Shirendev 1
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Ëóâñàí íàð õàìàã õýðýã á¿òýõýý áîëüñíûã ìýäýýä 1921 îíû 7 äóãààð ñàðûí<br />
5-íä àâòî ìàøèíààð ç¿¿í ºìíº ç¿ã çóãàòààæýý.<br />
Áîãäûí Çàñãèéí ãàçðûí äýýä òóøààëûí õ¿ì¿¿ñ ºäºð, øºíºã¿é õóðàëäñààð<br />
ýöýñò íü Õ¿ðýýíä îðæ èðýõ ãýæ ÿâàà ìîíãîë, îðîñ öýðãèéí àíãèéã ÿìàð ÷<br />
ãýñýí íàéðñàã õ¿ëýýí àâàõ íü ÷óõàë ãýæ ¿çñýí áàéíà.<br />
7 äóãààð ñàðûí 6-íä ìîíãîë, îðîñ öýðãèéí òýðã¿¿í àíãèóä Õ¿ðýýíä Íàðàí,<br />
Òîëãîéòîîð äàìæèæ îðæ èðñýí áà ãîë õ¿÷ Ñýëáýýð äàìæèæ. 7 äóãààð ñàðûí<br />
7-íä Õ¿ðýýíä èðæýý.<br />
1921 îíû 7 äóãààð ñàðûí 7-íä Àðäûí Çàñãèéí ãàçðûí çààëò ¸ñîîð Õ¿ðýýíèé<br />
ç¿ã á¿ðò õàðóóë, ìàíàà òàâüæ, öàãààíòíû ãýð îðîí, àëáàí áàéðûã áèò¿¿ìæëýí<br />
ëàöäàæ, çýâñãèéí àãóóëàõ, íóóãäàæ á¿ãñýí öàãààíòàí öýðã¿¿äèéã èëð¿¿ëýí<br />
îëîõ àðãà õçìæýý àâ÷ýý.<br />
7 äóãààð ñàðûí 8-íä Ìîíãîë, Ǻâëºëòèéí öýðãèéí ¿ëäñýí àíãèóä<br />
Õ¿ðýýíä èðæýý. “Õ¿ðýýíä îðæ èðñýí öýðãèéã Õ¿ðýýíèé Çàñãèéí ãàçðûí àéæ<br />
áýìáýëçñýí ò¿øìýë¿¿ä áÿëäóó÷ëàí óãòàæ àâñàí þì” ãýæ ×îéáàëñàí áè÷æýý.<br />
Õàðèí Õ¿ðýýíèé àðäóóä õîòîä îðæ èðæ áàéãàà Ìîíãîë, Ǻâëºëòèéí<br />
öýðãèéã áàÿðòàéãààð õ¿ëýýí àâ÷ ñ¿¿, öàéíûõàà äýýæèéã ºðãºæ áàéæýý.<br />
Õ¿í àìüòàí ãóäàìæààð ä¿¿ð÷, õ¿¿õýä áàãà÷óóä õàøààíû îðîéä àâèðàí ãàð÷<br />
öýðã¿¿äèéã õàðæ áàéâ ãýæ ïàðòèçàí Áàÿðûí Áàò, Ìýíäáàÿðûí Èøäîðæ íàð<br />
äóðñàí ÿðüæýý. Õ¿ðýýã ýçëýí àâñàí ìýäýý çºâõºí ìîíãîë÷óóäààð áàðàõã¿é<br />
Ǻâëºëòèéí àíä íºõºä ÷ áàÿðò ¿éë áîëæýý. 223<br />
Õ¿ðýýã ÷ºëººëñíèé ó÷èð Òðîèêîñàâñêèéí ãàðíèçîíû öýðýã áàÿðûí ïàðàä<br />
õèéñýí òóõàé çºâëºëòèéí õýâëýëä ãàð÷ áàéæýý.<br />
Àðäûí Õóâüñãàëò öýðýã æàãñààëààð ÿâñààð Ç¿¿í õ¿ðýýíèé ºìíº îäîîãèéí<br />
Ñ¿õáààòàðûí òàëáàé õ¿ð÷ çîãñæýý. Õ¿ëýýí ìýíäëýõýýð èðñýí íî¸ä ò¿øìýë¿¿ä,<br />
àðä ò¿ìíèé ýíý ãàéõàìøèãò ñ¿ð õ¿÷íýýñ àéí ñàíäàð÷ áàéæýý.<br />
Æàíæèí Ñ¿õáààòàð äàãàëäàõ õ¿ì¿¿ñèéí õàìò Áîãäûí îðäîíä î÷èæ<br />
áàðààëõæýý. Ñ¿õáààòàðûã Áîãäûí îðäîíä õ¿ðýëöýí î÷èõîä Äà ëàì<br />
Ïóíöàãäîðæ, Ìàãñàðæàâ áýéñ íàð óãòàí ãàð÷ èðýõ¿éä Ñ¿õáààòàð íàð<br />
òýäíèéã õàéõðàëã¿é øóóä ÿâæ Áîãäûí îðäîíä îðñîí ãýæ ×îéáàëñàí áè÷æýý.<br />
Ñ¿õáààòàð íàð Áîãäîä Õ¿ðýý îðæ èðñýí òóõàéãàà àëáàí ¸ñîîð ìýäýãäæýý. Ýíý<br />
áîë ñ¿øèãòýí îëîíä Áîãäûí íºëºº àñàð èõ áàéñíûã õàðãàëçñàí ç¿éë áàéñàí<br />
þì. Òýíäýýñýý Ñ¿õáààòàð íàð ÿâæ áëîí ñàéä, ëàì, íî¸ä õóðàëäàí áàéãàà<br />
õóó÷èí öýðãèéí ÿàìíû ãàçàð èðæ õýëñýí íü:<br />
“Áèäíèé àðäûí òºëººëºã÷人ñ Áîãä õààí áîëîí îëîí ëàì íî¸ä òà á¿õíèé<br />
äààëãàñàí ¸ñîîð Èõ Îðîñ óëñààñ òóñëàìæèéã îëæ ãàäààäûí õàðãèñûã<br />
ñºíººæ, ãàçàð îðíîî á¿ðýí á¿òýí áîëãîæ àâàâ. Ýíý çàâñàð áàðîí Óíãåðí,<br />
àâòîíîìèò çàñãèéã äàõèí áîñãîâ ãýæ ¸ñã¿é ò¿éâýýñýí... Ãàäààä äîòîîäûí<br />
ýçýðõýã ò¿ðýìãèéí ñàâðààñ ãàðàõûã õ¿ññýí îëîí ò¿ìýí àðäûí òºëºº àìü<br />
áèåèéã õàéðëàëã¿é ç¿òãýæ îëñîí àðäûí ýðõ ÷ºëººã ìàíäóóëàõûí òóõàé<br />
Àðäûí Ò¿ð Çàñãèéã íýãýíò áàéãóóëààä òóñ óëñûí çàñãèéã ººð÷ëºí ÿâóóëàõààð<br />
øèéäâýðëýí ýíä õ¿ð÷ èðýõäýý ç¿é íü õóâüñãàëûí ¸ñîîð ãàð õºäºëæ òîãòîîâîë<br />
223<br />
“Ñîâåòñêàÿ Ñèáèðü” ñîíèí 1921 îíû 7 äóãààð ñàðûí 17.<br />
157
Change language