İKİNCİ DÜNYA SAVAŞI VE TÜRK DÜNYASI

II. DÜNYA SAVAŞI VE YUNANİSTAN TÜRKLERİ
Yunanistan’ın Almanlar Tarafından İşgali (1941)
İtalya, Yunanistan karşısında başarısızlığa uğrayınca Almanya,
Yunanistan’ı işgal etti. Almanları harekete geçiren
gelişme ise Metaxas’ın Ocak 1941’deki ölümünden sonra,
İngiltere keşif heyetinin Yunanistan’a yerleştirilmesiydi. 29
Adolf Hitler’in ordusu Balkanlar’ın işgali için Yugoslavya
ve Yunanistan topraklarına eşzamanlı olarak girdi. 30 Alman
saldırılarına Rodop Dağları’ndaki “Metaxas Hattı”
boyunca mevzilenen Yunan askerleri kısa süre de olsa direndi.
Hitler, Bulgarlar ile beraber hareket etmeye karar
verince 6 Nisan Pazar günü sabah 06:00’da Batı Trakya’da
Gümülcine’ye 31 bugünkü Bulgar giriş kapısı Makasa’dan,
İskeçe’ye de Şahin Köyü başından girerek istilaya başladı.
Şahin giriş kapısında hududu korumakla görevli Yunan
askerî taburu Alman askerleri ile ciddi çatışmaya girdi.
Bu çatışmada birkaç Yunan ve Türk askeri öldürüldükten
sonra 8 Nisan saat 10:00 civarında tamamen silahlı öncü
kuvvetler İskeçe’ye girdi. 32 Almanlara karşı direniş başarılı
olamadığı için daha saldırının başladığı gün Batı Trakya’nın
tamamı işgal edildi. 33 Alman kuvvetleri Metaxas
Hattı’nı yardıktan sonra İskeçe 34 ’yi işgal edip Ege Denizi
sahiline vardı ve ileri harekâta devam etti. 35
Nisan 1941’de Almanlar Batı Trakya’ya girdiklerinde
Meriç (Evros) bölgesinde bulunan Yunan birlikleri, komutanlarıyla
birlikte Türkiye’ye sığındı. Yunan birlikleri
Türkiye’ye sığındığında Türk subayları Batı Trakyalı Türklere
imtiyazlar sağlayarak onların ayrılmalarını istedi. Batı
Trakyalı olanlara Türkiye’de serbest dolaşım hakkı verildi. 36
Almanlar Batı Trakya’ya girdikleri zaman dikkat çeken bir
husus Türk halkına kötü davranmamaları oldu. 37 Aynı ay
içerisinde Hitler, hızlı bir şekilde ilerleyerek Atina’yı da işgal
29 E. Macar, a.g.e., s. 36; F. Armaoğlu, a.g.e., s. 370-371; Liddell Hart, II. Dünya Savaşı
Tarihi, çev. Kerim Bağrıaçık, İstanbul 2004, s. 144.
30 The Balkan Campaign 1940-1941, Deparment of Military Art and Engineering
United States Military Academy Est Point, New York, 1948, s. 7; Peace and war;
United States foreign policy, 1931-1941, by United States Deparment of State,
Washington 1942, p. 99.
31 Gümülcine (Komotini): Sancak, XV. yüzyılın Rumeli Eyaleti; Sancak (1865) Edirne
Vilayeti; Sancak (1919) Yunanistan. Bkz. Tahir Sezen, Osmanlı Yer Adları, Başbakanlık
Devlet Arşivleri Genel Müdürlük Yayınları, Ankara 2006, s. 208.
32 Rıza Kırlıdökme, “74 Yıl Önce”, Gündem, 14 Nisan 2015.
33 M. Murat Hatipoğlu, Yakın Tarihte Türkiye ve Yunanistan, 1923-1954, Siyasal
Kitabevi, 1997, s. 230; John C. Carr, The Defence and Fall of Greece, 1940-1941,
South Yorkshire 2013.
34 İskeçe (Kanthi): Kaza (1865), Gümülcine, Edirne Vilayeti; kaza (1919), Gümülcine,
Yunanistan. Bkz. Tahir Sezen, Osmanlı Yer Adları, Başbakanlık Devlet Arşivleri Genel
Müdürlük Yayınları, Ankara 2006, s. 253.
35 “Yunan Harbi”, Vatan, 10 Nisan 1941, s. 5.
36 R. Ali - T. Hüseyinoğlu, a.g.e. s. 6.
37 R. Kırlıdökme, a.g.e.
etti. 38 27 Nisan sabah 08:35’te Acropolis’e giren motosikletli
birlikler Nazi bayrağını dikti. 39 Mayıs 1941’de iki Yunan
gencin Acropolis’e asılan Nazi bayrağını indirmesi ile Yunanistan’da
direniş hareketi başladı. 40 Bu olaydan sonra Yunanistan’da
gizli direniş örgütleri faaliyetlerini devam ettirdiler.
Türkiye İçişleri Bakanı Faik Öztrak tarafından Başbakanlık
ve Dışişleri Bakanlığı’na yazılan rapor ve Batı Trakya’nın
durumu ile ilgili Trakya Genel Müfettişliği’nden alınan
bilgiler doğrultusunda Nisan-Mayıs 1941 tarihleri arasında
Batı Trakya hakkında aşağıdaki bilgiler yer alıyordu:
- Çörek Köyü’nden Altunağaç’a giden bir şahsın raporuna
göre, 2 Mayıs’ta Altunağaç’a gelen Alman kuvveti 60 kişiden
oluşuyordu. Bunlar Bulgar tehdidi üzerine yaptıkları
rica ve iaşelerini taahhüt etmek şartıyla gelmişlerdi. Halk
arasındaki dedikoduya göre bu cephede Bulgarların Türk
sınırına 30 kilometre uzakta bulunmaları için Almanlar
tarafından kesin emir verilmişti.
- Sofulu Belediye Reisi tarafından Meriç Gümrük Savunma
Merkezi’ne gönderilen adamın ifadesine göre, Gümülcine’de
bir alay, Ferecik ile Deret’te de birer Bulgar
taburu bulunmaktaydı.
- Bir ay öncesinde ailesini mülteci olarak Türkiye’ye gönderen
kendisinin ise hâlen Batı Trakya’da bulunduğu anlaşılan
Umurbeyi Köyü halkından bir Yunanlı 4 Mayıs
1941’de verdiği bilgiye göre beş gün önce Dimetoka’ya
gittiğinde burada yaklaşık 2.500 kadar Alman askerinin
olduğu bilgisini verdi. Ayrıca bu sayının devamlı arttığını
ve bu kuvvette tank ve
motorlu araçların bulunduğunu
da belirtti. Üç
kamyon piyade ve üç kamyon
topçu, 100 kadar motosikletli
Dimetoka’daki
kuvvetten ayrılarak Altunkaraağacı’na
gelmişlerse de
topçuların Yeniceköy istikametine
doğru bu semt-
İçişleri Bakanı Faik Öztrak
38 “Alman Tebliğlerinde Bildirildiğine Göre Almanlar Atinayı Aldı”, Vatan, 28 Nisan
1941; “Almanlar Atinaya girdiler”, Yeni Sabah, 28 Nisan 1941, s. 1.
39 The Balkan Campaign 1940-1941, Deparment of Military Art and Engineering
United States Military Academy Est Point, New York 1948, p. 19.
40 War and Postwar Greece an Analysis Based on Greek Writings, Prepared by Floyd A.
Spencer, Washington, 1952, p. 37.
289