Vademecum współczesnych twórców kultury i zespołów

ZESPOŁY REGIONALNE I ŚPIEWACZE POWIATU CIESZYŃSKIEGOFolklorystyczna „Torka”. Przez pierwszych pięć lat zespół działał przy FiliiUniwersytetu Śląskiego w Cieszynie i skupiał studentów pochodzącychz Beskidu Śląskiego. Od czasu kiedy grupa przekształciła się w kapelęgóralską, aż po chwilę obecną wyraźnym liderem (prymistą) jest jej założyciel– Kazimierz Urbaś. Od początku swego muzykowania kształcił on młodychinstrumentalistów, mając przez to widoczny wpływ także na nową formacjęfolkową innych kapeli góralskich z okolicy a m.in. „Wałachów” z Istebnej,„Jetelinki” z sąsiedniej Jaworzynki. Wczesny skład zespołu przedstawiał sięnastępująco: Jacek Kotarba – skrzypce, Czesław Węglarz – gajdy i KazimierzUrbaś – pierwsze skrzypce. Przez następnych prawie 30 lat Kapela „Torka”występowała jednak w różnorodnych składach, często z udziałem wieluznanych dziś instrumentalistów regionalnych. Występując w audycjachradiowych lub publikując graną przez siebie muzykę w udostępnianychw handlu nagraniach, członkowie „Torki” aktywnie popularyzują ŚląskCieszyński. Kapela występowała także podczas krajowych i zagranicznychfestiwali folklorystycznych, a m.in. w Austrii, Belgii Bułgarii, Holandii,Rumunii i Turcji.Kapela Ludowa „Jetelinka” z Jaworzynki - założona w 1987 r.Kierownikiem zespołu jest Monika Wałach. Jetelinka to kapela muzykiludowej. Według członków zespołu jego nazwa wynika stąd, że kiedy powstał,składał się z dzieci – uczniów Szkoły Podstawowej nr 1 w Jaworzynce.Ich nauczycielami gry na instrumentach byli Monika i Rafał Wałachowiez Jaworzynki. Wałachowie prowadzili także równolegle szkolny zespółfolklorystyczny „Czadeczka”, któremu kapela przygrywała. „Jetelinka” brałaudział w przeglądach organizowanych przez dawny Wojewódzki OśrodekKultury w Bielsku – Białej. Obecnie kapela funkcjonuje w składzie: MonikaWałach (kierownik zespołu, pierwsze skrzypce), Marzena Suszka (w zespoleod 1989 r. – altówka), Anna Juroszek (od 1998 r. – skrzypce). Od 2004 rokuna kontrabasie, trombicie i gajdach w „Jetellince” gra także Martin Wałachoraz Janusz Macoszek, mający do dyspozycji cały arsenał instrumentówpasterskich: trąbitę, róg, wszelkie fujarki, okaryny itp. Rafał Wałach jestnatomiast kierownikiem muzycznym kapeli. W tym składzie zespółnajczęściej wyjeżdża na trasy koncertowe występując głównie w rozmaitychszkołach. Od 2003 r. „Jetelinka” współpracuje też z Filharmonią Białostockąoraz z Agencją Artystyczną „Promocja” w Warszawie, zaś od 2004 rokuwyjeżdża co roku do Filharmonii Dolnośląskiej w Jeleniej Górze. Poprzezswoje występy wszędzie prezentuje i promuje folklor górali istebniańskich,czyniąc to w zakresie muzyki, śpiewu, tańca i tych obrzędów, które możnapokazać w trakcie audycji muzycznej. Spotyka się z zainteresowaniem,ciepłym przyjęciem publiczności, a także z uznaniem fachowców, jak np.prof. A. Madeja – wykładowcy Akademii Muzycznej w Warszawie.W lokalnych przeglądach folklorystycznych prezentują Wałachowie takżeswoich uczniów, najczęściej w kategoriach instrumentalistów i śpiewaków.W ostatnich latach działalność ta została uhonorowana nagrodą „Złote SercaŻywieckie”, którą otrzymała Monika Wałach jako instruktorka.86