12(46)
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Журнал «Интернаука» № <strong>12</strong> (<strong>46</strong>), 2018 г.<br />
құрылды. Ол медициналық орталықты басқару<br />
үдерістерін автоматтандыру тиімділігінің өсуіне,<br />
сондай-ақ қызметтің барынша ашықтығына кепілдік<br />
беріп, абсолютті бақылау, деректерді жүйелі түрде<br />
сақтау барлық мекемелерде тұрақты түрде дамуға<br />
мүмкіндік жасайды. Науқастарға сапалы қызмет<br />
көрсету және сақтандыру мекемелерімен, заңды<br />
тұлғалармен өзара әрекеттесуге науқастың жеке<br />
басына қатысты барлық жазбаларды сенімді<br />
сақтауды жүзеге асырады.<br />
Қазақстан Республикасының 2013 жылғы 8<br />
қаңтардағы «Ақпараттық Қазақстан - 2020»<br />
мемлекеттік бағдарламасында көрсетілгендей<br />
заманауи ақпараттық технологиялардың қазіргі<br />
заманғы дамуы мамандар мен тұрғындар үшін<br />
медициналық көмек көрсетудің жаңа жолдарын<br />
дамытуға қолайлы жағдай жасап отыр. Көптеген<br />
озық мемелекеттерде денсаулық сақтау саласында<br />
жаңа технологияларды белсенді пайдалану<br />
науқастар мен қызметкерлердің<br />
телеконференциясын өткізу, әр түрлі мекемелер<br />
арасындағы науқастар туралы ақпарат алмасу,<br />
физиологиялық параметрлерді қашықтан жазу,<br />
нақты уақыттағы оталарды бақылау арқылы<br />
қамтамасыз етіледі. Денсаулық сақтау саласында<br />
компьютерлік бағдарламаларды енгізу қызметтердің<br />
сапасын арттыруға, қызметкерлердің жұмысын<br />
айтарлықтай жылдамдатуға және науқастарға күтім<br />
жасау шығынын азайтуға мүмкіндік береді. Бұл<br />
жеңілдіктер әр клиникада қол жетімді. Сондықтан<br />
да бұл мемлекетте мекеменің қызмет көрсетуі мен<br />
жұмысын жаңа деңгейге шығаруға мүмкіндік<br />
беретін ішкі жүйе болып табылады. Яғни, атап<br />
айтқанда денсаулық сақтау саласында мына<br />
мәселелерді шешуге көмектеседі:<br />
• клиникадағы науқастардың есебін жүргізу;<br />
• олардың жай-күйіне қашықтан қарау;<br />
• диагностикалық сынақтардың нәтижелерін<br />
сақтау және беру;<br />
• белгіленген емдеудің дұрыстығын қадағалау;<br />
Науқас туралы барлық ақпарат мекемедегі<br />
медицина қызметкерлеріне қол жетімді болатын бір<br />
құжатта ұсынылып, барлық сауалнама нәтижелері<br />
мен рәсімдердің нәтижелері электрондық<br />
медициналық жазбаға тікелей енгізіледі. Бұл жас<br />
мамандарға алдын-ала белгіленген емнің сапасын<br />
бағалап үйренуге, диагностикадағы дәлдіктерді<br />
анықтауға мүмкіндік береді.<br />
Медицинада ақпараттық технологияларды<br />
қолдану дәрігерлерге кез-келген уақытта қолайлы<br />
кеңес беруді жүргізуге мүмкіндік беріп,<br />
медициналық қызметтердің қолжетімділігін<br />
арттырады. Адамдар тәжірибелі дәрігерлерден<br />
қашықтан білікті көмек ала алады. Бұл әсіресе<br />
географиялық жағынан алыс жерлерде тұру,<br />
физикалық мүмкіндіктері шектеулі, төтенше<br />
жағдайда, жабық кеңістікте орналасқан жағдайда<br />
қажет. Аудиовизуалды қарым-қатынас арқылы<br />
науқаспен байланыс орнатуға және оған қажетті<br />
қолдау көрсетуге мүмкіндік береді. Осындай<br />
жүйенің жарқын көрінісі Ресейдің денсаулық<br />
сақтауды ақпараттандыру саласындағы қол<br />
жеткізген жетістігіне мысал болатын - RoboMed<br />
бірыңғай медициналық жүйесі. Жүйедегі<br />
жаңартулар пайдаланушыларға медицинадағы қол<br />
жетімді барлық ақпараттық технологияларды<br />
пайдалануға мүмкіндік береді. Денсаулық сақтау<br />
саласын ақпараттандыру шеңберінде Ресейде<br />
ұлттық телемедицина жүйесін құру жоспарланып<br />
отыр. Бұл технология медицинада қызмет сапасын<br />
айтарлықтай жақсартып қана қоймайды, сонымен<br />
бірге шығынды азайтуға көмектеседі. Мысалы,<br />
дәрігерлерге ғылыми конференцияларға бару үшін<br />
ақша бөлуге тура келеді. Олар осындай іс-шараларға<br />
қашықтан қатыса алады. Сонымен қатар E-gov<br />
жүйесінде халыққа қызмет көрсетудің тиімділігін<br />
қамтамасыз етуде «Менің денсаулығым» жеке<br />
кабинеті іске қосылып, азаматтарға қолайлы<br />
бірнеше электрондық медициналық қызметтер<br />
ұсынылған. Денсаулық сақтау сақтаудағы заманауи<br />
ақпараттық технологиялардың мүмкіндіктері<br />
денсаулық сақтаудың барлық аспектілеріне оң<br />
әсерін тигізеді. Мысалы, менеджерлер үшін міндетті<br />
медициналық сақтандыру қорымен, аумақтық<br />
денсаулық сақтау мекемелерімен тиімді қарымқатынас<br />
жасау мүмкіндігіне қол жеткізеді.<br />
Компьютерлік бағдарламаларды арнайы бағыттарда<br />
қолдануға мысал ретінде, мекеменің дәрімен<br />
қамтамасыз етілу жүйесін де айта кетуге болады.<br />
Ақпараттық технологиялар:<br />
• табыс пен шығын операцияларын тіркеуді<br />
жүзеге асырады;<br />
• қоймаларды бақылауды жүзеге асырады;<br />
• дәрі-дәрмекпен қамтамасыз ету туралы<br />
өтінімдерді ресімдейді;<br />
• дәрілік заттарды тұтынуды бақылайды.<br />
Білім беру саласында медициналық білім беру<br />
ошақтарында ақпараттық технологиялар белсенді<br />
қолданылады. Қашықтан семинарлар өткізу мен<br />
студенттерге қажетті білім беруді ұйымдастыруға<br />
мүмкіндік береді. Мұндай технологиялар жас<br />
мамандарды көрнекті дәрігерлердің дәрістеріне<br />
қатысуға, жаңа білім мен тәжірибені ұштастыруға<br />
жол ашады.<br />
Медициналық мекемелерге арналған бағдарлама<br />
кәсіпорындардың компьютерлендіруіне байланысты<br />
сұранысқа ие. Медициналық мекемелерге арналған<br />
компьютерлік бағдарламалар күнделікті жұмыс<br />
үрдістерін жеңілдетеді және тұтынушылар үшін де,<br />
қызметкерлер үшін де жұмыс істеуге қолайлылық<br />
туғызады.<br />
Еліміздің денсаулық сақтау жүйесінде дамыған<br />
мемлекеттердің тәжірибелерінен сабақ ала отырып,<br />
бүгінде көптеген өзгерістер мен жаңашылдықтар<br />
енгізілді. Мемлекеттік денсаулық сақтау саласын<br />
дамыту қызмет көрсету деңгейін айтарлықтай<br />
деңгейге жеткізді. Қазақстан Республикасының<br />
денсаулық сақтау саласын дамытуда «Саламатты<br />
Қазақстан» мемлекеттік бағдарламасының<br />
мақсаттарына жету жолдары мен бағыттары<br />
негізінде бірқатар жобалар жүзеге асырылуда олар:<br />
Бірыңғай ұлттық денсаулық сақтау жүйесі;<br />
«Қазмедақпарат» медициналық ақпараттық<br />
жүйесі;<br />
Электронды кезекті басқару жүйесі;<br />
85
Change language