07 - Trung tâm Thông tin KH&CN

Doanh trường KH&CNCơ cấu lật sàn thùng, một trong nhữngthiết bị được cải tiến để làm tăng hàmlượng công nghệ tại nhà máy.của Công ty Cổ phần Ô tô Trường Hải.Do chuyền hàn thùng tải lửng khôngvận hành được tốt, công suất thấp,hiệu suất chuyền chỉ đạt 50%. Đây làdây chuyền quan trọng của quá trìnhsản xuất xe tải, nên Ban giám đốc, Bankhoa học kỹ thuật và công nghệ củacông ty cùng các giảng viên tại KhoaKỹ thuật Giao thông TP.HCM đã tiếnhành đánh giá thử nghiệm công nghệcủa chuyền này.Qua quá trình đánh giá, xác địnhnguyên nhân là do trình độ con ngườicòn hạn chế và máy móc sử dụngtrong chuyền còn ở mức độ côngnghệ thấp chưa đáp ứng để tạo racác sản phẩm có chất lượng cao. Kếtluận của quá trình đánh giá là cầntiến hành đào tạo và kiểm tra trình độtay nghề công nhân hàn, thay thế cácmáy hàn cũ, có công suất nhỏ khôngđảm bảo yêu cầu và lượng tiêu thụđiện năng lớn. Sau khi tiến hành thaythế, cải tiến một số máy hàn theo yêucầu cũng như nâng cao tay nghề củacông nhân, thực tế cho thấy công suấtvà hiệu suất làm việc của nhà máy đãđược nâng cao đáng kể, lên đến 80%.Tư vấn “hẹp” có nhiều triểnvọng phát triển hơn tư vấn“rộng”Thực tế tại Việt Nam còn hiếm cáctrường hợp công ty nhờ tư vấn, đặcbiệt là về mặt công nghệ. Giám đốcCông ty Tư vấn Council WorldwideNguyễn Đăng Duy Nhất cho biết làmtư vấn ở Việt Nam rất khó bởi vì nhiềuDN còn chưa thực sự tin tưởng vào cácnhà tư vấn. Chẳng hạn như khi đề xuấtthay đổi một cái gì đó thì ban giám đốcthường từ chối. Trong quá trình thực40hiện, còn nhiều công ty can thiệp vàocông việc của nhà tư vấn. Ông NguyễnTrung Thẳng, Chủ tịch Hội đồng quảntrị Tập đoàn Masso, cho rằng để tưvấn cho DN Việt Nam, thay vì vấn đềtư vấn chỉ cần 1 giờ đồng hồ thì côngty tư vấn phải tốn đến 10 giờ, tuy vậyhiệu quả không cao. Theo ông Thẳng,nhiều DN muốn công ty tư vấn phảigiải quyết những vấn để của DN, trongkhi thực tế, công ty tư vấn chỉ là đơn vịhỗ trợ về cách thức, còn lãnh đạo DNvẫn phải thực thi. Điều này khiến chonhiều khi cả hai phía không tìm đượctiếng nói chung, dẫn đến hợp đồngtư vấn đổ vỡ. Bên cạnh đó, việc quảngbá cho tư vấn công nghệ còn yếu. Hầuhết các công ty tìm đến nhà tư vấn dựatrên sự quen biết từ trước. Việc tìmđến nhà tư vấn qua các kênh thôngtin khác rất ít. Cầu nối giữa DN với lựclượng khoa học và công nghệ còn khámong manh. Trong số 400 viện nghiêncứu của Nhà nước, hiện có rất ít việntạo ra được những sản phẩm đáp ứngnhu cầu thực tiễn.Tuy nhiên, theo TS. Bùi Nguyên Hùng,giảng viên Trường Đại học Bách khoathì các DN vẫn có nhu cầu sử dụng tưvấn nhưng thường nhờ đến lĩnh vực tưvấn rất hẹp như 5S hay Kaizen chứ hiếmcó DN nào nhờ tư vấn về quản trị. Theokhảo sát tại một trường đại học với hơn300 giảng viên thì số giảng viên có thunhập từ nghiên cứu khoa học, tư vấncao hơn thu nhập từ việc giảng dạytruyền thống khoảng 10%. Con số nàyhiện đang tăng dần theo từng năm.Theo kinh nghiệm nhiều nhà tư vấnthì nhu cầu tư vấn công nghệ nhiềuTS. Bùi Nguyên Hùng, giảng viênTrường Đại học Bách khoa trình bàycác kinh nghiệm trong quá trình tư vấncông nghệSTinfo SỐ 7 - 2013khi chỉ là những chi tiết nhỏ như làmthế nào để nâng chất lượng sản phẩm,giảm tỉ lệ hàng hao hụt, làm thế nàođể khu sản xuất gọn gàng hơn… Ví dụnhư công ty sản xuất bao bì carton ởĐồng Nai, năm 2012, công ty đạt mộtmức tăng trưởng ngoạn mục là doanhthu tăng 22%, lợi nhuận tăng 8% sovới năm 2011. Có được thành côngnày, công ty cho biết chính là nhờ vàotư vấn. Họ không nhờ tới sự hỗ trợ lớnlao mà chủ yếu đi vào những phần nhỏnhư nhờ tư vấn về 5S, Kainzen, bảo trìnăng suất tổng thể (TPM), kỹ thuậtbảo trì, chất lượng sản phẩm, tiết kiệmnăng lượng, …Một lãnh đạo công tycho biết: “Chúng tôi đã và tiếp tục sửdụng các dịch vụ tư vấn bởi vì nhu cầunày ngày càng tăng do đòi hỏi củakhách hàng công ty ngày càng khắtkhe. Ngoài ra, đối với DN, chi phí củatư vấn không đáng kể đối với công ty.Quan trọng là hiệu quả của tư vấn”.Theo ông Dieter Reineke, chuyên giatư vấn quản trị, Giám đốc chương trìnhEMBA-MCI phân tích rằng DN ViệtNam nên nhìn nhận một cách đúngđắn hơn khi phải thuê các nhà tư vấn.Phải đánh giá lại mức lãi khi thuê tưvấn, làm sao khi bỏ ra một đồng chiphí, DN phải có lợi gấp ba lần. Và hậutư vấn, làm sao để DN vẫn hoạt độnghiệu quả theo như chương trình tưvấn, không phải khi nhà tư vấn đi, mọithứ lại trở về như cũ. Do đó, để có thểlựa chọn nhà tư vấn công nghệ tốt thì:• Nên chọn một hoặc cả hai hìnhthức tư vấn: thường xuyên (dài hạn)và theo vụ việc, dự án (ngắn hạn) tùytheo nhu cầu.• Trả tiền cho tư vấn có thể chọnmột trong hai hình thức: theo ngày/giờ tư vấn hoặc theo % số tiền màdự án tư vấn tiết kiệm được nhằmtránh rủi ro cho DN khi gặp nhà tưvấn không có nghề.• Chọn tư vấn nên dựa trên kinhnghiệm và bằng cấp của nhà tư vấn.Trong đó, kinh nghiệm quan trọng hơn.• Đối với những dự án có giá trị lớn(liên quan tới nhiều ngành) nên kývới các trung tâm, các trường đạihọc, các viện, sở có uy tín cao.