3624 Kb - Gwerddon

GolygyddolGyda chyhoeddi degfed rhifyn Gwerddon ar wefan newydd sbon, mae’n naturioloedi am foment i ystyried mor bell yr ydym wedi dod – ac mor bell, hefyd fydd y daitho’n blaenau, cyn i ni allu hawlio ein bod wedi cyrraedd yr amcanion y sefydlwyd ycyfnodolyn i’w gwireddu.Tarddodd y syniad o fanteisio ar dechnoleg cyhoeddi newydd i greu cyfnodolynelectronig lle gellid cyhoeddi erthyglau a fyddai’n cynrychioli’r holl ystod o ymchwilacademaidd yn nhrafodaethau’r Bwrdd Dysgu Drwy’r Gymraeg a sefydlwyd ganBrifysgol Cymru yn 1996. O’r un ffynhonnell daeth yr ymgyrch lwyddiannus i benodiSwyddog Datblygu a sefydlu swyddfa ganolog a arweiniodd yn y pen draw at sefydlu’rGanolfan Addysg Uwch Cyfrwng Cymraeg a’r Cynllun Ysgoloriaethau Ymchwil a’rCynllun Cymrodoriaethau i sicrhau cyflenwad o academyddion a fedrai ddysgu drwy’rGymraeg. Sefydlwyd Gwerddon yn wreiddiol yn Aberystwyth gyda chymorth cyllid addaeth drwy’r Adran Astudiaethau Theatr, Ffilm a Theledu, ond o fewn dim darparwydcefnogaeth ariannol a gweinyddol gan y Ganolfan Addysg Uwch Cyfrwng Cymraeg,a esblygodd yn ei dro ym mis Mawrth 2011 i fod y Coleg Cymraeg Cenedlaethol.Caniataodd hynny ddatblygiad gwefan mwy soffistigedig a sicrhaodd hefyd gymorthgweinyddol. Y mae’n amlwg bod llwyddiant cynyddol y Cynllun Ysgoloriaethau Ymchwil,sydd yn golygu bod nifer sylweddol o ddarlithwyr yn gyflogedig ym mhob un o’rsefydliadau addysg uwch sydd yn derbyn cyfrifoldeb dros ddarparu yn y Gymraeg, ynpwysleisio fwyfwy yr angen am gyfnodolyn i gyhoeddi ffrwyth eu hymchwil.Penderfynwyd o’r dechrau y byddai Gwerddon yn cyhoeddi ymchwil ar draws yrholl ystod o ddisgyblaethau academaidd, a hynny nid oherwydd nad oeddem ynymwybodol o’r ffactorau oedd yn rhwystro hynny, ond oherwydd ystyriem hynny’nrhan annatod o genhadaeth y cyfnodolyn gan sicrhau bod pob math o ymddiddanacademaidd yn cael ei ddatblygu yn yr iaith Gymraeg. Erbyn y rhifyn dwbl cyfredol, ymae Gwerddon wedi cyhoeddi pymtheg erthygl ar hugain. Fel y gellid disgwyl, y maeerthyglau ar agweddau gwahanol o ieithyddiaeth ac addysg yn y mwyafrif, ond maeAstudiaethau Theatr, Cerdd a Therapi Cerdd, Gwasanaethau Cymdeithasol ac Iechyd,Y Gyfraith, Daearyddiaeth, Gwleidyddiaeth, Ffiseg, Diwinyddiaeth a Pheirianneg hefydwedi eu cynrychioli.Y ffyrdd gwahanol o ystyried ymchwil ar draws y disgyblaethau sy’n gyfrifol am natur ygefnogaeth y mae Gwerddon wedi ei derbyn gan y gwahanol feysydd academaidd.Heblaw am y rhagfarnau sylfaenol sydd mewn grym o hyd mewn rhai cylchoeddacademaidd, ceir disgwyliadau a chanllawiau gwahanol mewn rhai meysydd sydd yn eiGwerddon • Rhif 10/11 Gorffennaf 20126