You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
DÓMUR<br />
Málavextir voru þeir að B ehf., sem<br />
rekur bókhaldsþjónustu hafði um árabil<br />
fært til gjalda í rekstri sínum kostnað<br />
vegna íbúðarhúsnæðis í eigu félagsins,<br />
sem nýtt var til íbúðar af framkvæmdastjóra<br />
og stjórnarformanni félagsins, en<br />
hinn síðarnefndi var jafnframt eigandi<br />
að helmings hlut í félaginu. Skattstjóri<br />
felldi úrskurð þess efnis að B ehf. hefði<br />
verið óheimilt að færa til gjalda kostnað<br />
vegna íbúðarhúsnæðisins og leiddi það<br />
til breytinga á gjaldstofnum B ehf. bæði<br />
að því er varðaði opinber gjöld og virðisaukaskatt.<br />
Var gert fjárnám fyrir vangreiddum<br />
gjöldum hjá B ehf. vegna<br />
þessa og krafðist félagið í máli þessu<br />
að fjárnámið yrði fellt úr gildi.<br />
Hæstiréttur taldi að breyting sú sem<br />
gerð var á virðisaukaskatti í nefndum<br />
úrskurði yrði ekki borin undir dómstóla<br />
þar sem endurákvörðun skattsins hefði<br />
ekki fyrst verið borin undir yfirskattanefnd<br />
í samræmi við fyrirmæli 5. mgr.<br />
29. gr. laga nr. 50/1988, um virðisaukaskatt.<br />
Rakti dómurinn að samkvæmt 1.<br />
tölulið 31. gr. áðurgildandi laga nr.<br />
75/1981 um tekjuskatt og eignarskatt,<br />
mætti draga frá tekjum lögaðila rekstrarkostnað,<br />
þ.e. þau gjöld sem eiga á<br />
árinu að ganga til að afla teknanna,<br />
tryggja þær og halda þeim við. Af<br />
gögnum málsins yrði skýrt ráðið að<br />
húsnæðisins hefði hvorki verið aflað í<br />
því skyni að það nýttist í rekstri sóknaraðila<br />
né hefði það verið nýtt með slíkt<br />
fyrir augum. Var ekki talið að það skipti<br />
24 t í u n d<br />
Dómur Hæstaréttar<br />
ANNA DÓRA<br />
HELGADÓTTIR<br />
frá 9. september 2005<br />
í máli nr. 344/2005<br />
Byggðaþjónustan ehf. gegn<br />
sýslumanninum í Kópavogi<br />
máli að þeir einstaklingar, sem höfðu<br />
húsnæðið til umráða, hefðu staðið skil<br />
á leigu til B ehf. Var niðurstaða Hæstaréttar<br />
sú að B ehf. hefði verið óheimilt<br />
að draga kostnað tengdan húsnæðinu<br />
frá tekjum sínum og var kröfu félagsins<br />
um að fjárnám vegna skattkröfunnar<br />
yrði fellt úr gildi því hafnað.<br />
Einn dómari Hæstaréttar skilaði sératkvæði<br />
í málinu. Bent var á að B ehf.<br />
hefði fært leigutekjur vegna húsnæðisins<br />
til tekna í reikningum sínum og<br />
rekstrargjöld til gjalda. Útleiga íbúðarhúsnæðis<br />
í atvinnurekstri væri vel þekkt<br />
starfsemi og þá jafnvel sem aðalstarfsemi<br />
fyrirtækja. Ekki gæti skipt máli við<br />
skattlagningu slíkrar starfsemi þótt<br />
leigjandi húsnæðis tengdist viðkomandi<br />
skattaðila nánum böndum. Einungis<br />
þyrfti að gæta að því að ekki<br />
fælist í útleigunni dulbúin hlunnindi,<br />
sem færð væru undan skattlagningu.<br />
Bent var á að sýslumaður byggði vörn<br />
sína á því, að eignarhald sóknaraðila á<br />
íbúðarhúsnæði væri ekki liður í þeim<br />
rekstri bókhaldsþjónustu sem B ehf.<br />
hefði að aðalstarfi og héraðsdómur virtist<br />
hafa fallist á þetta sjónarmið í hinum<br />
kærða úrskurði. Hefði þetta haft það í<br />
för með sér að B ehf. hefði verið synjað<br />
um frádrátt vegna kostnaðarins, og það<br />
eins þótt félagið væri látið greiða<br />
skatta af þeim tekjum sem það hefði<br />
haft af útleigu húsnæðisins. Í skattlagningu<br />
felist skerðing á eignarréttindum.<br />
Stjórnarskráin hafi að geyma skýr fyrir-<br />
mæli um að skattlagning verði að<br />
byggjast á settum lögum, sbr. 1. mgr.<br />
40. gr. og 77. gr. Það sé hvergi gert að<br />
skilyrði fyrir gjaldfærslu kostnaðar við<br />
tekjuaflandi starfsemi lögaðila, að um<br />
sé að ræða aðalstarfsemi hans. Þá séu<br />
hvergi reistar skorður við því í lögum,<br />
að atvinnufyrirtæki eigi íbúðarhúsnæði<br />
og leigi það starfsmönnum sínum og<br />
eigendum gegn endurgjaldi og færi útgjöld<br />
vegna slíks húsnæðis til gjalda.<br />
Útleigan sem slík feli í sér starfsemi til<br />
tekjuöflunar við hlið þeirrar meginstarfsemi<br />
sem viðkomandi fyrirtæki hafi<br />
með höndum, og séu tekjur vegna<br />
slíkrar útleigu skattskyldar samkvæmt<br />
2. tölul. C-liðar 7. gr. laga nr. 90/2003<br />
um tekjuskatt og eignarskatt. Skattyfirvöld<br />
hafi samkvæmt 57. gr. laga nr.<br />
90/2003 úrræði til að bregðast við ef<br />
þau telji að endurgjald í slíkum viðskiptum<br />
skattaðila við starfsmenn eða eigendur<br />
sé verulega frábrugðið því sem<br />
almennt gerist. Skattstjóri hafi sérstaklega<br />
tekið fram að hann hefði ekki<br />
ástæðu til að gera athugasemdir við<br />
fjárhæðir leigugreiðslna í málinu. Var<br />
það niðurstaða sératkvæðisins að af<br />
fyrrgreindum ákvæðum stjórnarskrár<br />
sem og hinni almennu jafnræðisreglu<br />
65. gr. hennar leiði að ekki hefði verið<br />
heimilt að fella niður rekstrarkostnað B<br />
ehf. af framangreindum sökum og bæri<br />
því að fallast á kröfu B ehf. um ógildingu<br />
aðfarargerðarinnar.