rješavanje ovog problema, formirana je Radna grupa koja se sastoji od eksperata koji su predstavnici
zdravstvenih ustanova, vlasti, biznis sektora i organizacija civilnog društva. Radna grupa je pristupila
izradi Regionalnog plana upravljanja medicinskog otpada za sjeveroistočnu BiH sa ciljem da osnovne
smjernice za sakupljanje i zbrinjavanje medicinskog otpada u sjeveroistočnoj BiH u narednih 5 godina.
2. OPĆE KARAKTERISTIKE REGIONA SJEVEROISTOČNE BIH
Region sjeveroistočne BiH, koji je obuhvaćen ovim Regionalnim planom za upravljanje medicinskim
otpadom, zauzima površinu oko 10 000 km² i graniči se sa Hrvatskom i Srbijom na sjeveru i istoku, a
sa centralnim dijelovima BiH na jugu i zapadu. Raspoređena je u 35 općina, od čega je 18 iz Republike
Srpske, 16 iz Federacije BiH i Brčko distrikta BiH.
Region je u suštini multipolaran, sa tri glavna centra, ali bez jasno dominirajućeg glavnog centra.
Najveći grad je Tuzla, sjedište Tuzlanskog kantona Federacije BiH i tradicionalno industrijski i
univerzitetski centar; drugi grad po veličini je Bijeljina, istovremeno i drugi grad po veličini Republike
Srpske, centar trgovine i strateški pozicioniran u središtu poljoprivredne regije Semberije, a treći je
Brčko, grad koji svoj nedavni napredak duguje svom specijalnom administrativnom statusu
materijalizovanom u relativno povoljnom poslovnom okruženju, kao i svom izvanrednom
geografskom položaju uz rijeku Savu.
Sjeveroistočna BiH je najgušće naseljena regija sa populacijom od preko milion stanovnika, što
predstavlja preko jedne četvrtine ukupne populacije BiH, a površinski obuhvata samo 15% teritorije
države. Demografska zdravstvena situacija regije je dosta dobra, sa stopom prirodnog rasta
stanovništva više nego dvostruko većom od prosjeka države (140 st./km² u Regiji prema 75 st./km² u
BiH). (“Integrisana ekonomska analiza za ekonomsku regiju sjeveroistočna BiH“, www.nerda.ba)
3. CILJEVI REGIONALNOG PLANA UPRAVLJANJA MEDICINSKOG OTPADA ZA SI BIH
Polazeći od analize stanja i vizije održivog i funkcionalnog sistema upravljanja medicinskim otpadom i
važećih propisa, definirani su ciljevi ovog dokumenta.
Osnovni cilj je uvođenje zdravstveno bezbjednog i ekološki prihvatljivog načina postupanja sa
medicinskim otpadom, primjerenog nacionalnoj ekonomskoj situaciji i stepenu razvoja zdravstvene
zaštite.
Specifični ciljevi:
Smanjenje rizika po zdravlje i okoliš od medicinskog otpada;
Zaštita stanovništva od zaraznih bolesti;
Centar za ekologiju i energiju 5