Εθνοϊερομάρτυρας - Αρχιμανδρίτης Ιάκωβος Γεωργίου Αρχατζικάκης

Το πρώτο μνημόσυνο μετά την καταστροφή
Στις 5 Σεπτεμβρίου 1922 (π.η.) στον Ι. Ναό Αγίου Γεωργίου
Καρύτση, της Αθήνας (βρίσκεται πίσω από την νοτιοανατολική
πλευρά της πλατείας Κλαυθμώνος) τελέστηκε κατανυκτικότατο
μνημόσυνο υπέρ αναπαύσεως «των αγρίως
κρεουργηθέντων Μητροπολίτου Σμύρνης Χρυσόστομου και
λοιπών δύσμοιρων αδελφών», μεταξύ αυτών και του Ιακώβου
Γ. Αρχατζικάκη. Η εκκλησία ήταν ασφυκτικά πλήρης.
Πλήθος κόσμου, μεταξύ του οποίου πολλοί πρόσφυγες.
Παραβρέθηκαν, μεταξύ άλλων, ο μητροπολίτης
Εφέσου Χρυσόστομος με τον πρωτοσύγκελλό του, ο
Σκεύος Ζερβός και ο Ν. Στράτος. Μετά την επιμνημόσυνο
δέηση, «ο κ. Σκεύος Ζερβός 203 , μέσω απείρου συγκινήσεως,
απηύθυνε το ύστατο χαίρε εις τα θύματα της Τουρκικής
θηριωδίας. Οι εις τον ναόν πρόσφυγες, άνδρες, γυναίκες
και παιδιά, εξέσπασαν εις θρήνους και κοπεττούς. Μερικαί
από τας δυστυχείς αυτάς εξερρίζωναν εις το αποκορύφωμα
της απελπισίας των την κώμην των. Το θέαμα ήτο
απείρως τραγικόν» 204 .
Η συνέπεια σε λόγια και πράξεις
Ο Ι.Γ.Α., λαμπρή προσωπικότητα με τεράστιο ποιμαντικό,
θεολογικό, εκπαιδευτικό, πατριωτικό, φιλανθρωπικό και
συγγραφικό έργο –και παρ’ όλα αυτά ταπεινός, μοναχικός,
προσηνής και ολιγαρκής– βίωσε, όπως περιγράφεται παραπάνω,
τα βασανιστήρια και τον μαρτυρικό θάνατο από
τους τσέτες (αντάρτες) Τούρκους τον Αύγουστο 1922 (π.η.).
Σαν καλός ποιμένας δεν λιποτάκτησε, αλλά έμεινε πιστός
στο υπέρμαχο καθήκον κατά τις τραγικές ημέρες
203
Γεννήθηκε στις 19 Ιανουαρίου 1875, στην Κάλυμνο Δωδεκανήσου.
Υπήρξε πολυδιάστατη και πολυσχιδής προσωπικότητα και η
δράση του έχει αναγνωριστεί διεθνώς. Διακεκριμένος ιατρός, καθηγητής
της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών και μεγάλος
εθνικός αγωνιστής, με εντυπωσιακό όγκο έργων και δραστηριοτήτων.
Σπουδαία τα επιτεύγματα της μεγάλης αυτής δωδεκανησιακής προσωπικότητας
στο πολιτικό και επιστημονικό επίπεδο.
204
Εφημ. Πατρίς Αθηνών, αρ. φ. 243/5.9.1922, σ. 2.
-173-