24.06.2018 Views

чөлөөт хэвлэлийн хөгжил, төлөвшил

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Бадам-Очирын Галаарид<br />

тайлбарлагдана. БНМАУ-ын Засгийн газар 1922 онд Хэвлэлийн<br />

хороог Дотоод яамны мэдэлд өгч ном <strong>хэвлэлийн</strong> асуудлыг бүрнээр<br />

нь хяналтад авсан байна.<br />

Улмаар БНМАУ-ын Сайд нарын Зөвлөл 1935 онд 521 дүгээр<br />

тогтоолоор “Хэвлэлд нийтлэх ба радиогоор нэвтрүүлэхийг шууд<br />

хориглох зүйлүүдийн дэлгэрэнгүй жагсаалт”, 1945 оны долдугаар<br />

сарын 27-ны өдрийн 51 дүгээр тогтоолоор “Улсын нууц болж<br />

тусгайлан хамгаалагдах мэдээнүүдийн жагсаалт”-ыг гаргаж, 1955<br />

оны арванхоёрдугаар сарын 8-нд “Улсын нууц мэдээ баримтуудын<br />

жагсаалтыг тогтоох тухай” 521 дүгээр тогтоол, 1964 онд “Улсын<br />

нууц бичиг баримтын товч жагсаалт, зааврыг батлах тухай” 258<br />

дугаар тогтоолыг тус тус баталж мөрдүүлжээ. СнЗ-ийн 1964 оны<br />

тогтоол 1992 оны есдүгээр сарын 25-ны өдрийг хүртэл хүчин<br />

төгөлдөр үйлчилсэн байна. 1955 оны 521 дүгээр тогтоолд гэхэд<br />

л “Эдийн засгийн чанартай мэдээнүүд”, “Бусад төрлийн мэдээ<br />

баримтууд” гэсэн ангилал оруулснаар ямар ч мэдээ мэдээллийг<br />

улсын нууцад хамаатуулах боломж нээгджээ. Хамгийн ноцтой нь<br />

СнЗ-ийн 521 дүгээр тогтоол батлагдсанаас долоо хоногийн дараа<br />

БНМАУ-ыг АИХ-ын Тэргүүлэгчид 1955 оны арванхоёрдугаар сарын<br />

15-нд улсын нууц задруулбал хуулийн хариуцлага хүлээлгэх тухай<br />

120 дугаар зарлиг гаргаж, санамсаргүйгээр улсын нууц задруулсан<br />

энгийн хүмүүсийг 10 хүртэл жилийн хугацаагаар засан хүмүүжүүлэх<br />

хөдөлмөрийн лагерьт хорьж шийтгэх шийтгэлийн доод хэмжээг<br />

тогтоож өгсөн нь цагдан хяналт улам гаарах шалтгаан болжээ.<br />

Хэвлэл, утга зохиол хянах бие даасан байгууллага 1938 оны<br />

сүүлээр тэр үеийн НАХЯ-ны бүтцэд “Хэвлэл хянах алба” нэртэйгээр<br />

байгуулагдан нууц ажиллагаа явуулдаг байсныг 1947 оны<br />

гуравдугаар сарын 4-ний өдрийн МАХН-ын Төв хорооны Улстөрийн<br />

товчооны ҮIII хурлын тогтоолоор Сайд нарын зөвлөлийн дэргэдэх<br />

“Утга зохиол ба хэвлэл хянах газар” нэртэй бие даасан байгууллага<br />

болгосон байна. Улмаар 1971 оны арваннэгдүгээр сарын 30-ны өдөр<br />

“Хэвлэл, утга зохиол хянах газрын эрхийг өргөтгөх тухай” МАХНын<br />

Төв хорооны Улстөрийн товчооны 314 дүгээр тогтоол гарч яамны<br />

эрхтэй болжээ.<br />

Хэвлэл, утга зохиол хянах газрыг татан буулгах асуудал 1987<br />

оны сүүлээр болсон Хэвлэл мэдээллийн байгууллагын удирдах<br />

50

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!