Stałe napięcie mięsni akomodacyjnych oka jest głównym powodem dolegliwościzwiązanych z pracą przy monitorach, dlatego zastosowanie okularów korekcyjnych jestdecydującym elementem poprawy warunków pracy z komputerem. Aby okulary mogłyrzeczywiście zmniejszyć napięcie mięśni akomodacyjnych muszą bardzo dokładniekorygować nawet niewielką wadę sferyczną a takŜe nawet fizjologiczny astygmatyzm orazuwzględniać odległość oczu od ekranu z dokładnością kilku centymetrów. Z biegiem czasuczłowiek stwierdza pogorszenie wzroku. Nie jest ono jednak skutkiem zmian anatomicznychoka, wydłuŜenia lub skrócenia gałki ocznej, ale wynika z upośledzenia akomodacji – zezmniejszenia sprawności mięśni oczu.Ludzie noszący okulary korekcyjne mogą odczuwać większy dyskomfort w pracy przykomputerze. Jedną z głównych przyczyn dyskomfortu jest wada wzroku, którą lekarz okulistaokreśla dla dwóch odległości: do dali – mierzona przy ustawieniu oczu na nieskończonośći do bliŜy – ustawienie wzroku na odległość około 30 cm. Niestety ani w pierwszym, ani wdrugim przypadku nie odzwierciedla to warunków pracy przy komputerze, gdyŜ odległośćoka od ekranu monitora wynosi kilkadziesiąt centymetrów. KaŜdy klient mający wadęwzroku, w momencie diagnozy, powinien informować lekarza okulistę, Ŝe pracuje długi czasprzy komputerze umieszczonym w zmierzonej wcześniej odległości. Wtedy lekarz moŜeprzepisać szkła korekcyjne odpowiednie dla wieku klienta i rodzaju wykonywanej pracy.Ludziom z presbyopią naleŜy zalecić szkła progresywne, które równocześnie zapewniająoczom moŜliwość pracy na róŜne odległości (równieŜ odległość oko – monitor) lubdodatkowe okulary tylko do pracy z monitorem. KaŜdemu, bez względu na wiek i rodzajwykonywanej pracy, bezwzględnie powinno się zalecić szkła pokryte powłokamiantyrefleksyjnymi. Powłoki te likwidują bardzo męczące i szkodliwe dla oczu odbicie światłaod powierzchni szkieł. Takie powłoki zwiększają przejrzystość soczewek, a same soczewkipozbawione odblasków stają się prawie niezauwaŜalne. Okulary z tymi warstwami sąkonieczne do pracy przy komputerze.Szkodliwe dla oczu są równieŜ niewłaściwe warunki pracy takie jak: złe oświetlenie nastanowisku, ustawienie monitora wymuszające nienaturalne ułoŜenie ciała, głowy i oczu.Problem „okularów do komputera” jest dość złoŜony ale decydującym elementemo komforcie pracy z monitorem jest właściwa korekcja wady wzroku z bardzo dokładnymzwróceniem uwagi na odległość oczu od monitora.Okulary korygujące tę wadę powinny być najwyŜszej jakości, czyli z dobrymi,wielowarstwowymi powłokami przeciwodblaskowymi. Lepsze są soczewki z tworzyw odszklanych z uwagi na zdecydowanie lepsze pochłanianie promieniowania UV i mniejsząwagę.Człowiek cieszący się dobrym wzrokiem (lub noszący odpowiednie okulary),zachowując właściwe warunki i dyscyplinę pracy, nie będzie odczuwał pogorszenia wzroku,które mogłoby wynikać ze szkodliwego działania monitora. Praca przy komputerze nie jestczynnikiem sprzyjającym występowaniu chorób ogólnych na przykład: białaczki, czy teŜchorób oczu takich jak zaćma, jaskra, zwyrodnienie siatkówki czy nerwu wzrokowego.MoŜna klientowi pracującemu przy monitorze zaproponować ćwiczenia relaksacyjne oczu –choćby częste mruganie czy spoglądanie na zielone drzewa.Rozporządzenie Ministra Pracy i PS z dnia 1.12.1998 (Dz.U. 148 poz. 973 z 10 grudnia1998 z późniejszymi zmianami) zobowiązuje pracodawcę do:− przeprowadzenia oceny warunków pracy w aspekcie: obciąŜenia narządu wzroku orazukładu mięśniowo-szkieletowego czynnikami fizycznymi w tym szczególnienieodpowiednim oświetleniem,− zapewnienia pracownikom: łączenie przemienne pracy związanej z obsługą monitoraz innymi rodzajami pracy nie obciąŜającymi narządu wzroku przy nie przekraczaniu<strong>Pracownia</strong> <strong>Salonu</strong> <strong>Optycznego</strong>27Piotr Michałowski
godziny nieprzerwanej pracy przy monitorze lub co najmniej 5 minutową przerwęwliczaną do czasu pracy po kaŜdej godzinie pracy przy monitorze,− zapewnić pracownikowi okulary korygujące wzrok, zgodnie z zaleceniem lekarza, jeŜelibadania profilaktyczne wykaŜą potrzebę ich stosowania.Dlatego osobom zamawiającym okulary do komputera powinno się zaproponowaćfakturę na te okulary by klient mógł ubiegać się o zwrot kosztów od swojego pracodawcy.Rys. 10. Pozycja ciała przy pracy z monitorem komputerowym[15]Wpływ barwy na psychikęOtaczające nas barwy mają ogromny wpływ na naszą psychikę. Kolor Ŝółty to wesołykolor słońca, radości. Działa na ludzi ocieplająco, pobudzająco. Ale kolor cytrynowy męczyi wywołuje poczucie bezsilności. Barwa jaskrawo pomarańczowa pobudza. Daje poczucieciepła i przyciąga uwagę. Przynosi radość i wzbudza zapał. Czerwony to kolor mocnyagresywny i dominujący. UŜyty w pomieszczeniu moŜe wywołać gwałtowne reakcjeemocjonalne. Szybko męczy wzrok. Barwa purpurowa uspokaja, wywołuje przypływmelancholii, ale moŜe teŜ nastrajać złośliwie. Daje uczucie świeŜości i delikatności. Subtelnabarwa fioletu wywołuje uczucie smutku i tkliwości. Kolor niebieski kojarzy się z duŜymipłaszczyznami, budzi melancholię, uczucie samotności. Zielony to kolor przyrody, wywołujeuczucie spokoju, odpręŜenia, odpoczynku, Sprawia wraŜenie świeŜości i wilgoci. Oliwkowyłagodzi jaskrawe oświetlenie i kontrasty, nadaje pomieszczeniom nastrój przytulności. Barwabrązowa sprzyja uczuciom spokoju, ciepła ale moŜe teŜ dawać poczucie duszności. OdpręŜaale czasem moŜe teŜ przygnębiać.Z pomieszczenia o silnie zaakcentowanych barwach na ogół wychodzimy po krótszymlub dłuŜszym czasie, ale kolor soczewek oddziałowuje przez cały czas noszenia okularów.Dlatego przy dobieraniu barwy szkieł okularowych musimy pamiętać, Ŝe moŜemy przyczynićsię do zmian w psychice klienta. Trzeba teŜ uświadomić to klientowi. PoniewaŜ optycy niemają kwalifikacji psychiatrów więc bezpieczniej będzie nie poprawiać psychiki innych ludziprzy pomocy barwnych okularów. Ze względu na psychikę najmniejsze zmiany dają barwyszare, brązowe i oliwkowe. Kolor Ŝółty najlepiej poprawia kontrasty barwne, dlatego teŜ jestchętnie uŜywany przez kierowców w „szarych” godzinach.<strong>Pracownia</strong> <strong>Salonu</strong> <strong>Optycznego</strong>28Piotr Michałowski