You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
VERANO 2016.qxp_FEBRERO.qxd 23/7/16 12:24 Página 18<br />
18 POLSKAVIVA.COM @polskaviva<br />
DERECHo - PRaWo<br />
La resaca <strong>de</strong>l Brexit: principales consecu<strong>en</strong>cias<br />
jurídicas para polacos, <strong>español</strong>es y británicos<br />
juan antonio Godoy,<br />
abogado <strong>de</strong>l <strong>de</strong>spacho<br />
Varés & asociados<br />
VaRSoVIa. El pasado 23 <strong>de</strong> junio<br />
asistimos a uno <strong>de</strong> esos<br />
ev<strong>en</strong>tos históricos que se produc<strong>en</strong><br />
solam<strong>en</strong>te cada muchas<br />
décadas. Contra pronóstico, los<br />
votantes <strong>de</strong>l Reino Unido <strong>de</strong>cidieron<br />
<strong>en</strong> referéndum la salida<br />
<strong>de</strong>l país <strong>de</strong> la UE. Mucho se ha<br />
hablado <strong>en</strong> estas semanas respecto<br />
a los motivos <strong>de</strong> dicha<br />
<strong>de</strong>cisión así como <strong>de</strong> sus efectos<br />
tras <strong>más</strong> <strong>de</strong> 40 años <strong>de</strong> perman<strong>en</strong>cia,<br />
pero lo cierto es que<br />
aún es pronto para <strong>de</strong>terminar<br />
estos últimos, que podrán variar<br />
sustancialm<strong>en</strong>te <strong>en</strong> virtud<br />
<strong>de</strong> los términos <strong>en</strong> que se negocie<br />
la salida.<br />
Lo que sí cabe afirmar <strong>de</strong>s<strong>de</strong><br />
ya mismo es que los cambios<br />
serán sustanciales si quiera<br />
<strong>de</strong>s<strong>de</strong> un punto <strong>de</strong> vista cuantitativo,<br />
ya que son 850.000 polacos<br />
y <strong>más</strong> <strong>de</strong> 200.000 <strong>español</strong>es<br />
los que viv<strong>en</strong> <strong>en</strong> el Reino<br />
Unido, al tiempo que 5.000 británicos<br />
y 1.000.000 resid<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />
nuestros respectivos países.<br />
Habida cu<strong>en</strong>ta <strong>de</strong> dicha situación,<br />
y <strong>de</strong>s<strong>de</strong> la necesaria cautela,<br />
sí estamos <strong>en</strong> disposición<br />
<strong>de</strong> a<strong>de</strong>lantar algunas consecu<strong>en</strong>cias<br />
legales y jurídicas<br />
prácticas para estos grupos <strong>de</strong><br />
población.<br />
La primera y <strong>más</strong> evid<strong>en</strong>te <strong>de</strong><br />
ellas ti<strong>en</strong>e que ver con la libertad<br />
<strong>de</strong> circulación y resid<strong>en</strong>cia.<br />
Tras la salida <strong>de</strong>l Reino Unido,<br />
<strong>de</strong>jará <strong>de</strong> operar el art. 21 <strong>de</strong>l<br />
Tratado <strong>de</strong> Funcionami<strong>en</strong>to <strong>de</strong><br />
la UE y salvo que se negocie <strong>en</strong><br />
contrario, los ciudadanos <strong>de</strong> los<br />
otros países citados per<strong>de</strong>rán la<br />
libertad <strong>de</strong> establecerse librem<strong>en</strong>te<br />
<strong>en</strong> territorio británico. Y<br />
por el mismo motivo, también el<br />
<strong>de</strong>recho al sufragio activo y pasivo<br />
que preveía la legislación<br />
comunitaria.<br />
asimismo, <strong>de</strong>saparecerá la<br />
libertad <strong>de</strong> prestación <strong>de</strong> servicios,<br />
con lo que los trabajadores<br />
autónomos polacos y <strong>español</strong>es<br />
no t<strong>en</strong>drían <strong>de</strong>recho a<br />
prestar servicios <strong>en</strong> el Reino<br />
Unido y viceversa. a<strong>de</strong><strong>más</strong>,<br />
aquellos que qued<strong>en</strong> <strong>en</strong> este<br />
último país presumiblem<strong>en</strong>te<br />
verán cómo las normas que regulan<br />
su actividad se <strong>en</strong>durec<strong>en</strong>,<br />
al <strong>de</strong>caer la obligación para<br />
el Gobierno británico <strong>de</strong> aplicar<br />
los regím<strong>en</strong>es armonizados<br />
<strong>de</strong>l Derecho <strong>de</strong>l trabajo, tradicionalm<strong>en</strong>te<br />
<strong>más</strong> protectores.<br />
En tercer lugar, las socieda<strong>de</strong>s<br />
mercantiles <strong>de</strong>l Reino Unido<br />
ya no podrán actuar librem<strong>en</strong>te<br />
<strong>en</strong> España o <strong>en</strong> <strong>Polonia</strong>,<br />
y al contrario. Si bi<strong>en</strong> aún no<br />
po<strong>de</strong>mos saber hasta qué punto<br />
quedará limitada la libertad<br />
con la que actualm<strong>en</strong>te cu<strong>en</strong>tan,<br />
cabe prever un giro proteccionista<br />
por parte <strong>de</strong> ambos actores.<br />
En lo que respecta a tributación<br />
e impuestos, el Reino Unido<br />
recuperará pl<strong>en</strong>a libertad<br />
sobre el IVa, los impuestos especiales<br />
y los aranceles, lo que<br />
incidirá sustancialm<strong>en</strong>te <strong>en</strong> los<br />
actuales flujos comerciales.<br />
También podrán verse afectadas<br />
las p<strong>en</strong>siones <strong>de</strong> jubilación:<br />
actualm<strong>en</strong>te, la legislación comunitaria<br />
permite que los trabajadores<br />
<strong>de</strong> la UE comput<strong>en</strong> los<br />
periodos cotizados <strong>en</strong> los distintos<br />
países miembros. al per<strong>de</strong>r<br />
vig<strong>en</strong>cia dicha normativa,<br />
los <strong>de</strong>rechos adquiridos <strong>de</strong> los<br />
trabajadores se verán afectados<br />
a m<strong>en</strong>os que las partes negoci<strong>en</strong><br />
–como es <strong>de</strong> esperar–<br />
una solución.<br />
Y por último, <strong>en</strong> cuanto al<br />
funcionami<strong>en</strong>to <strong>de</strong> la administración<br />
<strong>de</strong> justicia se refiere,<br />
cabe prever un retroceso <strong>en</strong> el<br />
grado <strong>de</strong> cooperación judicial y<br />
policial. Por ejemplo, la llamada<br />
“euroord<strong>en</strong>”, que agiliza la<br />
puesta a disposición <strong>de</strong> las autorida<strong>de</strong>s<br />
<strong>de</strong> los países miembros<br />
a fugitivos <strong>de</strong>jará <strong>de</strong> aplicar<br />
si no es sustituida, <strong>en</strong> el<br />
contexto <strong>de</strong> las negociaciones<br />
<strong>de</strong> salida, por una figura similar.<br />
Lo mismo suce<strong>de</strong>rá con los mecanismos<br />
que facilitan la ejecución<br />
<strong>de</strong> s<strong>en</strong>t<strong>en</strong>cias civiles y<br />
mercantiles <strong>de</strong> unos países <strong>en</strong><br />
otros, que probablem<strong>en</strong>te per<strong>de</strong>rán<br />
<strong>en</strong> efectividad.<br />
En <strong>de</strong>finitiva, se trata <strong>de</strong><br />
cambios <strong>de</strong> significativo calado,<br />
cuya importancia quizá fue subestimada<br />
por políticos y electores.<br />
Sin embargo, cada cambio<br />
lleva consigo nuevas oportunida<strong>de</strong>s.<br />
Es, por tanto, tiempo<br />
<strong>de</strong> t<strong>en</strong>er los ojos abiertos.<br />
Pobrexitowy kac – konsekw<strong>en</strong>cje prawne<br />
Brexitu dla Polaków, Hiszpanów i Brytyjczyków<br />
WaRSZaWa. 23 czerwca byliśmy<br />
świadkami jednego z tych<br />
wydarzeń historycznych, które<br />
mają miejsce raz na wiele dziesięcioleci.<br />
Wbrew przewidywaniom<br />
obywatele Wielkiej Brytanii<br />
opowiedzieli się w refer<strong>en</strong>dum<br />
za wyjściem z Unii Europejskiej.<br />
W ciągu ostatnich tygodni wiele<br />
dyskutowało się o powodach takiej<br />
<strong>de</strong>cyzji po ponad 40 latach<br />
w strukturach zjednoczonej Europy<br />
oraz o jej skutkach. Na razie<br />
jednak za wcześnie o nich<br />
mówić, gdyż zależeć one będą<br />
od negocjacji warunków wystąpi<strong>en</strong>ia<br />
tego kraju z UE.<br />
już na wstępie należy powiedzieć,<br />
że dojdzie do dużych<br />
zmian, choćby z uwagi na<br />
statystyki: w Wielkiej Brytanii<br />
mieszka 850 tysięcy Polaków i<br />
200 tysięcy Hiszpanów, natomiast<br />
w Hiszpanii osiedliło się<br />
milion Brytyjczyków – w Polsce<br />
przebywa ich ok. 5 tysięcy.<br />
Świadomi tej sytuacji jesteśmy<br />
w stanie – bez zbytniej pochopności<br />
– już teraz wymi<strong>en</strong>ić kilka<br />
praktycznych konsekw<strong>en</strong>cji<br />
prawnych Brexitu dla tych<br />
społeczności.<br />
Pierwsza i zarazem najbardziej<br />
oczywista dotyczy swobody<br />
przemieszczania się i pobytu.<br />
Kiedy Wielka Brytania wystąpi<br />
ze zjednoczonej Europy, przestanie<br />
obowiązywać artykuł 21<br />
Traktatu o funkcjonowaniu UE,<br />
w związku z czym, jeśli negocjacje<br />
nie przyniosą innego rozwiązania,<br />
obywatele wspomnianych<br />
krajów stracą prawo<br />
swobodnego osiedlania się na<br />
terytorium brytyjskim. Z tego samego<br />
powodu nie będzie im już<br />
przysługiwało czynne ani bierne<br />
prawo wyborcze – przywilej, jaki<br />
gwarantowało ustawodawstwo<br />
Wspólnoty.<br />
Ponadto, przestanie obowiązywać<br />
swoboda świadcz<strong>en</strong>ia<br />
usług, co oznacza, że Polacy<br />
i Hiszpanie prowadzący<br />
działalność na własny rachunek<br />
nie będą mieli prawa świadczyć<br />
usług w Wielkiej Brytanii, i vice<br />
versa. Co więcej, osoby pracujące<br />
na Wyspach z pewnością<br />
poczują, jak zaostrzają się<br />
przepisy regulujące ich działalność.<br />
Stanie się tak, gdyż rząd<br />
brytyjski nie będzie dłużej<br />
zmuszony stosować ujednoliconego<br />
systemu prawa pracy, z<br />
reguły bardziej sprzyjającego<br />
pracownikom.<br />
Po trzecie, brytyjskie spółki<br />
handlowe nie będą mogły już<br />
swobodnie funkcjonować w<br />
Hiszpanii ani w Polsce – i odwrotnie.<br />
Wprawdzie nie wiadomo<br />
jeszcze, do jakiego stopnia<br />
dotychczasowa swoboda zostanie<br />
ograniczona, jednak należy<br />
spodziewać się większego protekcjonizmu.<br />
jeśli chodzi o system podatkowy,<br />
Wielka Brytania odzyska<br />
pełną kontrolę nad podatkiem<br />
VaT, wysokością akcyzy czy ceł,<br />
co istotnie wpłynie na zmianę w<br />
obrocie handlowym. Brexit nie<br />
pozostanie bez wpływu również<br />
na emerytury. obecnie ustawodawstwo<br />
Wspólnoty pozwala<br />
pracownikom z Unii Europejskiej<br />
sumować okresy składkowe z<br />
różnych krajów członkowskich.<br />
Gdy wygaśnie regulująca to dyrektywa,<br />
prawa nabyte pracowników<br />
zostaną ograniczone,<br />
choć można mieć nadzieję, że<br />
negocjatorzy wypracują inne<br />
rozwiązanie.<br />
Na koniec słowo o funkcjonowaniu<br />
wymiaru sprawiedliwości.<br />
Należy sie spodziewać,<br />
że stopień współpracy policyjnej<br />
i sądowej się zmniejszy. Na<br />
przykład europejski nakaz<br />
aresztowania, który usprawnia<br />
przekazywanie ściganych<br />
władzom krajów członkowskich,<br />
przestanie obowiązywać<br />
– o ile w toku negocjacji nie<br />
zostanie zastąpiony inną instytucją.<br />
To samo dotyczy mechanizmów<br />
ułatwiających wykonywanie<br />
wyroków sądowych w<br />
sprawach cywilnych i handlowych<br />
między państwami<br />
członkowskimi – prawdopodobnie<br />
również nie będą miały zastosowania.<br />
jak widać, chodzi o bardzo<br />
istotne zmiany, których znacz<strong>en</strong>ia<br />
politycy i głosujący za Brexitem<br />
być może nie doc<strong>en</strong>ili. jednak<br />
każda zmiana otwiera drzwi<br />
nowym możliwościom. Warto<br />
więc mieć teraz oczy i uszy szeroko<br />
otwarte. (Tekst przetłumaczony<br />
z języka hiszpańskiego)