Histori 7

shtypshkronjës morën një përhapje të madhe. Kisha protestante u përhap nga
Gjermania në Francë, Zvicër, Danimarkë, Angli, Holandë, Suedi, Danimarkë,
Norvegji dhe Finlandë.
Në Angli përhapja e protestantizmit ndryshonte nga vendet e tjera. Këtu
ishte vetë mbreti që përqafoi idetë e reja dhe u vu në krye të lëvizjes. Ishte
mbreti Henri VIII i cili bëri disa veprime me të cilat Anglia filloi të mos i
bindej më autoritetit të Papës. Në vitin 1536 kisha angleze u shkëput nga
varësia e Papës. Parlamenti krijoi një kishë të re angleze. Mbreti shpallet
kryetar i kishës, e cila do të marrë emrin kisha anglikane. Të gjithë ata që
kundërshtuan kishën anglikane u ekzekutuan. Në Angli protestantët njiheshin
me emrin puritanë. Kisha anglikane bëri të vetat shumë ide të protestantizmit
por njëkohësisht ruajti edhe disa nga mësimet katolike të cilat refuzoheshin
nga protestantët.
2. Protestantizmi në Zvicër
Në Zvicër kisha protestante u
quajt kalviniste për nder të francezit
Xhon Kalvin. Ai ishte mbështetës i
Luterit dhe idetë e tij gjetën përkrahje
në popull. Kalvini ashtu si dhe
Luteri, vlerësonte rolin e Biblës. Në
qendër të ideve të Kalvinit ishte roli i
Perëndisë në shpëtimin e besimtarëve.
Ai theksonte se besimtarët ishin
parapërcaktuar për shpëtim që para
se të lindnin. Sipas tij Perëndia
dërgoi Jezu Krishtin të vdiste për
të larë mëkatet e shenjtorëve, por
jo mëkatet e atyre që nuk besonin.
Pra njeriu, duhet të besojë tek zoti
Fig. 2 Xhon Kalvin lindi në Francë. dhe të bëjë një jetë larg shthurjes,
Në vitin 1509 u largua nga Franca për shpërdorimit të të ardhurave dhe të
shkak të përndjekjeve që po i bëheshin punojë shumë në mënyrë që të fitojë
për shkak të ideve të tij protestante dhe gjatë jetës mbështetjen e Zotit.
u vendos në Gjenevë të Zvicrës.
Mësimet e Kalvinit do të
përhapen në Francë ku protestantët
do të njihen me emrin hugenotë, në Skoci ku do të njihen me emrin
presbiterianë.
36
Pas leximit:
- Cila ishte përmbajtja e mësimeve të Kalvinit?