Konfliktet E Interesit(vazhdim)Raste Të Tjera Të Konflikteve Të InteresitFamiljarët e Afërt. Ashtu siç tregohet në seksionet e mëparshme, veprimtaritëe një familjari të afërm mund të krijojnë një konflikt real ose të dukshëm interesi.Kjo ndodh kur besnikëria e një të punësuari ndahet – ose mund të duket si endarë – ndërmjet besnikërisë ndaj familjarit të afërm (i cili ka interesa të caktuara)dhe besnikërisë ndaj <strong>PMI</strong> (i cili mund të ketë interesa të ndryshme). Një “familjari afërt” mund të jetë bashkëshorti ose bashkëshortja, prindërit ose njerku dhenjerka; fëmijët, thjeshtri dhe thjeshtrë; vëllezërit dhe motrat, vëllezërit osemotrat me prindër të ndryshëm; nipërit dhe mbesat; tezet/hallat dhe dajat/xhajat; gjyshërit fëmijët e fëmijëve; familjarët e bashkëshortit/bashkëshortes.Gjithashtu, rregullat për “familjarët e afërt” mbulojnë gjithashtu partnerëtvendas (të njohur ose jo zyrtarisht sipas ligjeve vendase), personi me të cilinju jetoni, ose personi me të cilin ju jeni në një marrëdhënie të afërt personaleose romantike. Në çështjet e konfliktit ju nuk jeni përgjegjës për të mësuarrreth veprimtarisë së anëtarëve të familjes të cilët nuk jetojnë me ju. Përanëtarët e familjes që jetojnë jashtë shtëpisë suaj, ju duhet të shqetësohenivetëm për ato rrethana për të cilat jeni në dijeni.Furnizues, Klientë dhe Konkurrentë Potencialë. Për konfliktet e interesit,një “furnizues”, “klient” ose “konkurrent” përfshin gjithashtu si furnizuesit,klientët dhe konkurrentët aktualë ashtu edhe ata potencialë.Nëse mendoni se mund të keni një konflikt interesi, ose se të tjerët ka gjasatë besojnë se një veprimtari ose marrëdhënie në të cilën ju jeni përfshirëështë një konflikt interesi, ju duhet të sqaroni menjëherë me shkrim situatëntek Drejtori i Veprimtarisë së Ligjshme.i Raportimi elektronik i konfliktit të interesit është i mundshëm në faqene intranetit për Veprimtarinë e Ligjshme të <strong>PMI</strong>. Nëse keni ndonjë pyetje sesi të raportoni, ose për ndonjë gjë tjetër në lidhje me konfliktet e interesit, julutem kontaktoni Departamentin e Veprimtarisë së Ligjshme.Marrja E DhurataveDhe Argëtimi<strong>PMI</strong> ka shumë furnizues, dhe furnizuesit janë tepër të rëndësishëm përsuksesin e shoqërisë sonë. Kjo është arsyeja përse marrëdhëniet mefurnizuesit dhe palët e tjera të treta me të cilat ne bëjmë biznes duhet të bazohen tërësisht mbi vendime biznesi të arsyeshme dhe bashkëpunimtë drejtë. Dhuratat dhe argëtimet për shkak të biznesit mund të ndërtojnënjë vullnet të mirë, por gjithashtu, ato mund të vështirësojnë të qënuritobjektivë në lidhje me personin që i ofron ato. Me pak fjalë, dhuratat dheargëtimet mund të krijojnë konfliktet e veta të interesit.“Dhuratat dhe Argëtimet” përfshijnë çdo gjë me vlerë, siç janë uljeçmimesh, hua, para në dorë, kushte të favorshme mbi ndonjë produktose shërbim, shërbime, shpërblime, transport, përdorim të automjeteveose lehtësira për pushime, aksione ose instrumente të tjera financiare,pjesëmarrje në oferta burse, përmirësime të shtëpisë, bileta, dhe kuponadhuratash. Lista potenciale është pa mbarim – këto janë vetëm shembuj.SHËNIM: Në disa degë, mund të zbatohen standarte më kufizuese mbidhuratat dhe argëtimet. Punonjësit e këtyre degëve nuk duhet të pranojnëasnjë dhuratë ose argëtim i cili shkel këto standarde.<strong>Kodi</strong> i <strong>Sjelljes</strong> i <strong>PMI</strong> 13
Marrja E DhurataveDhe Argëtimeve(vazhdim)?Pyetje: Një përfaqësuesshitjesh i një furnizuesiju ofron ju një stilolaps tëveçantë të cilin shoqëria e tije përdor për të nënshkruarkontrata, por ka një kleçkë nëofertë. Ai ju thotë se mundta merni stilolapsin nëse endihmoni duke ndërhyrë përrastin e tij tek pjesa tjetëre ekipit të prokurimeve.Meqënëse stilolapsi vlen mëpak se USD 250, a mund tapranoni?Përgjigje: Jo, sepseekziston një “quid pro quo”,shprehje që do të thotë “mëjep` të jap”. Ai do t’ua japëstilolapsin vetëm nëse merrdiçka në shkëmbim. Edhepse kjo duket si një çështjee vogël, këto marrëveshje“quid pro quo” janë në listëne dhuratave dhe argëtimeve“Gjithmonë Gabim”.Dhuratat dhe argëtimet që u ofrohen punonjësve të <strong>PMI</strong> dhe familjarëvetë tyre të afërt ndahen në tre kategori:ZAKONISHT TË LEJUESHMEDisa dhurata dhe argëtime janë aq të vogla sa nuk kërkojnë miratim.Dhurata ose argëtime me një vlerë të kombinuar tregu prej USD 250ose më pak nga një burim i vetëm gjatë një viti kalendarik hyjnë në këtëkategori (për aq kohë sa ato nuk përfshihen në kategorinë “GjithmonëGabim”, më poshtë). Kjo do të thotë se për aq sa vlera e atyre që vijojnënuk shkon në total më shumë se USD 250 nga një burim i vetëm gjatënjë viti kalendarik, ato nuk kërkojnë miratim: Dreka/darka të herë pas hershme me një partner biznesi. Sporte të zakonshme, teatër dhe shfaqje kulturore të tjera. Dhurata dhe argëtime të tjera të arsyeshme dhe të zakonshme.Në mënyrë të ngjashme, pranimi i artikujve promocionalë me vlerënominale, si stilolapsa, kalendarë, dhe kafe të cilat u jepen klientëvenë përgjithësi, nuk kërkojnë miratim.GJITHMONË GABIMLloje të tjera dhuratash dhe argëtimesh janë thjesht të gabuara,qoftë në fakt ashtu edhe në dukje, kështu që ato nuk janë asnjëherëtë lejueshme, dhe askush nuk mund t’i miratojë ato. Punonjësit nukmunden asnjëherë: Të pranojnë ndonjë dhuratë ose argëtim që do të ishte e/i paligjshëmose do të rezultonte në shkelje të ligjit. Të pranojnë ndonjë dhuratë në para ose ekuivalent të parasë (siçjanë kuponat e dhuratave të cilat janë të transferueshme ose tëkonvertueshme në para), çeqe bankare, urdhër pagese, tituj tëinvestueshëm, instrumente të negociueshme, hua, aksione oseshitblerje e privilegjuar aksionesh. Të pranojnë ose kërkojnë si “më jep të jap” – “quid pro quo”, ose sipjesë e një marrëveshjeje për të bërë ndonjë gjë në shkëmbim përdhuratën ose argëtimin. Të marrin pjesë në ndonjë argëtim i cili është jashtë normavemorale, i orientuar seksualisht, ose që shkel në ndonjë mënyrë tjetërangazhimin tonë ndaj respektit reciprok. Të marrin pjesë në ndonjë veprimtari ku e dinë që personi që ofrondhuratën ose argëtimin do të shkelë standardet e punëdhënësit të vet.<strong>Kodi</strong> i <strong>Sjelljes</strong> i <strong>PMI</strong> 14