nme-Tanı-ve-Tedavi-Kılavuzu
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
İ<strong>nme</strong> <strong>Tanı</strong> <strong>ve</strong> <strong>Tedavi</strong> <strong>Kılavuzu</strong><br />
95<br />
Bası Yaraları<br />
İ<strong>nme</strong> sonrası hastaların yaklaşık %21’inde bası yarası gelişmektedir. Desteğe daha<br />
fazla bağımlı olan hastalarda bası yarası gelişiminin fazla olduğu gösterilmiştir. 16<br />
Erken mobilizasyon, bası yaralarının önle<strong>nme</strong>si için önemlidir. 1,5,17,18 İ<strong>nme</strong> hastalarının<br />
24 saat içinde mobilize edilmesinin gü<strong>ve</strong>nli olduğu bildirilmiştir. 17<br />
Bunun dışında destek yüzeylerin kullanılması, pozisyonun sık değiştirilmesi, uygun<br />
besle<strong>nme</strong>nin sağlanması, sakral cildin nemlendirilmesi önerilmektedir. 1,5,17 İnkontinans<br />
olan hastalarda ise cildin kuru tutulmasına özen gösterilmelidir. 1,5,17 Özellikle yüksek<br />
riskli hastalarda havalı yataklar ya da su yatakları önerilmektedir. 1,5,17<br />
Öneriler<br />
1. Bası yarasını önleyebilmek için hastaların mümkün olduğunca erken mobilize<br />
edilmesi önerilir.<br />
2. Destek yüzeylerin kullanılması, pozisyonun sık değiştirilmesi <strong>ve</strong> optimum<br />
besle<strong>nme</strong> sağlanması önerilir.<br />
3. İnkontinans olan hastalarda cildin kuru tutulması, diğer hastalarda cildin <strong>ve</strong><br />
özellikle sakral bölgenin nemlendirilmesi önerilir.<br />
4. Yüksek riskli hastalarda havalı yataklar ya da su yatakları kullanılabilir.<br />
Besle<strong>nme</strong><br />
İ<strong>nme</strong> hastalarında malnütrisyonun iyileşmeyi geciktirdiği, sonuçları kötüleştirdiği,<br />
hastanede yatış süresinin uzamasına neden olduğu, rehabilitasyonu geciktirdiği,<br />
maliyeti <strong>ve</strong> mortaliteyi artırdığı bili<strong>nme</strong>ktedir. 1,19,20,21 İyi besle<strong>nme</strong>yen hastaların<br />
pnömoni, diğer enfeksiyonlar <strong>ve</strong> gastrointestinal kanamaya da daha yatkın oldukları<br />
bildirilmiştir. 20 Bu nedenle i<strong>nme</strong>li hastalarda optimal besle<strong>nme</strong>nin <strong>ve</strong> hidrasyonun<br />
sağlanması önemlidir. 1,5,19,20 Dehidratasyon, DVT riskini artırmaktadır. 1<br />
İ<strong>nme</strong>de sık karşılaşılan sorunlardan biri, yutmanın bozulmasıdır. 1,5,21 Tek taraflı<br />
hemiplejik hastalarda %50’ye varan oranda orofaringeal disfaji geliştiği bildirilmiştir. 5,22<br />
Disfaji prevalansı i<strong>nme</strong>nin erken evresinde en yüksektir, 3 ayda yaklaşık %15’e<br />
düşer. 5,22<br />
Yutma bozukluklarıyla mortalite arasında yakın ilişiki olduğu bildirilmiştir. 1,21