11.08.2017 Views

Lista 2000 - Edycja 2014

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

wtorek 28 października <strong>2014</strong><br />

polskie przedsiębiorstwa lista<strong>2000</strong> 27<br />

Zmiany na lepsze w firmach, mimo że warunki od lat są trudne? Oczywiście, że tak. Nic nie hartuje lepiej niż zimny wychów<br />

Ćwierć wieku treningu<br />

Opinia | Wyniki firm kolejnych wydań<br />

Listy <strong>2000</strong> komentuję od wielu lat.<br />

Jeśli przyjrzeć się tym komentarzom,<br />

można zauważyć dwie ważne rzeczy.<br />

Po pierwsze, można spostrzec,<br />

że minione siedem<br />

lat było naprawdę<br />

niełatwym okresem dla<br />

polskiej gospodarki. Corocznie<br />

pisałem o „trudnych latach”,<br />

„nowych wyzwaniach”, „kolejnych<br />

niebezpieczeństwach”.<br />

Komentując równo 12 miesięcy<br />

temu wyniki firm w roku 2012,<br />

pisałem, że „…z jeszcze wyraźniejszym<br />

przyhamowaniem<br />

procesów modernizacji mieliśmy<br />

do czynienia w roku 2012,<br />

a wszystko wskazuje na to, że<br />

rok 2013 będzie pod tym<br />

względem jeszcze gorszy”.<br />

No cóż, w czasach globalnego<br />

kryzysu nietrudno być<br />

czarnowidzem. Nawet jeśli<br />

wszystko w gospodarce pozornie<br />

układa się nieźle, wystarczy<br />

jakikolwiek nowy wybuch<br />

paniki, plotka, że któremuś<br />

państwu może grozić bankructwo,<br />

albo gwałtowny<br />

wzrost agresywności w polityce<br />

zagranicznej pewnego<br />

wschodniego mocarstwa, aby<br />

wszystkie wskaźniki ponownie<br />

poleciały w dół.<br />

Pod tym względem rok 2013<br />

nie był wyjątkiem. Kłopoty<br />

zadłużonych krajów południa<br />

Europy spowodowały systematyczny<br />

spadek tempa<br />

wzrostu gospodarek Północy,<br />

zwłaszcza Niemiec. W efekcie<br />

w pierwszej połowie roku 2013<br />

strefa euro znajdowała się w<br />

recesji. Dla firm ma to kolosalne<br />

znaczenie, bowiem w ciągu<br />

minionego ćwierćwiecza polska<br />

gospodarka tak silnie zintegrowała<br />

się z zachodnioeuropejską,<br />

że niewyobrażalne jest,<br />

iż sprzedaż naszych firm rośnie,<br />

jeśli u naszych zachodnich<br />

sąsiadów jest recesja.<br />

Druga twarz eksportu<br />

Skala ograniczenia zakupów<br />

przez znajdujących się w trudnej<br />

sytuacji nabywców z Europy<br />

Zachodniej okazała się poważna,<br />

choć na szczęście nie<br />

na tyle, by doprowadzić do<br />

spadku eksportu w którymkolwiek<br />

kwartale (z wyjątkiem<br />

rynków szczególnie wrażliwych<br />

na wahania koniunktury,<br />

PROF. WITOLD M. ORŁOWSKI<br />

główny ekonomista PwC w Polsce<br />

ROBERT GARDZIŃSKI<br />

np. nowych aut). Ponieważ<br />

jednak do krajów Unii trafia<br />

prawie 80 proc. całego polskiego<br />

eksportu, niemal całkowite<br />

wyhamowanie polskiego<br />

eksportu w pierwszych miesiącach<br />

roku doprowadziło do<br />

spadku produkcji przemysłowej,<br />

a w ślad za tym do wzrostu<br />

bezrobocia i spadku inwestycji<br />

przedsiębiorstw.<br />

Do kłopotów zewnętrznych<br />

dochodziła niezbyt dobra koniunktura<br />

na rynku krajowym.<br />

Nałożyło się na siebie kilka<br />

zjawisk. Pogorszeniu nastrojów<br />

konsumenckich towarzyszyły<br />

konieczne oszczędności<br />

w finansach publicznych – po<br />

wzroście długu publicznego w<br />

poprzednich latach nie można<br />

było sobie pozwolić na silny<br />

wzrost deficytu – realizowane<br />

głównie metodą ukrytych<br />

podwyżek podatków.<br />

Nałożyło się na to czasowe<br />

ograniczenie inwestycji publicznych,<br />

zwłaszcza infrastrukturalnych<br />

i finansowanych<br />

przez samorządy ze<br />

współfinansowaniem unijnym.<br />

Rosnące nieprzerwanie od<br />

roku 2012 bezrobocie doprowadziło<br />

do stopniowego wyhamowania<br />

dynamiki wzrostu<br />

nominalnych płac, a w ślad za<br />

tym dynamiki spożycia.<br />

Polska gospodarka uniknęła<br />

wprawdzie recesji i utrzymała<br />

zdolność do wzrostu oraz stabilność<br />

finansową, ale nastąpiło<br />

to przy bardzo silnym<br />

ograniczeniu dynamiki PKB,<br />

stagnacji popytu krajowego i<br />

wyraźnym spadku inflacji –<br />

która w roku obecnym zmieniła<br />

się w niezbyt przyjemną dla<br />

firm deflację.<br />

Słowem, bez względu na to,<br />

czy ktoś działał głównie na<br />

rynku wewnętrznym, czy też<br />

zainteresowany był eksportem,<br />

spotkał się z problemami.<br />

Szczególnie w pierwszej połowie<br />

roku, bo w drugiej sytuacja<br />

zaczęła się już lekko poprawiać.<br />

Efekty tych kłopotów nietrudno<br />

znaleźć w wynikach Listy<br />

<strong>2000</strong>. Przychody firm wzrastały,<br />

ale stosunkowo wolno, a<br />

mniej więcej jedna trzecia<br />

przedsiębiorstw odnotowała<br />

ich spadek.<br />

Rok nie był więc łatwy, podobnie<br />

jak nie był łatwy ani<br />

ten, który był przed nim, ani<br />

ten, który miał nadejść. Sytuacji<br />

nie określiłbym mianem<br />

dramatycznej, ale na pewno<br />

była to sytuacja trudna.<br />

Firma potrafi<br />

Drugie ważne stwierdzenie<br />

– i wniosek z moich wieloletnich<br />

obserwacji Listy – jest<br />

znacznie bardziej optymistyczne.<br />

Niezależnie od okoliczności,<br />

które od siedmiu lat przeważnie<br />

układały się w sposób<br />

niekorzystny, polskie firmy<br />

zawsze umiały sobie poradzić<br />

z kłopotami. Raz wolniej, raz<br />

szybciej, ale produkcja rosła.<br />

Rosło też systematycznie<br />

otwarcie gospodarki na eksport<br />

i siła powiązań z zagranicą.<br />

Nieprzerwanie postępowały<br />

też procesy modernizacji i<br />

zmian strukturalnych. Co nie<br />

znaczy, że zmiany następowały<br />

na górze tabeli – Orlen był, jest<br />

i przez wiele lat będzie liderem,<br />

a wielkie firmy sektora energetycznego<br />

i wydobywczego nieodmiennie<br />

lokują się w czołówce.<br />

W okresach lepszej globalnej<br />

koniunktury pięły się do<br />

góry firmy przemysłowe specjalizujące<br />

się w eksporcie (np.<br />

Fiat, ArcelorMittal), w gorszych<br />

ich miejsce w czołówce zajmowały<br />

firmy handlowe.<br />

Ale patrząc na zmieniającą<br />

się z roku na rok Listę, można<br />

stwierdzić, że w polskiej gospodarce<br />

następują ciągłe zmiany<br />

– i że są to zmiany na lepsze. Na<br />

lepsze w firmach, mimo że warunki<br />

są od lat trudne? Oczywiście,<br />

że tak. Nic nie hartuje lepiej<br />

niż zimny wychów.<br />

Polskie firmy nauczyły się<br />

radzić sobie z trudnymi, a czasem<br />

ekstremalnie trudnymi<br />

warunkami w ciągu ponad<br />

dwóch dekad transformacji. Ta<br />

umiejętność jest w moim odczuciu<br />

jedną z głównych składowych<br />

odpowiedzi na pytanie:<br />

jakim sposobem w czasie<br />

kryzysu polska gospodarka<br />

radzi sobie znacznie lepiej od<br />

innych? Kolejne lata i kolejne<br />

edycje Listy potwierdzają, że<br />

mamy firmy działające w sposób<br />

elastyczny, umiejące dostosowywać<br />

się do trudnych warunków,<br />

zdolne do modernizacji<br />

i rozwoju nawet wtedy, gdy<br />

przyszłość jest niepewna.<br />

I właśnie w ten sposób wyniki<br />

Listy <strong>2000</strong> dokumentują,<br />

że ćwierć wieku transformacji<br />

nie poszło na marne! ∑<br />

REKLAMA 765292/A

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!