Forum A+P 05
POLIS University publishes the “Forum A+P” journal, the only scientific and cultural magazine in the Albanian –speaking countries for the fields of architecture and territory planning. This magazine is recognized by the Ministry of Education and Science, the Academic Degrees Evaluation Committee and has an ISSN international registration code in France. The magazine is published in Albanian and English language and contains a package of scientific, informative articles and analysis.
POLIS University publishes the “Forum A+P” journal, the only scientific and cultural magazine in the Albanian –speaking countries for the fields of architecture and territory planning. This magazine is recognized by the Ministry of Education and Science, the Academic Degrees Evaluation Committee and has an ISSN international registration code in France. The magazine is published in Albanian and English language and contains a package of scientific, informative articles and analysis.
- TAGS
- forum
- urbane
- architecture
- qytetit
- urban
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
i së tashmes, duke rrezikuar kështu të<br />
kthehen në fakte urbane të izoluara,<br />
të “pajetuara” dhe jonormale për<br />
qytetin. Në këtë kuptim elementet që<br />
ruajnë vazhdimësinë mund të shihen<br />
në dy këndvështrime: nga njëra anë, si<br />
elemente “patologjike” të papërfshira<br />
në jetën e sotme të qytetit, ndërsa nga<br />
ana tjetër si elementë “gjenerues” dhe si<br />
pjesë e totalitetit të gjithë qytetit. Këtu<br />
mund të shtronim një diskutim shumë<br />
qyteteve shqiptare nga këndvështrimi i<br />
elementeve “të forta”, që kanë garantuar<br />
vazhdimësinë dhe transformimet e<br />
njëpasnjëshme të formës së tyre mungon.<br />
Kjo logjikë arsyetimi do të ishte një<br />
pistë e mirë eksplorimi e dizajnit urban<br />
për identifikimin dhe konsolidimin<br />
e potencialeve të dukshme e të<br />
padukshme të krijuara gjatë historisë, si<br />
edhe ato të “ofruara” nga vendmbajtësi<br />
gjeografik, por edhe për të gjykuar mbi<br />
të vlefshëm për rastin e Shqipërisë<br />
lidhur me gjetjen e raporteve të drejta<br />
për masën e përfshirjes në proceset<br />
dinamike të vetë qytetit të elementeve që<br />
kanë arritur deri në ditët tona. Mjafton<br />
të sjellim këtu rastet e disa qyteteve,<br />
të cilat qëndrojnë në ekstreme të këtij<br />
raporti: qendrat historike të Beratit,<br />
Gjirokastrës, etj, të cilat kanë mbetur<br />
jashtë ritmeve të sotme të jetës dhe rasti<br />
i Tiranës ku me shumë vështirësi mund<br />
të zbulojmë elementet që kanë ruajtur<br />
vazhdimësinë. Por ndërsa kjo temë do<br />
të meritonte një artikull më vete, le t`i<br />
rikthehemi raportit midis “elementeve<br />
të forta” dhe rolit të tyre në gjenerimin<br />
e formës së qytetit.<br />
Një studim i thelluar për të kuptuar<br />
gjenerimin dhe formimin hapësinor të<br />
oportunitetet e humbura për shkak<br />
të “dhunës urbane” dhe mundësinë e<br />
“ringjalljes” së këtyre oportuniteteve në<br />
një cikël të ri jete.<br />
Pa pretenduar që ky artikull të<br />
jetë një analizë shteruese lidhur me<br />
identifikimin e “elementeve të forta”,<br />
qëndrueshmërinë dhe aftësinë e tyre<br />
siformë gjeneruese në planin e qytetit;<br />
artikulli analizon si të tillë dy elemente<br />
kryesore të morfologjisë urbane:<br />
“pëlhurën urbane” me elementët<br />
tipikë të saj që do të shpjegohen<br />
në paragrafin pasardhës; si edhe<br />
“çarjet” midis pëlhurave, gjurmë<br />
këto që shkaktohen nga ndryshimet<br />
morfologjike midis pëlhurave gjatë<br />
zhvillimeve të kohëve të ndryshme.<br />
Figurat ilustrojnë “çarjet”midis dy<br />
pëlhurave në shkallë të detajuar, si<br />
13
Change language