You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Hangi hastalar ilaç tedavisi hangileri diyet ile tedavi edilmelidir?<br />
Yapılan araştırmalar ve çok sayıda araştırmanın verilerinin birleştirilmesi ile elde edilen güçlü kanıtlar dört grup hastada<br />
kolesterol düşürücü (statin) ilaçların kullanılmasının faydalarının yan etkilerinden çok daha fazla olduğuna işaretetmektedir.<br />
Bu dört grup;<br />
1- Daha önceden saptanmış aterosklerotik kardiyovasküler hastalık (damar sertliği olan hastalar),<br />
2- LDL kolesterol düzeyi 190 mg/dL seviyesinin üzerinde olanlar<br />
3- 40-75 yaş araında ve şeker hastalığı olup LDL kolesterolü 70-189 mg/dL arasında olanlar<br />
4- Kanıtlanmış damar sertliği veya şeker hastalığı olayan ancak 40-75 yaş arasında ve LDL kolesterolü 70-189 mg/dL<br />
seviyelerinde 10 senelik aterosklerotik kardiyovasküler hastalık riski %7.5’in üzerinde olan bireylerdir.<br />
On sene içerisinde aterosklerotik kalp damar hastalığına yakalanma olasılığı çeşitli risk skoru belirleme sistemlerince<br />
ölçülebilmektedir. Bunlarda bir tanesi Framinghan risk skorudur. Çeşitli parametreler (yaş, kan basıncı, lipid değerleri<br />
vb) girilerek hesaplayıcılar yardımı ile hesaplanan olasılık yüksek ise statin kullanımının faydalı olduğu kanıtlanmıştır.<br />
Yukarıdaki özellikleri taşıyan hastalar mutlaka kolesterol düşürücü ilaçları kullanmalıdır. Bunun dışındaki hastalarda<br />
kolesterol düşürücü diyet egzersiz, sigaranın bırakılması gibi önlemler alınmalıdır. Buna rağmen takiplerde yukarıdaki<br />
seviyeler saptanırsa ilaç tedavisine başlanmalıdır.<br />
Etkileri Azalan Hastalıkta İlacı Bırakabilir Miyiz?<br />
Güncel olarak medyada sıkça tartışılan ve bazı hekimlerin<br />
yanlış yönlendirmeleri neticesinde kolesterol düşürücü<br />
ilaç kullanması gerekli iken ilacını bırakan çok sayıda hasta<br />
ile karşılaşmaktayız. Bu durum kısa süre içerisinde damar<br />
sertliğinde ilerlemeye, damar tıkanmalarına, enfarktüslere,<br />
felçlere ve en kötüsü de yaşam kaybına neden<br />
olmaktadır. İlaç tedavisi ile uzun yıllar sağlıklı bir şekilde<br />
yaşamını sürdürebilecekken bu duruma uğramamak için<br />
hastaların hastalıklarını en başından beri bilen ve takip<br />
eden hekimlerine danışmaları hekimlerin de kanıta dayalı<br />
tıp verileri ışığı altında tedaviyi yönetmeleri gerekmektedir.<br />
Kolesterol ve tansiyon yüksekliği gibi durumlar sürekli<br />
ilaç kullanmayı gerektiren ancak sıklıkla ilaçların bir<br />
müddet sonra bırakıldığı hastalıklardır. Bir şikayetim yok<br />
neden ömür boyu bu ilaçları kullanmalıyım ki? Yan etkileri<br />
de varmış, ya karaciğerim bozulursa veya kas erimesi<br />
olursa gibi kaygılarla kolesterol düşürücü ilaçlar bırakılmaktadır.<br />
Gerek hiperlipidemi tedavisi gerek hipertansiyon<br />
tedavisi çok uzun süreli ve önleyici tedavilerdir. Her<br />
ikisinde de amaç uzun vadede oluşabilecek komplikasyonları<br />
önlemektir. Kan yağlarınız yüksekte düşükte<br />
olsa bir şikayete yol açmayacaktır. Ancak seneler sonra<br />
damar sertliği neticesinde geçirilen bir kalp krizi yada felç<br />
halinde bunun ne kadar tehlikeli olduğu ortaya çıkacaktır.<br />
Kolesterol düşürücü ilaçların çok sayıda yan<br />
etkileri var mı?<br />
Kolesterol düşürücü ilaçların yan etkileri sanılanın aksine<br />
son derece düşüktür. Miyopati (kas ağrısı, kas güçsüzlüğü<br />
ve kanda kas enzimi yükselmesi) yani kaslar üzerine olan<br />
yan etkiler yılda 10 000 hastadan sadece dördünde<br />
görülmektedir. İleri derecede kas hasarı ve buna bağlı<br />
böbrek yetersizliği gelişme ihtimali çok daha düşüktür<br />
(milyonda birden daha az).<br />
İlacın oluşturduğu risk damar hastalığının riski ile<br />
kıyaslanamayacak kadar küçüktür. Karaciğer üzerine<br />
olan yan etkileri de seyrek olup nadiren karaciğer<br />
enzim yükselmesi nedeni ile ilaç bırakmak gerekmektedir.<br />
İlacın oluşturduğu risk damar hastalığının riski ile<br />
kıyaslanamayacak kadar küçüktür. Karaciğer üzerine<br />
olan yan etkileri de seyrek olup nadiren karaciğer<br />
enzim yükselmesi nedeni ile ilaç bırakmak gerekmek<br />
tedir.<br />
Kolesterolün iyi olanı hangisidir? Onu<br />
yükseltmek mümkün müdür?<br />
Halk arasında iyi kolesterol olarak bilinen kolesterol<br />
HDL kolesteroldür. Yapılan araştımalara göre toplumumuzda<br />
oldukça düşüktür. HDL kolesterolün yüksek<br />
değerleri kalp damar hastalığı riskinde azalma<br />
sağlamaktadır. Klinikte LDL kolesterolü düşürmek<br />
amacı ile kullandığımız ilaçlar HDL kolesterolde hafif<br />
derecede (%5-10 arası) bir artışı da sağlamaktadır.<br />
Bunun dışında içiliyorsa sigaranın bırakılması düzenli<br />
egzersiz yapılması HDL kolesterolü artırabilmektedir.<br />
Sonuç olarak ; kolesterol düşürücü ilaçlar özellikle kalp<br />
damar hastalığı kanıtlanmış hastalarda, kalp damar<br />
hastalığı riski yüksek şeker hastalığı olan bireylerde,<br />
LDL kolesterolü 190 mg/dL üzerinde olanlarda, LDL<br />
kolesterolü 190 mg/dL seviyesinin altında bile olsa 10<br />
senelik kalp hastalığı riski %7.5’un üzerinde olan<br />
hastalarda son derece yararlı ilaçlardır ve kullanılması<br />
şiddetle tavsiye edilmektedir. Bu ilaçlar yan etkileri çok<br />
düşük olan ilaçlardır. Hiçbir kalp hastalığı saptanmamış<br />
kolesterol seviyesi hafif yüksek olan hastalarda (LDL<br />
190 mg/dL’nin altında) diyet, egzersiz ve yaşam tarzı<br />
değişikliği çoğu zaman yeterli olmaktadır. Uzun süren<br />
tedavi nedeni ile hastaların tedaviye uyum göstermesi<br />
başarı açısından mutlaka gereklidir.<br />
48<br />
<strong>EYLÜL</strong> <strong>2016</strong>
Change language