Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
UZMAN DIYETISYEN<br />
Merve TIĞLI ÇINAR<br />
KIŞ SPORLARI VE BESLENME<br />
Yeterli ve dengeli beslenmenin<br />
bir sporcunun başarısını garanti<br />
etmediği, ancak yetersiz ve<br />
dengesiz beslenmenin bazı sağlık<br />
problemlerine ve performans<br />
düşüklüklerine neden olduğu<br />
kabul edilmektedir.<br />
Sporcular zaman zaman en<br />
kolay uygulanabilir performans<br />
faktörü olan beslenmenin önemini<br />
unutarak çeşitli vitamin, protein ve<br />
enerji takviyesi sağlayan ilaçlara<br />
başvururlar. Düşük performansta<br />
genetik, fiziksel ve psikolojik<br />
faktörlerin yanında beslenme<br />
alışkanlıkları ve zayıf bir beslenme<br />
en büyük faktördür. Güçlü ve<br />
ağır bir egzersiz için sporcuların<br />
ekstra besin değerlerine ihtiyacı<br />
vardır. Egzersiz sırasında vücut 3<br />
önemli yakıta ihtiyaç duyar. Bunlar<br />
karbonhidrat, yağ ve proteindir.<br />
Vücut enerji devamlılığı ve kasların<br />
dayanıklılığı için bu yakıtlardan<br />
gelen daha fazla kaloriye ihtiyaç<br />
duyar.<br />
Özellikle yüksek karbonhidrat,<br />
düşük yağ ve yeterli proteinle<br />
dengelenmiş bir beslenme<br />
sporcular için idealdir. Bunun<br />
içindir ki yüksek karbonhidrat,<br />
düşük yağ, canlı ve çiğ besin,<br />
tam tahıllardan oluşan vejetaryen<br />
bir beslenme en uygun sporcu<br />
beslenmesidir. Zira bu beslenme<br />
vitamin, mineraller ve anti-oksidan<br />
açısından zengindir.<br />
Önemli besin değerleri vücudun<br />
enerji kapasitesinin artmasına ve<br />
egzersizin vücuda yükleyeceği<br />
stresten korunmasına yardım eder.<br />
Genellikle soğuk ve yüksek<br />
rakımda yapılan kış sporlarında<br />
ise beslenmede özellikle dikkat<br />
edilmesi gereken noktalar<br />
vardır. Yüksek rakımda yapılan<br />
antrenmanın fizyolojik faydaları<br />
olmasına rağmen, sporcular<br />
ve antrenörler, beslenme<br />
durumlarının antrenmanları<br />
üzerindeki potansiyel etkilerinin<br />
farkında olması gerekir.<br />
Soğuk havalarda egzersiz,<br />
özellikle kış sporları yapan<br />
sporcular için eşsiz zorluklar<br />
çıkarır. Kış sporları yapanlar<br />
güvenli, rahat ve optimal düzeyde<br />
performans gösterebilmek için<br />
birkaç önlem almak gerekir.<br />
Doğru beslenme, egzersiz<br />
sırasında en iyi performansı,<br />
konforlu ve güvenli bir şekilde<br />
sağlamaya yardımcı olduğu<br />
gibi vücudu da sıcak tutar.<br />
Vücut ısısının optimal düzeyde<br />
kalmasını sağlar ve çalışan<br />
kaslar için de yeterli yakıt sağlar.<br />
Sıcak havalarda vücut sıcaklığını<br />
düzenlemek ter atılabildiği için<br />
kolaydır, ama soğuk havalarda<br />
sıcak kalmak için daha fazla ısı<br />
üretmek gerekir.<br />
Kış sporlarında kronik<br />
dehidratasyon ciddi bir<br />
problemdir çünkü susuzluk ve<br />
geçici üriner su kaybına bağlı<br />
sıvı alımı genellikle bu sporların<br />
yapıldığı soğuk, tuvalet problemi,<br />
kalın kıyafetler vb. nedenlerle<br />
azaltılır Soğuk havalarda<br />
vücut ısısı normal olarak düşer<br />
ve vücut ısısını artırmak için<br />
biraz daha fazla kalori yakmak<br />
eğilimindedir. Soğuk, kuru hava<br />
solumak vücudu, o havayı<br />
ısıtmak ve nemlendirmek için<br />
zorlar ve her soluk verme ile<br />
vücut önemli miktarda su<br />
kaybeder. Dolayısıyla kış sporları<br />
yapanlar solunum yoluyla<br />
kaybolan su yerine daha fazla<br />
38
Change language