Сарыарқа самалы, 2 қыркүйек, бейсенбі

Вакцина алып, еркін өмір сүріңіз!

SARYARQA

Павлодар облыстық газеті

1929 жылғы 15 ақпаннан шығады

SAMALY

2 қыркүйек, бейсенбі

2021 жыл

№100 (15718)

ssamaly29@gmail.com

www.saryarka-samaly.kz

facebook.com/saryarka15

@saryarqa_samaly

ЖОЛДАУ

Ұлтты ұйыстыруға

бағытталған бастамалар

Нақпа-нақ

Өңірде биыл

778,3 мың

тонна астықты дәнді

дақыл жиналады деп

күтілуде

МӘСЕЛЕ

«ГАЗЕТ УАҚЫТЫЛЫ

КЕЛМЕЙДІ...»

19

бет

Сурет akorda.kz йтынан алынды.

ҚҰНДЫЛЫҚ

ЖАР ТАҢДАУДА ОСЫҒАН

МӘН БЕРСЕ...

Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаев кеше Парламент Палаталарының

бірлескен отырысында кезекті Жолдауын жариялап,

Қазақстанның алдағы даму стратегиясын айқындап берді. Маңызды

құжатта елді одан әрі дамытуға, денсаулық сақтау жүйесінің тиімділігін

арттыруға, сапалы біліммен қамтуға, өңірлік саясатты жетілдіруге,

еңбек нарығында тиімді экожүйе құруға, саяси жаңғыруға, адам

құқығын қорғау мен ұлтты ұйыстыруға бағытталған бастамалары

қамтылған.

Жолдау мәтіні 2-7-беттерде

«Баянтау» газетіне – 90 жыл:

«ЖИНАҚТАҒАН ШЕЖІРЕЛІ ЖЫЛДАРДЫ...»

Биыл Баянауыл аудандық қоғамдық-саяси «Баянтау» газетінің алғашқы нөмірі жарық көргеніне

90 жыл толмақ. 1931 жылғы 4 қыркүйектен Баянауыл аудандық партия, кеңес комитеті мен

кәсіподақ бюросының тілі – «Ленин туы» газеті жарық көре бастады.

Толығырақ 20-бетте

КӨРМЕ

ГҮЛДЕНГЕН ЖАЗ

22

бет

24

бет

2 2 қыркүйек, бейсенбі, 2021 жыл ЖОЛДАУ

SARYARQA SAMALY

МЕМЛЕКЕТ БАСШЫСЫ ҚАСЫМ-ЖОМАРТ ТОҚАЕВТЫҢ ҚАЗАҚСТАН ХАЛҚЫНА ЖОЛДАУЫ

Халық бірлігі және жүйелі

Қымбатты отандастар!

Құрметті Парламент

депутаттары мен Үкімет

мүшелері!

Биыл егемен ел болғанымызға

30 жыл толып отыр. Тәуелсіздік –

біздің ең қастерлі құндылығымыз.

Қазақстан Тұңғыш Президентіміз –

Елбасының дара саясатының

арқасында табысты ел ретінде

бүкіл әлемге танымал болды.

Ең басты жетістігіміз – біртұтас

ел болып, жаңа мемлекет құрдық.

Іргемізді бекітіп, еңсемізді тіктедік.

Халықаралық қауымдастықтың

белді мүшесіне айналдық. Тұрақты

қоғам қалыптастырып, орнықты

даму жолына түстік.

Мемлекеттілігімізді нығайту

үшін бір ел болып еңбек етіп

жатырмыз.

Егемендік дегеніміз – жалаң

ұран мен жалынды сөз емес.

Біз үшін ең маңыздысы – әр

азаматтың Тәуелсіздік игілігін сезіне

алуы. Оның басты көрінісі – елдегі

бейбіт өмір, қоғамдағы тұрақтылық

пен тыныштық. Сондай-ақ, халықтың

тұрмыс сапасының жақсаруы

және жастардың болашаққа нық

сеніммен қарауы.

Барлық бастамамыз осыған

бағытталуда.

Біз тұғыры мығым ел болу

жолында кедергілерді еңсеріп,

қиындықтарды жеңіп келеміз.

Мұның бәріне берекелі бірлік

пен еселі еңбек арқылы жеттік.

Еліміз Тәуелсіздік жылнамасының

төртінші онжылдығына қадам

басқалы тұр. Бұл кезеңнің оңай

болмайтыны қазірдің өзінде айқын

байқалуда. Сондықтан, кез келген

сын-қатерге дайын болуға тиіспіз.

Тынымсыз ізденіп, ұдайы алға

ұмтылуымыз қажет.

Менің Қазақстан халқына биылғы

Жолдауым мынадай мәселелерге

арналады.

І. ПАНДЕМИЯДАН

КЕЙІНГІ КЕЗЕҢДЕГІ

ЭКОНОМИКАЛЫҚ ДАМУ

Орталық Азиядағы экономикасы

ең ауқымды ел саналатын Қазақстан

қазір пандемияның зардабын

тартуда. Дегенмен, қиындықтарға

қарамастан, бағдарымызды берік

ұстанып келеміз.

Біз орта мерзімді экономикалық

саясатымызды айқындап, мемлекеттік

бастамаларды реттеу үшін

2025 жылға дейінгі дамудың Ұлттық

жоспарын және Мемлекеттік

жоспарлаудың жаңа жүйесін

қабылдадық. Ұлттық жобалар

бекітілетін болады.

Стратегиялық мақсатымыз –

Орталық Азиядағы көшбасшылық

рөлімізді күшейту және әлемдік

экономикадағы орнымызды нығайту.

Экономикамызға тікелей инвестиция

тарту ісін жалғастырудың

жаңа тәсілі ретінде Стратегиялық

инвестициялық келісім ұғымы

енгізілді. Квазимемлекеттік секторды

оңтайландыру үшін нақты шараларды

қолға алдық. «Бәйтерек»

және «ҚазАгро» холдингтерін

біріктірдік. Еншілес компаниялар

екі есе азайды, олардың штат

санын бір жарым есе қысқарттық.

Жаңа, қуатты даму институтын

құрдық.

Пандемия кезінде мемлекет

азаматтарға және кәсіпкерлерге

ауқымды әрі жедел қолдау көрсетті.

«Қарапайым заттар экономикасы»

бағдарламасы өзінің тиімділігін

дәлелдеді. Оны жүзеге асыру

барысында 3,5 мыңнан астам

жоба іске қосылды. Сондай-ақ,

70 мың жұмыс орны ашылды.

Өндірілген өнім мен көрсетілген

қызметтің жалпы құны 3,5 триллион

теңге болды.

«Бизнестің жол картасы»

бағдарламасының арқасында

66 мың жоба мемлекет тарапынан

қолдау тапты. Бұл 150 мыңнан

астам жұмыс орнын ашуға және

сақтап қалуға септігін тигізді.

Зейнетақы жинақтарын мерзімінен

бұрын пайдалану туралы

бастама экономикаға айтарлықтай

әсер етті. Ең бастысы, оның

әлеуметтік ықпалы айрықша болды.

Осы шараның арқасында миллионнан

астам азаматымыз тұрғын

үй жағдайын жақсартты. Кейбірі

ипотекалық қарызын азайтты.

Жалпы экономикалық дамуымызда

оң үрдіс бар екені сөзсіз.

Алайда, бүгінгі ахуалдың әлі де

күрделі екенін ашық айтуымыз керек.

Сондықтан, мен «Қарапайым заттар

экономикасы» және «Бизнестің

жол картасы» бағдарламаларының

мерзімін 2022 жылға ұластыру

туралы шешім қабылдадым. Бұл

мақсатқа бөлінетін қаржының

жалпы көлемі кемінде бір триллион

теңге болады.

Қазақстан мемлекеттік қарызы

аздығының және едәуір қоры

болғанының арқасында індет

салдарын біршама тиімді еңсеруде.

Бұл – біздің елеулі бәсекелік

артықшылығымыз. Одан айырылып

қалмауымыз керек.

Алайда, соңғы кезде бюджеттің

шығыс бөлігіндегі міндеттемелерді

орындау үшін бюджет тапшылығы

ұлғайып, Ұлттық қордан алынатын

трансферттер көбеюде. Үнемі

осылай «ауырдың үстімен, жеңілдің

астымен» жүре алмаймыз. Біздегі

қаржылық орнықтылықтың қоры

соншалықты шексіз емес.

Бюджеттің кірісін арттыру үшін

шаралар қабылдау қажет екені

сөзсіз. Бірінші кезекте, мемлекеттік

шығыстардың ауқымын және оның

тиімді жұмсалуын бақылауда ұстау

керек.

Ұлттық қордың активтерін

қалпына келтіру үшін бюджет

ережесін енгізуді тездеткен

жөн. Бұған қажетті заңнамалық

өзгерістер осы жылдың соңына

дейін қабылдануға тиіс.

Жалпы, елімізге мемлекет

қаржысын, атап айтқанда,

мемлекеттік қарызды, бюджет

саясатын және Ұлттық қорды

басқарудың ережелер жинағы

қажет.

Үкімет пен Ұлттық банктен жыл

соңына дейін Мемлекет қаржысын

басқару тұжырымдамасын әзірлеуді

сұраймын.

Сонымен бірге, экономиканы

әртараптандыру, өндірілетін

тауарлардың түрін көбейтіп, экспорт

географиясын кеңейту жөніндегі

жұмысты жалғастыру керек.

2020 жылдың қорытындысы

бойынша, индустрияландыру жүзеге

асырылып жатқан 10 жыл ішінде

тұңғыш рет өңдеу өнеркәсібінің

экономиканы дамытуға қосқан

үлесі тау-кен өндірісі саласынан

асып түсті.

Орта мерзімдегі мақсатымыз –

2025 жылға қарай өңдеу өнеркәсібінің

экспортын 1,5 есеге

көбейтіп, 24 миллиард долларға

жеткізу. Ал, еңбек өнімділігін

30 пайызға арттыру.

Әзірленіп жатқан «Өнеркәсіп

саясаты туралы» заң өңдеу

өнеркәсібінің алдында тұрған

сауалдарға жауап беруге тиіс.

Соның бірі – шикізатқа қол

жеткізудің қиындығы. Отандық

өнеркәсіп үшін шикізат тауарларының

бағасы қолжетімді, ал көлемі

жеткілікті болуы керек деген

қарапайым ережені енгізуіміз қажет.

Үкімет жыл соңына дейін осы

маңызды міндетті шешудің оңтайлы

жолын табуға тиіс.

Бұл ретте, еліміздің ресурстық

әлеуеті толық ашылмағанын,

геологиялық тұрғыдан зерделену

деңгейі төмен екенін қаперден

шығармаған жөн.

Сапалы геологиялық ақпараттың

инвесторларға қолжетімділігін

арттыру қажет. Осыған орай

түрлі ведомстволарға бағынатын

бытыраңқы мекемелердің негізінде

тиімді Ұлттық геология қызметін

құру керек.

Бұл орган жер қойнауын кімге

және қалай беруді шешетін монополиске

айналмауға тиіс. Оның

міндеті – инвесторларға кешенді

қызмет көрсетіп, қолдау білдіру.

Жер қойнауын пайдалану

саласына, әсіресе геологиялық

барлау және жер қойнауын кешенді

зерттеу ісіне тың серпін қажет.

Ұлт жоспары аясында басталған

реформаларды соңына дейін

жеткізген жөн. Атап айтқанда,

геологиялық ақпараттың ашық

цифрлық мәліметтер базасын

құрып, оны инвесторлар үшін

қолжетімді ету керек.

Жер қойнауы – ұлттың байлығы.

Оны пайдалануға беруді оңаша

кабинеттерде «бармақ басты,

көз қыстымен» шешу заңсыз деп

танылуға тиіс. Тиісті органдар

бұл мәселе бойынша бақылау

жасауды қамтамасыз етеді.

Келесі мәселе. Мемлекеттің

экономикаға тым көбірек араласуы

оның өсімін тежейді, сыбайлас

жемқорлыққа және заңсыз лобби

жасауға әкеп соқтырады.

Мемлекеттік кәсіпорындар

әлі де болса көптеген салада

басымдыққа ие, жеңілдіктерді

жеке дара пайдаланады.

Біз бұл проблемаларды шеше

бастадық.

Мәселен, Мемлекеттік басқару

тұжырымдамасында квазимемлекеттік

секторды қысқарту және

оның тиімділігін арттыру, жұмысының

ашықтығы мен есептілігін

қамтамасыз ету жөніндегі шаралар

қарастырылған.

Реформалар жөніндегі жоғары

кеңес жекешелендірудің жаңа

жоспарын мақұлдады. Енді оны

қатаң бақылау қажет.

Бұдан басқа да мәселелер бар.

Атап айтқанда, жекелеген ұлттық

компаниялар мен мемлекеттік

кәсіпорындар шығынға батып

жатыр. Сөйте тұра неге олардың

бірінші басшылары жауапкершілік

арқаламайды?

Үкімет бұл мәселені шешуі

керек.

Сонымен бірге, біз инфляцияның

бақылаусыз өсу проблемасымен

бетпе-бет келдік. Үкімет пен Ұлттық

банк бәрін әлемдік үрдіске жауып,

инфляцияның алдында қауқарсыздық

танытып отыр.

Мұндай сылтау ұлттық

экономиканың әлсіздігін көрсетеді.

Онда «біздің кәсіби экономистеріміздің

рөлі қандай?» деген сауал

туындайды.

Үкімет пен Ұлттық банктің басты

міндеті – инфляцияны 4-6 пайыз

деңгейіне қайтару.

Жалпы сомасы 6,3 триллион

теңге жұмсалған дағдарысқа қарсы

шаралар жүзеге асырылғаннан

кейін экономикамызда артық ақша

пайда болды. Алайда, бүгінгі таңда

бөлінген қаржы әлі бармай жатқан

салалар бар. Екінші деңгейдегі

банктер шағын жобаларға, әсіресе

ауылға арнап ақша салмайды.

Сондықтан, микроқаржы ұйымдарының

әлеуетін іске қосу керек.

Олар жергілікті жерде жұмыс істейді.

Өзінің тұтынушыларын, олардың

бизнесі мен мүмкіндіктерін жақсы

біледі.

Ұлттық банк пен Қаржы нарығын

SARYARQA SAMALY

ЖОЛДАУ 2 қыркүйек, бейсенбі, 2021 жыл 3

реформалар - ел өркендеуінің

берік негізі

реттеу және дамыту агенттігі бұл

мәселе бойынша шешімдер топтамасын

әзірлеуі қажет.

Стресті активтер деңгейін

төмендету жұмысы да айрықша

маңызға ие.

Біз мемлекет банкирлерге

көмектеспеуге тиіс деген шешім

қабылдадық.

Сонымен бірге, шектеу қойылып,

бұғатталған активтерді экономикалық

айналымға қайтару керек. Алайда,

мұны тек қана нарықтық негізде

жүзеге асырған жөн.

Бұған заңнамалық негіз болуы

қажет.

Үкімет Қаржы нарығын реттеу

және дамыту агенттігімен бірлесіп,

жылдың соңына дейін тиісті заң

жобасын Парламентке енгізсін.

Енді инфляцияның монетарлық

емес тұстарына тоқталайық. Оның

ең бастысы – азық-түлік бағасы.

Қазақстанның ауыл шаруашылығының

әлеуеті орасан

зор екені көп айтылады. Бірақ,

агроөнеркәсіп кешені саласында

қордаланған проблемалар да аз

емес.

Ең алдымен, бұл – азық-түлік

тауарларының бағасын белгілеудің

және оны бөліп-таратудың тиімсіз

жүргізілуі.

Мен бұған дейін көтерметарату

орталықтарының желісін

құрудың маңыздылығы туралы

айтқан болатынмын. Бұл міндет

орындалып жатыр.

Осы орталықтардың шағын

ауыл шаруашылығы тауарын

өндірушілерге, соның ішінде,

жеке қосалқы шаруашылықтарға

да қолжетімді болуын қамтамасыз

ету маңызды. Бұл нарықтың

монополиялануына жол беруге

болмайды.

Сонымен бірге, өнім өндірушіден

тұтынушыға дейінгі аралықтағы

бағаның бәріне бірыңғай бақылау

жасау қажет. Қазір осы жұмысқа

бірнеше мекеме жауапты. Әр жолы

баға шарықтағанда олар байыппен

сараптама жасап, тиімді шаралар

қабылдаудың орнына бір-біріне

сілтей бастайды.

Бұл жұмысты ретке келтіретін

кез келді. Жауапкершіліктің ара-жігін

ажырату керек. Бір мекемені

басты орган ретінде айқындап,

өзгелерінің өзара іс-қимылын

нақты белгілеу қажет.

Үкімет осы мәселе бойынша бір

айдың ішінде шешім қабылдауға

тиіс.

Екіншіден, ауа райының

қолайсыздығы мал шаруашылығында

түйткілді мәселелер бар екенін

көрсетті.

Біз жедел шара қабылдап,

жем-шөп тапшылығына байланысты

ахуалды реттедік.

Дегенмен, бұл салада әлі де

жүйелі жұмыс атқару керек.

Жем-шөп дайындауға қажетті

жер көлемін кеңейткен жөн.

Сондай-ақ, егіс алқабына әр

жылы әртүрлі дақыл егу талабын

сақтау үшін тиісті бақылауды

күшейткен абзал.

Ғарыштық мониторинг және

қашықтан зондтау мүмкіндігін

кеңінен қолдану керек.

Жайылымдық жерді тиімді

пайдалану да өте маңызды.

Қазір мал жаятын жерге

шаруалардың қолы жетпей жүр.

Өйткені, мұндай алқаптарды

кейбір белгілі адамдар иеленіп

алған. Тіпті, оны адам аяғы баспайтындай

етіп қоршап тастаған.

Әкімдер түрлі себептерді сылтауратып,

ықпалды адамдардың

ығына жығылып, бұл мәселені

шеше алмай отыр.

Үкімет құзырлы органдармен

бірлесіп, осы ахуалды өзгертетін

батыл шаралар қабылдауға тиіс.

Жеке қосалқы шаруашылықтардың

малын жайылымдық жермен

қамтамасыз ету мәселесіне айрықша

назар аудару қажет.

Олардың құқықтық мәртебесі

және көрсетілетін қолдау тәсілдері

«Жеке қосалқы шаруашылықтар

туралы» бөлек заңда көрініс табуы

керек.

Үкімет бұл заң жобасын өте

қысқа мерзімде әзірлеуге тиіс.

Ветеринария саласын да

жетілдіру қажет.

Бұл салада орталық пен

өңірлер арасындағы міндеттер

мен құзыреттер нақты бөлінуі

керек.

Мал басының амандығы және

өнімділігі жергілікті ветеринарлардың

тиімді жұмысына байланысты.

Бұл, түптеп келгенде, ауылдағы

ағайынның әл-ауқатына тікелей

әсер етеді.

Ветеринария қызметі қазіргі

заман талабына сай болмаса,

ауыл шаруашылығы өнімдерінің

экспортын арттыру мүмкін емес.

Сондықтан, осы салада жүйелі

жұмыс атқарылуға тиіс.

Атап айтқанда, үдерістерді

цифрландыру, мәлімет жинау

және оны автоматтандыру, маман

даярлау және олардың жалақысын

көбейту шаралары.

Үкімет жыл соңына дейін

ветеринария жүйесін реформалау

жөнінде нақты шаралар

қабылдауы керек.

Үшіншіден, біздің аграрлық

саясатымызда сабақтастық болмай

отыр. Министр ауысса, саланың

саясаты да өзгереді.

Мұндай жағдайда шаруаларға

алдағы жұмысты жоспарлау қиынға

түседі.

Бірыңғай негізгі бағыт болуы

қажет.

Соған сәйкес субсидиялау

тәсілдерін қайта қарап,

тұрақтандыру керек.

Келесі мәселе.

Соңғы бес жылдың өзінде

субсидиялауға екі триллион

теңгеден астам қаржы бөлінді.

Өкінішке қарай, агроөнеркәсіп

кешеніне қатысты қозғалған

қылмыстық істердің жартысынан

астамы субсидияны талан-таражға

салуға байланысты болып отыр.

Бұған жол беруге болмайды.

Нормативтік негізін нығайтып,

тиімді жоспарлау және мониторинг

жүргізу жүйесін енгізу қажет.

Субсидияны рәсімдеу тәртібі

түсінікті әрі толығымен ашық

болуға тиіс.

Шағын және орта шаруашылықтар

үшін субсидия толығымен қолжетімді

болуы керек.

Ауыл шаруашылығын технологиялық

тұрғыдан қайта жабдықтауды

қолдау тәсілдерін мұқият қарауымыз

қажет.

Агроөнеркәсіп кешені қолданатын

технологияның шамамен 90 пайызы

әбден ескірді. Оны жаңарту керек.

Ауыл шаруашылығын субсидиялау

саясатын өнеркәсіп

саласындағы мемлекеттік саясатпен

ұштастырған жөн.

Үкімет пен «Бәйтерек» холдингі

осы мәселе бойынша ұсыныстар

әзірлеуі қажет.

Жалпы, ауыл шаруашылығы

саласының басты міндеті – елімізді

негізгі азық-түлік өнімімен толық

қамтамасыз ету.

Мен биыл ауыл шаруашылығы

жерлерін шетелдіктерге және

олардың қатысы бар компанияларға

сатуға және жалға беруге біржола

тыйым салған заңға қол қойдым.

Жер кодексіне қазақстандық

инвесторларды ауыл-аймақтарды

дамыту үшін қаржы салуға ынталандыратын

түзетулер енгізілді.

Бұл өзгерістер ауыл шаруашылығы

жерлерін толық экономикалық

айналымға түсіруге

мүмкіндік береді.

Шын мәнінде, осы шешімдердің

барлығы агроөнеркәсіп секторына

оң ықпал етеді.

Соның арқасында ауыл

шаруашылығы ұлттық экономиканың

негізгі қозғаушы күшіне айналады

деп сенемін.

Келесі мәселе. Қазіргі заманда

бәсекеге қабілеттіліктің басты

факторының бірі – барынша

цифрландыру.

Қазақстан үшін заманауи

цифрлық технологиялар трансферті,

Индустрия 4.0 элементтерін енгізу

айрықша маңызды. Біз шетелдегі

стратегиялық серіктестерімізбен

белсенді жұмыс істеуге тиіспіз.

Сонымен бірге, отандық

ІТ-секторды дамытып, күшейте

түсу де маңызды. Елімізге жас,

білімді әрі ынталы мамандар

керек. Цифрландыру жөніндегі

ұлттық жобаның аясында кемінде

100 мың жоғары білікті ІТ-маман

даярлау қажет.

Цифрлық саладағы қызметтер

мен тауарлардың экспорты 2025

жылға қарай кемінде 500 миллион

долларға жетуге тиіс.

Осы және басқа да міндеттер

мемлекеттік секторды толығымен

«цифрлық қайта жүктеуді» талап

етеді. Мұндағы бұрыннан келе

жатқан басты түйткіл – мемлекеттік

органдардың ақпараттық жүйелерінің

өзара тиімді кіріктірілмеуі. Бұл

мәселе түбегейлі әрі тезірек

шешімін табуы керек.

Біріншіден, «Электронды үкіметтің»

мүлде жаңа құрылымын жасау

керек. Мемлекеттік сектордың

барлық ІТ-бастамасы тек қана

қазақстандық мемтехтың жаңа

платформасына негізделеді.

Бұл платформа қайталауларды,

тиімсіз шығыстарды және бюрократияны

жояды. Мемлекеттік

қызметтер азаматтарға смартфоннан

100 пайыз қолжетімді

болады.

Екіншіден, біз мемлекеттік

органдардың бизнес-үдерісін түгел

қайта қарап, цифрлық форматқа

көшіретін Цифрлық трансформация

орталығын ашамыз.

Үшіншіден, ұлттық компаниялар

ІТ-қауымдастықпен өзара қарымқатынас

жасайтын платформа

құруымыз қажет. Квазимемлекеттік

сектордың цифрлық қажеттілігі

мен сұранысы барынша отандық

компаниялардың күшімен қамтамасыз

етілуге тиіс.

Төртіншіден, мәлімет беру

желісін халықаралық дәліздермен

ұштастыра отырып, оны біртіндеп

кеңейту және жаңарту қажет.

Көрші елдерге де қызмет көрсете

алатын мәлімет өңдеудің заманауи

орталықтарын құру керек.

Біз еліміздің орасан зор

ақпараттық-телекоммуникациялық

әлеуетін іске асыра білуге тиіспіз.

Жаңа цифрлық дәуірде ол геосаяси

маңызға ие болады.

Қазақстан Еуразия өңірінің

басым бөлігі үшін орталық цифрлық

хабқа айналуға тиіс.

Осы міндетті орындау үшін

кадрлық әлеуетімізді күшейтуіміз

керек. Премьер-Министр

маған өз ұсыныстарын берсін.

Келесі мәселе. Ауғанстандағы

ахуал және жаһандық шиеленістің

күшеюі бізге қорғаныс өнеркәсібі

кешенін және Әскери доктринамызды

толығымен қайта қарауға

міндеттейді.

Қорғаныс қабілетімізді нығайтып,

қауіп-қатерлерге жедел үн

қату мемлекеттік маңызы бар

басымдыққа айналуға тиіс.

Біз сыртқы қатерге және

оқиғаның қалай өрбуіне де дайын

болуымыз керек.

Сырттан төнетін қауіпті

модельдеу айрықша өзектілікке

ие болуда.

Стрес-тест өткізіп, сценарийлер

дайындаған жөн. Соның негізінде

мемлекеттік аппараттың іс-қимыл

жоспары әзірленіп, түзетіліп

отыратын болады.

II. ДЕНСАУЛЫҚ САҚТАУ

ЖҮЙЕСІНІҢ ТИІМДІЛІГІН

АРТТЫРУ

Халқымыз «Бірінші байлық –

денсаулық» деп бекер айтпаған.

Коронавирус денсаулық сақтау

саласы үшін үлкен сынақ болды.

Әлемді жайлаған індеттің

беті әлі қайтар емес.

Күн сайын мыңдаған

азаматымыз дертке шалдығып,

талай адам өмірден өтуде.

Біз уақыт ұттырмай

індетпен күресу шараларын

дереу қолға алдық.

Қазақстан – коронавирусқа

қарсы вакцина жасап

шығарған әлемдегі санаулы

мемлекеттің бірі.

Біздің вакцинамыздың

тиімді әрі қауіпсіз екеніне

еш күмән жоқ.

Қазір QazVac-қа өзге

мемлекеттер де сұраныс

білдіруде.

Елімізде вакцина қоры

жеткілікті, азаматтарымыздың

таңдау мүмкіндігі бар.

Көптеген мемлекеттердің

бұған қолы жетпей отыр.

Елімізде жаппай екпе салу

жүріп жатқанымен, қоғамда

оған қарсы адамдар әлі де

көп.

Олар өздері бас тартып

қана қоймай, халықты кері

үгіттеуде.

Соның кесірінен қаншама

жұртты адастыруда.

Мұндай адамдар өзінің

ғана емес, өзгенің өмірі үшін

де жауап беретінін түсінуге

тиіс.

Сондықтан, екпе алуға қарсы

үгіттеп жүргендердің жетегінде

кетпеген жөн.

Адамзат көптеген індетті бастан

өткерген.

Вакцина пайда болғаннан кейін

ғана қауіпті дерттерге тосқауыл

қойылғанын ұмытпауымыз керек.

Алдағы уақытта әлемде

коронавирустың жаңа штамдары

шығуы мүмкін. Сарапшылар басқа

да індеттер пайда болатынын

айтуда.

Біз оның қашан болатынын

күтіп, қарап отыра алмаймыз.

Осындай жағдайда өмір сүріп,

әрі қарай дамуға бейімделуіміз

керек.

Жалғасы 4-5-беттерде

4

2 қыркүйек, бейсенбі, 2021 жыл ЖОЛДАУ

SARYARQA SAMALY


Басы 2-3-беттерде

Қазір «бустерлік вакцинаны»

сатып алу өте маңызды.

Дүниежүзілік денсаулық сақтау

ұйымында тіркелген вакциналарды

тезірек сатып алу қажет.

Сонымен бірге, бүкіл денсаулық

сақтау саласын тұрақты екпе алу

жүйесіне дайындаған жөн.

Еліміздің биологиялық

қауіпсіздігін болжаумен айналысатын

Ұлттық жүйе құрылуға тиіс.

Бұл шара тиісті заң жобасында

қарастырылған.

Парламенттен осы заң жобасын

қазіргі сессияның соңына дейін

қабылдауды сұраймын.

Медициналық сараптама

жасайтын көптеген зертханамыз

халықаралық стандартқа сай емес.

«Дені сау ұлт» жобасы бойынша

кемінде 12 зертхананы жоғары

технологиялық құралдармен

жабдықтау қажет.

Соның арқасында зертханаларымыз

90 пайызға дейін

халықаралық талапқа сай жұмыс

істейтін болады.

Коронавирусқа қатысы жоқ

ауруларға байланысты ахуалды

нашарлатып алмауымыз керек.

Пандемия кезінде жоспарлы

скринингтер мен ота жасау кейінге

қалып жатыр.

Бұрыннан бар стандартты

екпелер көптеген балаларға

салынбай қалуда. Әрине, бұған

жол беруге болмайды.

Медицина саласына қомақты

қаржы құю керек.

Бұл қаражат инфрақұрылымға,

маман даярлауға және халықты

дәрі-дәрмекпен қамтамасыз етуге

жұмсалуға тиіс.

Фармацевтика өнеркәсібіне

ерекше көңіл бөлу қажет.

Вируспен күрес кезінде дәл осы

сала еліміздің бәсекеге қабілеті

мен қауіпсіздігі үшін маңызды

екеніне көзіміз жетті.

Сондықтан, медицина өнімдерін

Зертханалық және техникалық

сынақтан өткізетін орталық

құруымыз керек.

Жаһандық фармацевтикалық

корпорациялармен ынтымақтастықты

жандандырған жөн.

Инвесторларды тартып, озық

технологияны және осы саладағы

жаңа зерттеу жұмыстарын игеруді

қолға алу керек.

Отандық тауар өндірушілермен

жасалатын оффтейк келісім

шарттарының көлемін арттырып,

өнім түрін көбейту қажет.

Біздегі дәрі-дәрмек пен

медициналық құрал-жабдықтың

17 пайызы ғана – отандық өнім.

2025 жылы оны 50 пайызға жеткізу

қажет.

Денсаулық кепілі – дене

шынықтыру.

Жұрттың және балалардың

спортпен шұғылдануына жағдай

жасалуы қажет екенін тағы да

қайталап айтамын.

Облыс әкімдері спорт

инфрақұрылымын біртіндеп салуды

қамтамасыз етуге тиіс.

Жалпы, Токио олимпиадасының

қорытындысына байланысты

спорттағы ахуалды бөлек кеңесте

қарау қажеттігі туындап отыр.

III. САПАЛЫ БІЛІМ БЕРУ

Биылғы қаңтар айынан бастап

педагогика саласы қызметкерлерінің

жалақысы 25 пайызға көбейді.

Алдағы үш жылда осы мақсатқа

тағы 1,2 триллион теңге жұмсаймыз.

Қабылданған шаралар жемісін

беріп жатыр. Педагогикалық

мамандықты қалап, оқуға

түскендердің орташа балы күрт

өсті.

Біз ұстаздарды қолдау саясатын

жалғастыра береміз.

Қазіргі жаһандық өзгерістер

кезеңінде түлектің білімі еңбек

нарығына шыққанға дейін-ақ

жеткіліксіз болып қалуы әбден

мүмкін. Сондықтан, құзырлы

министрліктің алдында оқу

бағдарламаларын жаңа жағдайға

бейімдеу міндеті тұр. Бұл – кезек

күттірмейтін шаруа.

Пандемия кезінде қашықтан

оқытудың нәтижесі ұлттық телекоммуникация

желілерінің тиімділігі

төмен екенін көрсетті.

Мұндай ахуал негізгі, қарапайым

білімнің өзін меңгере алмаған

оқушылардың саны артуына

әкеп соқты. Тағы бір проблема,

нағыз қиындық осы деуге болады,

балалар оқуын тастап кетіп жатыр.

Өйткені білім алуды қажет деп

санамайтын болды.

Үкіметке бұл мәселемен, атап

айтқанда қашықтан білім беруге

қажетті ақпараттық жүйенің сапасын

жақсартумен мықтап айналысуды

тапсырамын.

Біздің білім беру жүйеміз

қолжетімді әрі инклюзивті болуға

тиіс.

Сонымен бірге, жағымды

жаңалығымыз да бар. Биыл

бірнеше оқушы халықаралық пән

олимпиадаларының жеңімпаздары

мен жүлдегерлері атанды.

Ондай дарынды балаларға

жан-жақты қолдау көрсету қажет.

Біз оларға жоғары оқу орнына

түсу үшін конкурстан тыс гранттар

береміз. Бір реттік ақшалай сыйақы

да төлейміз.

Балалардың ұстаздарын да

моральдық және материалдық

тұрғыдан ынталандырған жөн.

Тұрмысы төмен отбасында

өсіп жатқан балаларға орта білім

берудің жалпыға міндетті стандарты

аясында қолдау көрсету

айрықша маңызды.

Материалдық қолдау көрсету

шараларын «Цифрлы ұстаз» білім

беру жобасымен толықтырған жөн.

Білім беру жүйесіне жігерлі

әрі білікті мамандар қажет.

Мұғалімдерді қазіргідей 5 жылда

емес, 3 жылда бір рет қайта

даярлықтан өткізуіміз керек деп

санаймын. Өйткені олар шәкіртінің

бойына жаңа білім сіңіре алатындай

нағыз ағартушы болуға тиіс.

Бұл ретте, ұстаздардың курстан

өту үшін өз қалтасынан ақша

төлеуіне жол берілмейді.

Орта білім беру жүйесіндегі өткір

проблеманың бірі – мектептердегі

орын тапшылығы. 225 мың оқушыға

орын жетіспейді.

Шұғыл шара қабылдамасақ,

2025 жылға қарай орын тапшылығы

1 миллионға жетеді.

Мен 2025 жылға дейін кемінде

800 мектеп салу туралы тапсырма

берген болатынмын. Бүгін оның

санын бір мыңға жеткізуді

міндеттеймін.

Мектептерді бюджет қаржысына

салумен қатар, осы өзекті мәселені

шешуге жеке секторды да тартқан

жөн.

Толық білім беретін ауыл

мектептерін оқушы санына қарай

қаржыландыруға біртіндеп көше

бастауымыз керек.

Балаларды ерте жастан

мамандыққа бейімдеу айрықша

маңызға ие болуда. Өскелең

ұрпақ өзінің болашақ кәсібін

саналы түрде таңдай білуге тиіс.

Үкімет «Атамекен» ұлттық

кәсіпкерлер палатасымен бірлесіп,

осы маңызды міндетті шешумен

айналысуы керек.

Біз «Тегін техникалық және

кәсіби білім беру» жобасын

жүзеге асыруды жалғастырамыз.

Бүгінгі таңда NEET

санатындағы 237 мың жас

оқу да оқымайды, жұмыс та

істемейді.

Жыл сайын мектеп бітірген

50 мың түлек оқуға ақылы

негізде түседі. Олардың

85 пайызы – тұрмысы төмен

отбасының балалары.

Бұл жағдайды түзету қажет.

Сұранысқа ие барлық мамандық

бойынша техникалық және

кәсіби білім жүз пайыз тегін

берілуі керек.

Мамандық алудың тағы бір

мүмкіндігі армияда берілуге

тиіс.

Мерзімді әскери қызметтегі

сарбаздардың экономикадағы

нақты сектор үшін қажетті

жұмысшы мамандығын игеру

мәселесін пысықтаған жөн.

Құзырлы министрлік жоғары

білім беру сапасын арттыруды

қамтамасыз етуге тиіс.

Жоғары оқу орындары

мамандардың сапалы даярлануына

жауап беруге міндетті.

Ғылымды дамыту – біздің

аса маңызды басымдығымыз.

Бұл саладағы түйткілдердің

шешімін табу үшін жылдың

соңына дейін заңнамаға өзгерістер

енгізу қажет.

Ең алдымен, жетекші

ғалымдарымызға тұрақты және

өз еңбегіне лайықты жалақы төлеу

мәселесін шешу керек.

Мұны ғылымға бөлінетін базалық

қаражат есебінен қамтамасыз

еткен жөн.

Мен Ұлттық қоғамдық сенім

кеңесінің отырысында іргелі

ғылыммен айналысатын ғылымизерттеу

институттарын тікелей

қаржыландыру тәртібін енгізуді

тапсырдым.

Құзырлы министрлік осындай

ғылыми мекемелерді іріктеудің

және қаржыландырудың айқын

әрі ашық ережесін әзірлеуі керек.

Келесі мәселе. Грант мерзімінің

үш жылмен шектелуі іргелі ғылымды

дамытуға едәуір кедергі келтіріп

отыр.

Осындай қысқа жоспарлау

мерзімінде қандай да бір нәтижеге

қол жеткізудің өзі қиын екені анық.

Ғылым саласын гранттық

қаржыландыру мерзімін бес

жылға дейін ұзарту мәселесін

қарастырған жөн.

Ұлттық ғылыми кеңестер

шешімдерінің әділдігі туралы

мәселе де күн тәртібінен түспей тұр.

Осыған орай, апелляция институтын

енгізу қажет деп санаймын.

Жалпы, еліміздің білім беру

және ғылым саласының алдында

кезек күттірмес ауқымды міндет

тұр.

Бұл – уақыт талабына сай

болумен қатар, әрқашан бір адым

алда жүріп, тың жаңалықтар ұсына

білу деген сөз.

IV. ӨҢІРЛІК САЯСАТТЫ

ЖЕТІЛДІРУ

«Халық үніне құлақ асатын

мемлекеттің» басты қағидаты –

мемлекеттік аппарат азаматтар

мүддесі үшін жұмыс істеуге тиіс.

Бұл бірінші кезекте жергілікті

билікке қарата айтылып отыр.

Тұрғындармен тікелей қарымқатынас

жасап, олардың проблемаларын

шұғыл шешумен дәл

осы әкімдіктер айналысады.

Бірақ, әрдайым осылай болып

жатқан жоқ. Жоғары басшылықтың

өңірлерде қабылданған шешімдерді

түзетуіне, тіпті, кейде солардың

орнына шешім қабылдауына тура

келеді.

Түрлі деңгейдегі әкімдердің

батыл әрі дербес қадам жасауға

қабілеті жетпей жатады. Олар

орталыққа жалтақтап жұмыс істейді.

Бұл, негізінен, әкімдердің

халық алдындағы қазіргі

жауаптылық деңгейі

жеткіліксіздігіне байланысты

екенін мойындаған жөн.

Олардың қызметіне баға

бергенде өңір тұрғындарының

п і к і р і е с к е р і л е б е р м е й д і .

Сондықтан, барлық

деңгейдегі әкімдердің жұмысын

бағалау тәсілін оңтайландыру

керек.

Осыған орай тәуелсіз

әлеуметтік сауалнама

жүргізудің маңызы зор. Бұл

тәсіл арқылы билік органдары

жұмысының сапасына

тұрғындардың көзқарасы

туралы шынайы мәлімет

алуға болады. Формальды

есептерден гөрі сауалнамадан

халықтың көңіл-күйі

анық аңғарылады.

Президент Әкімшілігі

осы мәселеге байланысты

ұсыныстар топтамасын әзірлеуі

керек.

Өңірлік саясатта әлеуметтікэкономикалық

дамудағы

теңсіздікті азайтуға айрықша

мән беру керек.

Әр аймаққа тән міндеттерді

жалпыұлттық басымдықтармен

дұрыс ұштастыра білу қажет.

Ұлттық даму жоспары

аясында азаматтардың тұрмыс

сапасын арттыру үшін нақты 25

міндет айқындалды.

Жұмысымыздың басым

бағыттары – осы. Сондықтан,

Үкімет пен әкімдер Өңірлерді

дамыту жоспарларын бекітілген

жалпыұлттық міндеттерге сәйкес

жаңартуы қажет.

Әрине, теңсіздікті азайтудың

SARYARQA SAMALY




басты тәсілінің бірі – бюджет

қаржысын басымдыққа сай жұмсау.

Республикалық бюджеттен қаржы

бөлу әкімдердің пысықтығына,

қандай да бір жеке көзқарасқа

және басқа да субъективті факторларға

байланысты болмауы керек.

Бюджет үдерісін «қайта

жүктеу» үшін жан басына қарай

қаржыландыру тетігін неғұрлым

кеңірек қолданып, бюджет

лимиттерін бөлудің объективті

әдістемесін енгізу қажет.

Бюджет үдерістерін жеңілдетіп,

бюрократияны барынша азайтқан

жөн. Сондай-ақ, бюджетті жоспарлау

мен орындау кезінде цифрлық

тәсілдерді қолдануды кеңейту

керек.

Сонымен бірге бюджеттік

бағдарламалар әкімшілерінің

жауапкершілігін арттыра отырып,

бөлшектенген бюджетті енгізу керек.

Үкімет бюджет заңнамасы мен

заңға тәуелді актілерге енгізілетін

тиісті өзгерістер топтамасын

әзірлегені абзал.

Жобалардың сметалық құнын

үнемі артық көрсету – аса өткір

проблема. Бұл балабақша және

мектеп сияқты шағын жобаларға

да, ірі инфрақұрылымдық жобаларға

да қатысты.

Қолданыстағы нормативтік

база мен тәжірибені өте қысқа

мерзім ішінде түбегейлі қайта

қарау керек.

1 желтоқсанға дейін Үкімет

пен Есеп комитетіне ұсыныстар

енгізуді тапсырамын.

Келесі мәселе – өңірлердің

қаржылық дербестігін арттыру.

2020 жылдан бастап шағын және

орта бизнестен түсетін корпоративті

табыс салығы жергілікті бюджетке

берілді.

Содан бері экономикалық

белсенділік төмендегеніне

қарамастан, жергілікті бюджеттердің

түсімі жоспардағыдан 25 пайызға

артық түсе бастады.

Бұл әкімдердің жергілікті

бизнесті дамытып, инвестициялар

мен салықтық базаны көбейтуге

қызығушылық артқанын білдіреді.

Осы бағыттағы жұмысты

жалғастыру керек.

Үкіметтен жыл соңына дейін

тиісті ұсыныстар топтамасын

әзірлеуді сұраймын.

Қазақстан орнықты урбанизация

үрдісімен келе жатыр.

Тұрғын саны миллионнан

асатын қалалар еліміздің жаһандық

бәсекелік қабілетінің тірегі, ал

облыс орталықтары өз өңірлері

өсімінің өзегі болуға тиіс.

Сондықтан, агломерацияны

дамыту туралы заң мен қалалардың

кешенді құрылысының жаңа стандартын

әзірлеу керек.

«Адамдар – инфрақұрылымға»

қағидатының сақталуы айрықша

маңызды. Болашағы бар ауылдарды

дамытуға баса назар аудару

керек. Басты мақсат – олардың

Өңірлік стандарттар жүйесіне сай

болуын қамтамасыз ету.

Бұл ұстанымдар Аумақтық

даму жоспарында бекітілуге тиіс.

Қазір өндірістік өнеркәсіптің

40 пайызы 27 моноқаланың

еншісінде. Онда 1,4 миллион

азаматымыз тұрады.

Моноқалалардағы тыныстіршілікті

одан әрі жандандыруға

қатысты жан-жақты ойластырылған

шешімдер қажет. Бұл мәселені

біз жуық арада бөлек кеңесте

талқылайтын боламыз.

Жергілікті өзін-өзі басқаруды

дамыту – басым бағыттың бірі.

«Халық қатысатын бюджет»

орталыққа бағынатын қалалар мен

облыс орталықтарына табысты

енгізілді. Азаматтардың нақты

сұранысына сәйкес ондаған абаттандыру

жобасы жүзеге асырылды.

Бұл – жақсы тәжірибе.

Енді абаттандыру және тұрғын

үй коммуналдық шаруашылығының

бюджетіндегі «халық қатысатын»

үлесті 10 есе арттыру керек.

Еліміздің ішкі байланысын

жақсарту үшін көлік

инфрақұрылымына қатысты бұған

дейін басталған барлық жобаны

аяқтауымыз керек.

«Нұрлы жол» мемлекеттік

бағдарламасы аясында орталықты

өңірлермен жалғайтын біртұтас көлік

желісі қалыптасуда. Стратегиялық

маңызы зор инфрақұрылымдық

және әлеуметтік жобалар жүзеге

асырылды.

Әкімдер мен Үкімет әрбір өңір

үшін дәл осындай Инфрақұрылымдық

даму бағдарламасын қолға алуы

керек.

Жергілікті жерде инфрақұрылымды

жаңғыртуға байланысты

талайдан бері қордаланған

мәселелер бар.

Үкімет «Самұрық-Қазына»

қорымен бірлесіп, мынадай ауқымды

жобаларды жүзеге асыруға кірісуі

қажет.

Алматыдағы 2-ші жылу-электр

орталығының аумағында булы газ

қондырғысын салу, 3-ші жылуэлектр

орталығын жаңғырту және

1-ші жылу-электр орталығын

кеңейту керек.

Оңтүстік өңірде 1000 мегаватт

энергия өндіретін жаңа қуат

көздерін іске қосу қажет.

Алматы қаласы мен Алматы

облысындағы кабель желілері

жаңғыртылуға тиіс.

Бұл жобаларға салынатын

инвестицияның жалпы көлемі

бір триллион теңгеден асады.

Біз стратегиялық инвесторларымызбен

бірлесіп, еліміздің

түрлі өңірінде шамамен 2400

мегаваттық жаңғыртылатын қуат

көзін іске қосамыз.

Еліміздегі экология мәселесі

басты назарда болуға тиіс.

Әсіресе, ауаның тазалығы

айрықша маңызды.

Сондықтан, мейлінше ластанған

10 қаланы орта мерзімді кезеңде

газға немесе баламалы қуат

көздеріне көшірген жөн.

Биыл батыс өңірлерін газбен

қамтамасыз ету ісін жақсарту

үшін жалпы сомасы 700 миллиард

теңге болатын үш жоба бойынша

жұмыс басталады.

Бұл – Қашағандағы газ өңдеу

зауытының және «Мақат-Солтүстік

Кавказ» магистралды газ құбырының

құрылысы, сондай-ақ, «Бейнеу-

Жаңаөзен» магистралды газ

құбырын жаңғырту жұмысы.

Тағы бір маңызды мәселе бар.

Біріккен Ұлттар Ұйымы алдағы он

жылдың ішінде жаһандық деңгейде

су ресурсының тапшылығы болады

деп болжам жасап отыр.

2030 жылға қарай су тапшылығының

көлемі 40 пайызға жетуі

мүмкін.

Сондықтан, біз жаңа технологиялар

мен цифрландыру арқылы

суды үнемдеуге көшуіміз керек.

Су тапшылығын жоюдың басқа

жолы жоқ. Бұл – аса маңызды

міндет.

Үкімет су пайдалануды реттеу

және оны үнемдеу технологиясын

енгізу жұмысын ынталандыру үшін

нақты шешімдер әзірлеуге тиіс.

Су нысандарының экожүйесін

сақтап, оны үнемді пайдалану

үшін аса маңызды 120 каналды

қайта жаңғыртуға кірісеміз.

Ақмола, Алматы, Батыс

Қазақстан, Жамбыл, Қызылорда,

Түркістан облыстарында жаңадан

9 су қоймасы салынады.

Бұл – ауқымды жоба. Бірақ,

біздің қолымызда қажетті ресурстың

бәрі бар.

Атырау және Маңғыстау

облыстарының аудандарын ауыз

сумен қамтамасыз ету үшін

«Астрахан-Маңғыстау» магистралды

су құбыры жаңғыртылады және

Кендірлі кентінде су тұщытатын

жаңа зауыт салынады.

Жалпы, ондаған жылдар

бойы қомақты қаржы бөлінгеніне

қарамастан, ауызсу

мәселесі әлі шешімін тапқан жоқ.

Сондықтан, Өңірлерді дамытудың

ұлттық жобасы аясында бес жыл

ішінде халықтың 100 пайызын

таза ауыз сумен қамтамасыз етуді

тапсырамын.

Бұл – Үкіметтің алдында

тұрған басты міндет.

Мен тағы бір маңызды

мәселеге арнайы тоқталғым

келеді. Дүние жүзі өнеркәсіп

пен экономиканы экологиялық

тазартуға бет бұрды.

Қазір бұл – әншейін сөз

емес, салық, баж және

техникалық реттеу шаралары

сияқты нақты шешімдер. Біз

одан тыс қала алмаймыз.

Мұндай шешімдер экспорт,

инвестиция және технология

трансферті арқылы елімізге

тікелей әсер етеді.

Шын мәнінде, бұл –

Қазақстанның орнықты дамуы

мәселесі. Сондықтан мен 2060

жылға қарай көміртегінен

арылу міндетін жүктеп

отырмын.

Бұл бағытта өте байыппен

жұмыс істеу керек. Кең-байтақ

еліміздің тұрғындар саны

да, экономикасы да өсіп

келеді. Өсім сапалы болу

үшін қуат көздері қажет.

Көмір дәуірі біртіндеп

келмеске кетіп бара жатқан

заманда жаңғыртылатын

энергияға қоса, біз сенімді

базалық қуат көздерін

ойластыруға тиіспіз.

Қазақстанда 2030 жылға

қарай электр қуатының

тапшылығы пайда болады.

Әлемдік тәжірибеге қарасақ,

мұның ең оңтайлы шешімі – бейбіт

атом. Бұл – күрделі мәселе.

Сондықтан қауесетке сеніп,

эмоцияға берілмей, оны барынша

тиімді шешуіміз керек.

Үкімет пен «Самұрық-Қазына»

бір жылдың ішінде Қазақстанда

қауіпсіз әрі экологиялық таза атом

энергетикасын дамыту мүмкіндігін

зерттеуге тиіс.

Бұл мәселеге инженерлік саланы

дамыту және атом саласындағы

білікті инженер мамандардың жаңа

буынын қалыптастыру мүмкіндігі

тұрғысынан да қарау қажет.

«Жасыл» сутегі өндірісі, жалпы

сутегі энергетикасы – болашағы

зор бағыттар.

Үкіметке осы мәселе бойынша

да ұсыныс әзірлеуді тапсырамын.

V. ЕҢБЕК НАРЫҒЫНДА

ТИІМДІ ЭКОЖҮЙЕ

ҚАЛЫПТАСТЫРУ

Пандемия еңбек нарығын

едәуір өзгертті. Бұл – ең алдымен,

қашықтан жұмыс істеу тәсілінің

қарқынды дамуы.

Көптеген жаңа кәсіптер пайда

болған, үдерістердің көпшілігі автоматтандырылып,

цифрландырылып

жатқан қазіргі кезде бұл үрдіс

тың серпінге ие болуда.

Осындай жағдайда мамандықты

жиі өзгерте білу және жаңа

кәсіптерді игере алу арқылы ғана

әркімнің бәсекеге қабілетті болуын

қамтамасыз ете аламыз.

Сондықтан, бізге «Кәсіби

біліктіліктер туралы» заң қажет.

Бұл құжат біліктілікті тану мәселесін

реттеп, жұмысшыларды өзінің

қарым-қабілетін жетілдіруге ынталандыруы

керек.

Жаппай цифрландыру үдерісі

интернет-платформалар негізінде

жұмыспен қамтудың жаңа үлгісін

алып келді. Такси жүргізушілері,

курьерлер және басқалар – осының

жарқын мысалы.

Бұл сала әлеуметтік және

медициналық сақтандыру,

зейнетақымен қамту және салық

салу тұрғысынан мемлекеттің

қолғабыс етуіне мұқтаж болып

отыр.

Біздің еңбек нарығымызға көшіқон

үдерісі де зор ықпал етеді.

Қазақстан – еңбек мигранттарын

қабылдау жағынан ТМД

елдері ішінде екінші орында. Бұл

саладағы проблемаларды дұрыс

шешуіміз керек.

Үкімет Көші-қон саясатының

жаңа тұжырымдамасын әзірлеуге

тиіс. Онда шетелдерде жұмыс

істеп жүрген өз азаматтарымыздың

құқықтарын қорғау тәсілдері де

көрініс тапқаны жөн.

Ел ішіндегі еңбек күшінің

ұтқырлығы мәселесіне қатысты

да жаңа ұстанымдар қажет.

Үкімет оңтүстіктен солтүстікке

көшіп жатқан азаматтарға

жәрдемақы бөлудің қолданыстағы

тәсілдерін қайта қарауы керек.

Атап айтқанда, оны әкімдіктер

арқылы ғана емес, оңтүстік

өңірлерден адамдарды өз бетімен

жалдайтын жұмыс берушілердің

шығынын өтеу арқылы да беруге

болады.

Өз бетінше бизнеспен

айналысқысы келетіндердің де

көшуіне жағдай жасаған жөн.

Көшіп келген азаматтарға үй салу

ғана емес, ауыл шаруашылығымен

айналысу үшін де жер телімдерін

беру мүмкіндігін пысықтау керек.

Сондай-ақ, оларға мемлекеттік

қолдау шаралары қолжетімді

болуын қамтамасыз ету қажет.

Тағы бір мәселеге арнайы

тоқталғым келеді.

Қазақстан – әлеуметтік мемлекет.

Сондықтан, қиын жағдайға тап

болған азаматтарға жан-жақты көмек

көрсету – басты міндеттердің бірі.

Алайда, қоғамда патерналистік

көңіл-күй және әлеуметтік масылдық

үрдісі белең алуда.

Ел ішінде әлеуметтік

бағдарламаларды әдейі жеке

мүддесіне пайдаланатын азаматтар

аз емес.

Мұндай адамдар кез-келген

өркениетті елдегі сияқты заңның

және бүкіл қоғамның алдында

жауап беруі керек.

Осындай жағдайлар «мемлекеттен

ала берсем» деген көзқарас

қалыптастырды.

Ал, көмекке шынымен мұқтаж

жандар, өкінішке қарай, әлеуметтік

қолдау шараларынан тыс қалып

жатыр.

Әрине, біздің еліміздің

мүмкіндіктері зор, бірақ оның

да шегі бар.

Ең бастысы, әлеуметтік

жеңілдікке ие болсам деген орынсыз

пиғыл адамды өз еңбегімен табыс

табу қабілетінен айырады.

Мұндай жағымсыз өмір салты

ұрпақ тәрбиесіне қазірдің өзінде

кері әсер ете бастады.

Жалғасы 6-7-беттерде

6 2 қыркүйек, бейсенбі, 2021 жыл ЖОЛДАУ

SARYARQA SAMALY


Басы 2-5-беттерде

Сондықтан, бізге түбегейлі

өзгеріс керек.

Заң да, қоғам да, адамдардың

сана-сезімі де өзгеруге тиіс.

Дайындалып жатқан Әлеуметтік

кодексте осындай мәселелерге

барынша назар аудару керек.

VI. САЯСИ ЖАҢҒЫРУ ЖӘНЕ

АДАМ ҚҰҚЫҒЫН ҚОРҒАУ

Саяси жаңғыруды біртіндеп

жүзеге асыру – мемлекетіміздің

стратегиялық бағдарының басым

міндетінің бірі.

Соңғы екі жылда біз бұл салада

бірқатар елеулі өзгеріс жасай алдық.

Митинг өткізу үшін алдын-ала

ескерту қағидаты жазылған жаңа

заң қабылданды, партиялардың

Мәжіліске өту шегі 5 пайызға дейін

төмендеді, сайлау бюллетеньдеріне

«бәріне қарсымын» деген баған

қосылды.

Осы және басқа да қадамдар

қоғамда белсенді қолдау тапты.

Бұл бастамалар орнықты

демократиялық даму бағдарымызды

нығайтып, саяси жүйемізді сапалық

тұрғыдан өзгертеді.

Сонымен бірге, азаматтарымызды

мемлекет басқару ісіне

барынша тартуға оң ықпал етеді.

Бірақ мұнымен шектелуге

болмайды.

Біздің мақсатымыз – мемлекеттің

тиімділігін, саяси үдерістің ашықтығы

мен бәсекелестігін одан әрі арттыру.

Сондықтан саяси реформалар

жалғасады.

Мемлекеттілігімізді нығайта түсу

үшін барлық өзгерісті еліміздің өзіне

тән ерекшелігін ескере отырып,

біртіндеп жүзеге асырамыз.

Бұл – мықты, әділ әрі озық

мемлекет құрудың бірден-бір

дұрыс жолы.

Азаматтарымыз бұл ұстанымды

қолдап отыр.

Ауыл әкімдерінің тікелей

сайлауын енгізу аса маңызды

қадам болды.

Бұл – менің былтырғы Жолдауымда

айтылған саяси реформаның

негізгі мәселесі. Осы шешім ауыл

халқының, яғни қазақстандықтардың

40 пайыздан астамының мүддесіне

тікелей ықпал етеді.

Біз дұрыс жолдамыз. 2024 жылы

азаматтар пилоттық режімде аудан

әкімдерін сайлау мүмкіндігіне ие

болады.

Жергілікті өзін-өзі басқару

жүйесін одан әрі жаңғыртудың

маңызды факторы – азаматтық

мәдениетті дамыту.

Президент Әкімшілігі облыс

әкімдіктерімен бірлесіп, ауылдық

жерлердегі азаматтық бастамаларды

қолдаудың тиімді тәсілдерін

әзірлеуі керек.

Гранттық қаржыландыру жүйесін

ауылдағы үкіметтік емес ұйымдардың

сұранысына қарай бейімдеп, оны

алудың жеңілдетілген режимін

енгізу қажет.

Бұл ауылдық жердегі әлеуметтік

белсенділікке тың серпін береді.

Сайлау тізіміндегі әйелдер мен

жастар үшін 30 пайыздық квота

туралы норманың енгізілуі партияларды

барынша белсенді жұмыс

істеуге, жаңа адамдар іздеп, өз

қатарын жасартуға жетеледі.

Дегенмен, халық қалаулыларының

түпкілікті құрамы жасақталғанда

бұл квота сақталған жоқ.

Сондықтан, оның толыққанды

әсері болуы үшін депутат мандатын

бөлу кезінде осы квотаны міндетті

түрде ескеру туралы норманы

заң жүзінде бекіту керек.

Біз инклюзивті қоғам құрып

жатырмыз. Ерекше қажеттілігі бар

тұлғалар әзірге еліміздің қоғамдықсаяси

өмірінде көп емес.

Квота бөлінетін азаматтар

санатының тізімін кеңейтуді

ұсынамын. Онда жастар мен

әйелдерден бөлек, ерекше

қажеттілігі бар азаматтарға

да квота белгілеу керек.

Мен адам құқығын қорғау

саласын әрдайым жеке дара

бөліп қарайтынымды білесіздер.

Біз соңғы екі жылда бұл бағытта

едәуір ілгері бастық.

Биыл қаңтар айында мен

Өлім жазасының күшін жоюға

бағытталған Азаматтық және

саяси құқықтар туралы Екінші

Факультативтік Хаттаманы ратификациялау

туралы заңға қол

қойдым.

Енді Қылмыстық кодекстің

нормаларын Екінші Факультативтік

Хаттаманың ережелерімен

үйлестіруіміз керек.

Тиісті заң жылдың соңына

дейін қабылданады деп сенемін.

Осы жаздың басында менің

Жарлығыма сәйкес Үкімет Адам

құқығын қорғау жөніндегі кешенді

жоспарды бекітті.

Осы маңызды құжат Қазақстанда

адам құқығын қорғау жүйесін одан

әрі жетілдіру үшін ұзақ мерзімді

институттық негіз қалыптастырады.

Атап айтқанда, кешенді жоспар

қабылданғаннан кейін гендерлік

теңдікті қамтамасыз ету үшін

белсенді жұмыс басталды. Осыған

орай әйелдердің қоғамдағы

экономикалық және саяси ұстанымын

барынша қолдауды қамтамасыз

еткен жөн. Бұл жұмысқа Президент

Әкімшілігі жауапты.

Отбасылық және гендерлік

саясат тұжырымдамасына да

өзгерістер енгізген жөн.

Құқық қорғау жүйесінде елеулі

өзгерістер басталды.

2021 жылғы 1 шілдеден бастап

әкімшілік әділет жүйесі жұмыс істей

бастады. Бұл институт мемлекеттік

аппарат пен азаматтардың өзара

қарым-қатынасын жаңадан

қалыптастырады.

Сот қызметінің заманауи үлгісі

енгізіліп, артық сот үдерістері

қысқартылуда.

Заңнамадағы барлық қайшылықтар

мен көмескіліктер азаматтар

мен бизнестің мүддесіне орай

түсіндірілетіні заң жүзінде

қамтамасыз етілді.

Үш буынды модель енгізілгеннен

кейін қылмыстық процеске

қатысушыларды қорғау күшейді.

Осы жылдың басынан бері екі

мыңнан астам азаматты қылмыстық

жауапқа негізсіз тартуға жол

берілген жоқ.

Прокурорлық қадағалаудың

жеделдігі артты. Негізсіз

шешімдердің 98 пайызы үш

тәуліктің ішінде күшін жойды.

Прокурорлардың айыптау

актілерін дайындау жөніндегі

құзыретін біртіндеп кеңейте

беру қажет. Бұл қадам

олардың жауапкершілігін

арттырып, тергеу

нәтижелеріне құқықтық баға

беру тетіктерін нығайтады.

Ішкі істер органдары осы

салаға тән емес бірқатар

функциядан арылды.

Учаскелік инспекторлардың

мәртебесі артты. Олар

құқықбұзушылықтардың

алдын алу саласында

қосымша өкілеттікке ие

болды.

Бірнеше өңірде полицияның

сервистік моделі

пилоттық режимде жұмыс

істей бастады. Келесі кезең –

оның ауқымын кеңейту.

Бұл жұмыстың табысты

болуы көбіне жергілікті

билік органдарының осы

үдеріске қатысуына байланысты

болады. Олар жаңа

өзгерістердің мән-маңызын

түсініп, полицияға қолғабыс

етуге тиіс.

Сонымен қатар, қылмыспен

күресудің практикалық

мәселелерін

назардан тыс қалдырмау

керек.

Алаяқтықтың көбеюіне

байланысты азаматтардың

наразылық білдіруі орынды. Бас

прокуратура алаяқтыққа және қаржы

пирамидаларына қарсы кешенді

шаралар әзірлейтін болады.

Балаларға, соның ішінде ата-ана

қамқорлығынсыз қалған балаларға

қарсы жыныстық қылмыстардың

алдын алу және оның жолын кесу

ерекше бақылауда болуға тиіс.

Өскелең ұрпақтың болашағына

қауіп төндіретін тағы бір

қатер – есірткі заттарының,

соның ішінде синтетикалық

есірткінің де таралуы.

Құқық қорғау органдарына

бұл қатердің азаматтар

арасында, әсіресе

жастардың ішінде таралуына

барынша тосқауыл

қоюды тапсырамын.

Сыбайлас жемқорлықпен

тиімді күресті

жалғастыру қажет. Құзырлы

агенттік жыл соңына дейін

орта мерзімді кезеңдегі

іс-қимылымыздың бағдарламасын

айқындайтын

стратегиялық құжатты

бекітуге ұсынуы керек.

Бұл ретте, «тұрмыстық

сыбайлас жемқорлықты»

жоюға айрықша назар

аударған жөн.

Азаматтардың құқығын

қорғағанда құқық қорғаушылардың,

соның ішінде

адвокаттардың құқығы

туралы ұмытпаған жөн.

Олардың қызметінің

қауіпсіздігін қамтамасыз

етіп, жұмысына кедергі

келтіретін заңсыз әрекеттердің

жолын кесу

қажет.

Жоғарыда аталған

шаралардың бәрі саяси

жүйені және адам құқығын

қорғау ісін жетілдіруге бағытталған

стратегиялық бағдарымыздың

құрамдас бөлігі саналады.

VII. ҰЛТТЫҢ ҰЙЫСУЫ –

ОДАН ӘРІ ДАМУДЫҢ БАСТЫ

ФАКТОРЫ

Қазір Қазақстан мүлде жаңа

дәуірге қадам басты.

Соған сәйкес қоғамдық өмірдің

барлық саласы түбегейлі өзгеруде.

Жаһанды тұрақсыздық жайлап,

көптеген жаңа сын-қатер

пайда болып жатқан кезде біз

бағдарымызды бекемдеп, болашаққа

көзқарасымызды айқындай түсуіміз

қажет.

«Бірлігіміз – әралуандықта»

деген басты қағидамыз ешқашан

өзгермейді.

Сондықтан, этносаралық

қатынастардың үйлесімді дамуы

Қазақстанның мемлекеттік саясатының

басты бағытының бірі

болған, әрдайым солай болып

қала береді.

Бұл – бекерге айтылған

сөз емес. Мұндай ұстанымды

қазақстандықтардың басым

көпшілігі қолдайды.

Біздің азаматтарымыз үшін

келісім мен толеранттылық –

мәдениеттер мен тілдерді өзара

тоғыстыратын өмірдің шынайы

көрінісі, нақты болмысы.

Біз – Конституцияда

айтылғандай, біртұтас халықпыз.

Біздің нағыз күшіміз – осында.

Біз пікір алуандығын қолдай

отырып, радикализмнің кез

келген көрінісінің жолын кесеміз,

мемлекеттік егемендігімізге,

аумақтық тұтастығымызға қол

сұғуға жол бермейміз.

Қоғамдағы бірлік пен келісімді

көздің қарашығындай сақтауымыз

керек.

Этносаралық және конфессияаралық

қатынастың қаншалықты

маңызды екенін барлық азаматымыз

түсінуі қажет.

Біз - қашанда алауыздыққа

қарсы тұра білген елміз.

Адамды тіліне, ұлтына, нәсіліне

қарап кемсітуге, біреудің намысына

тиюге жол бермейміз, заң

бойынша жауапқа тартамыз.

Конституцияға қайшы мұндай

жауапсыз қадамдар еліміздің

негізгі мүдделеріне зиян келтіреді.

Қазақ тілін дамыту мемлекеттік

саясаттың басым бағытының бірі

болып қала береді.

Бұл салада айтарлықтай нәтиже

бар.

Қазақ тілі, шын мәнінде, білім

мен ғылымның, мәдениет пен іс

жүргізудің тіліне айналуда.

Жалпы, мемлекеттік тіл-

ді қолдану аясы кеңейіп келеді.

Бұл – заңды құбылыс, өмірдің

басты үрдісі.

Сондықтан, қазақ тілінің өрісі

тым шектеліп бара жатыр деуге

негіз жоқ.

SARYARQA SAMALY




Ата заң бойынша Қазақстанда

бір ғана мемлекеттік тіл бар.

Бұл – қазақ тілі.

Орыс тілі ресми тіл мәртебесіне

ие. Біздің заңнамаға сәйкес, оның

қолданылуын шектеуге болмайды.

Болашағын Отанымызбен байланыстыратын

әрбір азамат қазақ

тілін үйренуге ден қоюға тиіс.

Бұл отаншылдықтың

басты белгісі деуге болады.

Жастарымыз өзге

тілдерді, соның ішінде

орыс тілін жетік меңгерсе,

бұдан еш ұтылмайды.

Қазақстан мен Ресей

арасындағы шекара –

әлемдегі ең ұзын шекара.

Орыс тілі – Біріккен

Ұлттар Ұйымындағы ресми

алты тілдің бірі.

Сондықтан, бұл

мәселеге парасаттылықпен

қарауымыз қажет.

Еліміз өркениетті диалог

пен өзара сыйластық

мәдениетін дәріптеуі керек.

Қазақстан халқы

Ассамблеясының бұл

саладағы рөлі айрықша.

Біз Отанымыз және

барлық азаматымыз үшін

жауапкершілікті сезінуіміз

қажет.

Қоғамды ұйыстыру,

ұлттық бірегейлікті нығайту

ісінде еліміздің тарихи

мұрасын және мәдени

әлеуетін тиімді пайдалануға

баса мән беріледі.

Бұл орайда Қазақстанның

мүмкіндіктері

зор, соның ішінде өзін

халықаралық аренада

тиімді таныта алады.

Дегенмен, бұл мәселеге қатысты

саясатымызды қайта қарау қажет.

Қазір мемлекет бюджет қаржысын

оңды-солды иелене беретін белгілі

бір қайраткерлердің ғана жобаларын

қаржыландырып отыр. Бұл -

әрине, түсініксіз жағдай.

Жас әрі дарынды мүсіншілер,

суретшілер, театр қызметкерлері,

музыканттар, қаламгерлер жаңа

жанр түрлерін игеріп, ұдайы ізденіс

үстінде жүреді. Сөйте тұра, олар

елеусіз қалып, меценаттардың

көмегімен ғана күн көреді. Шын

мәнінде, Қазақстан мәдениеті

сол жас дарындардың арқасында

жаһандық деңгейде танылып жүрген

жоқ па?!

Сондықтан Үкімет сарапшылармен

бірлесіп, жыл соңына

дейін жаңа мәдениетті және

оның дарынды өкілдерін дәріптеуге

бағытталған нақты шаралар

жоспарын ұсынуға тиіс.

Креативті индустрияны қолдау

қорын құру мүмкіндігін қарастырған

жөн.

Халқымыз үшін зиялы қауымның

орны қашанда ерекше.

Ұлт тағдыры сынға түскен сәтте

көзі ашық азаматтар әрдайым көш

бастаған. Адасқанға жөн сілтеп,

жастарға бағыт-бағдар берген.

Ел ағалары бір ауыз сөзбен

тентегін тыйып, тектісін төрге

оздырған.

Біз қанымызға сіңген осы

қасиеттен айрылмауымыз керек.

Қазір – ғаламтор дәуірі. Ондағы

бей-берекет ақпарат тасқыны

ұрпақтың санасын улап жатыр.

Бір сәттік танымалдықты

көксейтін тамырсыз идеялар

жаппай белең алуда.

Бұл – аса қатерлі үрдіс.

Дәл осы кезеңде ұлт

зиялыларының ұстанымы және

белсенділігі айрықша маңызды.

Зиялылардың еңбегі марапатымен

емес, салиқалы сөзімен

және нақты ісімен бағаланады.

Басты міндет – жалпы адамзатқа

ортақ қастерлі құндылық-

тарды жастардың бойына сіңіру.

Отаншылдық, білімге құштарлық

пен еңбекқорлық, бірлік пен

жауапкершілік сияқты қасиеттер

дәріптелуі керек.

Сондықтан, зиялы қауымды

ел болашағына әсер ететін

әрбір мәселеден шет қалмауға

шақырамын.

Диалог пен азаматтық қатысу

дәстүрін дамыту, ынтымақтастығымыз

бен бірлігімізге негіз болатын озық

құндылықтарды дәріптеу біз үшін

маңызды.

Біз бірге болсақ қана теңдессіз

елдік бірегейлігімізді нығайта

аламыз.

Тұңғыш Президентіміз Нұрсұлтан

Әбішұлы Назарбаев талай рет

атап өткендей, этносаралық және

конфессияаралық татулық – біздің

баға жетпес байлығымыз.

Мемлекетіміздің болашағы

үшін біз ішкі тұрақтылық пен

жалпыұлттық бірлігімізді сақтап,

нығайтуға міндеттіміз.

Құрметті

отандастар!

Біздің жақын арадағы негізгі

басымдықтарымыз – осындай.

Қазақстанның басты байлығы –

Еліміздің азаматтары.

Сіздердің амандықтарыңыз –

менің Президент қызметіндегі

ең басты мақсатым әрі тілегім.

Сондықтан, менің келесі бастамаларым,

ең алдымен, халқымыздың

әл-ауқатын арттыруға арналады.

БІРІНШІ БАСТАМА

Ең төменгі жалақы деңгейін

қайта қарайтын кез келді деп

санаймын.

Бұл – бір жағынан аса маңызды

макроиндикатор болса, екінші

жағынан – әркімге түсінікті көрсеткіш.

Бізде ең төменгі жалақы мөлшері

2018 жылдан бері өскен жоқ.

Қоронавирусқа байланысты

әлемдік дағдарыс тұрғындардың

табысына кері әсер етті. Оның

үстіне Қазақстан ең төменгі жалақы

деңгейі бойынша ТМД-ның бірқатар

елдерінен артта қалып қойды.

Сондықтан, 2022 жылғы

1 қаңтардан бастап ең төменгі

жалақыны қазіргі 42,5 мың теңгеден

60 мың теңгеге дейін көтеру туралы

шешім қабылдадым.

Бұл шара бір миллионнан

астам адамға тікелей, ал бүкіл

еңбеккерлерге жанама әсер етеді.

Сонымен бірге, көлемі бүгінде

жария етіліп жүрген жалақының

30, тіпті кейде 40 пайызына дейін

жететін «көлеңкелі» еңбекақы қорын

азайтады.

Ең төменгі жалақы мөлшерін

көбейту ішкі тұтынуды өсіріп,

экономикаға оң әсер етеді.

Сарапшылардың бағалауы бойынша,

бұл Ішкі жалпы өнімді 1,5 пайызға

арттырады.

Бұдан былай ең төменгі

жалақыны салықтық, әлеуметтік

және басқа да салаларда есептік

көрсеткіш ретінде орынсыз пайдалануды

қою керек.

Үкімет пен Парламенттен жыл

соңына дейін қажетті өзгерістерді

заңнамаға енгізіп, оның келесі

жылы қаңтар айында күшіне енуін

қамтамасыз етуді сұраймын.

ЕКІНШІ БАСТАМА

Қазақстанда 6,5 миллионнан

астам адам жалданып жұмыс

істейді. Мұны өздеріңіз жақсы

білесіздер. Олардың негізгі табыс

көзі – жалақы.

Бұл ретте, еңбекақы төлеу

қорының өсімі соңғы 10 жылда

кәсіпорын иелері табысының

өсімінен 60 пайызға жуық қалып

қойды. Осыған байланысты Үкімет

бизнесті өз жұмысшыларының

жалақысын көбейтуге ынталандыратын

«ұтымды» шаралар

әзірлейді.

Қызметкерлерінің еңбекақысын

көбейткен жұмыс берушілерге

реттелмелі сатып алу жүйесі

аясында жеңілдіктер беріледі.

Сондай-ақ, оларға мемлекет тарапынан

белсенді қолдау көрсетілетін

болады.

ҮШІНШІ БАСТАМА

Еңбекақы төлеу қорына түсетін

салмақтың өзі барынша түсінікті

әрі қарапайым болуы қажет.

Бұл, әсіресе, микро және

шағын кәсіпкерлік саласында

қатты сезіледі.

Мұндай бизнес үшін жиынтық

салмақты 34 пайыздан 25 пайызға

төмендете отырып, еңбекақы төлеу

қорынан бірыңғай төлем енгізуді

ұсынамын.

Бұл шара бизнесті мыңдаған

қызметкерін «көлеңкеден шығаруға»

ынталандырады. Сонда олар

зейнетақы жүйесінің, әлеуметтік

және медициналық сақтандыру

жүйесінің толық қатысушысына

айналады.

Бұл мәселеде науқаншылдыққа

жол беруге болмайды. Бизнестің

жұмысында іркілістер мен шығындар

болмауы үшін тиісті төлем

жүйесін даярлау қажет. Жаңа жүйе

2023 жылғы 1 қаңтардан бастап

жұмыс істей бастауы тиіс.

ТӨРТІНШІ БАСТАМА

2020 жылдан бастап 600 мыңнан

астам педагог пен дәрігердің,

әлеуметтік сала қызметкерінің

жалақысы өсті.

Бірақ, бюджеттен қаржыланатын

өзге сала азаматтары бұдан тыс

қалды.

Бұлар – мәдениет қызметкерлері,

мұрағатшылар, кітапханашылар,

техникалық қызметкерлер,

қорықшылар, көлік жүргізушілер

және басқалар.

Сондықтан 2022 жылдан 2025

жылға дейін мемлекет осы санаттағы

азаматтық қызметкерлердің

жалақысын жыл сайын орта есеппен

20 пайызға өсіретін болады.

Тұтастай алғанда, тағы 600

мың отандасымыз бұл бастаманың

игілігін көреді.

БЕСІНШІ БАСТАМА

Тұрғын үй - азаматтарымыз

үшін қашанда басты мәселе.

«Баспана хит» және «7-20-25»

сияқты тұрғын үй бағдарламаларының

мерзімі таяу арада аяқталады.

Сонымен қатар, нарықтық

ипотека ставкасы әлі де жоғары

және жұрттың бәріне бірдей

қолжетімді емес.

Осыған орай, бірыңғай тұрғын

үй бағдарламасы әзірленетін

болады.

Ұлттық даму институтына

айналатын «Отбасы банкі» оның

әкімшісі болып белгіленеді.

Банк алдында «бір терезе

қағидаты» бойынша есеп жүргізіп,

азаматтарға тұрғын үй бөлу міндеті

тұр.

Мен бұған дейін зейнетақы

жинағын мерзімінен бұрын пайдалану

туралы бастаманың оң әсері

туралы айттым.

Сондай-ақ, бұл қадам

адамдардың жұмыс берушілерден

еңбекақыны ашық төлеуді талап

етуіне жол ашты.

Осы үрдісті қолдау үшін

зейнетақы жинағының жеткілікті

мөлшерінің шегінен асатын бөлігін

тұрғын үй сатып алу мақсатында

«Отбасы банкіндегі» есепшотқа

аударуға рұқсат беру қажет деп

санаймын.

Сонымен қатар, бұл қадам

жұрттың қаражат жинауды және

оны сауатты жұмсауды дағдыға

айналдыруына мүмкіндік береді.

Құрметті

депутаттар!

Жетінші шақырылымдағы Парламент

өзінің бірінші сессиясында

63 заң қабылдады.

Қос палата бірлесіп, елімізде

жүйелі өзгерістер мен реформалар

жасауға қажетті заңнамалық негіз

қалыптастырды.

Бүгін Парламенттің кезекті

сессиясы басталмақ.

Алдымызда көптеген маңызды

міндет тұр.

Әрбір заң жобасының қырсырына

терең үңіліп, оны сапалы

дайындау керек.

Сіздер халықтың мүддесін

қорғау үшін әрдайым табандылық

танытуға тиіссіздер.

Әрбір шешім елдің сұранысын

да, мемлекеттің мүмкіндігін де

ескере отырып қабылдануы қажет.

Осы жауапты жұмыста сіздерге

сәттілік тілеймін!

Қымбатты отандастар!

Біздің бағытымыз – белгілі,

мақсатымыз – айқын.

Ең бастысы, сол мақсатқа жету үшін

не істеу қажеттігін жақсы білеміз.

Нақты жоспар жасап, соны

жүзеге асырып жатырмыз.

Біз қолға алған игі бастаманың

бәрін соңына дейін жеткіземіз.

Кез келген кедергіні еңсеріп,

қиындықты жеңуге дайынбыз.

Мен Мемлекет басшысы ретінде

халық үшін барлық күш-жігерімді

жұмсай беремін.

Мемлекеттік қызметкерлер

және бүкіл қоғам біртұтас ел ретінде

алдымызда тұрған міндеттерді

орындау үшін жұмылуға тиіс.

Әйтпесе, ертең кеш қалуымыз

мүмкін.

Себебі дүние жүзіндегі ахуал

құбылмалы әрі түрлі сын-қатерлерге

толы.

Меніңше Мемлекет басшысының

бағдарына күмән келтіретіндер,

жұмыс істеу қолынан келмейтіндер,

ебін тауып орнында отыра беруді

қалайтындар, Президенттің тапсырмаларын

орындаудан жалтаратындар

қызметтен кетуге тиіс.

Қазір біз ел дамуының шешуші

кезеңіне қадам бастық.

Мемлекеттік аппарат біртұтас

құрылым ретінде жұмыс істеуге

міндетті. Солай болған жағдайда

ғана біз көздеген мақсаттарымызға

қол жеткіземіз.

Мықты мемлекет болу үшін

ұлттың ұйыса білуі айрықша

маңызды.

Шын мәнінде, ұйымдасқан

ұтады.

«Ынтымақ жүрген жерде ырыс

бірге жүреді» деп халқымыз бекер

айтпаған.

Біздің күш-қуатымыз – берекелі

бірлікте!

Ендеше, бірлігімізді бекемдеп,

ел үшін еңбек етейік!

Қасиетті Отанымыз мәңгі

жасай берсін!

8 2 қыркүйек, бейсенбі, 2021 жыл ЗЕРДЕ

SARYARQA SAMALY

БІЛІМ

Болашақ -

жастардың қолында

Білім күнінде

Павлодар облысында

114 мыңнан

астам оқушы

мектепке барды.

Аймақ басшысы

Әбілқайыр Сқақов

Білім күнінде облыс

орталығындағы №9

мектеп-гимназияға

барып, 11-сынып

оқушыларымен

кездесті.

Облыс әкімінің оқушылармен

кездесуі Қазақстанның Тәуелсіздік

жылдарындағы жетістіктеріне

арналды. Әбілқайыр Сқақов ел

тарихының негізгі кезеңдеріне

тоқталып, Семей ядролық

Жоғарғы сынып оқушылары

облыс әкіміне өздерін толғандырған

сұрақтарын қойды. Олар

Павлодар облысында жастардың

шығармашылық дамуына қаншалықты

көңіл бөлінетінін сұрады. Аймақ

басшысы Павлодарда музыканттар,

суретшілер, ақындар және

басқа да шығармашыл тұлғалар

дағдыларын дамытып, тәжірибесімен

бөлісетін өнер орталығын ашу

жоспары бар екенін еске салды.

Сонымен қатар, оның пікірінше,

кітапханалар да жастардың өнерге

ұмтылу орталығына айналуы тиіс.

Суреттерді түсірген - Валерий Бугаев

Алайда, ол үшін кітаптарды цифрлау

арқылы қоймаларды тазартып, пайдаланылмай

тұрған аумақтарды босату

керек. Әңгіме барысында жастарды

кәсіби бағыттау туралы да айтылды.

Әбілқайыр Сқақов оқушыларға өңірде

құрастырылған Жаңа кәсіптер атласы

туралы айтып, алдағы уақытта облыс

көлемінде сұранысқа ие болатын кейбір

мамандықтарға тоқталды.

Аймақ басшысы №9 мектепгимназияның

өзге де оқушыларымен

сөйлесіп, білім ордасының түлектері

мен демеушілердің қаражаты есебінен

жаңартылып, жабдықталған домбыра

ЕГІС - 2021

Ертіс ауданында суармалы алқап көлемі

жылдан-жылға ұлғайып келеді. Ауданды

дамыту жоспарына сәйкес алдағы уақытта

қосымша 10 мың гектар суармалы жер

пайдала нуға берілмек.

Суармалы алқап

ұлғаяды

Бұл жөнінде Өңірлік коммуникациялар қызметінде

өткен баспасөз жиынында Ертіс ауданының әкімі

Аян Бейсекин мәлімдеді. Биыл Ертіс ауданында егін

алқабы 5,2 мың гектарға ұлғайтылып, жалпы суармалы

282,7 мың гектарды құрап отыр. Дәнді және

бұршақты дақылдар 212,6 мың гектарға, оның ішінде

бидай 182,6 мың гектар алқапқа егілген. Күнбағыс,

зығыр, рапс, қыша секілді майлы дақылдар 33,2

мың гектар аумақты қамтиды.

Қазіргі уақытта 19,6 мың гектардан астық жиналған.

Орташа өнімділігі гектарына 12,3 центнерді құрап

отыр. 25 қыркүйектен бастап майлы дақылдарды

жинауға кірісу көзделген.

Биыл ауданда 1,7 млрд теңгеге 59 техника алынған.

Егін жинау науқанына 558 астық жинау комбайны

тартылса, оның 389-ы – жаңа модельді комбайндар.

Ауданның 15 астық кептіру орнында тәулігіне 7655

тонна астық кептіруге, 132 астық сақтау қоймасында

315 мың тонна астық сақтауға мүмкіндік бар.

Биыл Ертіс ауданының ауыл шаруашылығы өнімдерін

өндірушілеріне егін жинау науқанын өткізу үшін 4324

тонна жеңілдетілген дизель отыны бөлінген. Ауданда

103,1 мың гектар алқапта шөп шабылуда. Жоспарланған

127,2 тонна мал азығының 122,3 мың тоннасы дайындалыпты.

Қазіргі таңда Ертіс ауданында 2 мың

гектарға жуық суармалы алқап бар. Онда негізінен

күнбағыс, жүгері өсіріледі. Биыл аудан шаруалары

400 гектарға жуық алқапқа сәбіз бен картоп еккен.

Өткен жылы ауданда «Жұмыспен қамтудың жол

картасы» бағдарламасы аясында «Три К» шаруа

қожалығы Северный ауылында 638 гектар аумақта

инфрақұрылымдар тартқызған. Биыл осы алқапта

күнбағыс және тағы басқа өнімдер егіліпті. Қазіргі

таңда шаруа қожалығында суармалы жерді 2638

гектарға дейін ұлғайту жобасы дайындалуда.

Биыл «Оразбаев» шаруа қожалығы 284,7 гектар

жерді суармалы алқапқа айналдыруда. Сонымен қатар

9875 гектар суармалы жерді енгізу үшін 4 жобаның

сметалық құжаттары дайындалған. Ауданды дамыту

жоспарына сәйкес, осылайша қосымша 10 мың гектар

суармалы жерді пайдалануға беру жоспарланған.

Т.ОРАЗАЛЫ.

полигонының жабылуы, 1990 жылдары

еліміздің қалыптасуы және елорданың

ауысуын еске алды. Ол Қазақстанның

басты жетістіктерінің бірі ретінде

заманауи біліммен қаруланған жас

ұрпақты атады.

- Жастар алдағы онжылдықтар

ішінде мемлекетіміздің даму стратегиясын

қалыптастыратын болады.

Уақыт өткен соң сіздердің әрқайсыңыз

еліміздің қаншалықты өзгергенін көре

аласыздар деп сенемін. Ерінбей,

жалықпай өз болашақтарыңызды

жоспарлай білсеңіздер өмірде өз

орындарыңызды табасыздар, - деді

Әбілқайыр Сқақов оқушыларға.

және көркем еңбек кабинеттерін қарап

шықты.

Биыл мектеп-гимназия 2,3 мың

оқушыны қабылдады. Алайда, мектеп

жоба бойынша оқушылардың бұдан

аз санына шақталған. Мектептің оқу

сыныптарының ауданын қосалқы ғимарат

салу арқылы ұлғайту көзделіп отыр.

Құрылысы келесі жылы басталатын жаңа

корпуста бастауыш сынып оқушылары

білім алады. Жаңа қосалқы ғимараттар

№34 және Б.Момышұлы атындағы

мектептердің жанында тұрғызылмақ.

Облыс әкімінің баспасөз

қызметі.

Мәдениет үйі

жөнделуде

Ауданда «Ауыл – ел бесігі» жобасы

шеңберінде ауыл тұрғындарының

тілегі ескеріліп,

жылдар бойы

тұралап қалған

әлеуметтік

нысандар

жөндеуден өтуде.

Аталған бағдарлама аясында Новомир ауылдық

округінде мәдениет үйі күрделі жөндеуден өтті.

Әлеуметтік нысан 1987 жылы салынған. Көрермен

залы 150 орынға арналған. Мәдениет үйіндегі күрделі

жөндеу жұмыстарына 67 млн теңгеден астам қаражат

бөлінген.

Мердігер компания «Строй центр Turkistan» жауапкершілігі

шектеулі серіктестігі жөндеу жұмыстарын

1 шілдеде бастады. Нысанда 10 адам жұмыс

істейді. Жоспар бойынша жөндеу жұмыстары

қазан айының соңында аяқталуы қажет. Мамандар

шатырды жөндеу, қазандық, терезе, есіктерді

ауыстыру сынды жұмыстарды жүргізеді. Сонымен

қатар, көрермен залы толықтай жөндеуден өтеді.

Қабырғалары мен едені де ауыстырылады.

Қазіргі таңда ішкі жұмыстар толық жүргізіліп жатыр.

Мәдениет үйінің екінші қабатында әрлеу жұмыстары

аяқталып, пластикалық терезелер орнатылуда. Сонымен

қатар, жаңадан электр сымдары тартылып, шамдар

қойылуда.

Ауылдағы ескі мәдениет үйі жаңа кейіпке еніп, іші

қайта жанданатынына ауыл халқы дән риза. Тұрғындар

күрделі жөндеу жұмыстары аяқталатын күнді асыға

күтуде. Күрделі жөндеу жұмыстары ойдағыдай аяқталса,

жыл соңына дейін жұртшылық жаңа мәдениет үйінде

жергілікті өнерпаздардың өнерін тамашалайды.

А.АСҚАРҚЫЗЫ.

SARYARQA SAMALY

БАҒЫТ 2 қыркүйек, бейсенбі, 2021 жыл 9

ҮНҚОСУ

Әл-ауқатты арттыру -

басты ұстаным

Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаев Парламент Палаталарының бірлескен отырысында «Халық бірлігі және жүйелі реформалар

– ел өркендеуінің берік негізі» атты Жолдауын жариялап, Қазақстанның алдағы даму бағыттарын ұсынды. Қазақстандықтардың

әл-ауқатын арттыру – өзінің Президент ретіндегі басты мақсаты екенін атап өтті. Бұл мақсатқа жету үшін 5 негізгі бастама

айтылды. Осы орайда жерлестеріміз маңызды құжатта айтылғандарды қуана құптауда.

Еңбекке құлшынысы артады

- Қазақстан - әлеуметтік мемлекет. Оған ешкім дау келтіре қоймас.

Азаматтар қиын жағдайға тап болған тұста жан-жақты көмек көрсетіледі.

Мәселен, былтыр тұрғындар пандемия салдарынан тұрақты табысынан

айырылған кезде әлеуметтік төлемдер жасалды, коммуналдық ақылардан

босатылды. Бірақ қолдаудың жөні осы екен деп масылдыққа бой алдыруға

болмайды. Кейбір адамдар орынсыз пиғылмен әлеуметтік ақыларды

негізсіз алатынын естіп жатамыз. Соның салдарынан көмекке шын

мұқтаж азаматтар тиісті қолдаудан қағылып қалуы мүмкін. Сол себепті

Әлеуметтік Кодекске «масылдық» ұғымын енгізу дұрыс қадам болар

еді деп ойлаймын.

Жолдауда ең төменгі еңбекақы көлемі 42 500 теңгеден 60 мың теңгеге

дейін көтерілуі керек деген тапсырма берді. Мұның өзі тұрғындарды,

әсіресе жастарды еңбекке құлшына араласуға ынталандыруы қажет.

Әлеуметтік төлемдерді тағайындайтын, жалпы халыққа қызмет көрсететін

мемлекеттік қызметшілердің ұстанымына да көп нәрсе байланысты. Егер

олар өз қызметін дұрыс атқара алмаса, мемлекеттік саясатты қолдамаса,

жұмыстан кеткені абзал. Себебі 20-30 жыл бір орында отырған шенеунік

«сарқылып», тиімді жұмыс істей алмауы бек мүмкін. Бұл тұрғыдан алғанда Жолдауда айтылған

қағида дұрыс деп санаймын.

Мемлекеттік қызметшілер туралы сөз қозғалған соң әкімдер сайлауын айтпай кетпеске болмас.

Осы жылдың шілде айында өткен ауыл әкімдерін алғаш рет тікелей сайлау көптің көңілінен шыққан

көрінеді. Яғни, тұрғындар елді мекен басшысын тікелей таңдауы қаншалықты тиімді боларын

алдағы уақыт көрсетер. Ендігі ретте пилоттық режимде аудан әкімдерін де сайлайтын болсақ,

халықтың азаматтық белсенділігі артып, қордаланып қалған мәселелердің шешуіне қозғау салынады

деген сенімдемін.

Рышат ӘМІРЕНОВ,

Қазақстанның Еңбек Ері.

Бір-біріне сілтеуді қою керек

- Жолдауда айтылғандай, қазір кейбір аудан-қала маңында шаруалар

түгілі қарапайым тұрғындардың төрт түлікті жаяр жері жоқ. Алысқа

бармай-ақ, облыс орталығының іргесіндегі Ленин кентіндегі жағдайға

назар аударайық. Бұрындары бұл кенттен 4 табын ірі қара жайылымға

шығатын еді. Бүгінде небары 2 табын, яғни бар-жоғы 30-40 бас ірі қара

бар. Кейбір ірі кәсіпкерлер мыңдаған гектар жерді иелігіне алады да, өзге

шаруалардың, ауылдықтардың мал ұстауына мүмкіндік бермейді. Ал кейбір

әкімдік қызметкерлерінің дәл сондай кәсіпкерлерге сөзі өтпейді. Бұл өз

кезегінде тұтас ауыл шаруашылығы саласының тоқырауына әсер етуі әбден

мүмкін. Сондықтан Үкіметтің нақты әрі батыл шешім қабылдағаны дұрыс.

Бұл ретте Жолдауда айтылғандай оңтүстік өңірлерден біздің аймаққа қоныс

аударушыларды да ұмыт қалдырмаған жөн. Оларға агроөнеркәсіптік кешенді

дамыту үшін жер бергеннен ұтарымыз мол болмақ. Әйтпегенде, ауылдағы

ағайын ет пен сүтті дүкеннен сатып алуға көшті. Бұл өнімдердің бағасы

да ай сайын аспандап барады. Басқасын былай қойғанда, әлеуметтік

маңызы бар тауарлар бағасының өзі құбылып тұрады. Мұндайда жергілікті

билік сатушыларға, сатушылар делдалдарға, делдалдар тауар өндірушілерге, олар шикізатпен

қамтушыларға сілтейді. Сол сияқты баға саясаты мәселесін бірнеше орган қатар реттейтіндіктен,

өнімдердің құны күрт шарықтағанда олар да тиісті шараларды қабылдаудың орнына

жауапкершілікті бір-біріне итереді. Қысқасы, ұшы-қиыры жоқ сылтау. Осы бағыттағы істерді

мықтап қолға алатын жалғыз орган болса, жағдай жақсарады деген үміт бар.

Махмет ДЕМЕСІНОВ,

Павлодар қаласының Құрметті азаматы.

Ана тілінің өрісін кеңейтеді

- Ел халқының игілігі үшін жарияланатын Президент Жолдаулары

жарқын болашаққа деген сенім мен үміт сыйлайды. Биылғы

Жолдауда ел Президенті Қасым-Жомарт Тоқаевтың «Қазақ тілінің

білім мен ғылымның, мәдениет пен іс жүргізудің тіліне айналуда» деп

айтуы болашақта мемлекеттік тіліміздің мәртебесі артып, лайықты

тұғырына шығады дегенді білдіргендей. Қазіргі уақыттағы ең басты

мәселе - елдің тыныштығын сақтап, тәуелсіздігімізді тұғырлы ету.

Ата Заңымызда «Қазақстанда бір ғана мемлекеттік тіл бар» деп анық

жазылған. Сондықтан қазақ тілінің қолдану аясын кеңейтіп, өрісін

ұзарту әрбір отаншыл азаматтың міндеті деп білемін.

Жұмағали ҚОҒАБАЙ,

ақын,

Екібастұз қалалық «Қазақ тілі» қоғамының төрағасы.

Заманауи мектепте

оқиды

ҚР Президенті Қасым-Жомарт Тоқаев

биылғы Жолдауында балалардың оқуға

деген құштарлығы, ынтасы азайып

бара жатқанын өзекті мәселе деп

атап өтті. Сондықтан мұғалімдерге

заманауи білімді меңгеру міндетін

жүктеді. Осы бағытта білім ошағында

ауқымды жұмыс жүргізіліп жатқанын

атап өткім келеді.

Оқушылардың сабаққа деген

ынтасының азаюына әлемді жайлаған

пандемия да әсер етуі мүмкін. Себебі

мектептегі білімді үйдегі сабақ оқумен

салыстыруға келмейді. Атмосферасы

бөлек. Биыл оқудың дәстүрлі

форматта өткізілетініне ерекше

қуаныштымыз. Балалар заманауи білім алу үшін мектеп те

соған сай болуы тиіс. Сол себепті биыл Павлодар қаласы №1

орта мектебі «Заманауи мектеп» жобасына қатысып, күрделі

жөндеуден өтуде. Білім ордасында 4 бағытта жұмыс істейтін

СТЕМ-зертхана кабинеттері ашылатын болады. Мұнда балалар

математика, логика, биология жне робототехника бағыттары

бойынша білімдерін арттырмақ. Кабинеттер қажетті құралжабдықтармен

қамтылады. Сонымен қатар, физика және химия

кабинеттері де жаңаша кейіпке енбек. Оларда да зертхана

қарастырылған. Мұғалімдер де жаңа технологиялардың тілін

меңгеріп, оқушыларға үйрететін болады. Осының барлығы

баланың оқуға деген құштарлығын, қызығушылығын арттыратыны

сөзсіз. Президент ұстаздар қауымының біліктілін арттыру

мәселесіне де көңіл бөлді. Мектеп мұғалімдері инклюзивті білім

беру курсын меңгергенін атап өткім келеді. Мектепте ерекше

қамқорлықты қажет ететін 9 бала бар. Мектептегі оқушылар

бірдей деңгейде білім алады. Мұғалімдердің 60 пайызға жуығы

жоғары сантатты. Жыл сайын бұл көлем артатын болады. Бұл

да ұстаздардың еңбек нәтижесіне байланысты болмақ.

Азамат СЫЗДЫҚОВ,

Павлодар қаласы №1 орта мектептің директоры.

Мәдениетке серпін

сыйлады

- Еліміздегі қоғамдық өмірдің

салалары өзгеріске ұшырауда. Әсіресе,

мәдениет саласында тың тәжірибелер

енгізіліп, өнердің жаңа сатысы пайда

болып келеді. Осы мәселе төңірегіне

Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт

Тоқаев биылғы Жолдауында кеңірек

тоқталды. Мәдениеттің жаңарып,

тәжірибе жасаудан қорықпай келе

жатқан мүсінші, суретші, музыкант,

әдебиет өкілдерін қолдап, жыл соңына

дейін мәдениет саласына бағытталған

жоспар құруды тапсырды. Тіпті

креативті әрі талантты мамандарға

арнайы қор құру мәселесі қарастырылсын деп мәлімдеді.

Бұл біз көптен күткен жаңалық болды. Мәдениет, мұрағат,

қорықшылар, көлік жүргізушілер мен техникалық және осы

санаттағы маман иелерінің жалақысын өсіру жөнінде тапсырмасы

барша мәдениет қызметкерлерін қуантты. Мемлекет

тарапынан осындай қолдау жасалатын болса, өнер өкілдері

қашанда халыққа қалтқысыз қызмет көрсетіп, ел мерейін

әлі талай биікке көтеретіні сөзсіз.

Амангелді ҚОЖАНОВ,

Иса Байзақов атындағы облыстық филармония

басшысы.

10 2 қыркүйек, бейсенбі, 2021 жыл ҚОҒАМ

SARYARQA SAMALY

Мен, Нұрлыбек

Маратұлы Әбдірахманов,

Шығыс

Қазақстан облысы

Кривинка ауылында

туып-өстім. Отбасылымын.

Жұбайыммен

бірге екі бала тәрбиелеп

отырмыз.

Қымбатты жерлестер,

мен ауыл өмірімен

жақсы таныспын.

12 жылдан астам ШҚО

Бесқарағай ауданының

агроөнеркәсіп саласында

еңбек еттім.

Сынақтардан өтіп, бірге жеңейік!

«Ауыл шаруашылығын алға жылжытып, экспорттың бірінші деңгейіне

шығартқымыз келсе, ауылға назар аударуымыз керек».

ҚР Тұңғыш Президенті – Елбасы,

«NurOtan» партиясының Төрағасы Н.Ә.НАЗАРБАЕВ.

Құрметті Жетекші ауылының сайлаушылары!

Жалпы сипаттағы трансферттер есебінен республикалық бюджеттен

төленді. Шығарылымға жауапты Н.М.Әбдірахманов.

(20159)

Өндіруге жауапты әкімдікке кандидат Жакин О. Жетекші ауылы әкімінің сайлауына бөлінген жалпы трансферттер есебінен республикалық

бюджеттен төленді.

ЕГІС - 2021

Әкімдердің тікелей

сайлауына қатысу

жайлы шешімім кездейсоқ

емес.

Шығыс қазақстан

облысы Бесқарағай

ауданы ауылдық округі

әкімінің, Павлодар

қаласы әкімі

аппаратының кәсіпкерлік

және ауыл шаруашылығы

бөлімінің басшысының

жұмыс тәжірибесі

бола тұра,

ауыл тұрғындарының

проблемаларын біле

Жетекші ауылы әкімі лауазымына кандидат

ОЛЖАС ЖАКИННІҢ

сайлауалды бағдарламасы

1991 жылы 10 қыркүйекте

дүниеге келді, қазақ, білімі

жоғары.

2010 жылы С.Торайғыров

атындағы Павлодар мемлекеттік

университетінің колледжін

«Қаржы» мамандығы бойынша

тәмамдадым. 2013 жылы

С.Торайғыров атындағы Павлодар

мемлекеттік университетін

«Мемлекеттік және жергілікті

басқару» мамандығы бойынша

бітірдім.

2016-2018 жылдары «Павлодар

қаласы ішкі саясат бөлімі»

ММ-нің Жастар саясаты секторының

маманы болып жұмыс

істедім.

2018 жылдан бастап қазіргі

уақытқа дейін «Павлодар қаласы

ішкі саясат бөлімі» ММ-нің Жастар

саясаты секторының меңгерушісі

болып жұмыс істеймін.

Сайлау алдындағы

бағдарлама

ҚР Президенті Н.Ә.Назарбаевтың

Қазақстанның ең дамыған

30 елдің қатарына кіруі жөніндегі

«Қазақстан 2050» стратегиялық

бағдарламасын негізге ала

отырып, сайлаушыларға, таңдаушыларға

өзімнің сайлауалды

бағдарламамның басты бағыттарын

ұсынамын.

Менің бағдарламамның басты

мақсаты - ауылдың қалыпты

өмір сүруіне жағдай жасау. Ол

үшін ауыл әкімі аппаратының

тұрғындармен, кәсіпорындар,

мекемелер басшыларымен үйлесімді,

іскерлік өзара іс-қимыл

жасауы қажет.

Мені Жетекші ауылының әкімі

етіп сайлаған жағдайда, өзімнің

сайлаушыларым алдындағы

жауапкершілігімнің толықтығын

сезіне отырып, келесі сайлау

бағдарламасын ұсынамын.

1. Қарт адамдар мен халықтың

аз қамтылған топтарын қолдау.

2. Шағын және орта бизнесті

Мал азығы жеткілікті

жиналады

Павлодар облысының аумағында мал азығын дайындау жұмыстары қарқынды

жүріп жатыр. Бүгінде белгіленген жоспарлы істің барлығы дерлік аяқталды.

Облыстық ауыл шаруашылығы басқармасы

ұсынған мәліметке сүйенсек, аймақтағы

1422,4 мың гектар шабындық жерге шалғы

түсіп, 1231,8 мың тонна мал азығы дайындалды.

Бұл - жоспарлы көлемнің 85 пайызы.

Шөптің орташа шығымдылығы гектарынан

8,7 центнерді құрайды. Сондай-ақ, шаруалар

55 мың тонна пішендеме жинады.

- Жем-шөп дайындау жұмыстарын жүргізу

үшін шаруаларға 4 мың тонна көлемінде

арзандатылған дизельді отын беру қарастырылған

болатын. Жанармайдың босату құны -

164 теңге. Осы уақытқа дейін оның

2139 тоннасы игерілді, - дейді облыстық

ауыл шаруашылығы басқармасының басшысы

Нұрболат Мақашев.

Сонымен қатар, бүгінде 177,45 мың гектардан

189,2 мың тонна дәнді дақылдар, 5,1 мың

гектардан 133,15 мың тонна картоп және

1,94 мың гектардан 49,36 мың тонна көкөніс

жиналды. Жалпы өнім жиналатын алқап көлемі

1258,2 мың гектарды құрайды. Бұл өткен

жылмен салыстырғанда 79,1 мың гектарға

көп.

Қ.ТІЛЕКТЕСҚЫЗЫ.

тұра, ауылға оралу

және ауылдың проблемалық

мәселелерін

шешуде, оны дамытуда,

ауыл тұрғындарының

өмір сүру сапасын

жақсартуда барлық

практикалық атқарымдарды

қолдану

қажет деп есептеймін.

Жетекші ауылындағы

мәселелерді шешудегі

бірінші кезектегі

міндеттердің бірі: халықты

сапалы ауызсумен

қамтамасыз ету,

көшелерді жарықтандыру

желісін кеңейту,

жолдарды жөндеу,

демалыс аймағын, барлық

кентті абаттандыру

және көгалдандыру.

Бүгінде осы мәселелерді

қалай шешуге

және біздің ауылдағы

өмірді жақсартуға

болатынын нақты

түсінемін! Мұны

дамытуға ықпал ету, бұл бірінші

кезекте ауылда жаңа жұмыс

орындарын құруды қамтамасыз

етеді.

3. Ауыл әкімдігі қызметінің

ашықтығын қамтамасыз ету.

4. Ауыл тұрғындарын сапалы

ауызсумен қамтамасыз ету.

5. Ауылды абаттандыру,

жолдарды жөндеу, сыртқы

жарықтандыру желілерін салу.

6. Құқық бұзушылықтың,

нашақорлықтың, жасөспірімдер

мен балалар қылмысының

алдын алу, сондай-ақ жастарды

адамгершілік және рухани

тәрбиелеу жөніндегі шараларды

күшейту.

Ауыл халқы қарқынды өсуде,

жылдан жылға оның әл-ауқаты

айтарлықтай дамуда, бұл Жетекші

ауылының инфрақұрылымын

кеңейту қажеттілігіне алып

келеді.

Біздің алдымызда ауылда

шағын, орта және әйелдер

бизнесін дамытуға, олардың

өз ісін құрған кезде халықты

кейіннен оқытуға жағдай жасауға,

ауыл шаруашылығы өнімдерін

мен тек Сіздердің

қолдауларыңызбен

жасай аламын!

өндіруге және қайта өңдеуге

бағдарланған өндірістерді дамыту

есебінен жаңа жұмыс орындарын

құруға жәрдемдесуге

бағытталған мемлекеттік бағдарламаларды

іске асыру бойынша

үлкен жұмыс тұр, ол үшін

сайланғаннан кейін біз Ауылды

дамыту картасы бойынша

жұмысты жалғастырамыз.

Біздің ауыл тұрғындарының

өмір сүру сапасын жақсартуға

бағытталған осы іс-шаралардың

барлығын мен жергілікті өзін-өзі

басқаруға сүйене отырып жүзеге

асыруды жоспарлап отырмын.

Сондықтан ауылда қарқынды

дамып келе жатқан жергілікті

өзін-өзі басқару аясында біздің

әрбір тұрғынымыз ауылдың

өсуіне және дамуына белсенді

көмектесуге міндетті деп сенемін.

Бұл үшін менде барлығы бар:

тәжірибе мен тапқырлық, мәдени

және шығармашылық әлеует, ал

ең бастысы – ауылға деген зор

махаббат және оны облыстағы

үздіктердің бірі ретінде көруге

деген ұмтылыс.

Дауыс бер!

(20231)

ПРЕЗИДЕНТТІК ЖАСТАР

КАДРЛЫҚ РЕЗЕРВІ

Жаңа буынның

таңдауы!

Кеше Президенттік жастар кадрлық резервіне

өтініш қабылдау басталды. Мемлекеттік қызмет

саласында табысты еңбек етуді қалайтын

жастар 30 қыркүйекке дейін pkrezerv.gov.kz

сайты арқылы онлайн түрде тиісті өтінішті

жолдап, сауалнама толтыра алады.

ҚР Президенті Қасым-Жомарт

Тоқаев өз сөзінде бұл жоба

елді өркендетуге бел буған, сол

үшін бар күш-жігерін жұмсайтын

азаматтарға арналғанын

атап өткен болатын.

- Басты міндет – талантты

жастардың Қазақстанды жаңа

белес-терге көтеруіне мүмкіндік

беру. Ең бастысы – туған еліңді

шексіз қадірлеу және оған

адал қызмет ету. Табанды

еңбек етіп, нақты нәтижеге

қол жеткізу керек. Бұл ұлтты

жаңғырту үшін өте маңызды, -

деген еді Мемлекет басшысы.

Сондықтан Президенттік жастар

кадрлық резервін екінші

рет жасақтау туралы шешім

қабылданды. ҚР Мемлекеттік

қызмет істері агенттігінің төрағасы

Анар Жайылғанованың

сөзінше, іріктеуге Қазақстан

Республикасының 35 жасқа

дейінгі азаматтары қатыса

алады. Негізгі талаптар - кемінде

5 жылдық еңбек өтілінің, жоғары

білімінің болуы. Сондай-ақ, биыл

бұл санатқа жаңа талап қосылды.

Резервке ілігуді қалайтындар

мемлекеттік тілді орта деңгейден

жоғары дәрежеде білуі тиіс.

Яғни, үміткерлер қазақ тілін

меңгеру бойынша тиісті тест

тапсырады. Осыдан екі жыл

бұрын өткен сынақ барысында

бұл кезең болмаған еді.

- Екінші рет ұйымдастырылып

отырған іріктеу барысында

кандидаттардың білімін, қабілеті

мен дағдыларын анықтауға ғана

емес, олардың түпкі мақсаты мен

құндылықтарды бағалауына да

баса мән береміз. Бізге қоғамдық

маңызы бар мәселелерді бәрінен

биік қоятын талантты жастар

керек. Оған қоса, ситуациялық

жағдайларды шешу, өзін-өзі

ұстауын бақылауға мүмкіндік

беретін сұхбат жүргізу сынды

бағалаудың жаңа тетіктері

енгізілді, - деді А.Жайылғанова.

Осы талаптардың барлығына

сай келіп, алты кезеңнен

сүрінбей өтіп, резервке алынған

жастар әр түрлі мемлекеттік, «А»

корпусындағы әкімшілік және

«Б» корпусындағы басшылық

лауазымдарға тағайындалатын

болады. Олардың кандидатуралары

резервте үш жыл болады.

Айта кетейік, биылғы іріктеуге

бірінші кезеңнің жеңімпаздары,

«А» корпусының әкімшілік

мемлекеттік қызметшілері,

саяси мемлекеттік қызметшілер

және Президент тағайындаған

мемлекеттік қызметшілер

қатыса алмайды. Ал өзге сала

өкілдерінің іріктеуде бақ сынауына

мүмкіндік бар. Бұл ретте

мемлекеттік қызмет саласында

жұмыс тәжірибесі болуы міндетті

емес. Жалпы еңбек өтілі бес

жылдан асса болғаны.

Кандидаттар 30 қыркүйекке

дейін өтініш берген соң қазан,

қараша және желтоқсан айларында

алты кезеңнен тұратын

сынақтан өтеді. Ситуациялық

тапсырмаларды шешу, тестілеуді

верификациялау, қабілеттерді,

құзіреттілікті бағалау,

сарапшы комиссияның әңгімелесуінен

өту сынды кезеңдерден

сүрінбей өткен

үміткерлер ұлттық комиссияның

отырысында қаралады.

Соның қорытындысы

бойынша, желтоқсан айының

соңында мемлекеттік қызмет

саласында еңбек етуге

лайық 50 азамат таңдап

алынады. Естеріңізде болса,

2019 жылы Президенттік

жастар кадрлық резерві

300 адамнан жасақталған

болатын. Сондықтан биыл

бәсекелестік жоғары болмақ.

Үздіктердің үздігі ғана резерв

құрамына алынады.

Қ.ҚАБЫЛДЕНОВА.

СЕМЕЙ ПОЛИГОНЫНЫҢ

ЖАБЫЛҒАНЫНА - 30 ЖЫЛ!

«Нұр-Ана әлемі» ҚБ мүшелері мен облыстық

Қазақстан халқы Ассамблеясы Аналар

кеңесінің ұйымдастыруымен «Ақ орамал»

акциясы басталды.

«Ақ орамал»

Дәстүрге айналған «Ақ орамал» акциясының мақсаты –

Семей ядролық полигонының жабылуына 30 жыл толуын

аймақтық деңгейде атап өту және жаңа оқу жылының

қарсаңында қайырылымдық шаралар жасау. Акция бүгінгі

күні ел басына төніп тұрған ауыр індеттен сақтағайсың

деген ниетте ақ орамалдар көтеріліп, әуеге ақ шарлардың

ұшырылуымен басталды. Облыстық ҚХА Аналар кеңесінің

төрайымы Бақытжамал Максилованың айтуынша, кезекті шараға

23 этномәдени ұйым қатысып отыр. Аудан-қала орталықтарында

орналасқан аналар кеңесі ұйымдарының жетекшілігімен акция

әлі де өз жалғасын табады.

«Ақ орамал» акциясының мақсаты - жалғызбасты, сонымен

қатар көпбалалы отбасыларға көмек көрсету арқылы жесірін

қаңғытпай, жетімін жылатпайтын халық екендігімізді паш ету.

Ақ сөзі «жақсылық, молшылық» болсын деген ниетте айтылатыны

жөнінде ППУ-дің жоғары гуманитарлық ғылымдар

жоғары мектебінің доценті, тарих ғылымдарының кандидаты

Әсел Аманова атап өтті.

Шара барысында ұйымдастырушылар жалғызбасты әрі

көпбалалы отбасыларға сөмке толы кеңсе тауарларын сыйға

тартты.

Махаббат ТӨЛЕБАЙ.

SARYARQA SAMALY

ТЕЛЕБАҒДАРЛАМА

2 қыркүйек, бейсенбі, 2021 жыл 11

6 қыркүйек, дүйсенбі

04:31 Таң намазының кіруі, 06:07 Күннiң шығуы, 12:56 Бесiн намазы,

17:28 Екiнтi намазы, 19:34 Ақшам намазы, 21:09 Құфтан намазы.

QAZAQSTAN

6:00 Әнұран

6:05 «Қазақ даласының

құпиялары»

6:20 «Күміс көмей»

7:00 «TAŃSHOLPAN»

10:00 «Ғашықтық

дерті»

12:00 «Qyzyq eken...»

13:00 AQPARAT

13:10 «АЙДАҺАРЛАР:

ШАЛҒАЙДАҒЫ

ШЫТЫРМАН»

14:00 «ТЕЛЕДӘРІГЕР»

15:00 «Apta»

15:50 «Ер қанаты»

16:00 «Замандастар»

17:00 AQPARAT

17:15 «QYZYQ EKEN...»

18:00 «ҒАШЫҚТЫҚ

ДЕРТІ»

20:00 AQPARAT

20:35 «Ashyq alań»

21:30 «ЗАМАНДАСТАР»

22:30 «ЖАТ

МЕКЕН»

23:30 «Жарқын

жүздесу»

0:30 «САНА»

1:35 AQPARAT


3:05 «Теледәрігер»

3:55 «Жер төресі»

ERTIS

8:00 Әнұран

8:02 «Питер Пэн»

9:00 «ERTIS TAŃY»

10:35 «Көсем»

11:30 «1 СТУДИЯ»

12:00 «Ханзада»

13:00 «ERTIS

AQPARAT»

13:15 «ERTIS

AQPARAT»

13:30 «AŞYQ SÖZ»

13:50 «Келін әні»

14:45 «ДЕНСАУЛЫҚ»



QAZAQSTAN

6:00 Әнұран



6:20 AQPARAT


10:00 «Ғашықтық дерті»


13:00 AQPARAT



ШЫТЫРМАН»


15:00 «Másele»

15:35 «ТӘУЕЛСІЗДІК

ТАРЛАНДАРЫ»


17:00 AQPARAT



ДЕРТІ»

20:00 AQPARAT



22:30 «ЖАТ МЕКЕН»


жүздесу»

0:30 «САНА»

1:35 AQPARAT

2:15 ««Ashyq alań»


3:55 «Тәуелсіздік

тарландары»

ERTIS

8:00 Әнұран

8:02 «ERTIS AQPARAT»



10:35 «Көсем»

11:30 «1 СТУДИЯ»






14:45 «ОДНАЖДЫ

В ПОИСКЕ СЕБЯ»

15:00 - 18:00 Үзіліс

15:00 - 18:00 Үзіліс

18:00 «ERTIS

AQPARAT»

18:30 «ERTIS

AQPARAT»

19:00 «1 СТУДИЯ»

19:35 «ОДНАЖДЫ

В ПОИСКЕ

СЕБЯ»

19:50 «Тәуіп Хо Жун»

20:50 «Көсем»

22:00 «ERTIS

AQPARAT»

22:30 «ERTIS

AQPARAT»

23:00 «Фатмагуль»

0:00 «ERTIS

AQPARAT»

0:30 «ERTIS

AQPARAT»

ХАБАР

6:00 Хабарлайын

7:00 «Таңғы хабар»

10:00 «Мерейлі

отбасы»

10:30 «Бір туынды

тарихы»

11:00 «Сырлы

қала»

13:00 «Зәуре»

14:15 «Сүрбойдақ»

15:00 «Бүгін»

16:00 «Черный

пес»

18:00 «Девять

ярдов»

20:00 Қорытынды

жаңалықтар

20:30 «Бизнеске

бағыт»

21:00 Итоги дня

21:30 «Келінжан 3»

22:45 «Мерейлі

отбасы»

23:30 «Национальный

интерес»

0:45 «Черный пес»

7 қыркүйек, сейсенбі



19:00 «1 СТУДИЯ»

19:35 «БІР ТУЫНДЫНЫҢ

ТАРИХЫ»

19:50 «Тәуіп Хо Жун»

20:50 «Көсем»






ХАБАР



10:00 «Мерейлі отбасы»

10:30 «Бір туынды тарихы»

11:00 «Сырлы қала»



15:00 «Бүгін»


18:00 «Десять

ярдов»



20:30 «Хронограф 2021»





1:15 «Семейные

обстоятельства»

АСТАНА

6:00 «Ән мен әзіл»

6:30 «Қара ой»

7:00 «Ұрланған тағдыр»

8:00 «Маша и

Медведь»

9:50 «Үзілген моншақ»

11:20 «Қара ниет 2»

12:20 «Кэ Бэк»

14:00 «Айтарым бар»

15:00 «Сүлеймен сұлтан»

16:20 «Аладдин»

17:30 «Тағдырым

жазылған күн»

АСТАНА



7:00 «Ұрланған

тағдыр»

8:00 «Маша и Медведь»



12:20 «Кэ Бэк»


15:00 «Сүлеймен

сұлтан»




20:00 ASTANA TIMES



23:20 «Кэ Бэк»

0:50 «Қош келдіңіз»

1:40 ASTANA

TIMES

2:10 «Біреудің

есебінен»

2:55 «KazNet»

3:15 «Үздік әзілдер»

3:50 «Интерны»

4:35 «Біздің ауыл»

5:05 «Сырты бүтін»

5:30 «Бірегей»

ЕВРАЗИЯ

6:00 «ӘЙЕЛ СЫРЫ»

6:55 «ТОЙ БАЗАР»

7:55 «П@УТИНA»

9:00 «ДОБРОЕ

УТРО»

11:00 «ЖИТЬ

ЗДОРОВО!»

12:00 «НА САМОМ

ДЕЛЕ»

13:00 «ПУСТЬ

ГОВОРЯТ»

14:15 «112»

14:30 «QOSLIKE»

18:30 «БАСТЫ

ЖАҢАЛЫҚТАР»

19:00 «ГАДАЛКА 2»

20:00 ASTANA TIMES

20:55 Loto 5/36


22:00 «Үзілген

моншақ»

23:20 «Кэ Бэк»


1:40 ASTANA TIMES


есебінен»

2:55 «KazNet»

3:15 «Үздік

әзілдер»





ЕВРАЗИЯ




9:00 «ДОБРОЕ УТРО»

11:00 «ЖИТЬ

ЗДОРОВО!»

12:00 «НА САМОМ

ДЕЛЕ»

13:00 «ПУСТЬ

ГОВОРЯТ»

14:15 «112»

14:30 «QOSLIKE»

18:30 «БАСТЫ



20:00 «ГЛАВНЫЕ

НОВОСТИ»

20:40 «КАНЦЕЛЯРСКАЯ

КРЫСА»

0:40 «ЛУЧШИЕ

ВРАГИ»

1:45 «112»


3:10 «БАСТЫ



СТВ

06.00 «Ән шашу»

20:00 «ГЛАВНЫЕ НОВОСТИ»


КРЫСА»

0:40 «ЛУЧШИЕ ВРАГИ»

1:45 «112»


3:10 «БАСТЫ



СТВ


08.00 «Таңғы шоу»


11.20 «Олег Янковский.

Последняя охота»


13.00 «Смех с доставкой

на дом»

14.25 «Квартирник ТENGRI»


17.35 «Елена Проклова.

Обмануть судьбу»

18.25 «Қазақстан -

байтақ өлке»

19.05 «Борис Клюев.

Заложник образа»

20.00 «ПАНОРАМА ДНЯ»

20.25 «БРАТ ЗА БРАТА-2»

21.30 «TӘУЛІК ТЫНЫСЫ»

21.55 «Бақытың

өз қолында»

00.00 «Хроники

московского быта»


02.00 «Ән -

көңілдің ажары»

КТК+НОВОЕ ТВ

06.00 «Жүректенжүрекке»

07.30 «Подкасты»

08.00 - 09.00

ПРОФИЛАКТИКА

09.00 «Три товарища»

12.00 «Зеленая волна»

14.00 Т/с

15.00 «Сәтті күн»

16.00 «Жүректен-жүрекке»


20.00 Т/с

21.00 Т/с

07.00 «TӘУЛІК

ТЫНЫСЫ»




11.20 «Борис Андреев.

Богатырь

союзного

значения»


13.00 «БРАТ

ЗА БРАТА-2»

14.25 «Туған ел»


17.35 «Люсьена

Овчинникова.

Улыбка сквозь

слёзы»



19.05 «Короли

комедии.

Взлететь до небес»




21.55 «Жан анам»

00.00 «Знак качества»

00.45 «Квартирник

ТENGRI»

02.00 «Ән -





09.00 «Три

товарища»


13.55 Новости

14.00 Т/с



18.55 Жаңалықтар


20.00 Т/с

21.00 Т/с













КТК

07.05 «ЯСМИННІҢ

ТАҒДЫРЫ»

08.20 «ӨМІР САБАҒЫ»

09.20 «ПОХИЩЕННЫЙ»

11.30 «Ф.И.Л.И.Н»

16.00 «ОТРЕЧЕНИЕ»

18.00 «МАХАББАТ

ОЙЫНДАРЫ»

19.30 КЕШКІ

ЖАҢАЛЫҚТАР

20.00 «АСТАРЛЫ

АҚИҚАТ»

21.00 ВЕЧЕРНИЕ

НОВОСТИ

21.40 «НА ТВОЕЙ СТОРОНЕ»

23.40 «ПРОСПЕКТ

ОБОРОНЫ»


02.15 «АСТАРЛЫ АҚИҚАТ»

03.00 «ӘЙЕЛ ҚЫРЫҚ

ШЫРАҚТЫ»

03.40 -04.10 КЕШКІ


ИРБИС

07.00 «Бауырсақ»

08.45 «StarBalalar»

09.00 «и Я...»

10.00 «Айналайын»

12.00 «Парыз»

15.00 «Достар»

15.40 «Иман нұры»

16.00 Документальный

фильм

17.50 «Под один бит»

18.00 «New old qazaqtar»


19.40 «Айтарым бар»


20.40 «Туған елдің түтіні»





КТК

07.05 КЕШКІ ЖАҢАЛЫҚТАР


ТАҒДЫРЫ»


09.50 НОВОСТИ

10.30 «БЕЗ ФИЛЬТРОВ»

11.30 «НА ТВОЕЙ

СТОРОНЕ»


ОБОРОНЫ»



ОЙЫНДАРЫ»



АҚИҚАТ»


НОВОСТИ


СТОРОНЕ»


ОБОРОНЫ»




ШЫРАҚТЫ»

03.40 -04.10 КЕШКІ


ИРБИС






10.40 «Болашақ»





16.20 «Риясыз әңгіме»


фильм










НТК

07.00 «Разминка»

07.15 «Том мен Джерри»

07.40 «Қыз қиялы»

08.50 «Екі езу»

09.40 «ПРОСТОКВАШИНО»

10.00 «ДРАКОНЫ И

ВСАДНИКИ ОЛУХА»

10.25 «COMEDY WOMAN»

11.00 «ОДНАЖДЫ

В РОССИИ»

12.00 «ТОЛСТЯК

ПРОТИВ ВСЕХ»

14.30 «БІР БОЛАЙЫҚ»

18.30 «РЕВЮ»

19.00 «БИТВА

ЭКСТРАСЕНСОВ»

20.30 «S.W.A.T.: ОГНЕННАЯ

БУРЯ»

22.20 «НЕСЧАСТНЫЙ

СЛУЧАЙ»

00.30 «РЕВЮ WEEKLY»


04.10 – 05.00 «Екі езу»

7 АРНА

06.00 «Қуырдақ»

07.00 «ОЯН, QAZAQSTAN»

09.00 «Мезгілсіз сезім»

10.00 «Орёл и решка»

11.00 «Механик»

13.00 Jaidarman

14.30 «Q-елі»


16.10 «Там, куда

падают звезды»

17.30 «Гранд» 3 сезон

18.00 «Случайный

кадр»

19.00 «Студия 7»

19.30 «Скорая помощь»

21.30 «Япырай»

22.00 «Арам ақша.

Адал махаббат»

00.00 «Терминатор 2:

Судный день»

02.40 «Q-елі»







НТК










В РОССИИ»

12.05 «S.W.A.T.:

ОГНЕННАЯ БУРЯ»


18.30 «РЕВЮ»

19.00 «БИТВА


20.30 «СПЕЦНАЗ: В ОСАДЕ»

22.20 «ПОСЛЕДНИЕ

ДНИ НА МАРСЕ»

00.30 «РЕВЮ»


04.10 – 05.00 «Екі езу»

7 АРНА


07.00 «ОЯН, QAZAQSTAN»


10.00 «Случайный кадр»


13.00 «Өсекшілер»

14.00 «Q-елі»


16.10 «Там, куда падают

звезды»



19.00 «Студия 7»

19.30 «Скорая

помощь»





00.30 «Анна-детектив»

01.30 «Q-елі»





2 қыркүйек, бейсенбі, 2021 жыл ТЕЛЕБАҒДАРЛАМА

12 SARYARQA SAMALY

(

8 қыркүйек, сәрсенбі



QAZAQSTAN

6:00 Әнұран



6:20 AQPARAT



дерті»


13:00 AQPARAT



ШЫТЫРМАН»


15:00 «КЕЛБЕТ»

15:30 «ҒАЖАЙЫП

ӨЛКЕ»


17:00 AQPARAT



ДЕРТІ»

20:00 AQPARAT





жүздесу»

0:30 «САНА»

1:35 AQPARAT



3:55 «Келбет»

ERTIS

8:00 Әнұран




10:35 «Көсем»

11:30 «1 СТУДИЯ»







ТАРИХЫ»

15:00 - 18:00 Үзіліс



19:00 «1 СТУДИЯ»

19:35 «ҚАНДАСТАР»

19:50 «Шырағым»

20:50 «Көсем»






ХАБАР








15:00 «Бүгін»

16:00 Российский

телесериал.

18:00 «Гнев»



20:30 «Отдел журналистких

расследований»








АСТАНА







12:20 «Кэ Бэк»






18:30 «АНА»

20:00 ASTANA TIMES

20:55 Loto 6/49



23:20 «Кэ Бэк»


1:40 ASTANA TIMES

2:10 «Біреудің есебінен»

2:55 «KazNet»






ЕВРАЗИЯ





11:00 «ЖИТЬ ЗДОРОВО!»

12:00 «НА САМОМ ДЕЛЕ»

13:00 «ПУСТЬ

ГОВОРЯТ»

14:15 «112»

14:30 «QOSLIKE»

18:30 «БАСТЫ




НОВОСТИ»


КРЫСА»

0:40 «ЛУЧШИЕ ВРАГИ»

1:45 «112»


3:10 «БАСТЫ



СТВ


9 қыркүйек, бейсенбі



QAZAQSTAN

6:00 Әнұран



6:25 AQPARAT




13:00 AQPARAT



ШЫТЫРМАН»


15:00 «Тәуелсіздік

тәуекелдері»

15:35 «Тұлға»


17:00 AQPARAT


18:00 «ҒАШЫҚТЫҚ ДЕРТІ»

20:00 AQPARAT




23:30 «Жарқын жүздесу»

0:10 «PARASAT MAIDANY»

0:40 «САНА»

1:40 AQPARAT



3:55 «Ғажайып өлке»

ERTIS

8:00 Әнұран




10:35 «Көсем»

11:30 «1 СТУДИЯ»







15:00 - 18:00 Үзіліс



19:00 «1 СТУДИЯ»

19:35 «ТЕКСЕРІЛДІ»


20:50 «Көсем»






ХАБАР








15:00 «Бүгін»



18:00 «Вердикт

за деньги»



20:30 «Народный

контроль»








АСТАНА







12:20 «Кэ Бэк»






18:30 «АНА»

20:00 ASTANA TIMES



23:20 «Кэ Бэк»

0:50 «Келіндер»

1:40 ASTANA TIMES

2:10 «Біреудің есебінен»

2:55 «KazNet»






ЕВРАЗИЯ





11:00 «ЖИТЬ ЗДОРОВО!»


13:00 «ПУСТЬ

ГОВОРЯТ»

14:15 «112»

14:30 «QOSLIKE»

18:30 «БАСТЫ




НОВОСТИ»


КРЫСА»

0:40 «ЛУЧШИЕ

ВРАГИ»

1:45 «112»


3:10 «БАСТЫ



СТВ






11.20 «Большая

перемена»


13.00 «БРАТ

ЗА БРАТА-2»

07.00 «TӘУЛІК

ТЫНЫСЫ»




11.20 «Осторожно,

мошенники!»



14.25 «Жүрек тынысы»


17.35 «Михаил Пуговкин.

Я всю жизнь ждал

звонка»



19.05 «Короли комедии.

Пережить славу»




21.55 Ілияс Байбосыновтың

«Мөлдір

тұнық көздерің...»

00.00 «Борис Клюев.

Заложник образа»


02.00 -06.00 «Ән -







14.00 Т/с




20.00 Т/с

21.00 Т/с







КТК



ТАҒДЫРЫ»

14.25 «Арнаймын

саған»


17.35 «Ирина

Печерникова.

От первой до

последней любви...»



19.00 «Василий Ливанов.

Я умею держать

удар»




21.55 «Армансыз күнім

болмайды»

00.00 «Короли комедии.

Пережить славу»


02.00 -06.00 «Ән -






12.00 «Твое Кино»


14.00 Т/с




20.00 Т/с

21.00 Т/с






02.45 Ночной

музыкальный канал



КТК



ТАҒДЫРЫ»










ОБОРОНЫ»



ОЙЫНДАРЫ»

19.30 КЕШКІ



21.00 ВЕЧЕРНИЕ НОВОСТИ


СТОРОНЕ»


ОБОРОНЫ»



АҚИҚАТ»


ШЫРАҚТЫ»

03.40 -04.10 КЕШКІ


ИРБИС












фильм







23.10 «Q-жері»




НТК




ОБОРОНЫ»



ОЙЫНДАРЫ»




НОВОСТИ



ОБОРОНЫ»



АҚИҚАТ»


ШЫРАҚТЫ»

03.40 -04.10 КЕШКІ


ИРБИС


07.10 «Q-жері»










фильм

18.00 «New old

qazaqtar»




20.40 «Интересно

знать...»



23.10 «Q-жері»




НТК










ВСАДНИКИ

ОЛУХА»

10.25 «COMEDY

WOMAN»


В РОССИИ»

12.05 «СПЕЦНАЗ:

В ОСАДЕ»


18.30 «РЕВЮ»

19.00 «БИТВА


20.30 «НИ ЖИВ,

НИ МЁРТВ»

22.30 «РАССВЕТ

МЕРТВЕЦОВ»

00.40 «РЕВЮ»


04.20 – 05.00 «Екі езу»

7 АРНА


07.00 «ОЯН,

QAZAQSTAN»

09.00 «Мезгілсіз

сезім»


кадр»


помощь»


14.00 «Q-елі»






19.00 «Студия 7»







01.30 «Q-елі»







10.25 «COMEDY

WOMAN»


В РОССИИ»

11.50 «НИ ЖИВ,

НИ МЁРТВ»


18.30 «РЕВЮ»

19.00 «БИТВА


20.30 «НИ ЖИВ,

НИ МЁРТВ 2»

22.20 «КАРАТЕЛЬ:

ТЕРРИТОРИЯ

ВОЙНЫ»

00.30 «РЕВЮ»


04.10 – 05.00 «Екі езу»

7 АРНА


07.00 «ОЯН,

QAZAQSTAN»


сезім»


кадр»


помощь»


14.00 «Q-елі»


сезім»





кадр»

19.00 «Студия 7»



22.00 «Арам

ақша.




01.30 «Q-елі»


Адал

махаббат»



SARYARQA SAMALY



QAZAQSTAN

6:00 Әнұран



6:25 AQPARAT



дерті»


13:00 AQPARAT



ШЫТЫРМАН»


15:00 «ЗАҢ ЖӘНЕ

БІЗ»

15:30 «Атамекен»


17:00 AQPARAT



ДЕРТІ»

20:00 AQPARAT


21:30 «Өмірдің

өзі новелла»



жүздесу»

0:30 «САНА»

1:30 AQPARAT



3:45 «Заң және біз»

ERTIS

8:00 Әнұран




10:35 «Көсем»

11:30 «1 СТУДИЯ»




13:30 «АУЫЛ ЕЛ БЕСІГІ»



15:00 - 18:00 Үзіліс


ТЕЛЕБАҒДАРЛАМА



18:30 «АНА»

20:00 ASTANA TIMES

20:55 Loto 5/36



23:20 «Кэ Бэк»

0:50 «Келіндер»

1:40 ASTANA TIMES


есебінен»

2:55 «KazNet»






ЕВРАЗИЯ





11:00 «ЖИТЬ

ЗДОРОВО!»


12:55 «ЖДИ МЕНЯ».

КАЗАХСТАН»

14:00 «112»

14:15 «112»

14:30 «QOSLIKE»

18:30 «БАСТЫ


19:00 «ПЕНДЕМІЗ ҒОЙ»


НОВОСТИ»

20:40 «ПОЛЕ ЧУДЕС»

22:00 «МАМА

В ЗАКОНЕ»

2:05 «112»

2:25 «П@УТINA»

3:25 «БАСТЫ


3:55 «112»

СТВ





QAZAQSTAN

6:00 Әнұран



6:30 «Ғасырлар үні»

7:15 AQPARAT

7:50 «СҰЛУЛЫҚ

СЫРЫ»

8:40 «Сағындырған

әдер-ай»

9:40 «КИЕЛІ

QAZAQSTAN»


12:00 «Әзіл әлемі»

13:45 «ҮШІНШІ

ШРЕК»

15:15 «Сүймегенге

сылтау көп»

17:00 «DARYN»


ДЕРТІ»

20:00 «MÁSELE»

20:40 «QAZAQSTAN

ДАУЫСЫ»


23:30 «ТРАНСФОРМЕРЛЕР:

СОҢҒЫ РЫЦАРЬ»

2:10 «Másele»

2:50 «Киелі

Qazaqstan»

3:10 «Ауылдастар»

3:35 «Ғасырлар үні»

ERTIS

8:00 Әнұран

8:01 «Тобот»

8:30 «Күлдірген»

9:00 «ERTIS

TAŃY»

10:35 «Мазаламайын»

12:30 «1 СТУДИЯ»

13:00 «Взгляд из-под

чалмы»

13:30 Қоғамдық-саяси

бағдарлама


10 қыркүйек, жұма


19:00 «1 СТУДИЯ»

19:35 «РУХАНИЯТ»


20:50 «Көсем»





0 : 3 0 « E R T I S A Q P A R A T »

ХАБАР



10:00 «Ән әлемі»





15:00 «Бүгін»



18:00 «Переговорщик»



20:30 «Індетпен күрескен

Қазақстан»

20:45 «Как боролись

с эпидемиями

в Казахстане»







АСТАНА



7:00 «Ұрланған

тағдыр»




12:20 «Кэ Бэк»




11 қыркүйек, сенбі


15:00 - 18:00 Үзіліс

18:00 «ERTIS

AQPARAT»

18:30 «ERTIS

AQPARAT»

19:00 «МОЯ СЧАСТЛИВАЯ

СУДЬБА»

19:25 «Әділет

алаңы»


20:30 «Жан ана»

22:20 «Сүймегенге

сылтау көп»

0:00 «Ғажайып

дәрігер»

ХАБАР

6:00 Кел, шырқайық!

7:00 «Өзін-өзі тану»

7:15 «Сердце ангела»

9:00 «Tangy fresh»

10:00 ХХI ғасыр

көшбасшысы

11:00 «Әке бақыты»


14:30 «Иван Васильевич

меняет профессию»



18:00 «Бойцовский клуб»

20:00 «Хит жазамыз»

21:00 «7 күн»

22:00 «Хабарлас»





АСТАНА







12:20 «Кэ Бэк»

14:00 Аким



18:30 «АНА»

20:00 Үздік

әзілдер

20:55 Loto 6/49

21:00 «Қара

ниет 2»


моншақ»

23:20 «Кэ Бэк»

0:50 «Үздік

әндер»

2:50 «Azil keshі»

4:20 Той жыры

4:50 «KazNet»



ЕВРАЗИЯ



7:50 «ИНДИЙСКОЕ

ЛЕТО»

9:00 «ҰЛЫ ДАЛАНЫҢ

МҰРАСЫ»

9:15 «ПЕНДЕМІЗ

ҒОЙ»

10:20 «Ералаш»

10:40 «ФАБРИКА

ГРЕЗ»

11:00 «КВН. ВЫСШАЯ

ЛИГА». ВСТРЕЧА

ВЫПУСКНИКОВ -

2021

13:45 «МАМА

В ЗАКОНЕ»

18:00 «ВАУ, КАЗАХСТАН!»

18:30 «МАМА, МАҒАН

ДАУЫС БЕР!»

20:00 «АЙНА»

21:30 «РЫСЬ»

1:50 «П@УТINA»





11.20 «10 самых...»




ТENGRI»


17.35 «Слёзы за кадром»



19.00 «Юрий Никулин.

Я никуда не уйду»


20.25 «Ролан Быков.

Вот такой

я человек!»


21.55 «Асыл жарым»

Мирас пен Құралай.

00.00 «Георг Отс.

Публика ждёт...»


ТENGRI»

02.00 -06.00 «Ән -







14.00 «МyasSAGAn»

14.25 «Қазақ даласының





20.00 «Қазақ

даласының


20.40 «ОБЗОР

МИРОВЫХ

НОВОСТЕЙ»

21.00 «Парыз»



00.20 «Три

товарища»





СТВ




08.00 «Неизведанный

Казахстан»

08.30 «Римма и

Леонид

Марковы. На весах

судьбы»

09.25 «Қиялдағы

ару»

атты ән кеші.

12.25 «Гүлмира

Дәулетова.

Шахмат мектебі»


14.45 «ҒАЗИЗ ЖҮРЕК»


16.30 «Сәулемді елге

түсірсем...»



19.35 «Закулисные

войны.

Эстрада»

20.35 «Жан Маре. Игры

с любовью

и смертью»

21.30 «Бұл ән бұрынғы

әннен әзгерек»


00.45 «Слёзы за кадром»

01.30 «Ән - көңілдің

ажары»



08.30 «Зерде»

09.00 «Он саусақ»

09.10 «Ғажайыпстанға

саяхат»

09.25 «Бала тілі - бал»

09.50 «Кибермен»




13.00 Т/с

15.00 «Парыз»

2 қыркүйек, бейсенбі, 2021 жыл 13

КТК



ТАҒДЫРЫ»






ОБОРОНЫ»



ОЙЫНДАРЫ»


20.00 «ДАУ-ДАМАЙСЫЗ»

20.35 «KTKweb»

21.00 ВЕЧЕРНИЕ НОВОСТИ

21.40 «ЛЕГЕНДА ДЛЯ

ОПЕРШИ»


02.15 «ДАУ-ДАМАЙСЫЗ»

02.40 «KTKweb»


ШЫРАҚТЫ»

03.40 -04.10 КЕШКІ


ИРБИС


07.10 «Q-жері»






12.40 «Интересно знать...»





фильм




фильм


20.40 «Сигнал»



23.10 «Q-жері»






20.00 Т/с


22.30 «Своими

руками»


00.00 «Твое Кино»

00.30 «Три

товарища»

02.00 «Зеленая

волна»


КТК

07.05 «ҮЛКЕН ҮЙ-3»

07.50 «БАСТЫ

РӨЛДЕ»

08.20 «КТК-да

ҚАБАТОВ»

09.30 «ЮМОРИНА»

11.00 «ЛЕГЕНДА ДЛЯ

ОПЕРШИ»

15.00 «АТАЛАР СӨЗІ»

17.00 «Ф.И.Л.И.Н»

21.00 «БОЛЬШИЕ

НОВОСТИ»

22.00 «КОМПАНЬОНКА»



03.10 -04.10 «КТК-да

ҚАБАТОВ»

ИРБИС


08.10 «Q-жері»





12.40 «Сигнал»





фильм

18.00 «Ертегілер еліне

саяхат»


20.00 «и Я...»

НТК


07.15 «Том мен

Джерри»








В РОССИИ»

11.50 «CENTRAL ASIA`S

GOT TALENT»


18.30 «TIK TOQ»

19.00 «БИТВА


20.30 «ИЛЛЮЗИЯ

ОБМАНА 2»

22.50 «НИНДЗЯ 2»

00.40 «ТРЕТИЙ

ЛИШНИЙ 2»

02.20 «Күлкі базар»

03.00 «Бүлдір-күлдір»

04.20 – 05.00 «Екі езу»

7 АРНА


07.00 «ОЯН,

QAZAQSTAN»


сезім»


кадр»



14.00 «Q-елі»



17.10 «Смешанные

чувства»

19.00 «Студия 7»

19.30 «Ну-ка,

все вместе!»




00.00 «Маска»





20.30 «Парыз»

21.40 «Дабыл»

22.00 «Головой об лёд»

23.00 «Астанаға көктем

кеш келеді»


НТК




09.10 «Мен

мықтымын»

09.30 «МАША И

МЕДВЕДЬ»

09.15 «ДРАКОНЫ

И ВСАДНИКИ

ОЛУХА»

10.00 «ИЛЛЮЗИЯ

ОБМАНА 2»

13.00 «КРОЛИК

ПИТЕР»

14.45 «PRO - КИНО»

15.00 «БІР БОЛАЙЫҚ

ҚЫЗЫҚТАРЫ»


18.30 «НИНДЗЯ 2»

20.30 «АКВАМЕН»

23.20 «ИДЕНТИФИКАЦИЯ

БОРНА»


04.40 - 05.00 «Күлкі

базар»

7 АРНА

06.00 «Гу-гулет»

06.30 «Айна-online»

07.30 «Q-елі»



10.00 «Регина+1»


12.50 «Ну-ка, все вместе!»


16.00 «Барлау»

17.50 «Q-елі»

18.30 «Зың-зың Күлпәш»

21.00 «Маска» 2 сезон

00.00 «Король воров»

02.10 «Зың-зың Күлпәш»



2 қыркүйек, бейсенбі, 2021 жыл ТЕЛЕБАҒДАРЛАМА

14 SARYARQA SAMALY

12 қыркүйек, жексенбі



QAZAQSTAN

6:00 Әнұран



6:30 «Сағындырған

әндер-ай»

7:20 «СҰЛУЛЫҚ

СЫРЫ»

8:15 «AQSAÝYT»

8:40 «Үшінші Шрек»


12:00 «Qazaqstan

дауысы»

14:00 «ШРЕК:МҰРАТЫНА

ЖЕТУ»

15:25 «МЕНІҢ ОТБАСЫМ»

15:50 Нұрболат

Абдуллиннің

концерті

17:25 «ӘЙЕЛ ӘЛЕМІ»


ДЕРТІ»

20:00 «APTA»

20:50 «Жүзден жүйрік»


23:30 «БАМБЛБИ»

1:30 «Apta»

2:20 «Менің

о т б а с ы м »

2:45 «Күміс көмей»

3:30 «Ауылдастар»

3:55 «Parasat maıdany»

ERTIS

8:00 Әнұран

8:01 «Тобот»



10:35 «Жақсы

адамдар»

12:00 «1 СТУДИЯ»

12:35 «Аналар»

13:00 «Взгляд из-под

чалмы»



ТАРИХЫ»


15:00 - 18:00 Үзіліс



19:00 «ҰСТАЗДЫҚ ЕТКЕН

ЖАЛЫҚПАС...»

19:25 «Әділет алаңы»

20:20 «Еленген есім»

21:05 «Ұлы дала

мұрасы»

23:00 «Ұлт

мақтанышы»


0:00 «Ғажайып

дәрігер»

ХАБАР

6:00 Кел, шырқайық!

7:45 «Самопознание»

8:00 «Чужое гнездо»

11:00 «Няня аға»

15:00 «Зәуре»

18:30 «Ән әлемі»

19:30 «Eco мекен»

20:30 «Мәжіліс.kz»

21:00 «7 күн»

22:00 «Большая

неделя»



1:30 «Pro SPORT»

АСТАНА

6:00 Қаламгер



10:00 TeleBingo



13:00 «Кэ Бэк»

14:30 Побег из аула



18:30 «АНА»

20:00 Үздік әзілдер



моншақ»

23:20 «Кэ Бэк»

0:50 «Bas times»

2:00 «Үздік әндер»

3:40 «KazNet»

4:00 «Әзілстан»



ЕВРАЗИЯ

6:00 «ТОЙ ЗАКАЗ»

6:45 «ИНДИЙСКОЕ

ЛЕТО»

7:45 «ВОСКРЕСНЫЕ

БЕСЕДЫ»

8:00 «МАМА, МАҒАН

ДАУЫС БЕР!»

9:30 «РЫСЬ»

14:00 «ТАЙНЫ

ВОКРУГ НАС»

14:35 «ЛУЧШЕ ВСЕХ»

16:35 «КАПИТАН

ГОЛЛИВУД»

18:50 «ДОБРЫЙ

ВЕЧЕР,

КАЗАХСТАН!»

20:00 «ГРАНИ»

21:30 «ЛЮБОВЬ

МАТЕРИ»

1:50 «П@УТINA»



СТВ




08.30 «Михаил Пуговкин.

Я всю жизнь ждал

звонка»

09.25 «Короли

комедии.

Взлететь

до небес»


12.25 «Гүлмира

Дәулетова.

Шахмат

мектебі»


13.30 «Жүрек тынысы»




16.30 «Гүл сыйлайық

анаға» концерті.



19.35 «Ивар Калныньш.

Разбитое

сердце»

20.30 «Смех с доставкой

на дом»

21.30 «Әсетпен сырласу»


00.45 «Закулисные

войны. Эстрада»

01.30 -06.00 «Ән -




08.30 «Зерде»

09.00 «Он саусақ»

09.10 «Ғажайыпстанға

саяхат»

09.25 «Бала тілі - бал»

09.50 «Кибермен»

10.00 «QOSALQA»




13.00 Т/с




20.00 Т/с


22.30 «Своими

руками»






КТК


ШЫРАҚТЫ»

07.50 «АНАЛАРҒА

ӘЗІЛІМДІ

АРНАЙМЫН»

09.30 «ЮМОРИНА»

11.50 «КОМПАНЬОНКА»

16.00 «АТАЛАР

СӨЗІ»

18.00 «ШАНШАР»

21.00 «ПОРТРЕТ

НЕДЕЛИ»

22.00 «ЗОЛОТАЯ

НЕВЕСТА»



03.00 -04.30 «ӘЙЕЛ

ҚЫРЫҚ ШЫРАҚТЫ»

ИРБИС

07.00 «Ертегілер

еліне саяхат»



11.00 «Головой

об лёд»

12.00 «Дабыл»

12.20 «Парыз»

15.00 «Астанаға көктем


16.00 «Под один бит»

16.10 Концерт

симфонической

музыки

18.00 «Бауырсақ»


20.00 «Риясыз

әңгіме»

20.30 «Парыз»

22.00 «Астанаға

көктем



НТК

07.00 «Том мен

Джерри»



09.10 «Мен

мықтымын»

09.30 «ДРАКОНЫ

И ВСАДНИКИ

ОЛУХА»

09.55 «КРОЛИК ПИТЕР»

11.30 «АКВАМЕН»

14.50 «ИДЕНТИФИКАЦИЯ

БОРНА»

17.40 «JOL»

18.10 «ОПМАЙ,

ОПМАЙ»

19.00 «INSTATV.KZ»

19.40 «INSTA LIKE»

20.00 «РЕВЮ WEEKLY»


21.00 «НАПАДЕНИЕ

НА 13-Й УЧАСТОК»

2 3 .1 0 « К А Д А В Р »

01.00 «ФИТНЕС»

02.00 «Талантым

тағдырым»


04.00 – 05.00 «Бүлдіркүлдір»

7 АРНА


06.30 «Айна-online»

07.30 «Q-елі»



сезім»

10.00 «Q-елі»


11.10 «Смешанные

чувства»

13.00 Т/с


16.00 «Үйім сенсің»

18.10 «ИзолӘция»

21.00 «Эффект

Колибри»

23.00 «Разведка»

00.50 Т/с

02.50 Үйім сенсің»


Павлодарлық «Qagan»

этнофьюжн тобы Ұлыбританияда

өткен «Golden

Time Talent» атты халықаралық

байқаудың бас

жүлде иегері атанды.

Жерлестеріміз әлемнің

35 елінің таланттылары

бақ сынаған додада топ

жарды.

БӘРЕКЕЛДІ!

«Qagan» тобы

бас жүлдені иеленді!

Өткен жылдың наурыз айында

тұсауы кесілген «Qagan» этнофольклорлық

тобы 30-дан астам

фольклорлық аспапта ойнауымен

ерекшеленеді. Өнер ұжымының

мүшелері домбыра, сазсырнай,

жетіген, барбыт, дабыл, сусылар,

шіңкілдек, дауылпаз, қылқобыз,

нарқобыз, сыбызғы сынды аспаптарды

еркін меңгерген. Халықаралық

деңгейдегі өнер сайысында дәл

осы ерекшелігімен қазылар алқасын

баурап, зор ықыласқа ие болды.

«Golden Time Talent» байқауына

35 елдің өнерпаздары қатысты.

Оларға 18 мемлекеттің 51 өкілінен

құралған қазылар алқасы баға

берді. «Qagan» этнофьюжн тобы

топтың музыкалық жетекшісі Ерасыл

Әділбековтің авторлық туындысы -

«Шашуды» орындап, көпшілікті

тамсандырды.

- «Qagan» тобының репертуарында

қазақтың күй өнерінің

барлық бағыттары мен орындаушылық

мектептерінің шығармалары

қамтылған. Сондай-ақ, шетелдік

туындыларды ұлттық аспаптарымызға

лайықтап, орындаумен

ерекшеленеді. Сол арқылы қазақтың

қара домбырасының кеңінен

танылуына үлес қосып келеді.

Топтың ұтымды тұстарының бірі -

осы, дейді көркемдік жетекшісі

Рыскүл Сабекова.

Топ мүшелері қатарында Ерасыл

Арман алдамайды

Тағдырдың жазуымен жаза басқан адамдардың

ішінде талантты жандар көп. Түрмеде отырып,

кәсіппен айналысып жүрген азаматтар да аз емес.

Темірлан Жашенов АП-162/3

мекемесінде өткен жылдың күзінен

бастап жазасын өтеуде. Ол -

Екібастұз қаласының тумасы. Бұған

дейін Нұр-Сұлтан қаласындағы

студиялардың бірінде хореограф

болып жұмыс істеген. 3 жылға

бас бостандығынан айырылған.

Жазасын өтеп болған соң, өмірін

музыкамен байланыстыратынын

айтады.

- Бостандыққа шыққанда ән

Әділбеков, Өркен Қайыргелдіқызы,

Мейірман Байбосынов, Назира Омар,

Мерей Бейсен, Меруерт Қыдырбаева

және Әділжан Нұрқаев бар. Аталмыш

ұжым Лапландияда өткен «Рождественские

вечера Лапландии», Испанияда

өткен халықаралық байқауларда бас

жүлдені еншілеп, қазылар алқасының

жоғары бағасын алған болатын.


ҚҰҚЫҚ

салумен айналысқысы келетінін жиі

айтады. Бұл өнерді жаны сүйетіні

көрініп тұр. Болашақта жеке

концертін беретін танымал рэперге

айналар. Бәрі - уақыт еншісінде.

Мұндай талантты жастарды мекеме

әкімшілігі қолдайтынын атап өткім

келеді, - дейді мекемедегі тәрбие

жөніндегі бөлімнің басшысы Расул

Құрманов.


«Халық радиосының» хабарлары

6 - 12 қыркүйек

6 қыркүйек - дүйсенбі

7.00 Әнұран

8.00-10.00 «Таң.кз» - тікелей эфир

10.15 «Айқын»

11.15 «Ертіс жұлдыздары» - концерт

12.10-14.00 «Тілек Тime»

14.15 «Концерт»

15.15 «Время и люди»

16.15 «Туған жер – төрім мәңгілік»

17.15 «Бүгінгі күн тақырыбында»

18.15 «Әзілің жарасса»

19.15 «Айқын»

19.45 «Даналардан қалған сөз»

23.55 Бағдарламаның 100,5 FM жиілігінде

жалғасуы туралы роликтер

7 қыркүйек - сейсенбі

7.00 Әнұран


11.15 «Айқын»

12.10-14.00 «Тілек Тime»

14.15 «Айқын»

15.15 «На тему дня»

16.15 «Халық сөзі»

17.15 «Денсаулық»


19.15 «Резонанс»




8 қыркүйек - сәрсенбі

7.00 Әнұран


10.15 «Айқын»

11.15 «О главном»

12.10-14.00 «Тілек Тime»

14.15 «Айқын»

15.15 «Ортақ ой»

16.15 «Айқын»

17.15 «Тарих тағылымы»


19.15 «Айқын»




9 қыркүйек - бейсенбі

7.00 Әнұран

11.15 «Ашық студия»

12.10-14.00 «Тілек Тime»

15.15 «Открытый микрофон»

17.15 «Айқын»





10 қыркүйек - жұма

7.00 Әнұран


10.15 «Имандылық мектебі»

12.10-14.00 «Тілек Тime»

14.15 «Бүгінгі күн тақырыбына»

15.15 «Путь к успеху»

16.15 «Жалынды жастар»

17.15 «Руханият»


19.15 «Акцент недели»




11 қыркүйек - сенбі

7.00 Әнұран

9.00 Ретро әндер уақыты

10.00 «Арена Павлодара»

11.00 «Салт сыры»

12.10-14.00 «Тілек Тime»

16.15 «Аламан»

19.15 «Ретро әндер уақыты»


23.55 Бағдарламаның 100,5 FM

жиілігінде жалғасуы туралы

роликтер

12 қыркүйек - жексенбі

7.00 Әнұран

9.00 Ретро әндер уақыты

10.00 «Академия детства»

11.00 «Алтын қор» хабарлары

12.00 -14.00 «Тілек Тime»

14.15 «Wonderland»

15.00 «Ұлы дала әуендері»

16.00 «Ашық студия»

17.00 «Имандылық мектебі»


22.00 «Жалынды жастар»

23.55 Бағдарламаның 100,5 FM

жиілігінде жалғасуы туралы

роликтер

Жаңалықтар – 7.10 бастап 22.00-ге дейін әр сағатта. Бағдарламада

өзгерістер болуы мүмкін.

SARYARQA SAMALY

ТЕЛЕБАҒДАРЛАМА 2 қыркүйек, бейсенбі, 2021 жыл 15

KAZAKH TV BALAPAN

QAZSPORT ABAI TV

ЕЛ АРНА

ДҮЙСЕНБІ, 6 ҚЫРКҮЙЕК

0:05 Жаңалықтар 0:20 Шартарапқа танылған өнер

0:40 Сырлы сұқбат 1:00 Ұлттық ойындар. 1:25

Сынақ 2:05 Рецепты Джио 2:30 Қазақстанға қош

келдіңіз 2:40 «Земля отцов» 4:00 Жаңалықтар 4:15

Жаңа буын 4:35 Алтын Орда 5:00 Рахат - саяхат!

5:30 Отандастар 6:00 Бұл қалай жасалған? 6:30

«Қаламгер» 8:00 Жаңалықтар 8:10 Сәлем, Қазақстан

8:40 Шартарапқа танылған өнер 8:55 Сырлы сұқбат

9:20 Ұлттық ойындар. 9:45 Сынақ 10:30 Рецепты

Джио 10:55 «Q-travel» 11:20 Сәулет өнері 11:50

Қазақстанға қош келдіңіз 12:00 Жаңалықтар 12:10

Жаңа буын 12:25 Рахат - саяхат! 13:00 Алтын Орда

13:30 Қазақстанға қош келдіңіз 13:40 Отандастар

14:10 Казарт 14:40 Бұл қалай жасалған? 15:05

Тайны. Судьбы. Имена - Мухтар Ауэзов 16:00

Жаңалықтар 16:10 Ролик 16:15 Сәлем, Қазақстан

16:50 Шартарапқа танылған өнер 17:05 Сырлы

сұқбат 17:30 Қазақстанға қош келдіңіз 17:40 Ұлттық

ойындар. 18:00 Рецепты Джио 18:25 Сәулет өнері

18:55 Сынақ 19:40 Жаңа буын 20:00 Жаңалықтар

20:15 Ролик 20:20 Отандастар 20:55 Рахат - саяхат!

21:30 Алтын Орда 22:00 «Земля отцов»

СЕЙСЕНБІ, 7 ҚЫРКҮЙЕК

0:05 Жаңалықтар 0:20 Мәңгілік мұра 0:55 Көшпенділер

мектебі 1:25 Азия өрнегі 2:00 Әдеби клуб 2:20

Алтын тар 2:50 «Шанырак» 4:00 Жаңалықтар

4:15 Сырлы сұқбат 4:40 Муражайға саяхат 5:00

Көне Шығыс өнері 5:30 Ұлы дала құпиялары

5:55 Сәлем, Қазақстан 6:30 «Қаламгер» 8:00

Жаңалықтар 8:10 Тылсым дүние 8:50 Адам болу

- парызым 9:10 Ортақ шаңырақ 9:30 Көшпенділер


Алтын тар 11:15 Қазақ квест 12:00 Жаңалықтар

12:10 Мәңгілік мұра 12:40 Сырлы сұқбат 13:05

Муражайға саяхат 13:25 Көне Шығыс өнері 13:55

Ұлы дала құпиялары 14:20 Тылсым дүние 15:05

Тарих. Тағдыр. Тұлға - Әбілхан Қастеев 16:00

Жаңалықтар 16:10 Ролик 16:15 Ортақ шаңырақ

16:40 Қазақстанға қош келдіңіз 16:50 Көшпенділер


Алтын тар 18:40 Сәлем, Қазақстан 19:15 Қазақ

квест 20:00 Жаңалықтар 20:15 Ролик 20:20 Адам

болу - парызым 20:40 Мәңгілік мұра 21:15 Сырлы

сұқбат 21:35 Муражайға саяхат 22:00 «Шанырак»

CӘРСЕНБІ, 8 ҚЫРКҮЙЕК

0:05 Жаңалықтар 0:20 Тоғысқан мәдениет 0:40

Байтақ ел 1:05 Алтын Орда 1:35 Рахат - саяхат!

2:05 Көшпенділер мектебі 2:40 Қазақстанға қош

келдіңіз 2:50 «Примите Адама» 4:00 Жаңалықтар

4:15 Салауатты ұлт 4:45 Шартарапқа танылған өнер

5:00 Дарынды ұрпақ 5:15 Отандастар 5:40 Ұлттық

ойындар. 6:00 Құмсағат 6:15 Қазақстанға қош

келдіңіз 6:30 «Аға» 8:00 Жаңалықтар 8:10 Тоғысқан

мәдениет 8:25 Байтақ ел 8:50 Алтын Орда 9:20

Рахат - саяхат! 9:50 Көшпенділер мектебі 10:20

Қазақстанға қош келдіңіз 10:35 Тылсым дүние

11:20 Қазақ квест 12:00 Жаңалықтар 12:10 Салауатты

ұлт 12:40 Шартарапқа танылған өнер 12:55

Дарынды ұрпақ 13:10 Отандастар 13:35 Ұлттық

ойындар. 14:00 Құмсағат 14:30 Рахат - саяхат!

15:05 Тайны. Судьбы. Имена - Назир Торекулов

16:00 Жаңалықтар 16:10 Ролик 16:15 Салауатты

ұлт 16:45 Тоғысқан мәдениет 17:05 Байтақ ел

17:35 Алтын Орда 18:05 Рахат - саяхат! 18:40

Көшпенділер мектебі 19:15 Тылсым дүние 20:00

Жаңалықтар 20:15 Ролик 20:20 Отандастар 20:45

Қазақ квест 21:30 Құмсағат 22:00 «Примите Адама»

БЕЙСЕНБІ, 9 ҚЫРКҮЙЕК

0:05 Жаңалықтар 0:20 Салауатты ұлт 0:50 Сәлем,

Қазақстан 1:25 Ортақ шаңырақ 1:50 Бабалар ізімен

2:15 Байтақ ел 2:45 «Фара» 4:00 Жаңалықтар

4:15 Адам болу - парызым 4:35 Ұлттық өнер 5:00

Отандастар 5:30 Сынақ 6:05 Саятшылық өнері

6:30 «Аға» 8:00 Жаңалықтар 8:10 Салауатты ұлт

8:35 Сәлем, Қазақстан 9:05 Ортақ шаңырақ 9:30

Бабалар ізімен 9:50 Ұлы дала құпиялары 10:15

Байтақ ел 10:45 Мәңгілік мұра 11:20 Сырлы сұқбат

11:40 Муражайға саяхат 12:00 Жаңалықтар 12:10

Тоғысқан мәдениет 12:25 Адам болу - парызым

12:40 Ұлттық өнер 13:05 Көне Шығыс өнері 13:30

Отандастар 14:05 Сынақ 14:50 Саятшылық өнері

15:15 Тарих. Тағдыр. Тұлға - Сағадат Нұрмағамбетов

16:00 Жаңалықтар 16:10 Ролик 16:15 Тоғысқан

мәдениет 16:35 Сәлем, Қазақстан 17:05 Ортақ

шаңырақ 17:30 Бабалар ізімен 17:55 Ұлы дала

құпиялары 18:25 Байтақ ел 18:55 Мәңгілік мұра

19:30 Муражайға саяхат 19:50 Қазақстанға қош

келдіңіз 20:00 Жаңалықтар 20:15 Ролик 20:20

Интервью 20:45 Сәлем, Қазақстан 21:20 Сырлы

сұқбат 21:45 Қазақстанға қош келдіңіз 22:00 «Фара»

ЖҰМА, 10 ҚЫРКҮЙЕК

0:05 Жаңалықтар 0:20 Жаңа буын 0:40 Қазақ квест

1:25 Бабалар ізімен 1:50 Кен дала 2:25 «Көксерек»

4:00 Жаңалықтар 4:15 Интервью 4:35 Отандастар

4:55 Құмсағат 5:25 Сынақ 6:05 Алтын Орда 6:30

«Аға» 8:00 Жаңалықтар 8:10 Жаңа буын 8:25

Бабалар ізімен 8:45 Кен дала 9:15 Азия өрнегі

9:45 Әдеби клуб 10:00 Алтын тар 10:25 Әсем әуен

12:00 Жаңалықтар 12:10 Шартарапқа танылған

өнер 12:30 Отандастар 12:50 Ұлттық ойындар.

13:10 Құмсағат 13:40 Сынақ 14:20 Қазақстанға қош

келдіңіз 14:35 Алтын Орда 15:05 Тайны. Судьбы.

Имена - Ахмет Байтурсынов 16:00 Жаңалықтар

16:10 Ролик 16:15 Шартарапқа танылған өнер

16:30 Жаңа буын 16:50 Қазақстанға қош келдіңіз

17:00 Бабалар ізімен 17:25 Кен дала 18:00 Азия

өрнегі 18:30 Әдеби клуб 18:45 Алтын тар 19:15

Қазақ квест 20:00 Жаңалықтар 20:15 Ролик 20:20

Отандастар 20:50 Сынақ 21:35 Бабалар ізімен

22:00 «Көксерек»

СЕНБІ, 11 ҚЫРКҮЙЕК

0:05 «Қазақ хандығы. Алмаз қылыш» 2:20 Тайны.

Судьбы. Имена - Мухтар Ауэзов 3:15 «МузАрт»

5:50 Ұлы дала құпиялары 6:15 Салауатты ұлт 6:40

Ортақ шаңырақ 7:05 Құмсағат 7:35 Сынақ 8:15

Тылсым дүние 9:00 Қазақстанға қош келдіңіз

9:15 «Қазақ өнерінің қайнары» 10:15 Көшпенділер

мектебі 10:45 Қазақ Life. Дәстүр Тамара Асармен

11:15 Қазақ Life. Дарабоз Сара Тоқтасова мен

Жандарбек Булгаков 11:45 Мәңгілік мұра 12:20

Салауатты ұлт 12:50 Сынақ 13:35 Ұлттық ойындар.

14:00 »Келінжан» 16:55 Қазақстанға қош келдіңіз

17:05 Көшпенділер мектебі 17:35 Мәңгілік мұра

18:10 Сырлы сұқбат 18:35 Қазақ квест 19:20

Әсем әуен 21:00 «Қазақ хандығы. Алмаз қылыш»

ЖЕКСЕНБІ, 12 ҚЫРКҮЙЕК

0:05 «Қазақ хандығы. Алтын тақ» 2:05 Тарих. Тағдыр.

Тұлға - Әбілхан Қастеев 3:00 «Сезімді қайтейін»

4:45 Ұлы дала құпиялары 5:10 Салауатты ұлт 5:35

Ортақ шаңырақ 6:00 Құмсағат 6:30 Сынақ 7:10

Тылсым дүние 7:55 Әсем әуен 9:35 Байтақ ел 10:05

Бабалар ізімен 10:25 Ұлттық ойындар. 10:50 Кен

дала 11:25 «Возвращение учителя» 12:25 Байтақ

ел 12:50 Қазақ квест 13:35 Бабалар ізімен 14:00

»Келінжан» 16:55 Қазақстанға қош келдіңіз 17:10

Ұлттық ойындар. 17:35 Рахат - саяхат! 18:10 Кен

дала 18:45 Сәлем, Қазақстан 19:20 Әсем әуен

21:00 «Қазақ хандығы. Алтын тақ»


7:00 Қазақстан Республикасының Мемлекеттік Әнұраны 7:05

«Еркелер» 7:15 «Су астындағы оқиға» 7:25 «Баданаму хикаялары»

7:45 «Балақайлар» 8:00 «Супер Зак» 8:25 «Балапан

және оның достары» 8:50 «Суперкөлік Самұрық» 9:00 «Күшік»

9:10 «Қызғалдақтар мекені» 9:20 «Көңілді көкөністер» 9:30

«Күн сәулелі көжектер» 9:45 «Ойыншықтар» 10:00 «Күй

қанатында» 10:10 «Бұзығым» 10:20 «Байқа, балақай!» 10:30

«Супер әке» 10:45 «Расулдың хикаялары» 11:05 «Қобыланды

батыр» 11:15 «Ырысты ыдыстар» 11:25 «Винкстер клубы»

11:55 «Ғажайып өлке» 12:05 «Достар» 12:40 «Турбозаврлар»

13:05 «Бетперделі батыр» 13:15 «Глобус» 13:25 «Әл-Фараби»

13:35 «Хайди» 14:00 «Баданаму хикаялары» 14:20 «Сәби»

14:40 «Еркелер» 14:50 «Су астындағы оқиға» 15:00 «Қос

алқа» 15:10 «Балапан және оның достары» 15:30 «Суперкөлік

Самұрық» 15:40 «Көңілді көкөністер» 15:50 «Қызғалдақтар

мекені» 16:00 «Ғарыштық рейнджерлер» 16:30 «Байқа, балақай!»

16:40 «Күн сәулелі көжектер» 16:55 «Ойыншықтар» 17:10

«Бұзығым» 17:20 «Расулдың хикаялары» 17:40 «Супер Зак»

18:05 «Достар» 18:40 «Балақайлар» 18:55 «Қобыланды батыр»

19:05 «Ырысты ыдыстар» 19:15 «Ғажайып өлке» 19:25 «Тайоның

бастан кешкендері» 19:40 «Клео мен Кукин» 20:00 «Бетперделі

батыр» 20:10 «Глобус» 20:20 «Әл-Фараби» 20:30 «Қос алқа»

20:40 «Күй қанатында» 20:50 «Хайди» 21:15 «Күшік» 21:25

«Сәби» 21:45 «Турбозаврлар» 22:10 «Сиқырлы бөлме» 22:25

«Суперкөлік Самұрық» 22:35 «Қызғалдақтар мекені» 22:45

«Супер әке» 23:00 «Балақайлар» 23:15 «Ойыншықтар» 23:30

«Бұзығым» 23:45 «Еркелер» 23:55 «Бесік жыры»






9:10 «Қызғалдақтар мекені» 9:20 «Глобус» 9:30 «Күн сәулелі

көжектер» 9:45 «Ойыншықтар» 10:00 «Сәби» 10:10 «Бұзығым»

10:20 «Байқа, балақай!» 10:30 «Супер әке» 10:45 «Расулдың

хикаялары» 11:05 «Қобыланды батыр» 11:15 «Ырысты ыдыстар»

11:25 «Ақылды тентектер» 11:40 «Кітап қана» 11:50 «Ғажайып

өлке» 12:00 «Достар» 12:40 «Турбозаврлар» 13:05 «Бетперделі

батыр» 13:15 «Әсем әуен» 13:25 «Әл-Фараби» 13:35 «Хайди»

14:00 «Баданаму хикаялары» 14:20 «Сәби» 14:40 «Еркелер»

14:50 «Су астындағы оқиға» 15:00 «Қос алқа» 15:10 «Балапан


15:50 «Қызғалдақтар мекені» 16:00 «Ғарыштық рейнджерлер»

16:30 «Байқа, балақай!» 16:40 «Күн сәулелі көжектер» 16:55

«Ойыншықтар» 17:10 «Бұзығым» 17:20 «Расулдың хикаялары»

17:40 «Супер Зак» 18:05 «Достар» 18:40 «Балақайлар» 18:55

«Қобыланды батыр» 19:05 «Ырысты ыдыстар» 19:15 «Ғажайып

өлке» 19:25 «Тайоның бастан кешкендері» 19:40 «Клео мен Кукин»

20:00 «Бетперделі батыр» 20:10 «Глобус» 20:20 «Әл-Фараби»

20:30 «Кітап қана» 20:40 «Ақылды тентектер» 20:50 «Хайди»

21:15 «Трансформер Тұлпарлар» 21:25 «Сәби» 21:35 «Әсем

әуен» 21:45 «Турбозаврлар» 22:10 «Сиқырлы бөлме» 22:25









9:10 «Қызғалдақтар мекені» 9:20 «Глобус» 9:30 «Күн сәулелі

көжектер» 9:45 «Ойыншықтар» 10:00 «Сәби» 10:10 «Бұзығым»

10:20 «Байқа, балақай!» 10:30 «Супер әке» 10:45 «Расулдың

хикаялары» 11:05 «Қобыланды батыр» 11:15 «Әсем әуен» 11:25

«Винкстер клубы» 11:55 «Ғажайып өлке» 12:05 «Достар» 12:40

«Турбозаврлар» 13:05 «Бетперделі батыр» 13:15 «Ақылды

тентектер» 13:25 «Әл-Фараби» 13:35 «Хайди» 14:00 «Баданаму

хикаялары» 14:20 «Сәби» 14:40 «Еркелер» 14:50 «Су астындағы

оқиға» 15:00 «Қос алқа» 15:10 «Балапан және оның достары»

15:30 «Суперкөлік Самұрық» 15:40 «Трансформер Тұлпарлар»

15:50 «Қызғалдақтар мекені» 16:00 «Ғарыштық рейнджерлер»

16:30 «Байқа, балақай!» 16:40 «Күн сәулелі көжектер» 16:55

«Ойыншықтар» 17:10 «Бұзығым» 17:20 «Расулдың хикаялары»

17:40 «Супер Зак» 18:05 «Достар» 18:40 «Балақайлар» 18:55


өлке» 19:25 «Тайоның бастан кешкендері» 19:40 «Элвин мен

алақоржындар» 20:00 «100 кеңес» 20:10 «Сақалар» 20:20

«Әл-Фараби» 20:30 «Бетперделі батыр» 20:40 «Ақылды

тентектер» 20:50 «Хайди» 21:15 «Көңілді көкөністер» 21:25

«Сәби» 21:35 «Глобус» 21:45 «Турбозаврлар» 22:10 «Сиқырлы

бөлме» 22:25 «Суперкөлік Самұрық» 22:35 «Күй қанатында»

22:45 «Супер әке» 23:00 «Балақайлар» 23:15 «Ойыншықтар»

23:30 «Бұзығым» 23:45 «Еркелер» 23:55 «Бесік жыры»




7:45 «Балақайлар» 8:00 «Аполлонның ерлігі» 8:25

«Балапан және оның достары» 8:50 «Суперкөлік Самұрық» 9:00

«Күшік» 9:10 «Қызғалдақтар мекені» 9:20 «Глобус» 9:30 «Күн

сәулелі көжектер» 9:45 «Ойыншықтар» 10:00 «Күй қанатында»

10:10 «Бұзығым» 10:20 «Байқа, балақай!» 10:30 «Супер әке»

10:45 «Расулдың хикаялары» 11:05 «Қобыланды батыр» 11:15

«Ырысты ыдыстар» 11:25 «Винкстер клубы» 11:55 «Ғажайып

өлке» 12:05 «Еге мен Гага» 12:30 «Үздік қойылым» 13:05

«Бетперделі батыр» 13:15 «Ақылды тентектер» 13:25 «Сақалар»

13:35 «Хайди» 14:00 «Баданаму хикаялары» 14:20 «Сәби»

14:40 «Еркелер» 14:50 «Су астындағы оқиға» 15:00 «Қос

алқа» 15:10 «Балапан және оның достары» 15:30 «Суперкөлік

Самұрық» 15:40 «Күшік» 15:50 «Қызғалдақтар мекені» 16:00

«Ғарыштық рейнджерлер» 16:30 «Байқа, балақай!» 16:40

«Күн сәулелі көжектер» 16:55 «Ойыншықтар» 17:10 «Бұзығым»

17:20 «Расулдың хикаялары» 17:40 «Аполлонның ерлігі» 18:05

«100 кеңес» 18:10 «Үздік қойылым» 18:45 «Балақайлар» 19:00



алақоржындар» 20:10 «Сақалар» 20:20 «Әл-Фараби» 20:30

«Бетперделі батыр» 20:40 «Күй қанатында» 20:50 «Хайди»

21:15 «Трансформер Тұлпарлар» 21:25 «Сәби» 21:35 «Глобус»

21:45 «Еге мен Гага» 22:10 «Сиқырлы бөлме» 22:25 «Суперкөлік

Самұрық» 22:35 «Қызғалдақтар мекені» 22:45 «Супер әке»

23:00 «Балақайлар» 23:15 «Ойыншықтар» 23:30 «Бұзығым»

23:45 «Еркелер» 23:55 «Бесік жыры»




7:45 «Балақайлар» 8:00 «Аполлонның ерлігі» 8:25 «Балапан


9:10 «Қызғалдақтар мекені» 9:20 «Көңілді көкөністер» 9:30

«Күн сәулелі көжектер» 9:45 «Ойыншықтар» 10:00 «Сәби» 10:10

«Бұзығым» 10:20 «Байқа, балақай!» 10:30 «Супер әке» 10:45

«Расулдың хикаялары» 11:05 «Қобыланды батыр» 11:15 «Ырысты

ыдыстар» 11:25 «Ақылды тентектер» 11:40 «Кітап қана» 11:50

«Ғажайып өлке» 12:05 «Еге мен Гага» 12:30 «Үздік қойылым»

13:05 «Бетперделі батыр» 13:15 «Ақылды тентектер» 13:25

«Сақалар» 13:35 «Хайди» 14:00 «Баданаму хикаялары» 14:20

«Сәби» 14:40 «Еркелер» 14:50 «Глобус» 15:00 «Қос алқа» 15:10

«Балапан және оның достары» 15:30 «Суперкөлік Самұрық»

15:40 «Көңілді көкөністер» 15:50 «Қызғалдақтар мекені» 16:00

«Ғарыштық рейнджерлер» 16:30 «Байқа, балақай!» 16:40 «Күн

сәулелі көжектер» 16:55 «Ойыншықтар» 17:10 «Бұзығым»

17:20 «Расулдың хикаялары» 17:40 «Аполлонның ерлігі» 18:05

«100 кеңес» 18:10 «Үздік қойылым» 18:45 «Балақайлар» 19:00



алақоржындар» 20:05 «100 кеңес» 20:10 «Сақалар» 20:20

«Әл-Фараби» 20:30 «Кітап қана» 20:40 «Ақылды тентектер»

20:50 «Хайди» 21:15 «Бетперделі батыр» 21:25 «Сәби» 21:35

«Глобус» 21:45 «Турбозаврлар» 22:10 «Сиқырлы бөлме» 22:25






«Қызыл мен Күлгін» 7:15 «Миканың күнделігі» 7:45 «Пырақтар»

8:00 «Көңілді көліктер» 8:10 «Түрлі текшелер» 8:20 «Көртышқан

мен панда» 8:45 «Күлкі іздеген Күнекей» 9:10 «Алан мен

Қозықа» 9:30 «Смайтиктер» 9:50 «Сиқырлы ас үй» 10:00

«Толағай» 10:35 «Айгөлек» 10:45 «Айдаһар Дигби» 11:00

«Сақалар» 11:10 «Көңілді көкөністер» 11:20 «Сарбаздар»

11:30 «Қайталайық» 11:40 «Қызыл мен Күлгін» 11:55 «Трансформер

Тұлпарлар» 12:10 «Көртышқан мен панда» 12:35

«Алпамыс» 12:45 «Расулдың хикаялары» 13:10 «Пороро» 13:40

«Қазына іздеушілер» 14:10 «Ақ құс» 14:50 «Мисс Кәусар»

15:00 «Достық - жеңілмейтін күш» 15:20 «Құпия кітап» 15:45

«Кітап қана» 15:55 «100 кеңес» 16:00 «Көңілді жексенбі» 16:30

«Венди» 16:55 «Айгөлек» 17:05 «Қайталайық» 17:15 «Пырақтар»

17:30 «Смайтиктер» 17:50 «Табиғат сақшылары» 18:15 «Күлкі

іздеген Күнекей» 18:40 «Алан мен Қозықа» 19:00 «Табиғат

мектебі» 19:20 «Айдар» 19:30 «Еркетай» 19:40 «Алпамыс» 19:50

«Мисс Кәусар» 20:00 «Трансформерлер:құтқарушы боттар»

20:20 «Қызыл мен Күлгін» 20:30 «Сарбаздар» 20:40 «Көңілді

көкөністер» 20:50 «Әли мен Айя» 21:00 «Тынымсыз шөжелер»

21:25 «Сақалар» 21:40 «Маржан тіс» 21:50 «Пырақтар» 22:10

«Сиқырлы бөлме» 22:20 «Түрлі текшелер» 22:30 «Трансформер

Тұлпарлар» 22:40 «Миканың күнделігі» 23:10 «Күлкі іздеген

Күнекей» 23:35 «Алан мен Қозықа» 23:55 «Бесік жыры»



«Қызыл мен Күлгін» 7:15 «Миканың күнделігі» 7:45 «Пырақтар»

8:00 «Көңілді көліктер» 8:10 «Түрлі текшелер» 8:20 «Көртышқан

мен панда» 8:45 «Суперкөлік Самұрық» 9:10 «Алан мен

Қозықа» 9:30 «Смайтиктер» 9:50 «Сиқырлы ас үй» 10:00

«Көңілді жексенбі» 10:35 «Айгөлек» 10:45 «Айдаһар Дигби»

11:00 «Сақалар» 11:10 «Көңілді көкөністер» 11:20 «Сарбаздар»

11:30 «Қайталайық» 11:40 «Қызыл мен Күлгін» 11:55 «Трансформер

Тұлпарлар» 12:10 «Көртышқан мен панда» 12:35

«Алпамыс» 12:45 «Расулдың хикаялары» 13:10 «Пороро» 13:40

«Қазына іздеушілер» 14:10 «Ақ құс» 14:50 «Мисс Кәусар» 15:00

«Достық - жеңілмейтін күш» 15:20 «Құпия кітап» 15:45 «Кітап

қана» 15:55 «100 кеңес» 16:00 «Толағай» 16:30 «Мумилер

өлкесі» 16:55 «Айгөлек» 17:05 «Қайталайық» 17:15 «Пырақтар»

17:30 «Смайтиктер» 17:50 «Табиғат сақшылары» 18:15 «Күлкі

іздеген Күнекей» 18:40 «Алан мен Қозықа» 19:00 «Табиғат

мектебі» 19:20 «Айдар» 19:30 «Еркетай» 19:40 «Алпамыс» 19:50

«Мисс Кәусар» 20:00 «Трансформерлер:құтқарушы боттар»

20:20 «Қызыл мен Күлгін» 20:30 «Сарбаздар» 20:40 «Көңілді

көкөністер» 20:50 «Әли мен Айя» 21:00 «Тынымсыз шөжелер»

21:25 «Сақалар» 21:40 «Маржан тіс» 21:50 «Пырақтар» 22:10

«Сиқырлы бөлме» 22:20 «Түрлі текшелер» 22:30 «Трансформер

Тұлпарлар» 22:40 «Миканың күнделігі» 23:10 «Күлкі іздеген

Күнекей» 23:35 «Алан мен Қозықа» 23:55 «Бесік жыры»


7:00 Әнұран 7:05 UEFA EURO 2020. Швеция

- Польша 9:15 «Жүлдесіз қайтқан спортшылар»

9:30 «Барыс» (Нұр-Сұлтан) - «Металлург

Магнитогорск» (Магнитогорск) 12:00

UEFA EURO 2020. Қорытынды шолу 12:55

Қазақстан Чемпионаты. 4 тур «Жетісу» -

«Қарағанды» (Әйелдер) 14:00 «ОЛИМПИАДАЛЫҚ

ТОКИО». (И.Сон, З.Чиншанло) 14:25 2022

жылғы Әлем чемпионатына іріктеу матчы.

Германия - Армения 16:30 Көкпардан «ӨНЕР

КӨКПАРЫ» Республикалық турнирі. «Жетісу»

- Алматы 17:20 Азия чемпионаты 20:00

«Каратэшілердің Олимпиададағы табысы».

Олимпиада қорытындысы. 20:15 Қазақстан

Чемпионаты. 4 тур «Маңғыстау» - «Ұшқын-

Көкшетау» (Ерлер) 22:35 «Құрметке лайық

сайыпқырандар» 22:50 Азия чемпионаты

1:20 UEFA EURO 2020. Турнирдің барлық

голдары


7:00 Әнұран 7:05 UEFA EURO 2020. Португалия -

Франция 9:05 «Каратэшілердің Олимпиададағы

табысы». Олимпиада қорытындысы. 9:20

Қазақстан Чемпионаты. 4 тур «Ару-Астана» -

«Алтай-2» (Әйелдер) 10:30 Көкпардан «ӨНЕР

КӨКПАРЫ» Республикалық турнирі. «Елорда»

- Қарағанды 11:20 Азия чемпионаты 14:30

«ПОБЕДЫ ПОРАЖЕНИЯ В ТОКИО» 14:40

Қазақстан Чемпионаты. 4 тур «Павлодар»

- «Тараз» (Ерлер) 16:00 «Құрметке лайық

сайыпқырандар» 16:10 Азия чемпионаты

19:20 Матч қарсаңында 19:50 EURO-2023

іріктеу матчы. Қазақстан - Дания. 21:50

2022 жылғы Әлем чемпионатына іріктеу

матчы. Азербайджан - Португалия. 23:55

«Трофи рейд. Кубок столицы» 0:05 Матч

қарсаңында. 0:35 2022 жылғы Әлем чемпионатына

іріктеу матчы. Босния - Қазақстан.


7:00 Әнұран 7:05 «Каратэшілердің

Олимпиададағы табысы». Олимпиада

қорытындысы. 7:20 Қазақстан Чемпионаты.

4 тур «Ертіс» - «Жетісу» (Әйелдер)

8:35 «Жүлдеге таласқан жампоздар». 8:45

EURO-2023 іріктеу матчы. Қазақстан - Дания

10:45 «Жүлдесіз қайтқан спортшылар»

11:00 Азия чемпионаты 13:20 Көкпардан

«ӨНЕР КӨКПАРЫ» Республикалық турнирі.

«Тобыл Торғай» - «Тұран-Түркістан» 14:10

2022 жылғы Әлем чемпионатына іріктеу

матчы. Босния - Қазақстан 16:10 Қазақстан

Чемпионаты. 4 тур «Алтай» - «Есіл» (Ерлер)

18:45 «Құрметке лайық сайыпқырандар»

18:55 «ВЕРТИКАЛЬ» 3 серия. 19:20 «Барыс»

(Нұр-Сұлтан) - «Амур» (Хабаровск) 22:00

«ОЛИМПИАДАЛЫҚ ТОКИО». (Д.Асадилов,

С.Берульцева). Студиялық бағдарлама

22:30 UEFA EURO 2020. Турнирдің барлық

голдары 23:45 «ОЛИМПИАДАЛЫҚ ТОКИО».

(Н.Санаев) 0:35 2022 жылғы Әлем чемпионатына

іріктеу матчы. Польша - Англия.


7:00 Әнұран 7:05 «Жалғыз қолаға қанағат

қылдық». Олимпиада қорытындысы. 7:20

«Барыс» (Нұр-Сұлтан) - «Амур» (Хабаровск)

9:50 Қазақстан Чемпионаты. 4 тур

«Алматы» - «Ару-Астана» (Әйелдер) 11:00

Көкпардан «ӨНЕР КӨКПАРЫ» Республикалық

турнирі. «Әулие Ата» - «Жетісу» 11:50 2022

жылғы Әлем чемпионатына іріктеу матчы.

Польша - Англия 13:50 «ОЛИМПИАДАЛЫҚ

ТОКИО» (Д.Асадилов, С.Берульцева) 14:25

Азия чемпионаты 16:40 «Жүлдеге таласқан

жампоздар» 16:55 UEFA EURO 2020. Германия

- Венгрия 18:55 Қазақстан Чемпионаты. 4

тур «Ұшқын-Көкшетау» - «Атырау» (Ерлер)

20:50 «Құрметке лайық сайыпқырандар» 21:05

«ОЛИМПИАДАЛЫҚ ТОКИО». (А.Юсупова)

21:50 Азия чемпионаты 23:55 Көкпардан


«Құлагер» - «Елорда»


7:00 Әнұран 7:05 ФУТЗАЛ. Қазақстан Чемпионаты

«Атырау» - «Қайрат» 8:45 «Қоржында

қос қола». Олимпиада қорытындысы 9:05

Қазақстан Чемпионаты. 4 тур «Алтай-2» -

«Алтай» (Әйелдер) 10:30 UEFA EURO 2020.

1/8 финала. Уэльс - Дания 12:35 Көкпардан


«Әлие Ата» - Алматы 13:25 Азия чемпионаты

17:00 «Құрметке лайық сайыпқырандар»

17:15 «ОЛИМПИАДАЛЫҚ ТОКИО». (И.Сон,

З.Чиншанло) 17:35 Қазақстан Чемпионаты.

4 тур «Буревестник» - «Маңғыстау» (Ерлер)

19:40 «Жүлдесіз қайтқан спортшылар» 19:55

Азия чемпионаты. Финал. (Әйелдер) 23:45

Көкпардан «ӨНЕР КӨКПАРЫ» Республикалық

турнирі. «Құлагер» - Қарағанды


7:00 Әнұран 7:05 ФУТЗАЛ. Қазақстан

Чемпионаты. «Ақтөбе» - «Бәйтерек» 8:50

«Жүлдеге таласқан жампоздар» 9:00

UEFA EURO 2020. 1/8 финала. Италия -

Австрия 11:20 «ВЕРТИКАЛЬ» 4 серия. 11:45


С.Берульцева) 12:15 Қазақстан Чемпионаты.

4 тур «Қарағанды» - «Қуаныш» (Әйелдер)

14:05 «Каратэшілердің Олимпиададағы

табысы». Олимпиада қорытындысы. 14:15

«Тур по туру» 14:55 OLIMPBET- Қазақстан

Чемпионаты. «Қызыл-Жар» - «Қайсар» 16:50

«Барыс» (Нұр-Сұлтан) - «Спартак» (Москва)

19:30 UEFA EURO 2020. Қорытынды шолу

20:20 Қазақстан Чемпионаты. 4 тур «Есіл» -

«Ұшқын-Көкшетау» (Ерлер) 21:45 Көкпардан


«Тұран-Түркістан» - Ақмола 22:35 OLIMPBET-

Қазақстан Чемпионаты. «Ақжайық» - «Астана»


7:00 Әнұран 7:05 «Жүлдесіз қайтқан спортшылар»

7:25 «Барыс» (Нұр-Сұлтан) - «Спартак»

(Москва) 9:55 «Құрметке лайық сайыпқырандар»

10:15 Қазақстан Чемпионаты. Плей-офф.

«Қарағанды» - «Ару Астана» (Әйелдер) 12:15


С.Берульцева) 12:45 Азия чемпионаты. Финал.

(Ерлер) 15:45 «ОЛИМПИАДАЛЫҚ ТОКИО».

(И.Сон, З.Чиншанло) 16:05 Көкпардан «ӨНЕР

КӨКПАРЫ» Республикалық турнирі. «Құлагер»

- «Әулие Ата». Финал 16:55 OLIMPBET-

Қазақстан Чемпионаты. «Шахтер» - «Жетісу».

18:55 OLIMPBET- Қазақстан Чемпионаты.

«Ордабасы» - «Қайрат». 20:55 Әлем Чемпионаты

- 2021. Қазақстан – Коста-Рика 22:40

«Каратэшілердің Олимпиададағы табысы»

Олимпиада қорытындысы 22:55 Әлем Чемпионаты

- 2021. Литва – Венесуэла. 0:35

«Доп дода»


7:00 Әнұран 7:05 «Көне дәуір

құпиялары» 7:40 «Uly dala sazy».

8:40 Деректі фильм 9:15 «ПроТанец»

9:40 «Bookwill» 10:10 «Сарасөз».

10:45 «Ер қанаты» 11:10 «Өнер

жолында» 12:40 «Парадный вход»

13:05 «Сана» 14:10 «Қилы заман» 14:30

«Мазмұндама» 14:55 «Величайшие

художники мира» 15:50 «Жәдігер»

16:15 Спектакль 18:00 «САРАСӨЗ»

18:35 «Сен де бір кірпіш дүниеге...»

19:05 «Ұлт қазынасы» 19:35 «ҚҰДІРЕТТІ

ҚЫЛҚАЛАМ» 20:00 «САНА» 21:05

«Ұмытпаймыз» 21:35 «ИМЕНА» 22:00

«ПАРАСАТ МАЙДАНЫ» 22:35 «Дәуір

даналары» 23:25 «Дала өркениеті»


7:00 Әнұран 7:05 «Қилы заман»

7:30 Деректі фильм 7:55 «Uly dala

sazy» 9:05 «Тайна древних эпох»

9:30 «Магия звука» 9:50 «Сарасөз»

10:25 «Құдіретті қылқалам» 10:50

«Қаламгер» 11:20 «Күміс көмей» 12:15

«Уникальный экспонат» 12:20 «В

поисках истины» 12:55 «Сана» 14:00

«Көненің көзі» 14:05 «Мазмұндама»

14:30 «Тәуелсіздік тарландары»

15:00 «Величайшие художники

мира» 15:55 «Архивтегі аманат»

16:20 Спектакль 18:00 «САРАСӨЗ».

18:35 «Есімдер» 18:40 «Ән-ғұмыр»

19:00 «ҚАЗБА ҚАЗЫНАЛАРЫ» 19:30

«Әндіground». 19:55 «Есімдер» 20:00

«САНА» 21:05 «ҰЛТ ҚАЗЫНАСЫ» 21:30

«АRT ПРОФЕССИИ» 21:55 «Руханият»

22:50 «Дәуір даналары» 23:35 «Ұлы

дала ұлағаты»


7:00 Әнұран 7:05 «Ғимарат» 7:40

Деректі фильм 8:05 «Uly dala sazy».

9:05 «Есімдер» 9:10 «Парадный вход»

9:35 «Шаңырақ» 10:05 «Сарасөз».

10:40 «Есімдер» 10:45 «Әндіground».

11:10 «Беймәлім дерек» 11:35 «Ұлт

қазынасы» 12:00 «Оркестровая

партитура» 12:25 «Премьеры»

12:50 «Есімдер» 12:55 «Сана» 14:00

«Тұлға» 14:30 «Мазмұндама» 14:45

«Величайшие художники мира»

15:40 «Ұмытпаймыз» 16:10 Спектакль

18:00 «САРАСӨЗ». 18:35 «Бір

туынды» 19:00 «ТҮРКІ ӘЛЕМІ» 19:35

«Сырлы сахна» 20:00 «САНА» 21:05

«СӨЗ ПАТШАСЫ» 21:30 «BOOKWILL»

22:00 «В ПОИСКАХ ИСТИНЫ» 22:30

«Есімдер» 22:35 «Дәуір даналары»

23:20 «Есімдер» 23:25 «Асыл қазына»


7:00 Әнұран 7:05 «Қазба қазыналары»


sazy». 8:55 «Имена» 9:20 «ПроТанец»

9:45 «Алтын қор» 9:50 «Сарасөз»

10:25 «Сен де бір кірпіш дүниеге...»

10:50 «Ұлт қазынасы» 11:20 «Сөз

патшасы» 11:45 «Ұлт қазынасы»

12:15 «В поисках истины» 12:45

«Аrt профессии» 13:05 Сана 14:10

«Ұлт мақтанышы» 14:35 «Величайшие

художники мира» 15:25 «Z-zaman»


18:35 «Алтын қор» 18:40 «Беймәлім

дерек» 19:05 «Мазмұндама» 19:30

«Шебер» 19:55 «Есімдер» 20:00

«САНА» 21:05 «СӨЗТАНЫМ» 21:30

«Шаңырақ» 21:55 «Есімдер» 22:00

Деректі фильм 22:50 «Дәуір даналары»

23:35 «Мәдениет жауһарлары»


7:00 Әнұран 7:05 «Арт академия»


sazy». 9:15 «Аrt профессии» 9:35

«Шаңырақ» 10:00 «Сарасөз» 10:35

«Түркі әлемі» 11:00 «Бір туынды»

11:25 «Уникальный экспонат» 11:30

«Сөзтаным» 11:55 «Про танец» 12:20

«Есімдер» 12:25 «Музейные истории»

12:50 Сана 13:55 «Беймәлім алаш»

14:20 «Мазмұндама» 14:35 «Величайшие

художники мира» 15:30 «Үркер»


18:30 «АБАЙДЫҢ ЖОЛЫ» 19:00

«ҚИЛЫ ЗАМАН» 19:25 «Есімдер»

19:30 «ШАҢЫРАҚ» 20:00 «САНА»

21:05 «Тәуелсіздік тарландары» 21:35

«МУЗЫКА ВЕЛИКОЙ СТЕПИ» 22:05

«Қызғаныш азабы»


7:00 Әнұран 7:05 «Көшпенділер»

7:30 «Ұлы дала ұлағаты» 7:50

Классика толқыны 9:05 «Түркі

әлемі» 9:35 «Парадный вход»

10:00 «Вечные ценности» 10:35

«Шебер» 11:00 «Абайдығң жолы»

11:25 «ҒАЛАМШАРЛАР» 12:20 «МЕНІҢ

ҚАЗАҚСТАНЫМ» 12:50 «Тәуелсіздік

Тарландары» 13:20 Концерт 14:55

«Соңғы муза» 15:40 «Бақытты

Лаззаро» 17:40 «МАЗМҰНДАМА» 18:00

«ВЕЧНЫЕ ЦЕННОСТИ» 18:30 «Музейные

истории» 19:00 «ҰМЫТПАЙМЫЗ»

19:30 «ҒАСЫРЛАР ПЕРНЕСІ» 20:00

«Айман Мусахаджаева представляет»

20:25 «РАДИОҒҰМЫР» 20:30

«ӘНДІGROUND» 20:55 «Есімдер» 21:00

«БІР ТУЫНДЫ» 21:25 «Тәуелсіздік

тәуекелдері» 22:10 «ГРАФ МОНТЕ-

КРИСТО»


7:00 Әнұран 7:05 «Беймәлім дерек»

7:30 «Ғаламшарлар» 8:25 Концерт

9:55 «Аrt профессии» 10:15 «Вечные

ценности» 10:45 «Имена» 11:10

«Оркестровая партитура» 11:35

«Руханият» 12:30 «ҒАЛАМШАРЛАР»

13:25 «Bookwill» 13:55 «Тәуелсіздік

тәуекелдері» 14:40 Концерт 15:30

«МӘДЕНИЕТ ЖАУҺАРЛАРЫ» 16:05

«Граф Монте-Кристо» 17:35 «Сөз

патшасы» 18:00 «ВЕЧНЫЕ ЦЕННОСТИ»

18:35 «Парадный вход» 19:00 «ҮРКЕР»

19:35 «ЕР ҚАНАТЫ» 20:00 «ПРЕМЬЕРЫ»

20:25 «Есімдер» 20:30 «ЖӘДІГЕР»

20:55 «Алтын қор» 21:00 «СЕН ДЕ БІР

КІРПІШ ДҮНИЕГЕ...» 21:30 Концерт

22:25 «ГРАФ МОНТЕ-КРИСТО»


0:01 «Freshman» 0:35 «Головоломы»

1:05 «Человек и кино с

Каримом Кадырбаевым» 1:25 Өмір

жолы 2:00 «Ұлы дала батырлары»

2:25 «Отырардың күйреуі» 4:55

«Вместе» 6:00 «Бәсеке» 8:00

«Елім деп соққан жүрек» 9:00

«Жібек» 10:30 «Песня зовет»

12:00 «Фамильные ценности»

13:45 «Қозы Көрпеш - Баян

Сұлу» 16:05 «Екі жүрек - бір

тағдыр» 16:30 «Қыз жолы» 18:00

«Армандастар» 19:45 «Шеберлік

дәріс» 20:00 «Атаманның ақыры»

22:45 «Тигр снегов»


0:01 «Армандастар» 1:45 «Шеберлік

дәріс» 2:00 «Атаманның ақыры»

4:20 «Тигр снегов» 5:25 «Өмір

жолы» 6:00 «Бәсеке» 8:00

«Народные ремесла казахов»

8:20 «Загадки тюркской руники»

8:45 «Просто цифры» 9:00 «Жібек»

10:30 «Созақтан шыққан Гамлет»


13:45 «Просто цифры» 14:00

«Жерұйық» 15:55 «Мұтылған»

16:30 «Қыз жолы» 18:00 «Армандастар»

19:45 «Өміршең өнер

туындылары» 20:00 «Транссібір

экспресі» 21:50 «Женщина дня»

23:25 «Поздняя любовь классика»


0:01 «Армандастар» 1:45 «Өміршең

өнер туындылары» 2:00 «Транссібір

экспресі» 3:35 «Женщина дня»

5:00 «Поздняя любовь классика»

5:30 «Өмір жолы» 6:00 «Бәсеке»

8:00 «Ақан сері» 8:30 «Жасай

бер, жаса, қазағым менің»

8:45 «Заттар жайлы ақпар»

9:00 «Ауылдастар - 2» 10:35

«Волчонок среди людей» 12:00

«Фамильные ценности» 13:45

«Заттар жайлы ақпар» 14:00

«Шоқан Уәлиханов» 16:30 «Қыз

жолы 2» 18:00 «Армандастар»

19:45 «Команда времени» 20:00

«Маньчжурский вариант» 21:30

«Менің күнәлі періштем» 23:10

«Герольд Бельгер»


0:01 «Армандастар» 1:45 «Команда

времени» 2:00 «Маньчжурский

вариант» 3:15 «Менің күнәлі

періштем» 4:45 «Герольд Бельгер»

5:35 «Портреты заговорили» 6:00

«Бәсеке» 8:10 «Өмір жолы» 8:45

«Labs.kz» 9:00 «Ауылдастар -

2» 10:35 «Три брата» 12:00

«Фамильные ценности» 13:45

«Тасжарған» 14:25 «Қараш-қараш

оқиғасы» 16:05 «Қаламгер» 16:30

«Қыз жолы 2» 18:00 «Армандастар»


циклі: «Сағындым Алматымды»

19:45 «Закулисье» 20:00 «Кто вы,

господин Ка?» 22:00 «Тұлпардың

ізі» 23:30 «Қазақстан табиғаты»

фильмдер циклы. «Хангүл ізімен»


0:01 «Армандастар» 1:10 «Бір

туынды тарихы» циклі: «Сағындым

Алматымды» 1:45 «Закулисье»

2:00 «Кто вы, господин Ка?» 3:40

«Тұлпардың ізі» 5:00 «Қазақстан

табиғаты» фильмдер циклы.

«Хангүл ізімен» 5:30 «Өмір жолы»

6:00 «Бәсеке 2» 8:00 «Его звали

Хаджи Муканов» 8:20 «Музыка

души» 8:45 «По следам открытий»

9:00 «Ауылдастар - 2» 10:35

«Көріскенше қош бол, Медеу!»


13:45 «По следам открытий»

14:00 «Мұстафа Шоқай» 16:30

«Қыз жолы 2» 18:00 «Армандастар»


циклі: «Балқадиша» 19:45 «Философия

здоровья» 20:00 «Айка»

22:20 «Аңшы»


0:01 «Армандастар» 1:10

«Бір туынды тарихы» циклі:

«Балқадиша» 1:45 «Философия

здоровья» 2:00 «Айка»

3:50 «Аңшы» 5:20 «Ұлы дала

батырлары» 6:00 «Бәсеке 2»

7:50 «Виртуальная любовь» 9:30

«Егіз жүрек» 10:00 «Супер Баха»

11:15 «Где искать сон?» 11:25

«Чьи уши лучше?» 11:35 «Батыр

– заячья душа» 11:45 «Невеста

волка» 11:50 «Comedy kids»


13:45 «Өмір. Театр. Кино» 14:20

«Ғашықсыз ғасыр» 16:30 «Қыз

жолы 2» 18:00 «Дала дауысы»

19:40 «Открытый показ» 20:00

«Жизнеописание юного аккордеониста»

21:40 «Оралман» 23:30

«Өмір жолы»


0:01 «Дала дауысы» 1:40

«Открытый показ» 2:00 «Жизнеописание

юного аккордеониста»

3:20 «Оралман» 4:55

«Өмір жолы» 5:30 «Ұлы даланың

құпиялары» 6:00 «Бәсеке 2»

8:25 «Братья» 9:55 «Театр»

10:00 «Ауылым Көктөбенің

бөктерінде» 11:05 «Аймен

жарысқан пошташы Жаманқұл»

11:10 «Кім патша болады?»

11:20 «Тимур мен Жаник» 11:35

«Байқоңыр» 11:50 «Comedy kids»



циклі: «Бауырды сағыну» 14:05

«Бауыр» 15:50 «Кінәратсыз

күнә» 17:30 «Четвертая стена»

18:00 «Freshman» 18:30 «Головоломы»

19:00 «Человек и

кино с Каримом Кадырбаевым»

19:25 «Қазақстан - екінші

Отаным. Чуваштар» 20:00 «Үш

күн мереке» 21:25 «Несібелі»

22:50 «Невозможные дети»

КАБЕЛЬДІК ЖӘНЕ СПУТНИКТІК ТЕЛЕДИДАР

16 2 қыркүйек, бейсенбі, 2021 жыл АЛАҢ

SARYARQA SAMALY

БАЙҚАУ

«Тіл -

парасат»

Қазақстан

халқы тілдерінің

республикалық

фестивалі және ел

Тәуелсіздігінің

30 жылдығына орай

облыс мәдениет,

тілдерді дамыту

және архив ісі

басқармасының

бастамасымен

1-30 қыркүйек

аралығында тілдер

айлығы жарияланды.

Осы шара шеңберінде облыс

қалалары мен аудандарында өңірімізде

тұратын халықтың мәдениеті, тарихы

мен тұрмыс-салтын насихаттау

мақсатында 200-ден астам онлайн

іс-шаралар ұйымдастырылмақ.

Тілдер айлығы түрлі этнос жастары

арасындағы қазақ тілі білгірлерінің

«Тіл - парасат» облыстық байқауымен

ашылды. Қазақ тілінің этносаралық

қарым-қатынас тілі ретіндегі қызметін

нығайтып, мемлекеттік тілді меңгерген

белсенді этнос жастарын ынталандыру

мақсатында ұйымдастырылған шарада

облыс қалалары мен аудандарының

талапты жастары бақ сынады.

Сайыстың алғашқы кезеңінде

үміткерлер мемлекеттік тілді дамытуға

қосып жүрген үлесі, қоғамдағы

рөлі туралы алдын ала түсірілген

қысқаметражды бейнематериалдарын

назарға ұсынды. Екінші кезеңде

қатысушылар ұсынылған тақырып

аясында ой толғап, мақал-мәтелдердің

мазмұнын ашуы қажет еді.

Қазақтың үш биі, қазақ ғарышкерлері,

нанның қадір-қасиеті тақырыптарын

тарқатып, берілген мақалмәтелдердің

мағынасын ашып берген

үш үміткер жүлделі орындарға лайық

деп танылды. Қазылар алқасының

шешімімен Ақтоғай ауданынан

келген үміткер Ерасыл Файзрахман

(М.Қайырбаев атындағы орта мектептің

мұғалімі) бірінші орынды иеленді.

Май ауданының намысын қорғаған

Ксения Жұмабекова (Малайсары

орта мектебінің мұғалімі) екінші

орынды еншілесе, үшінші орынға

Ақсу қаласының үміткері Альбина

Масугутова («Балапан» сәбилер

бақшасының ән-күй мұғалімі) ие

болды.

Жеңімпаздар дипломдармен,

ақшалай сыйлықтармен марапатталды.

Қатысушыларға Алғыс хаттар

мен ынталандыру сыйлықтары берілді.

ҚАЙЫРЫМДЫЛЫҚ

Т.ӘБІЛДА.

Қазақ тілінің көсегесін көгертемін деген әрбір адам ана тілімізге тән

дыбыстарды дұрыс айтуы қажет. Бүгінгі таңда тіл жанашырларын

алаңдатып отырған мәселелердің бірі – «ң» дыбысының қағажу

көріп келе жатқаны. Себебі «ң» дыбысының орнына «н» дыбысын

қолданылуы арқылы орфоэпия заңдылығы өрескел бұзылып,

тілдің аясы тарылып кету қаупі туындап отыр. Мәселен, мектеп

оқушылары арасында аталмыш мәселе көптеп кездеседі. 1-сыныпқа

барған балалар қазақ дыбыстарын анық айтып, дұрыс жаза білуін

қадағалауда бастауыш сынып мұғалімдерінің үлесі зор. «Ң» дыбысы

синдромымен қалай күресуге болады? Неліктен тілдік кемістікке

жол берілді? Осы мәселелер төңірегінде «Алаңда» ой толғасақ.

«Ң» синдромымен

қалай күресуге болады?

Бекен САҒЫНДЫҚҰЛЫ,

ППУ профессоры, филология ғылымдарының

докторы:

- Ақпарат ағынының көптігінен, бәлкім басқа тілдерге көбірек көңіл

бөлінуінен бе, ана тілімізге жете мән берілмей отыр. Соның салдарынан

қазақ тіліндегі «ң» таңбасы қолданыстан шығып қалды. Оқушылар,

студенттер, тіпті кейбір жас мұғалімдер арасында тіл кемістігін байқап

жүргеніміз жасырын емес.

Мәселенің шешімі бастауыш мұғалімдерінің білім сапасына тікелей

байланысты деп ойлаймын. ЖОО-ға қабылданар тұста абитуриенттерді

дәрігерлік тексерістен өткізгенде логопед-дефектолог мамандардың да

көмегіне жүгінген абзал. Жас ұрпақты тәрбиелейтін мамандардың сапалы

- Балалардың қазақ дыбыстарын, оның

ішінде «ң» дыбысын дұрыс айта алмауының

бірнеше себебі бар. Біріншіден, ата-аналар

баламен жұмыс жасауы керек. Қате жіберген

сөздерін қолма-қол түзетіп отыру қажет. Екіншіден,

балалардың басым көпшілігі таңертеңнен

кешке дейін смартфонға байланып отыруы да

кері әсер етеді.

Кейбір отбасыларда екі тілділік басым,

соның салдарынан балалар ана тілінің

ерекшеліктерін ұмытып, орыс тіліне ойысып

кетіп жатады. Балалардың әріптерді дұрыс

айтып үйренуінде бастауыш сыныпта білім

Шаку КӘРІБАЕВА,

Павлодар қаласындағы №24 орта мектептің

бастауыш мұғалімі:

- Бастауыш сыныпқа білім беріп жүргеніме қырық жылға жуық уақыт

болды. Алдымнан бірнеше буын шәкірт тәрбиеленіп шықты. Бірінші

сыныпқа келген оқушыларға бірден дыбыстардың сырын түсіндіремін.

Әсіресе, қазақ тілінің ерекшелігін білдіретін дыбыстарға жіті мән беремін.

Айталық, «н» мен «ң» дыбыстарының айырмашылығын түсіндіру үшін

бірнеше сөзді мысалға келтіре отырып, салыстыра түсіндіруге тырысамын.

Себебі әр сөздің қандай мағына беретінін білген бала дыбыстарды

да айыра алатын болады.

Бұрынғы мектеп бағдарламасында жатжазу, мазмұндама, шығарма,

қатемен жұмыс болатын. Олардың бағдарламадан алынып тасталуы

даярлануына зор мән берілуі

қажет. Айталық, бастауыш

сынып мұғалімдерін дайындайтын

Б.Ахметов атындағы

педагогикалық колледжге

тілінің мүкісі бар студенттерді

қабылдамаған жөн. Мектепте

қызмет етіп жүрген бастауыш

мұғалімдерінің біліктілігін арттыру

арқылы мәселенің шешімін

табуға болады. Баланың санасына

тілдік ерекшеліктерді

мектеп қабырғасында терең

сіңіру қажет деп білемін.

Назым НАСИКОВА, логопед:

беретін мұғалімдердің ықпалы зор. Тәжірибелі мұғалімдер

тіл сауаттылығына көбірек мән береді. Өкінішке қарай,

жас мамандар арасында «ң» дыбысын айта алмайтындар

кездесіп жатады. Өзі спецификалық дыбыстарды, әсіресе, «ң»

дыбысын дұрыс айта алмаса, алдына келген балаларға не

үйретпек? Сондықтан бастауыш мұғалімдері мен балабақша

тәрбиешілерінің тілі жатық болуы - балалардың сауатты

болуының кепілі.

білім сапасына кері әсер етті.

Сондықтан осы сараптамалық

жұмыстардың оқу бағдарламасына

қайта енгізілгені жөн.

Оқушыларым сауатты болып

шығуы үшін мен әлі де осы

әдістемені қолданып, сабақтан

тыс уақытта балаларға диктант

жазғызып, қатемен жұмыс жасатуға

тырысамын. Бұл балалардың білім

сапасын арттыра түседі. Өкінішке

қарай, «ң» дыбысын айта алмайтын

оқушылар кездесіп жатады.

«Алаңды» үйлестірген – Торғын ОРАЗАЛЫ.

Кітап – білім бұлағы!

ҚР Ақпарат және қоғамдық даму министрлігінің қолдауымен елімізде Отбасы күні қарсаңында

«Ауылыма - кітап» атты республикалық қайырымдылық акциясы бастау алды.

Акция шеңберінде 18 министрлік әр

облыстың кітапхана қоры жеткіліксіз ауыл

мектептеріне жаңа кітаптар сыйлауды

көздеп отыр. Игі шараның мақсаты ауыл

кітапханаларын жаңа кітап қорымен кеңейту

арқылы өскелең жас ұрпақтың жоғары

азаматтық және рухани–өнегелік бағдарын

қалыптастыру, оқу мәдениетін ілгерілету болып

табылады. Көзі қарақты оқырмандардың

көзайымына айналатын аталмыш акция

біздің өңірде де жалғасын тапты. Павлодар

облысының төтенше жағдайлар департаменті

«Рухани жаңғыру» жобалық кеңсесіне

200 дана жаңа кітапты салтанатты түрде

табыс етті.

- Барлық оқулықтар облыстың білім

басқармасымен бірлесе шалғай ауылдардағы

кітапханаларға таратылады. Кітаптардың

жанры әртүрлі. Ұлы тұлғаларымыздың шығармашылығымен

қатар танымдық оқулықтар да

бар. Кішкентай оқырмандарымызға арналған

ертегі, аңыздар да жеткілікті. Кітаптардың

сапасы да жоғары. Мысалы, «Алдар көсе»

ертегісі үш тілде басылған, - дейді өңірлік

«Рухани жаңғыру» бағдарламасын іске асыру

бөлімінің басшысы Нүрия Көбенова.

Кітап жинау және табыстау акциясы

республикалық деңгейде барлық елді мекендерде

20 қыркүйекке дейін жалғасады. Осы

аралықта ауыл кітапханаларына кітаптарды

жеткізу жұмыстары атқарылады.

Алтынбек ЕЛЕМЕСҰЛЫ.

SARYARQA SAMALY

Шағын аймақ

жәрмеңкесі

ТІРШІЛІК 2 қыркүйек, бейсенбі, 2021 жыл 17

ОҚЫС ОҚИҒА

Елді мекендерге

қауіп жоқ

Облысымыздың 60-тан астам тұрғыны «Business Ertis» бағдарламасының

аясында шағын индустриялық аймақтарда тегін жұмыс істеуге мүмкіндік

алды. Ендігі ретте жергілікті билік өндірістік орындарда дайындалған

өнімдерді саудаға шығаруда да қолдау көрсетпек.

Құндыз ҚАБЫЛДЕНОВА

Гүлназ Қадыр осыдан бірнеше

жыл бұрын «ҚазӨнер» жеке

кәсіпкерлігін ашып, былғарыдан

әмияндар тігу ісін бастады. Кейін

бизнес аясын кеңейтіп, ағаштан

сандықтар жасауға кірісті. Өткен

жылы аталмыш кәсіпкерлік облыс

орталығындағы шағын индустриялық

аймақтан орын алып, оны

өндірістік цехқа айналдырды.

- Жақында ғана кәсіп бастаған

тұрғындарға бірден аяққа нық

тұру қиын. Шикізат сатып алу,

құрал-жабдықтар жеткізу сынды

мәселелермен қатар, өндіріске

лайық ғимарат тауып, ай сайын

оның жалдау ақысын төлеудің

өзі ауыртпалық салады. Осы

орайда шағын индустриялық

аймақтардың ашылуы көптеген

кәсіпкердің жүгін жеңілдетті десе

болады. Біз тек коммуналдық

қызмет ақысын төлейміз. Ал

әмиян тігіп, сандық дайындайтын

ғимарат тегін беріліп отыр. Соның

есебінен кем дегенде 60-70 мың

теңге үнемдедік. Бұл қаражатты

бизнесті дамытуға бағыттаған

әлдеқайда дұрыс. Сонымен қатар,

осы индустриялық аймақтарда

дайындалған өнімдерді сатылымға

шығару мақсатында қолдау

көрсетудің алғашқы қадамдары

жасала бастады. Жәрмеңкеде

COVID-19

ПТР тапсыруға

міндеттелмейді

Осыдан бір ай бұрын

ҚР бас мемлекеттік

санитар дәрігері

коронавирусқа қарсы

вакциналау науқанына

байланысты қаулы

жариялаған болатын.

Құжатта бірқатар

ұйым қызметкерлеріне

міндетті вакцина

енгізілгені мәлім.

Оған сәйкес, мамандар екпенің

алғашқы компонентін 10 тамызға

дейін, ал екінші дозаны 1 қыркүйекке

дейін қабылдап үлгеруі тиіс

еді.

Аймағымызда аталған мерзімге

дейін екпенің екінші дозасын

қабылдап үлгермегендер

бар. 1 қыркүйекке дейін толық

вакциналанбаған адамдар жұмысқа

кірісе ала ма? Медициналық

анықтамасы бар адамдар ПТР-тест

тапсыруға міндеттеле ме?

Осы сауалдарға жауап алу

мақсатында облыстық санитарлық-эпидемиологиялық

бақылау

департаментіне хабарласқан болатынбыз.

Мекеменің баспасөз

қызметі вакцинаның екінші доза-

сын алып үлгермеген адамдар

жауапқа тартылмайтынын жеткізді.

Екпе алушыларға бірінші компонентті

алған кезде екінші дозаны

салдыру уақыты жазылған анықтама

беріледі. Мамандар сол

анықтаманы көрсету арқылы

жұмысқа кіре алады. ПТР-тест

тапсыруға міндеттелмейді. Ал

белгілі бір себептерге және денсаулығына

байланысты вакцина

тұрғындар өңірде өндірілетін

бірқатар тауар түрімен танысып,

қалағандарын сатып ала алады, -

дейді Г.Қадыр.

Облыстық кәсіпкерлік және

индустриялық-инновациялық даму

басқармасы «Манақбай» сауда

үйінде арнайы көрме ұйымдастырып,

аймақта шығарылатын өнімдерді

сатып алушылар назарына

ұсынды. Дидактикалық материалдар,

үйлену тойына қажетті тауарлар,

ұлттық киімдер, ағаштан

жасалған кәдесыйлар және тағы

басқалары саудаға қойылды.

Қала тұрғындары мен қонақтары

қолөнершілердің туындыларына

қызығушылық танытты. Осы іспетті

көрмелер алдағы уақытта да

жалғасын таппақ.

Айта кетейік, бүгінде облыс

аумағында 13 шағын индустриялық

аймақ бар. Мұнда 65 кәсіпкер

өз ісін дөңгелетіп отыр.

салдырмаған адамдар медициналық

анықтама арқылы жұмыс

істейді. Олар да ПТР-тест тапсыруға

міндетті емес.

Аймағымызда КВИ-ге қарсы

екпенің бірінші дозасын 270 мыңға

жуық адам салдырса, екінші

компонентті 223 мыңнан астам

адам алған.


Өткен демалыста «Сәтбаев су арнасы» республикалық

мемлекеттік кәсіпорнындағы №2 сорғы

станциясында өрт шыққан болатын. Салдарынан

сорғы станциясы 270 млн теңге шығынға ұшырап,

№2, №3, №4 және №5 сорғы станцияларының

жұмысы тоқтатылды.

Оқыс жағдайды тексеру

мақсатында арнайы комиссия

құрылған. Бұл туралы облыс

әкімінің бірінші орынбасары Олег

Крук әлеуметтік желідегі Instagram

парақшасында жариялады. Оның

айтуынша, Екібастұз қаласы әкімі

мен қалалық төтенше жағдайлар

басқармасының басшысымен

бірлесіп «Сәтбаев су арнасы»

республикалық мемлекеттік кәсіпорнындағы

№2 сорғы станциясы

толық тексерілген. Сорғы

станциясының негізгі электр

құрылғылары жанып кеткен.

Станцияны жедел іске қосу үшін

уақытша жүйе пайдаланылатын

болады.

«Қазіргі уақытта Екібастұз

қаласында төтенше жағдай

режимі жарияланды. Оқыс оқиғаның

мән-жайын тексеруде

арнайы комиссия құрылды. Оның

құрамына Сәтбаев су арнасының

өкілдері, төтенше жағдайлар

Облыстық орман шаруашылығы

және жануарлар дүниесі

аумақтық инспекциясының басшысы

Руслан Төлепбаев Өңірлік

коммуникациялар қызметінде

өткен брифинг барысында аңшылық

маусымы 4 қыркүйекте

басталып, 30 қарашаға дейін

жалғасатынын хабарлады. Бұған

дейін аң-құстарды аулауға

шыққан әуесқой және кәсіби

аңшылардың қасында міндетті

түрде қорықшы болуы тиіс еді.

Осы жылы енгізілген өзгерістерге

байланысты бұл талап алынып

тасталды.

- Облыс аумағында 38 аңшылық

шаруашылық бар. Соның

29-ында ғана қаз, үйрек, сібір

елігі, түлкі, қоян сынды аң-құстарды

атуға болады. Қалған

9 шаруашылық резервке алынғандықтан,

оның аумағында аңшылық

жасауға тыйым салынады.

Аң аулауға шыққан тұрғындардың

тиісті куәлігі, рұқсатқағаздары

мен жолдамасы болуы

қажет, - дейді Р.Төлепбаев.

департаментінің мамандары және

«Кегок» акционерлік қоғамы,

облыстық атомдық және энергетикалық

қадағалау департаментінің

мамандары кіреді, -

делінген ресми ақпаратта.

«Сәтбаев су арнасының»

бас инженері М.Эммерихтың

сөзінше, станцияны толық қалпына

келтіру жұмыстары екі

жарым аптаға созылмақ. Қаржыландыру

республикалық бюджеттен

жүргізіледі.

Олег Крук жергілікті тұрғындарға

алаңдаудың негізі жоғын,

елді мекендерге қауіп төнбейтінін

айтқан. Екібастұз су қоймасында

17 миллион текше метр

су бар, Екібастұз қаласында

су тұтынудың айлық нормасы

1,7 миллион текше метрді құрайды.

Қарағанды облысы үшін де

қауіп жоқ.

Өз тілшіміз.

Аңшылық

маусымы

басталады

ТӘРТІП

Облыс тұрғындары 4 қыркүйектен бастап аң-құс

аулауға шыға алады. Тек ол үшін тиісті куәлік,

рұқсатқағаздар мен жолдамасы болуы керек.

Әйтпегенде әкімшілік жауапкершілікке тартылып,

айыппұл төлеуі әбден мүмкін.

Жолдамаларды облыс орталығындағы

бірнеше ресми сату

нүктесінен алуға мүмкіндік бар.

Олардың бағасы әр түрлі. Мәселен,

сібір елігін атуға рұқсат

беретін бір жолдаманың бағасы

20-30 мың теңге болса, қаз,

үйрекке берілер жолдама 2-3 мың

теңге аралығында тұрады.

Аңшылар жоғарыда аталған

талаптарды сақтамаған жағдайда

ҚР Әкімшілік Кодексінің

382-бабы бойынша жауапқа

тартылуы мүмкін. Жеке тұлғаларға

5, орта бизнес нысандарына

25 айлық есептік көрсеткіш көлемінде

айыппұл қарастырылған.

Былтыр 420 тұрғын ережелерді

бұзып, 5 млн 700 мың теңге

айыппұл арқалады. Сондай-ақ,

қоршаған ортаға залал келтіргені

үшін жалпы сомасы 4 млн

теңге болатын өтемақы төледі.

Ал жыл басынан бері заңсыз

аңшылықпен айналысқан 45 адам

жауапкершілікке тартылды.


18 2 қыркүйек, бейсенбі, 2021 жыл ҒИБРАТ

SARYARQA SAMALY

Мұзафар ӘЛIМБАЙ, Қазақстанның Халық жазушысы

Уақыт ұлағатынан

уыз емген

Күнделiкке үңiлелiк (Соғыс басталудан бiр күн ғана бұрын жазылған екен). «Келешек үшiн, өмiр

үшiн күресуiм керек. Ол бөгеттi жеңуiм керек», – дедiм. «Жалғыз өзiң бе?» – дедi ойым. «Жалғыз емес,

өзiме өмiрлiк серiк болғандай жолдас табуым керек, ол серiгiм менiмен бiр мiнездес, бiр тiлектес

болуы керек. Ол серiгiм де менiмен бiрге келешек үшiн, бақытты өмiр үшiн күресуi керек». «Ондай

кiсiнi сен қайдан табасың?» дедi ойым. «Әлдеқашан табылған».

Жиырмадан жаңа ғана асқан

жас, балғын жiгiттiң осы бiр

сөздерi неше түрлi тебiренiстi

ойларға жетелейдi оқырманды.

Автор өршiл, романтик! Бұл –

бiр. Екiншiден, армандаған аруын

жаңадан тапқан ал бырт ғашықтың

аптап сезiмi. Үшiншiден, жас жiгiт

жалын атқан ой-сезiмiн өрнектеп

жеткiзуге икемдi. Тiптi төселген

қаламгерлердiң өз дерi де таба

бермес тәсiлдi тиiмдi пайдаланған.

Өзi мен ойының диалогына құрылған

сөйлемдер ұтымды, ықшам.

Ендi «Үш кездесу» атты

естелiктен бiрнеше сөйлем ғана

оқылық: «Иса Байзақов ауылдас

ақын болғанымен, дарын оны ел

маңына то қыратпады. Исаның елге

амандық бiле келуiнiң өзi үлкен

думанға ай налатын. Мөлдiреген ән,

төгiлген өлең, ойнақы актер Иса

жүрген жердiң думанға айналмас

шарасы бар ма?!

...Үш көргенiмнiң үшеуiнде де

Исекеңдi өнерге өнер қосқан

күйiн де кездестiрдiм».

Жаным-ау, мынау эстетикалық

талғамы елден озық дерлiк

сын шының бағамдауы тәрiздi

емес пе?! Өзгесiн былай қойған да,

«өнерге өнер қосқан күйiнде» деуi

шалқыған шабыт үстiнде тың өлеңжырдың

тууына куә болғандығын,

Исаның ақындық құдiретiн дөп

басып бейнелегендей...

Күнделiкке тағы да көз жүгiртелiк.

«...Омбыға келдiк. Кемеден түсiп,

Ертiстiң жағасында бiраз тұрдым.

Ойыма мына өлең келдi:

Шөбi шүйгiн, суы кәусар,

Иiсi жұпар, көңiлдi Ертiс.

Көк торғыны көздi тартар,

Көркейтiп тұр өмiрдi Ертiс!..»

Ауыз тұшитын-ақ жыр! Мұсахан

бiр туысына жазған хатында:

«Қазақтың «Көз шыққанның да

қайыры бар» дегенiндей, қуғынсүргiннiң

де пайдасы тиiп, қайыры

болған сияқты. Балалар ата-бабасы

ның жерiнде өсiп, тәрбие алатын

болды», – дептi Көкшетаудан

Павлодарға ерiксiз көшiп келгенiн

хабарлап.

Бұдан қасiретке қайыспас

қайрат иесiн көремiз. Бұл – бiр.

Екiн шiден, әрi халық фольклорына

жастайынан қанығып өскенiн де

бай қаймыз. Үшiншiден, әзiлқойқалжыңқой

екенi де аңғарылып тұр.

Сөзiң – өзiң. Әркiм өз сөзi

арқылы өз адамдық портретiн

жасайды. Жоғарыда келтiрiлген

мысалдардан тумасы ұстаз

боп жаратылған жанның бiз

талай-талай қырларын көрдiк...

Әмбебап!

Новатор педагог Михаил

Щетининнiң «Талант – это синтез

множества талантов. Значит,

задача развития одной способности

должна быть одновременно

и задачей развития «побочных»

способностей» дегенi бар едi.

«Ұстаз» атты Мұсахан Қанапияұлының

өмiрi мен қызметiне

ар налған ортақ-ұжымдық жинақты

оқығанда менiң ойыма әлгi па йым дау

оралды. Әмбебап дарын иесi

Мұсахан Қанапияұлының өмiрлiк

және ұстаздық ұлағатты жолы

өз әрiптесi жаңашыл Щетининнiң

жоғарыда келтiрiлген тұжырымтүйiнiн

iс жүзiнде нақты растап

бергендей әсерге бөлейдi.

«Ұстаз» атты ұлағатты бiртомдық –

педагогика ғылымы кандидаты

атағын алу үшiн бiр диссертация

қорғарлық дайын рухани

материал боларлықтай құнды

басылым. Немесе iзденген талантты

жазушының деректi бiр хикаят

жазуына толық мүмкiндiк тудыратын

өмiршең материал.

Бұл кiтап – бар болғаны 44 жыл

ғана жасаған жайсаң азаматтың

өмiр шежiресi iспеттi – ұжымдық

еңбек.

Жинаққа 25 автордың естелiктерi

мен Мұсахан Қанапияұлының өз

күнделiгi, хаттары және мақалаочерктерi

кiрген. Кiтапты шығар ған –

«Жiбек жолы» баспа үйi.

Сырлы, сипатты бiрнеше

штрихтар. Мәжит деген әскери

туысы, орыс қызына үйленген екен,

Мәскеуде тұрыпты. Өзi бейдауа

дертке ұшырап, төсекке байланып

Павлодарда жатқан Мұсахан:

«Соңындағы ұрпақтары ағайынтуыстан

алыс жүрсе, мүлдем

арамыз суып кете ме деп қорқам.

Елдi де, туыстарын да көрмегесiн,

бiлмегесiн мүлдем жат бауыр болып,

бөтен болып кетедi. Оның үстiне

балалары орысқа үйленсе, бiртебiрте

оларда қазақылық ештеңе

қалмайды ғой, фамилиясынан

басқа», – деп болашақтың қамын

ойлап, уайымдайды. Ұлтжандылығы

мен қаншылдығына, көрегендiгiне

куә ойлар!

Бұрынғы бастығын көрсе,

бұрылып кететiн бүгiнгi берекесiз

бизнесмендерге, лауазымдыларға

қарап, Мұсаханның iзеттiлiгiн ерiксiз

еске аласың. М.Қанапияұлы

он жылдай Көкшетау облыстық

оқу бөлiмiн басқарған тұстағы

Республиканың бiрiншi жетекшiсi

Жұмабай Шаяхметовтің зейнетке

шығып, ауру-сырқаулы кезiнде

Мұсахан Мәс кеуге әдейi iздеп

барып, сәлем берген, жабырқау

жанды жұбатқан.

Жас үйленген, жаңа отау

құрған Күләш пен Мұсахан Манара

деген жетiмек қызды қолында

тәрбиелеп, мектеп бiтiртiп, жеке

үйiн сатып, соның қаражатымен

жоғары оқу орнына аттандырған.

Кейiн өз қолдарынан ұзатқан.

Қайырымдылықтың өнегесi

осындай-ақ болар!

Курортқа кеткелi тұрған Мұсахан

шамаданын көтерiскен жүкшi

қа зақпен тiлдесiп қалады вокзал

басында. Ана кiсiнiң жасөспiрiм ұлы

науқас екен. Балаңды Алматыға

апарып емдет деп қалтасынан

қомақты сома ұсыныпты. Ауру

бала жазылады. Арада талай жыл

өт кенде баланың әкесi «Қарыз

мойнымда кете ме деп қорқып ем,

сiздердi әзер таптым» деп, Күләш

жеңгейге несиенi қайтарыпты...

Аңызға бергiсiз адамгершiлiк

нышаны осындай!

Өкiнiш үлкейтiп көрсетедi.

Өмiрден өте ерте көшкен

жанның жақ сылығын өсiре көргiң

келедi, көбiрек бiлгiң келедi...

Естелiк иелерiнiң бәрi де сол

риясыз сезiмге берiлгенi де рас

болар.

Алайда Мұсахан Қанапияұлы

көзi тiрiсiнiң өзiнде-ақ бiлiм дарлығымен

биiк беделдi иемденген,

мейiрбандығымен талайлардың

алғысына бөленген өз заманының

озық зиялысы атанып, ел көзiне

түскен жан екен. Маңайында ылғи

өнегелi, өрелi орта қалыптастырып,

соның орбитасына жүздегендердi,

мыңдағандарды тартып, қапысыз

тәлiмгер бола бiлу – қанаттылық,

құдiреттiлiк. Мұсахан жөнiнде

естелiк жазғандардың бәрi де

барды бардай шыншылдықпен

көрсет кендiктен шығар: нақты

бейненiң бiрегейлiгiн, әр

ауыздан айтса да, анық, айқын

суреттейдi, риясыз көрсетедi.

Мұсаханның жанасқан, аралас қан,

бiлiскен жандардың қасиеттiсiне

де, қасiреттiсiне де сергек

көңiл мен, сезiмталдықпен үңiлiп,

алғашқыларынан ғибрат алып,

екiншiлерiн қайырымдылықпен

жебеп, демегенiне куәлiк

етерлiк фактi лердi әр естелiктен

кездестiремiз.

Мұсаханнан әр жылдарда дәрiс

алған, тәрбие көрген шәкiрт тер

ғана емес, қызметтес мұғалiмдер

ғана емес, қарамағында қыз мет

атқарғандар ғана емес, араласқанқұраласқан

әрi өзiнен лауазымымансабы

жоғарылар да, облыс

ағартушылары да көп нәрсенi

сол кісіден үйренгені, iскерлiгiн

жетiлдiргені, бiлiм құштарлығына,

сан салалы бiлгiрлiгiне,

сыпайыгершiлiгiне, көптiң көңiлiнен

шыққыш жұғымдылығына қызыға

елiктегені, ел-жұртты бас қарудағы

естi же тек шiлiгiнен де тағылым-үлгi

алғаны естелiк авторлары куәлiгiнен

айқын көрiнедi. М.Қанапияұлының не

қарамағында қызмет атқарған, не

әрiптес болған белгiлi қайраткерлер

Бәйкен Әшiмов, Қажах мет Балахметов,

Жұмабай Ахметов, Василий

Щербинко, Қапан Қадыр жанұлы

немесе шәкiрттерi – бүгiнгi көрнектi

ақын, қоғам қайраткерi Кәкiмбек

Салықов, әйгiлi сәулетшi, әдебиетшi

Шот-Аман Уәлихан естелiктерi менiң

әлгi пiкiрiмдi түгелдей растайды...

Сырымбет орта мектебiнiң ұзақ

жылғы директоры М.Қанапияұлының

қолынан аттестат алған, кейiн бүкiл

республикаға танылған әдебиет,

өнер, қоғамдық сала кемелдiлерi

Айқын Нұрқатов, Нығмет Ғабдуллин,

Аманолла Рамазанов, Шәрбану

Сәдуақасова, Айша Бiр кенова,

Әбдiғали Кәрiмов, Сәрсен Бесбаев

есiмдерi көп жайды аң ғартса керек.

...Бұтақтарын жеке-жеке көрiп-ақ зәулiм бәйтеректiң бүкiл

бiтiмi жайында дұрыс пайым жасап, көркiн көз алдыңа елестетуге

әбден болады. Ақылман ұстаз, қамқор әке Мұсаханның

мұрагерлерi – алты қыз бен ұлы жайында да осыны айтуға

болады. Биыл «Ұрпақтар бiрлiгi мен сабақтастығы жылы» деп

жария лануына байланысты жас Қанапияновтардың

,,

әрқайсысының

қо ғам дағы өз көрнектi орны барын, елге сыйлы екендiктерiн

баса айтып, өзгелерге үлгi-өнеге ретiнде ұсыну орынды...

Шәкiрттер келбетiнен ұстаз бейнесiн

тану қиын ба?!

Абылай ханның Сұлтанбет деген

ағасынан тараған төрелер әулетiнiң

түлегi – өз ата-тегi үшiн талай

таяқ жеп, Совет өкiметi тарапынан

қуғын-сүргiнге ұшыраған

Мұсахан бәрiбiр өмiрден өз үлесiн

күреспен ала бiлген: бар-жоғы

5-6 жыл орта мектеп директоры

болып өзгелерге өнеге көрсеткен,

iскерлiгiмен, ұйымдастырғыш қабiлетiмен,

бiлiмдарлығымен танылған

ол бiрден облыстық оқу бөлiмiне

ж оғ ар ы л а у ы - сирек кездесер

оқиға, сирек мерей!

Оның азаматтық бақытының

қомақтысы – өзiне сай тектi

тұқым нан адал жар, ақылды

серiк, жан жолдас табуы, алты

перзент көруi!

Мұсахан өз күнделiгiнде балауса

балғын қыз Күләшқа деген құш тарлы

ғашықтығын айтқанда, өзге түгiл,

өзiнен ұялғандай мүләйiм, пәк

ишарамен ғана сездiредi оқырманға.

Бүкiл жұрт алдында беделдi

күйеуiнiң, жақсы жардың, кiсiлiктi

жұбайдың көзi тiрiсiнде қасында,

ығында сып-сыпайы сүйкiмдi сыңар

көрiнiп жүре беру – әйелге оңайдың

оңайы.

Ал басына алапаттай ауыртпалық

түсiп, жиырма жылдай отасқан

аяулы да ақылды сүйiктi қосағынан

ерте соқтыққан сұм ажалдың

қырсығынан оқыста айырылып,

шиеттей-шиеттей үйелмелi-сүйелмелi

(4 пен 17 жас аралығындағы)

алты баламен аңырап қалса да,

қайыспай, қайрат-қажыр тауып,

берiктiк таныту, дұрыс жолдан

айнымау, алыстағы арман тауына

табандылықпен аттау – нағыз әйел

адам үшiн асылдың нарлығы.

Асыл ана, ана-ұстаз Күләш жар

қоса ғы армандағанындай деңгейде

ұл-қыздарын даңқты тәлiмгер

Мұ саханның дәстүрiн абыройлы

жалғастыра санатқа қосқанының

өзi – салтанат, ғанибет, бақыт!

Күләш жеңгейдiң кiсiлiгiнiң жемiсiне

қарап-ақ осылай бағамдау –

шынайы әдiлдiк. Жас кезiмде кiмнен

оқығанымды ұмытыппын, әйтеуiр

өткен замандар ақылмандарының

бiрiнiң: «Таланттылардың бәрi –

тамаша да адал махаббаттың

төлдерi» деген даналығы есiмде.

Бұтақтарын жеке-жеке көрiп-ақ

зәулiм бәйтеректiң бүкiл бiтiмi

жайында дұрыс пайым жасап,

көркiн көз алдыңа елестетуге әбден

болады. Ақылман ұстаз, қамқор

әке Мұсаханның мұрагерлерi –

алты қыз бен ұлы жайында да

осыны айтуға болады.

Биыл «Ұрпақтар бiрлiгi

мен сабақтастығы жылы» деп

жария лануына байланысты жас

Қанапияновтардың әрқайсысының

қо ғам дағы өз көрнектi орны барын,

елге сыйлы екендiктерiн баса

айтып, өзгелерге үлгi-өнеге ретiнде

ұсыну орынды. Бiрi дәрiгер, бiрi

инженер, бiрi қоғам қайраткерi,

бiрi сазгер, бiрi бизнесмен, бiрi

ақын... Ортаншы ұлы Бақытжан

Қанапиянов – поэзиясы көптеген

тiлге аударылған әйгiлi, патриот

ақын!

«Ұстаз» атты бiртомдықты

оқыған адамдар арасынан кезiнде

Мұ саханды бiлген, iстес болған,

тәрбиесiн алған жандар әмбебап

ұстаз, елжанды ерен азамат жайында

мен де өз естелiгiмдi жазайыншы

деп құлшынушылар табылуы әбден

ықтимал. Ендеше, «Ұстаз» кiтабының

2-томын оқырмандарға ұсынуды

ойластырған жөн.

Ғибраты қымбат кiтап – көптiң

игiлiгi, жас ұрпақтың темiрқазығы.

Ой-толғанысымды өлеңмен түйгендi

дұрыс санадым.

Мұсахан – әмбебабы

заманының,

Кiшiлер мақтан тұтқан

ағалығын.

Ол – ұстаз. Ол – бiлiмдар.

Ол – қайраткер.

Халқы да қастерлеген

адал ұлын.

5 сәуір, 1999 ж.

SARYARQA SAMALY

МӘСЕЛЕ 2 қыркүйек, бейсенбі, 2021 жыл 19

«ҚАЗПОШТА» АҚ ОБЛЫСТЫҚ ФИЛИАЛЫ БАСШЫЛЫҒЫНЫҢ НАЗАРЫНА!

«Газет уақытылы

келмейді...»

Жақында бір топ

оқырман облыстық

«Saryarqa samaly»

газетінің жаңа

нөмірлері уақытылы

келмейтінін

айтып, базынасын

білдірді. Редакцияға

хабарласқан

тұрғындардың

сөзінше, ауылдардағы

«Қазпошта»

бөлімшелері

мерзімді басылымды

оқырман қолына дер

кезінде жеткізуге

асықпайды. Тіпті,

облыс орталығындағы

кейбір пошта

қызметкерлерінің

өзі жұмасына 3 рет

шығатын газетті жиыптеріп,

аптасына бір

рет қана тарататын

көрінеді.

Құндыз ҚАБЫЛДЕНОВА

Белгілі ақын, журналист, Павлодар

қаласының Құрметті азаматы

Шолпан Байғалы - газетіміздің

тұрақты оқырмандарының бірі.

Жыл сайын баспасөзге жазылу

науқаны барысында алғашқылардың

бірі болып облыстық «Saryarqa

samaly» газетінің сейсенбі, бейсенбі

және сенбілік нөмірлеріне жазылуды

дәстүрге айналдырған. Бірақ үш

нөмір пошта жәшігіне аптасына

тек бір рет келіп түседі дейді.

- «Saryarqa samaly» - бір

кездері өзім еңбек еткен қара

шаңырақ, аймақтың басты басылымы.

«Қызыл ту» уақытынан бері

үзбей оқимын десе де болады.

Ақпараттық хабарлармен қатар,

рухани, тәрбиелік, әлеуметтік

және экономикалық бағыттардағы

сараптамалық мақалалар көп.

Сонымен қатар, «Звезда Прииртышья»

газетін алып, орыс тілді

басылымның жаңалықтарынан

хабардар боламын. Бұрындары

«Найзатас», «Ақбеттау» журналдарын

алатын едім. Алайда «Қазпошта»

жұмысы жүйелі болмаған соң бұл

әдеби басылымдардан көз жазып

қалдым. Қазір «Үркер» журналы өте

сирек келетін болды. Аптасына үш

мәрте шығатын облыстық газеттер

де қолға уақытылы тимейді. Газет

тарататын мамандар аптасына бір-ақ

рет үш нөмірді қатар әкеледі. Бұл

мәселені «Қазпошта» АҚ облыстық

филиалы басшылығына талай рет

айттым. Біресе қызметкерлердің

ауырып қалғанын, біресе басқа

жағдайды алға тартып, түрлі сылтау

айтады. Павлодар қаласының қақ

ортасында тұрып, өңірде жарыққа

шығатын басылымдарды ала

алмай жүрген тұста ауылдағы

ағайынның жағдайын елестету тіпті

қиын. «Қазпоштаның» кесірінен

ақпарат ағынынан қалыс қалып

қоятын болдық, - дейді ардагер

журналист.

Мұндай мәселе облыс орталығының

іргесінде орналасқан

Кенжекөл ауылының тұрғындарын да

мазалап отыр. Жасы тоқсанға таяп

қалған ақсақал Темірбекалтай

Тілеубеков газеттің пошта

бөлімшесіне кеш түсетінін айтып,

редакциямызға арнайы хабарласты.

- Қазір интернет дамып жатыр

дегенмен, газеттің орнын ештеңе

баса алмайды. Басылымдағы мәнді,

мағыналы, ой салатын дүниелер –

бағалай білгенге рухани азық,

қайталанбас құндылық. Сол

себепті жылдар бойы облыстық

«Saryarqa samaly» газетінің тұрақты

оқырманымын. Бір әттеген-айы,

аймақтың ата басылымы пошта

бөлімшесіне кеш келеді. Үнемі

телефон шалып, бейсенбілік нөмірдің

жеткен-жетпегенін біліп отырамын.

Оған қоса, сондағы қызметкерлер

«Газетті пошта бөлімшесінен алып

кетіңіз» дейді. Бұл жағдай соңғы

5-6 жыл көлемінде жалғасуда.

Тым құрығанда мен сияқты

зейнеткерлердің үйіне әкеліп

беруге болмас па?! Жасым 86-да

болғанына қарамастан, пошта

бөлімшесіне өзім барамын. Осындай

кем-кетіктің шетін шығара бастасаң

болғаны, қызметкерлер өз уәжін

айтады. Олардың сөзінше, айлығы

бар-жоғы – 35 мың теңге. Мұндай

мардымсыз жалақыға кім жұмыс

істеп, сапалы қызмет көрсетсін?..

«Қазпошта» басшылығы осы

мәселені назарға алып, қысқа

мерзімде реттесе екен дейміз.

Редакция газет таратуға жауапты

мекемені қамшылап, оқырманның

мүддесін қорғап, басылымның

уақытылы жеткізілуін талап

етуі дұрыс, - дейді ақсақал.

Редакциямызға WhatsApp

арқылы өкпе-назын жеткізген

Баянауыл ауылының тұрғыны,

зейнеткер Балжан

Райымқұлова облыстық

газеттің аудан орталығына

апта салып бір-ақ жететінін

айтты.

- Аймақтағы басты жаңалықтардан,

оқиғалардан

хабардар болу үшін облыстық

«Saryarqa samaly» газетіне

жазылған едік. Мерзімді

басылымға жазылған соң

оны уақытылы алып, оқуды

қалаймыз. Бірақ Баянауыл

ауданында газет тарату ісі

тым кенже қалып жатыр.

Мысалы, «Saryarqa samaly»

газетінің 17, 19 және 21

тамызда жарық көрген

нөмірлері қолымызға тек

24 тамыз күні тиді. Яғни,

арада бір апта уақыт өтті. Кейде

одан да кеш келеді. Бұл – жақында

ғана туындаған мәселе емес.

Жылдар бойы жалғасып келе

жатқан жайсыздық. Осыған нүкте

қойылып, басылымның әр нөмірін

сол күні оқитын жағдай жасалса

екен дейміз, - дейді оқырман.

Бұл мәселе аудандық газеттердегі

әріптестерімізді де алаңдатып

отыр. Айталық, Ертіс аудандық

«Ертіс нұры», «Иртыш» газеттерінің

директоры (редакторы)

Алтынай Демесінова пошта қызметі

көңіл көншітпейтінін айтады.

- Ауылдарға пошта бір апта

кешігіп жетеді. Оның ішінде

республикалық, облыстық басылымдар,

біздің аудандық газеттер

бар. Басылымдар оқырманға

уақытылы жетпеген соң тұрғындар

да баспасөзге жазылуға құлықсыз.

Мерзімді баспасөздің маңыздылығы

уақытылы ақпарат таратуында емес

пе?! Өкінішке қарай, бұл ретте

пошта қызметінде олқылық көп.

Баспасөздің беделін арттыру үшін

оны оқырманға жедел жеткізу

керек, - дейді А.Демесінова.

Осы орайда пошта қызметкерлерін

де сөзге тарттық. Байқағанымыздай,

ауылдық жерлерге

газет-журналдардың кешігіп жетуі

көп жағдайда «Қазпоштаның»

аудандық, қалалық филиалдарының

жұмысына тіреліп тұр.

Мәселен, Ақсу қаласына қарасты

Евгеньевка ауылындағы пошта

қызметкері Камила Исақова

мерзімді басылымдар елді мекенге

бір күн кешігіп келетінін айтты.

- Облыстық «Saryarqa samaly»

газетін ауылымыздың 31 тұрғыны

жаздырып алады. Газет таратуға

жауапты маман басылым қолымызға

тиген күні оны үй-үйге апарады.

Атап айтқанда, сейсенбілік

нөмір сәрсенбі күні, бейсенбілік

шығарылым жұмада, сенбі күні

жарыққа шыққан нөмір дүйсенбі

күні таратылады. Себебі Ақсу

қаласынан облыстық газет дәл

осы күндері ғана жеткізіледі, -

дейді К.Исақова.

Бұл ретте оқырмандардың

басым бөлігі «Қазпошта» әу бастағы

негізгі міндетін ұмыт қалдырғанға

ұқсайды деп пайымдайды. Қай

заманда да поштаның басты жұмысы

мерзімді баспасөзді уақытылы

таратып, ақпараттық қамтамасыз

етуге баса мән беру болатын-ды.

Бірақ соңғы уақытта бұл бағыттан

жаңылысып, ақылы қызметтерге

көбірек көңіл бөлетінге ұқсайды.

- Бұрындары облыстық газеттің

аптасына бес нөмірі жарық көретін

еді. Сол тұста газеттің нөмірлері

бума-бума боп қатталып, аптасына

бір рет қана келеді дегенді

ести қойған жоқпыз. Қазіргідей

шағымдар жиі түспейтін. Ал

қазіргі байланыс дамыған уақытта

поштаның ауыл-ауылдарға, облыс

орталығындағы үйлер мен мекемелерге

дер кезінде жетпеуі -

қисынға келмейтін дүние. Пошта

қызметкерлері төлемдерді қабылдап,

сәлемдемелерді, хат-хабарларды

жолдап, жеткізу қызметі үшін ақы

алуға әбден «еті үйреніп», баса

назар аударатын көрінеді. Газетті

тарату ісін ысырып қойып, екінші

кезекке итереді. Себебі төленген

әр түбіртек, жіберген әр хат үшін

комиссиялық төлем қабылдайды.

Бұл ретте «Қазпошта» басшылығына

газетті үйге дейін жеткізу қызметі

үшін оқырман қауымның да ақы

төлейтінін еске салғым келеді.

Газет-журнал таратуға жауапты

мекеме редакциялармен бір

қатарда еңбек етіп, мемлекеттік

саясат пен ұлттық идеологияның

жаршысы болуы тиіс. Өкінішке

қарай, іс жүзінде жағдай мүлде

басқа, - дейді ардагер журналист

Шолпан Байғалы.

Иә, әр оқырман «Saryarqa

samaly» газетіне жазылғаны үшін

төлейтін ақының жартысынан

астамын «Қазпошта» «сыпырып»

алады. Өңірдегі жалғыз таратушы

болғандықтан, монополистік

үстемдігін пайдаланып, жеткізу

қызметі үшін қомақты ақы белгілейді.

Ал сол қызметтің сапасы ақының

көлемі сияқты жоғары болмай

тұрғаны өкінішті. Мекеме басшылығы

мәселені тереңінен түсініп,

тұрғындардың сын-ескертпесінен

сабақ алып, кемшіліктерді жояр

деген үміттеміз. Оқырман алдында

сенің де жауапкершілігің бар,

«Қазпошта»! Осыны әсте естен

шығаруға болмайды! Газет

жарық көргеннен кейін уақытылы

оқырман қолына тиюі тиіс. Олай

болмаған жағдайда 8-777-935-

39-38 «WhatsApp» нөміріне шағым

қалдырып, 8 (7182) 66-15-41 нөміріне

хабарласуларыңызға болады. Әр

тұрғынның хабары жеке қаралып,

пошта бөлімшелерімен тиісті

жұмыстар жүргізіледі.

20

2 қыркүйек, бейсенбі, 2021 жыл МЕДИА

SARYARQA SAMALY

БАЯНАУЫЛ АУДАНДЫҚ «БАЯНТАУ» ГАЗЕТІНЕ – 90 ЖЫЛ

«Жинақтаған шежірелі жылдарды...»

Биыл Баянауыл аудандық қоғамдық-саяси «Баянтау» газетінің алғашқы нөмірі

жарық көргеніне 90 жыл толмақ. 1931 жылғы 4 қыркүйектен Баянауыл аудандық

партия, кеңес комитеті мен кәсіподақ бюросының тілі – «Ленин туы» газеті

жарық көре бастады. Ауданда газет шығару ісі қалай ұйымдастырылды? Осы

сауал төңірегінде сөз қозғасақ. Ол үшін, әрине, ескі күндерден сыр шертетін

ескірмес естеліктерге жүгінеміз.

Алдымен, Солтүстік Қазақстан

облыстық «Солтүстік Қазақстан»

газетінің 2002 жылғы 14 мамырда

шыққан 41-ші санында «Ленин

туы» газетінің алғашқы редакторы,

қазақ-совет әдебиетінің

негізін қалаушылардың бірі Ғалым

Малдыбаевтың 100 жылдығына орай

«Ақын өмірін жалғайды жырлары»

мақаласына назар аударайық.

Мақала авторы – қаламгердің

ұлы, Алматы қаласында тұратын

журналист Шашубай Малдыбаев.

Сол мақаланы оқығанда

Ғалым Малдыбаевтың өңір-өңірді

аралап, газет ашу ісімен белсенді

айналысқанын білдік және «Ленин

туы» газеті жайлы тың деректерге

қанықтық.

Баянауыл ауданындағы еңбегі

жайлы ақын былай деп жазады:

«Бүгін жүрмін Арқадағы

Баянда,

Деген оймен газетті мол

жаям ба?

«Ленин туы» жас газетін

шығарып,

Сұлу таулар, мен де жүрмін

саяңда...».

Өлең 1931 жылы араб қарпімен

жазылған екен. Кейіннен автор

кирилл қарпімен қайта көшіріп,

жазыпты. Бұл өлең «Ленин туы»

газетінің 1931 жылғы сандарының

бірінде басылған көрінеді. Бұл

туралы бізге Шашубай Ғалымұлы

баяндады. Өлеңнің қолжазбасы

ағаның жеке архивінде әлі күнге

дейін сақталған. Ол кісі «Баянтау»

газетінің мұрағатына ескі парақтың

көшірмесін естелік ретінде сыйға

тартты.

Ғалым Малдыбаевтың

Баянауылдағы еңбек жолына

тереңірек үңілу және тұңғыш газет

жайына қанығу үшін Қазақстанның

Халық жазушысы Дихан Әбілевтің

1997 жылы Алматыдағы «Жазушы»

баспасынан шыққан «Өткен күнде

белгі бар» кітабындағы «Зергер»

естелігіне көз жүгіртейік:

«Өлкелік партия комитетінің

шешімі бойынша Баянауылда

«Ленин туы» атты тұңғыш газет

шығатын боп жатқан қуанышты

кез. 1931 жылдың күзі. Редактор

болып Ғалым Малдыбаев келді.

Интернатты мектепте (Жүсіпбек

Аймауытов ұйымдастырған «Мәдени

кіндік» ауылында – Е.Қ.) үш жыл

бойына директор болып істеп

келе жатқан мені аудандық партия

комитеті Ғалым редактор болып

келерден бір ай бұрын осы «Ленин

туы» газетінің әрі орынбасары, әрі

жауапты хатшысы еткен. Шығаратын

газетіміздің дайындық жұмысына

партия, совет орындары боп, біз

боп кірісіп, енді тек газетіміздің бір

нөмірін шығаруға қызу әзірленіп

жатқанбыз.

Мен, ...тәжірибелі журналист

Ғалымның редактор болып келгені

«жаңа шығатын жас газетіміздің

болашағын Құдайдың жарылқағаны»

деп қуандым. ...Азаматтықта да,

ақындықта да, журналистікте де,

қызметте де өнегелі ағамен істес

болуымның сәті басталып кеп берді.

1931 жылдың қыркүйегінде газетіміз–

«Ленин туының» алғашқы нөмірін

шығарып, қуанышқа бөлендік. Сөйтіп

«алғашқы сең» қозғалды», - деп

жазыпты Дихан баба.

Баянауылдағы алғашқы газеттің

қалай ашылғанын, газетте 1933

жылдан жұмыс жасаған журналист,

кейінгі бас редактор Хасанат

Ысқақов былайша еске алады: «1930

жылдың жаз айларының бірі. Мен

жазғы каникулымды пайдаланып,

Павлодар қаласындағы баспаханада

уақытша корректор болып

істеп жүрдім. Баспахананың директоры,

бухгалтері және екі корректор

ауыздағы үлкен бөлмеде отыратынбыз.

Есіктен ентелей басып,

ішке кіріп келген сұңғақ бойлы,

денелі орыс жігіті кеңседегілермен

амандасқаннан кейін менің жаныма

келіп, газеттің заголовкасын жазып

бер деген ниет білдірді.

– Көрсетіңіз, - дедім мен.

Ол қалтасынан бір парақ қағазды

жұлып алды да, менің қолыма

берді. Онда латын әріптерімен

«Ленин туы» деген бір ғана сөз

жазылыпты...

– Бұл қай жерден шығарылатын

газет?

– Баянауылдан.

Туған жер ыстық болады ғой.

Баянауыл дегеннен кейін жүрегім

онан сайын жылып кетті.

«...Жазамын, ертең осы уақытта

келіңіз», - деп жауап қайтардым.

Келесі күні уәделі уақытта

келген жаңағы адамға қалың

қағазға тушьпен, латын әрпімен

«Ленин туы» деп жазылған заголовканы

ұстата бердім. Жазғаным

заказ берушінің көңіліне ұнағанын

сезгенде, мен де қуанып кеттім.

Таныса келе, бұл адам Баянауылда

ұйымдастырылатын болашақ

баспахананың директоры Григорьев

жолдас екен. Міне, осы кезден

бастап Баянауылда аудандық газетті

шығаруға қызу әзірлік басталды...»

(«Жеңіс» газеті, «Биік белес», 1976

жыл, 31 тамыз).

Тағы бір тарихи оқиға –

аудандық газет өз жұмысын

Мәшһүр Жүсіп Көпейұлының ақ

жол тілеуімен бастағандығы. Бұның

анық-қанығын білу үшін тағы да

естеліктерге жүгінеміз. Бұл тұста

да Дихан Әбілев жазбаларына зер

салсақ. Жазушының 1981 жылы

Алматыдағы «Жалын» баспасынан

шыққан «Ой толғауы» кітабындағы

«Мәшһүр Жүсіп» естелігі шертер

сырға үңілсек:

«1931 жылдың декабрь айының

аяқ шені. Редакциямыз Баянның

шағын қаласында, бес-алты бөлмелі

«Қара ала әйнекті үй» аталған

Сорокин деген бай казак-орыстың

еңселі үйі. Редакцияда небары үш-ақ

адамбыз: Ғалым, мен, үшіншіміз –

Семей педтехникумының бұрынғы

оқушысы Рахыш Хайруллин.

Ғалым таңертең поштаға соғатын

әдетімен бүгін де жұмыс басталғасын

келді. Екі құлағы ұшатын қызыл

сұңқардың қанатындай артына

қайыра киген қызыл плюш тысты

түлкі тымағының қарын шала-пұла

сілкіп, бүрмелі қара тонының

түймесін дереу ағытып, костюмінің

төсқалтасынан бір ашық хатты

алып, түрегеп тұрған күйі оқи

бастады.

«Ғалым! Сен қызмет істеп жатқан

Баянаула ауданында Мәшһүр Жүсіп

қайтыс болыпты. Ел іші «Мәшекең

сөзі – тәбәрік» деп таратып әкетіп

жүрмесін. Сен сол Мәшекеңнің

қолжазбаларын тез алып, маған

жібер! Кітап етіп басып шығаруға

әзірлейік. Ғабит Мүсірепов».

...Өткен күзде Баянда, Сағынай

ұстаның үйінде Мәшһүрге сәлем

беріп, бір кеш бойы әңгімесін

тыңдағанын, жарықтықтың нағыз

шежіре, нағыз ғұлама, нағыз ақкөңіл

әулие адам екенін айтты.

– Аз өмірімде, - деді Ғалым, –

Қазақстанның мен қызмет етпеген,

мен болмаған облыс-аудандары

кемде-кем. Солардың бірде-бірінде

Мәшекеңдей адамды кездестірген

емеспін. Жарықтық, өзі сонда

(Сағынайдыкінде) айтып отырған

жетпіс үшінде қайтыс болыпты»,

- деді Ғалым...».

Бұл естеліктерде Мәшһүр Жүсіп

Көпейұлының газетке анық бата

бергені туралы айтылмайды. Бірақ,

тілектес болғаны анық. Біздің түйсік

солай дейді. Олай деуімізге бір

себеп: (2013 жылы Павлодар

қаласындағы «ЭКО» баспасынан

шыққан М.Ж.Көпеевтің 20 томдық

шығармалар жинағындағы) «Айқап»

туралы» деген өлеңі. 1915 жылы

жазылған өлеңде Мәшекең: «...Мен

әуелден жаздырдым өз атыма», -

дейді. Демек, Мәшһүр ата Тройцк

қаласынан шығатын журналды

жаздырып алып отырған. Олай

болса, туған жеріне ұйымдастырылған

газет жайынан хабарсыз болуы

мүмкін емес.

Аудандық газеттің жарық

көруінің алғашқы жылдарында газет

бетінде колхоздарды ұйымдастыру,

шаруашылық жағынан нығайту,

колхозшыларды әлді, ауқатты ету

жөніндегі Коммунистік партия алға

қойған міндеттерді жүзеге асыру

жолындағы үгіт-насихат жұмыстары

кеңінен өрістетілді. Ауыл-селодағы

мәдени өмір, мектеп тұрмысы,

жас жеткіншектерді тәрбиелеу

ісі, әйелдер арасындағы жұмыс,

әскери-патриоттық бағыттағы материалдар

газет бетінен кеңінен

орын алды. Ауыл-селодағы партия

ұйымдарының, ауылдық, селолық

советтердің жұмысы жөніндегі

мақалалар мен хабарлар жиі

жарияланып тұрыпты.

Газет еңбек озаттарын дәріптеп,

олардың іс-тәжірибесін

тарата отырып, жатыпішер

жалқауларға, бюрократтарға,

мемлекет мүлкін талантаражға

салушыларға қарсы

аяусыз күрес жүргізіп, халық

алдында әшкерелеп отырды.

Ғалым Малдыбаевтан

кейін газет редакторы Жамақ

Уәлиев болды, ол редактор

болып 1932-1936 жылдары

қызмет етті. Ал, 1937-1938

жылдары – Сары Мыңбаев,

1939 жылы Хасанат Ысқақов

редактор болды. Сұрапыл

соғыс жылдарында газетті

Смағұл Торғаев (1939 жылдың

қыркүйегінен – 1945 жылға

дейін) басқарды. Одан кейін

Шәкір Омарбеков (1945

жылдың 8 қыркүйегінен –

1946 жылға дейін), Елубай

Сағынаев (1946 жылдың 12

сәуірінен – 1951 жылға дейін),

Қияш Төлеуов (1952 жылы),

Балтабай Сейсенбеков (1952 жылдан

1955 жылдың тамызына дейін),

Рафағат Сыздықов (екі рет: 1955

жылдың қыркүйегінен 1960 жылға

дейін және 1963 жылдан 1972 жылдың

наурызына дейін), Хәкім Бөпеғалиев

(1961 жылдың 13 қыркүйегінен

1962 жылға дейін), Төлеутай

Құлмағамбетов (1962 жылдың

8 мамырынан – ...), Шакрат Шалбаев

(1972 жылдың қыркүйегінен 2014

жылдың қарашасына дейін), Рауан

Жантелиев (2015 жылдың қаңтарқыркүйек

айларында), Айдана

Айтуғанова (2015 жылдың

қарашасынан 2018 жылдың қазанына

дейін) аудандық газетке редактор

болды.

Басылымда әр жылдары Дихан

Әбілев, Қайыржан Темірбеков, Бөкен

Әбілқасов, Сабық Боранбаев,

Төлеген Мұқаев, Сүлеймен Баязитов,

Амангелді Қаңтарбаев, Жеңіс Манабаев,

Жанат Тұрғанбекұлы, Қырықбай

Алдабергенов секілді өңірге белгілі

қаламгерлер қызмет етті. Белгілі

қаламгер Зейтін Ақышев аудандық

газетпен тығыз шығармашылық

байланыста болды. 1934-1935

жылдары аудандық газет редакциясы

жанынан ұйымдастырылған

әдебиет үйірмесіне жетекшілік етті.

Ұлы Отан соғысының ауыр

жылдарында аудандық газет, оның

тілшілері мен авторлар коллективі

«Барлығы майдан үшін! Жауды жеңу

үшін!» ұранымен жұмыс жасады.

Тылдағы еңбеккерлердің күш-жігерін

шыңдап, жауды талқандауға,

майданға көмекті күшейтуге

шақырды. Соғыс кезінде аудан

еңбекшілері тарапынан жүзеге

асырылған көптеген отаншылдық

істер мен бастамалардың барлығы

газет арқылы бұқараға таратылып

отырды. Газет журналистері де

қаламын қаруға айырбастап,

майдан даласына аттанды. Олардың

қатарында: Дихан Әбілев, Елубай

Сағынаев, Ақмұқан Сыздықбаев,

Бөкен Әбілқасов, Жұмабек Уәлиұлы

және т.б. бар.

Жаңа ғасырдың басында

«Баянтау» газеті екі жылдан аса

уақыт – 1999 жылдың 8 мамырынан

2002 жылдың қаңтарына дейін

Павлодар облыстық «Сарыарқа

самалы» газетінің «Баянауыл ауданына

арналған қосымшасы» болып

шығып тұрды. Сол уақытта «Сарыарқа

самалының» бас редакторы Мұхит

Омаров болды. Қосымшаға Баянауыл

ауданының әкімдігі құрылтайшылық

етті. Ал, қосымшаны жүргізуге

Шакрат Шалбай жауапты болды.

Қосымшаның соңғы саны 2001

жылдың 25 желтоқсанында жарияланыпты.

Осы уақыт ішінде айына

екі рет жарық көрген қосымшаның

44 нөмірі оқырманмен қауышқан

екен. Қосымшада «Кәсіпкерлер

сөйлейді», «Маманның кеңесі»,

«Айтайын дегенім...», «Баянауыл

азаматтары», «Біздің сұхбат»,

«Шипагер», «Редакцияға хат»,

«Ел аузынан», «Имандылық»,

«Ғибратты ғұмыр», «Алаңдатарлық

жағдай», «Спорт» және «Майқайың

кентінде», «Аудан әкімшілігінде»,

«Сот залынан», «Ауыл – 2001»,

«Жеңістің 55 жылдығы қарсаңында»

айдарлары тұрақты жүргізілді.

Сонымен бірге, әр нөмірдің бірінші

бетінде «Баянаула табиғатының

көріністері» айдарымен фотоэтюд

беріліп отырды.

Қосымшада «Сарыарқа

самалының» тілшілері Өскенбай

Тастемханов, Төлеубек Қоңыр, Асыл

Әбіш және «Баянтаудың» тілшілері

Руслан Әбілдин, Хабдыжәлел

Мағзұмов, Мұхит Жақсылықұлы,

Әділ Бүркітұлы, Бақытжан Масығапов,

Торғын Жұмабаева, ардагер тілші

Жұмат Алтаев, сонымен бірге

өлкетанушы Өкпенің Кәрімтайы,

жазушы Тілеубек Ғалымов тұрақты

қалам тербеп тұрыпты.

2002 жылдың 4 қаңтарынан

аудандық газет жаңа ғасырда жаңаша

түрленіп, қосымша емес, дербес

газет ретінде айына 4 рет шыға

бастады. Сол уақыттан бері газет

аудан айнасына айналып үлгерді,

жарқ еткен жақсылыққа жаршы, мүлт

кеткен жамандыққа қамшы болып

келеді. «Ой қозғайтын ақылдың жері,

сөз қозғайтын ақынның жері...» –

Баянауылдың тоқсан жылдық тарихы

бар аудандық басылымы уақытпен

бірге тыныстап, заман көшіне ілесті.

Қазіргі уақытта басылымның жас

ұжымы: тілшілер – Әлия Таукенова,

Мұсабек Сейсенбекұлы, Жұлдыз

Қатай, Жанасыл Серікбол, жастар

іс-тәжірибесі бойынша Азира

Қуатжанқызы, дизайнер Ерболат

Сексенбаев және штаттан тыс

тілшілер Бағзат Әбденова мен

Бақберген Дариғаұлы аудан халқына

қалтқысыз қызмет қылуда.

Еламан ҚАБДІЛӘШІМ,

«Баянтау» газетінің

редакторы.

SARYARQA SAMALY

ӘЛЕУМЕТ 2 қыркүйек, бейсенбі, 2021 жыл 21

БЕЛЕС

Талғампаз Төлеген

Уақыт зырылдауық екен. Олай

дейтінім, мен қара шаңырақ –

облыстық «Сарыарқа самалы»

газетіне жұмысқа келген шақта

елуді енді еңсерген Төлеген

Нұрғазы ағам бүгіндері жетпісті

жетектеген ақсақал болып

қалыпты.

Ол фототілші болып істеді. Газетте бұл

мамандықтың алатын орны ерекше. Футболда

қақпашы - жарты команда дейтін қағида бар

ғой. Дәл сол сияқты, газеттің мазмұнын ашу

үшін фототілшінің қажеттілігін айтпаса да

түсінікті. Кейінгі кезде кенже қалып қойған

фотоэтюдті де сол Төкеңдерден соң ұмыттық

па деп қаламын кей-кейде.

Бүгін ғой, қолында ұялы телефоны

бардың бәрі фотограф, оператор болып

алды. Ал, өз ісінің нағыз майталманы Төлеген

Нұрғазының фотосуретке деген талғамы

өте қатаң болатын. Біздің жазған көлемді

мақаламыздың мазмұнын жалғыз-ақ кадрмен

ашып беретін оның суреттері.

Саналы ғұмырында ұстаздық жолдан

өтіп, кейінірек өзінің жүрек қалауымен сурет

өнері, фотосурет жанрына келген Төкең

білгенін өзгеге үйретуді азаматтық парыз

деп білді. Бүгінгі күні зейнеткерлік жаста

болса да аракідік хабарласып, ақыл-кеңесін

беріп тұру әдетін тастаған жоқ.

Мінезінен болса керек, жасымыз одан

бір-екі мүшел кіші болса да Асыл Әбіш,

Айбек Қобдабай сынды бауырлары Төкеңмен

қатты қалжыңдасатынбыз. Әңгіме-дүкен

құрған сәтте өмірден көрген-түйгенін әдемі

жеткізе алады. Әзілдесетін жерде алдына

жан салмайтын.

Бірде кезекті еңбек демалысына кеткелі

жатқан бас редактор таңертеңгілік лездеме

уақытында газеттің алдағы жоспарына шолу

жасап отырған. Анда-санда өзінің қазақы

қалжыңдарын қыстырып қалып отыратын

Төкең сөздің реті келгенде алдағы дүйсенбіден

бастап демалыста екенін айтып қалды.

- Төке, Сіз өткен айда ғана демалыста

болып едіңіз ғой, - дегенде:

- Мен жылына екі рет демаламын. Бірі -

өзімнің кезекті еңбек демалысымда. Екіншісі -

бас редактор демалысқа кеткенде, - демесі

бар ма. Отырғандар ду күліп жібердік.

Айта берсек, Төкеңнің бірқақпайлары көп.

Журналистикаға енді қадам басқан біздердің

білмей жатқан жерлерімізді, кем-кетігімізді

байыппен ғана жолға салып отыратын. Кейіннен

«Жұмабектің журналист болып қалыптасуына

мен де еңбегімді сіңірдім» деп қалжыңдап

қоятын. Тырнақалды кітабым жарық көргенде

мен де шығармашылық жолымда Төлеген

ағамды ұстаз санайтынымды айтып өттім.

Құдайға шүкір, ағалық-інілік сыйластығымыз

осы күнге дейін жалғасып келеді.

Жоғарыда уақыттың қандай жылдамдықпен

өтіп жатқанын айтып өттім ғой. Сол Төкең

жетпіске келіп жатыр. Кейінгі буын - біздің

өзіміз ер жасы - елуге қадам бастық.

Өңір журналистикасының, соның ішінде

фотожурналистиканың дамуына ерекше үлес

қосқан Төкеңнің бұл тойында үнсіз жата

алмадым.

Мерейтойыңыз құтты болсын, Төке! Жүз

жасаңыз. Сіздің әріптестеріңізге, ізбасар

бауырларыңызға бергеніңіз, үйреткеніңіз

мол. Сізден үйренер тұстарымыз одан да

көп екеніне кәміл сенемін. Қарапайым ғана

болмысыңыз, атқарған еңбегіңізді біз жоғары

бағалайтынымызды ұмытпаңыз.

Таспасынан тарих

төгілген

Аймағымыздағы оқырмандарымыз

үшін фотограф Төлеген

Нұрғазының есімі жақсы таныс

десек, қателеспейміз. Оның

түсірген суреттері сонау 1999

жылдан бастап облыстық «Saryarqa

samaly» газетінде жарияланып

келді. Тәжірибелі фотограф

өңірдегі талай тарихи сәттердің

куәсі болған.

Басылым ардагері Төлеген Нұрғазы

фотограф мамандығын бала күнінен

жақсы көрген. Небары 3-сыныпта оқып

жүрген кезінде қолына фотоаппарат алып,

суретке түсірген. Ол 1969 жылы Ақтоғай

ауданындағы орта мектепті тәмамдаған

соң, Алматы қаласындағы Гоголь атындағы

көркемсурет училищесіне құжаттарын

тапсырған. Өкінішке қарай, оқуға түсе

алмайды. Павлодар қаласына оралып,

механиктерді оқытатын курсқа жазылады.

Алайда сол жылы Отан алдындағы

борышын өтеу үшін әскерге шақырту алған.

Әскерден оралған соң, электр монтаж

курсын тәмамдайды. Электр сымдарын,

трамвай желісін тарту жұмыстарын атқарады.

Кейін бала күнгі арманына жету үшін

тәуекелге барып, Алматы қаласындағы

Жұмабек СМАНОВ.

Абай атындағы педагогикалық институтқа

құжат тапсырады. Жолы болып, оқуға

түседі. 1978 жылы оқу орнын тәмамдап,

Павлодар қаласындағы №1 және №3

мектептерде сызу, еңбек және бейнелеу

өнері пәндерінен сабақ береді.

- Мектептегі жұмысым өзіме ерекше

ұнайтын. 1999 жылы сол кездегі облыстық

«Saryarqa samaly» газетінің бас редакторы

Мұхит Омаров мені жұмысқа шақырды.

Басылымға фотограф болып орналастым.

Үздіксіз жұмыс істеп, іссапарларға шықтым.

60 жасқа толып, зейнет жасына жеткенімде

сол кездегі редактор Асыл Әбіш жұмыста

қалдырды. Зейнетке шықсам да, басылымда

еңбек еттім.

Фотограф мамандығы жаныма жақын

болғандықтан жұмысқа ерте келетінмін.

Түсірген суреттерді жұмыс уақыты басталғанға

дейін өңдеп, беттеушілерге тапсыратынмын.

Мұрағатымда миллиондаған сурет бар.

Оның барлығы тарихи сәттерден сыр

шертеді, - дейді ардагер.

Бүгінде Төлеген Нұрғазы - 3 баланы

өсірген ардақты әке. Бір қызы мен екі

ұлынан 7 немере сүйіп отырған ата.

Ардагеріміз кеше мерейлі 70 жасқа

толды. Тәжірибелі фотографты меншікті

мерекесімен құттықтаймыз.

Өз тілшіміз.

Қазақстан Журналистер одағының мүшесі, «Saryarqa samaly» газетінің

ардагері Төлеген Нұрғазыны мерейлі 70 жасқа толуымен құттықтаймыз.

Сізге зор денсаулық, қажымас қайрат, ұзақ өмір тілейміз. Балаларыңыз бен

немерелеріңіздің қызығына тоймаңыз! Жасыңызға жас қосылсын!

Құрметпен, «Saryarqa samaly» газетінің ұжымы.

Мектеп мақтанышы

Жалпы орта білім пәндері бойынша

облыстық пән олимпиадаларында да, ғылыми

жобалар байқауларында да оқушылар олжасыз

оралмайды. Мектептің «Алтын белгі» иелері

де ұлттық бірыңғай тестілеуден сүрінбей

өтіп, өз білімдерін дәлелдеп келеді.

Осы мектептің түлегі, «Алтын белгі»

иегері Даяна Қайролла ұлттық бірыңғай

тестілеуде жоғары ұпай жинап, он бір жыл

бойы жинаған білімінің нәтижесін көрсетті.

Табандылығының арқасында жоғары оқу

орнына мемлекеттік грант және KIMEP

университетінің ішкі грантын ұтып алды.

Сонымен қатар пән олимпиадасының

Шаруалар жарады

Аудандық кәсіпкерлік және ауыл

шаруашылығы бөлімінің мәліметіне сүйенсек,

қайырымдылық шарасына ауданның барлық

шаруа қожалықтары тартылған. Бөлім

басшысы Бауыржан Қаңтарбаевтың сөзінше,

батыстағы ағайынға көмек қолын созуға

ауылдың әрбір округі атсалысқан. Шаруа

лар Маңғыстауға 25 тонна шөп жинады.

Еңбекші ауылдық округі құрғақшылықтан

зардап шеккен өңірлерге көмек көрсету

бастамасына алғашқы болып үн қосты.

- Ауылдағы шаруа қожалықтарымыздың

басшылары Маңғыстау облысына жөнелту

үшін 3 тонна шөп жинады. Бұл ретте

Жастар жұмыссыз

қалмайды

Тереңкөл ауданында «Еңбек» мемлекеттік бағдарламасына

қатысып, грант ұтып алып, жеке кәсіп ашып отырған

жастар көп. Жұмыс іздеген жастардың дені «Бастау» бағыты

бойынша бақтарын сынауда. Биыл аталмыш жобаға қатысқан

15 азамат қайтарымсыз грантқа ие болған.

«Бастау» жобасы аясында мал

шаруашылығын, ет өнімдерін қайта

өңдеу, кондитер өнімдерін шығару ісімен

айналысып, сұлулық салонын ашып, өз

бизнесін дөңгелетіп отырғандар көп.

Тіпті, мемлекеттік бағдарлама аясында

жұмысқа орналасқандар да бар. Солардың

қатарында Тереңкөл агротехникалық

колледжінің түлегі Ирина Пичугина да

бар. Биыл аталған колледжді аспаз

мамандығы бойынша бітірген. Қолына

диплом алған соң, «Жастар тәжірибесі»

Ағымдағы жылы «Органик фуд», «Әрсен»,

«Әубәкір», «Мырзабай», «Габдул-Мутап»,

«Жалғас», «Бейбіт», «Святылгазы», «Сабырхан»

ауыл шаруашылығы тауар өндірушілері

тамшылата суару әдісін енгізген. Бүгінде

бақша дақылдарын жинауға кіріскен

шаруалар өнімдерін облыс орталығына

ӨҢІР

Ертіс ауданының №2 жалпы орта білім беру мектебінің шәкірттері

білім додаларында да, спорттық сайыстарда да топ жарып, аудан

мерейін өсіріп жүр.

қорытындысы бойынша Торайғыров

университеті «шетел тілі» мамандығына

грант сыйлаған.

Білім жолындағы зор жетістіктері үшін

ARYSTAN ONLINE академиясы Даяна

Қайроллаға бір жылдық стипендия

тағайындады. Мектеп мақтанышы Даяна

шәкіртіміз білім шыңынан көріне берсін!

Меруерт КӨШЕРБАЕВА,

№2 мектеп директорының

оқу ісі жөніндегі орынбасары

Ертіс ауданы.

Батыстағы ағайынға көмек көрсетуде Железин ауданының шаруалары

ерекше белсенділік танытты. Астықты өлке құрғақшылық

салдарынан жапа шеккен өңірлерге жем-шөп жіберіп, қолдау

білдірді.

«Қозғандар» шаруа қожалығының басшысы

Өтібай Сәдуақасов, «Жұмабековтер»

қожалығының басшысы Қазбек Жұмабеков,

«Берік» қожалығының басшысы Жәнібек

Қажымов, «Шәріпов» қожалығының басшысы

Мәулет-Жеңіс Шәріпов сынды азаматтарға

алғыс айтамын. Олар қайырымдылық

ісіне білек сыбана кірісіп, бұл көмекті

азаматтық борыштары деп қабылдады, -

дейді Еңбекші ауылдық округінің әкімі Мұрат

Тәңірбергенов.

А.АСҚАРҚЫЗЫ,

Железин ауданы.

бағдарламасына қатысып, алғашқы еңбек

жолын аудан орталығындағы «Кутышева»

жеке кәсіпкерлігінде бастап отыр. Ол

6 ай бойы тамақ пісірудің қыр-сырын

үйренеді.

- Мемлекетімізде жастардың жұмыспен

қамтылуы үшін барлық жағдай жасалған.

Қолыма диплом алысымен, бағдарлама

аясында екі қолға бір күрек тауып отырмын.

Жергілікті билікке айтар алғысым шексіз, -

дейді И.Пичугина.


Қарбыз саудасы қызды

Аққулы ауданында 2 041 га алқапқа бақша дақылдары себілген.

Ауыл шаруашылығы тауар өндірушілері негізінен қарбыздың

топган, романза, мариста, леди, бонта, руби, т.б. сұрыптарын

отырғызады. Ауданның 24 шаруа қожалығы бақша дақылдарын

өсірумен айналысады. Олардың басым көпшілігі тамшылата суару

және арықтық суару әдістерін қолданады.

және аудан орталығына жақын орналасқан

Омбы-Майқапшағай жолының бойында

өткізеді.

Салтанат ӘМІРЖАНОВА,

Аудандық ішкі саясат және тілдерді

дамыту бөлімінің бас маманы.

22

2 қыркүйек, бейсенбі, 2021 жыл ҚҰНДЫЛЫҚ

SARYARQA SAMALY

ҚОҒАМ ДЕРТІ

Тәрбие тал бесіктен басталады. Бала жыласа - сұраған затын беріп, еркелетіп,

алдына дайын нәрсені тосып беріп жатқандығымыз бала психологиясына қандай

әсерін беріп жатыр? «Бәрі мен қалағандай бола қалса, маған ақша өздігінен

келсе ғой» деп балалық әдетке салып ойлаудың өзі бала күндегі қалыптасқан

масылдықтың белгісі емес пе?!

Алма, піс,

аузыма түс...

Коллажды жасаған - М.Мұстафина.

Жар таңдауда

осыған

мән берсе...

Жақында облыстық

«Saryarqa

samaly» газетінің

кезекті нөмірін

парақтай отырып,

оқырманның қоғамдағы

ерекше

мәселеге назар

аудартқан хатына көзім түсті. Отбасындағы

кенже баланың рөлі. Шынымен, соңғы

уақытта осы бір қазақы ұғым өз

маңыздылығын жойып бара жатқандай

болып көрінеді кейде. Бірақ бұл мәселені

отбасылық тәрбие мен ұлттық құндылық

арқылы қайта қалпына келтіруге болады.

Шындығында, жастар ойына

салсақ, бәрі бола қалғаны жақсы

ғой... Осындай қарапайым ғана

тұстар әлі де біз өмір сүріп жатқан

қоғамның масылдықтың торынан

босай алмағанын аңғартады. Бұл

ғасырлар бойы қоғам дамуын

бірнеше сатыға шегеріп келе жатқаны

сөзсіз. Масылдық немесе жалқаулық

мәселесі тек елімізде орын алып

жатқан құбылыс емес, тұтастай әлем

елдері арылудың жолын іздеп келе

жатқан індет болып отыр. Хакім

Абай атамыз Отыз сегізінші қара

сөзінде: «Күллі адам баласын қор

қылатын үш нәрсе бар. Содан қашпақ

керек: әуелі – надандық, екіншісі –

еріншектік, үшінші – залымдық деп

білесің. Еріншектік – күллі дүниедегі

өнердің дұшпаны. Талапсыздық,

жігерсіздік, ұятсыздық, кедейлік –

бәрі осыдан шығады» дейді. Сонымен

қатар, хакім Абай атамыз айтқан

«Талап, еңбек, терең ой, қанағат,

рақым» атты бес асыл істің де қазіргі

буынға аса қажет болып отырғаны

тағы бар.

Аталмыш мәселелерді өз сөзінде

тиек еткен Мемлекет басшысы

Қасым-Жомарт Тоқаев: «Біз өмір

сүріп отырған дәуірдің табиғаты мың

құбылмалы. Жаhандық бәсекелестік

жағдайында өз мүддемізді қорғауға,

өз мақсатымызға жетуге

ұмтылмасақ, жедел алға баспасақ, көп

нәрседен ұтыларымыз анық. Мына дәуір

еркелікті, жалқаулық пен масылдықты,

немқұрайлықты көтермейді. Төртінші

өнеркәсіптік революция кезеңінде,

жоғары технологиялық, цифрлы

кеңістікте жаhандық дамудан 10

жыл артта қалсақ, 100 жыл оның

орнын толтыра алмайтындығымызды

естен шығармайық», - деп айтқан

болатын. Сол себептен де, мемлекет

тарапынан жастар саясатына қолдау

мен арнайы бағдарламалар жүйесі індеттің

алдын алу болып отыр. Ең

біріншіден – сапалы әрі қолжетімді

білім, екіншіден – кәсіби бағдар,

жұмыспен қамту және кәсіпкерлік

болса, үшіншіден – жас отбасыларды

тұрғын үймен қамтамасыз ету,

төртіншіден – жастар денсаулығына

ден қою бағдарламалары өз жұмысын

бастаған болатын. «Серпін – 2050»,

«Дипломмен – ауылға!», «Қолжетімді

баспана», т.б. осы сынды мемлекет

тарапынан жастар саясатын қолдауға

арналған жүйе - жастар үшін

болашақтың іргесін берік қалауға

берілген зор мүмкіндіктер.

«Дипломмен – ауылға!» бағдарламасы

аясында Баянауыл ауданының

Ж.Аймауытов атындағы орта

мектепте қазақ тілі мен әдебиеті

пәні бойынша мұғалімдік қызметін

атқарып жатқан Толғанай Қали былай

дейді: «Диплом алған мамандардың

бірден жұмысқа орналасып кетуі

екіталай. Осы кезде оларға мемлекет

тарапынан үлкен көмек көрсетіледі.

Мысалға алатын болсақ, «Дипломмен

– ауылға!» бағдарламасы жастардың

әрі қарай дамып, жетіліп, тәжірибе

жинауына септігін тигізеді. Өзім осы

бағдарлама аясында жұмысқа орналастым.

Еңбек жолымды ауылдық

жерде бастап жатсам да, алдағы бес

жылдың көлемінде біраз жоспарымды

орындап алмақ ниеттемін. Әрі қарай

мұғалімдік жолды жалғастыру үшін

білімді жетілдіріп, дамуды тоқтатпақ

емеспін. Сол себептен де, қазіргі

жастар үнемі ізденісте болуы керек

деп есептеймін. Ата-анаға бар жағынан

тәуелді болу өз бетінше дамуға кедергі

жасайды», - деп ойын білдіріп, әлі

де талмай жұмыс істейтіндігін алға

тартты. Бұл берілген мүмкіндікті сәтті

пайдаланып, көпке үлгісін көрсетіп

жүрген – қазіргі еңбекқор жастар

бейнесі.

Жастар – кез келген қоғамның

болашағы мен қозғаушы күші.

Жаhандану дәуірінде ғаламды

шарпыған технологияның зымырап

жатқан уақытында «алма, піс, аузыма

түс» демей, табысты еңбек жолын

әлеуметтік салалар арқылы бастап,

бүгінде біраз жетістікке жетіп отырған

жастарымыздың да саны жетерлік.

Қазіргі таңда сұранысқа ие таргетолог,

маркетолог, СММ маманы, копирайтинг,

сайт жасау сынды, т.б. мамандықтарды

дипломсыз-ақ меңгеріп, осы салада

біршама шәкірт тәрбиелеп отырған

жастардың бұл іс-әрекеті – қуантарлық

жағдай. Тіпті, қазіргі таңда ешқандай

бағдарламалардың көмегінсіз баспаналы

болып, өз бизнестерін дөңгелетіп

отырғандардың саны жетерлік. Бұл

- мемлекет тарапынан қолдауды

күтпей, керісінше, «Мен еліме не

бере аламын?» деген жастар көрінісі.

«Біреуге масыл болу санаға

үлкен кесірін тигізеді. Себебі біреудің

көмегіне жүгініп үйренген адам

соған бейімделіп, өз бетінше

пайда табудан қалады. Масылдыққа

үйренген адамның психикасы да,

психологиясы да өзгереді. Онымен

күресудің басты жолы – еңбек», -

дейді психолог маман Күлмәш

Ғалымжанқызы. Тек еңбекке баулу,

үйрету дағдысын бала бойында

ертеден қалыптастыру керек. Сол

арқылы еңбектің қадірін түсінген

адам тұлғасында даму процесі

пайда болып, икемделе бастайды

деп өз кеңесімен бөлісті. Ал қазіргі

уақытта жастарға қолдау білдіріп,

жеке консультация беріп жүрген

психолог маман Жәния Кәрімхан:

«Бұл масылдықпен күресудің ең

тиімді жолы – психолог маманмен

кеңесу. Себебі, жастайынан дайын

асқа – тік қасық болып үйренген

жастардың санасын психологияда

қолданылатын небір тәсілдер арқылы

ояту бұл мәселенің шешімі болары

анық. Адам миы деген ойнайтын

зат емес. Оны дұрыс пайдалансаң,

миллионер де, танымал да, бақытты

да болуға болады», - дейді. Жастар

санасынан психологқа тек жындылар

барады деген ұғымды жойсақ жеткілікті

деп қорытындылады.

Ауырдың үстімен, жеңілдің

астымен жүріп, қиындыққа төзімсіздік

таныту қай кезеңде болсын кездескен,

жасыратыны жоқ..... Алайда,

бұл қазіргі қоғамдағы масылдардың

көп екендігін білдірмейді. Жетістікке

жетіп, армандаған өміріңізді сүріп,

өзіңіз қалаған биіктерге жеткіңіз

келсе, өзіңе, өз қабілетіңе және

күшіңе деген сенім керек! Онымен

қоса, жетістікке жетер жол еңбек

арқылы екенін естен шығармасақ

екен. Ал шын мұқтажға мемлекет

қашанда көмек беруге даяр. Себебі,

мемлекеттің байлығы – халық!


Кенже баланың ата-ана алдындағы негізгі міндеті –

шаңырақ иесі ретінде әулеттің түтінін түтетіп, әке-шешесінің

әдемі қартаюына жағдай жасау. Бұл – жылдар бойы

қалыптасып, ата-бабаларымыздан бізге аманат болып

жеткен жазылмаған заңдылық. Тіпті, әке-шешесі өмірден

өткен соң үйдің кенжесі қара шаңырақтың отын сөндірмей,

солардың ізін жалғастыруы тиіс. Осы орайда кенже баланың

отбасындағы ғана емес, жалпы қоғамдағы рөлі ерекше

екенін атап өткен жөн. Жұрт кенжелерге сыйластықпен

қарап, үлкендер құрмет, кішілер ізет көрсетеді. Кенже

ұл ертеңгі күні әкенің орнын басып, төрде отырады.

Өкінішке қарай, мұның барлығын қазіргі

кейбір жастар ұғына бермейді. Болашақпен емес,

бір күнмен өмір сүретіні қын-жылтады. Жалпы, ата-ана –

үлкен мектеп. Бір әулетке бала келін болып түскен

қыз ертеңгі күні ененің тәрбиесін алып, дана келінге

айналады. Кенже бала әкесіне қарап шаруашылықты

ұршықтай иіруді, отағасына тән қасиеттерді бойына

сіңіруді үйренеді. Түптеп келгенде, ерте ме, кеш пе, дәл

осы кенже бала мен келін шаңырақтың тұтқасын ұстап,

соның иесі болып қалады. Ата-ананың жылдар бойы

жинаған мал-мүлкі де – солардың еншісінде. Жастар

осының бәрін тереңінен түсінер болса, бөлек шығу

туралы ой да туындамайды деп ойлаймын.

Бұл ретте келіндердің тәрбие-сіне ерекше тоқталып

өтпеске болмас. «Қыз – жат жұрттық». Мұны жұрт жақсы

біледі. Сондықтан анасы қызға тәлім-тәрбие бергенінде

келіндік өмірдің, қызметтің, келешектің мән-маңыздылығын

түсіндіргені дұрыс. «Ата-енеңе жылы шырай танытып,

жағдайын жасар болсаң, батасын аласың» деген ұғымды

жастайынан айтқаны жөн. «Қашан бөлек шығасыңдар осы?»

деп күн сайын қызының құлақ етін жейтін болса, мұның

соңы жақсылыққа апара қоймас. Сондықтан шаңыраққа

түскен келіннің ақылды, инабатты болуы аса маңызды.

Кенже бала жар таңдайтын тұста осыған мән берсе,

қиын таңдау жасайтын күн тумайды.

Қуаттың хатына келер болсақ, інім мен келінге сәл

уақыт керек сияқты. Жаңадан түскен келіннің басқа

отбасына бірден үйреніп, бауыр басып кетуі оңай емес.

Үйдің кенжесі ата-ананың қадірін ұғындырып, егде тартқан

әке-шешесін қалдырып кете алмайтынын түсіндірсе, ақылды

келін бір ауыз сөзіне тоқтап, дұрыс шешім қабылдайды

деп сенемін. Бұл ретте ер азаматтың нақты шешімді

қабылдай білуі аса қажет.

Рымтай ШӨКЕЕВ,

облыстық ардагерлер кеңесінің төрағасы.

SARYARQA SAMALY ХАБАРЛАМА 2 қыркүйек, бейсенбі, 2021 жыл 23

Павлодар облыстық «Saryarqa

samaly» газетінің ұжымы тағы

бір ардагерінен айырылды.

69 жасқа қараған шағында

редакциямызда ұзақ жылдар

бойы есепші болып абыройлы

қызмет еткен Дүйсекова Рауза

Көшербайқызы дүниеден өтті.

Жарқын көңілді, үлкен мен кішіні

қатар сыйлай білетін көпшіл

адам еді. Жастарды қолдап,

баласындай қамқорлық танытатын

еді.

Рауза Көшербайқызы 1952

жылы Ресейдің Алтай өлкесі Суетский

ауданы Демидовка ауылында

дүниеге келген. Орта мектепті

аяқтағаннан кейін 1974 жылы

Павлодар қаласындағы есепэкономика

техникумын бухгалтер

мамандығы бойынша бітіріп

шығады. Қарағанды қаласында,

Павлодар облысының Май ауданында,

Павлодар қаласында

мекемелердің кадр бөлімдерінде

еңбек етеді. 1977 жылдан бастап

Павлодар трактор зауытында

Дүйсекова Рауза

Көшербайқызы

Тиімді жарнама!

ХАБАРЛАНДЫРУ

әртүрлі қызметтерде істейді. 1980

жылдары облыстық комсомол

комитетінде бухгалтер-кассир

болып жұмысқа қабылданады.

1991 жылы облыстық «Қазақ

тілі» қоғамына есепші болып

ауысады. 1993 жылдың 31 мамырында

облыстық «Сарыарқа

самалы» газетінің редакциясына

бас бухгалтер лауазымына

қызметке орналасады.

Рауза Көшербайқызы осы

күннен бастап 2010 жылғы

28 қыркүйекке дейін облыстық

газеттің редакциясында (соңғы

жылдары серіктестік құрамында)

ұзақ жылдар бойы еңбек етіп,

зейнетке шықты.

Р.Дүйсекова өзінің кішіпейіл,

өзгелердің көңіліне қарай білетін,

кейінгі жастарға ақыл-кеңес айта

білетін өнегелі бейнесімен есте

қалды. Адамгершілігі зор, ұжым

ортасында беделі жоғары, сыпайы

да көркем мінезді болатын. Оның

болмысы туралы сол кезде бірге

қызмет еткен әріптестері, аға

буын өкілдері, кейінгі толқын

журналист-қызметкерлер үлкен

ілтипатпен айта алады.

Бақұл болыңыз, Рауза

Көшербайқызы! Алла Тағала

алдыңыздан жарылқасын. Барар

жеріңіз пейіш, жатқан жеріңіз

жарық болсын.

Редакция ұжымы Рауза

апайымыздың қайтыс болуына

байланысты жолдасы Ғабит ағаға,

артында қалған ұрпақтарына

қайғырып көңіл айтады.

Павлодар облыстық

«Saryarqa samaly»

газетінің ұжымы.

«HALYQ RADIOSY» - 100.5 FM толқыны өз

жарнамаңызды «Бизнес FM» бағдарламасында

орналастырудың ерекше мүмкіндігін ұсынады. Дыбыс

роликтерін әзірлеу және жалға беру бағасы 3000

теңгеден бастап, ал хабарландырудың әрбір сөзі үшін

100 теңге, 10 сөзден асса, бағасы 80 теңге болады.

Жарнамаңыз күніне 24 рет шығып, тыңдаушылардың

90%-дан астамын қамтиды. Бұл жарнама беруші

үшін ең тиімді де нәтижелі болатыны сөзсіз! «HALYQ

RADIOSY» толқынындағы «Бизнес FM» бағдарламасы

Сізді міндетті түрде естиді!

Телефондарымыз: 66-15-40, 66-15-42.

Басқа қалаға көшуімізге байланысты Павлодар қаласындағы

орталықта орналасқан кірпіштен салынған 3 қабатты үйдің 2-ші

қабатындағы 80 ш/м 3 бөлмелі пәтер сатылады. Ас бөлмесі -

15 ш/м. 2 балконы бар. Еврожөндеу. Облыстық әкімшілік, орталық

парк пен Диагностикалық орталыққа және Ертіс жағалауына

жақын орналасқан. Байланыс телефоны: 32-95-29, 87014324204.

Мерзімді баспа басылымдары тиісті уақытында жеткізілмеген

уақытта, мына телефондары арқылы хабарласыңыздар: «Қазпошта»

АҚ ПОФ-ның жазылу бөлімі: 32-40-37, 32-49-93 және сенім телефоны:

32-35-35.

«Saryarqa samaly» газетінің ұжымы басылымның байырғы

оқырманы, Ұлы Отан соғысының ардагері

Сембай Темешевтің

қайтыс болуына байланысты марқұмның отбасы мен туғантуысқандарына

қайғысына ортақтасып, көңіл айтады.

Партияластары мен әріптестері «Nur Otan» партиясының белді

мүшесі Споткай Максим Александровичке әжесі

Засобой Татьяна Борисовнаның

қайтыс болуына байланысты қайғысына ортақтасып, көңіл айтады.

(20161)

Жол апаты жиілеп тұр

Аймағымызда жол-көлік оқиғасы азаймай тұр. Өткен

жексенбінің өзінде жол апаты кезінде балалар зардап

шегіп, бір адам қаза болды. Оқыс оқиғаның көбеюіне

жүргізушілердің ішімдік ішіп, рульге отыруы себеп.

29 тамызда кешкі сағат 20.00

шамасында Ак.Шөкин көшесі,

95-үйдің бойында «Тойота Камри

Грация» темір тұлпарын тізгіндеген

39 жастағы жүргізуші зейнеткер

мен кішкентай сәбиді қағып кетті.

Оқыс оқиға салдарынан 1946 жылғы

қария мен 2021 жылғы нәресте түрлі

дене жарақатын алып, ауруханаға

жеткізілді.

Облыстық полиция департаменті

басшысының бірінші орынбасары

Жасқайрат Қайыровтың сөзінше, әлгі

жүргізуші мас күйде болған. Оның

көлігі айыппұл тұрағына тоғытылып,

аталған факті бойынша ҚР Қылмыстық

Кодексінің 345-бабының 1-ші тармағы

бойынша сотқа дейінгі тергеу

жүргізілуде. Ал ішімдік тұтынған

жүргізуші уақытша ұстау изоляторына

қамалды.

Дәл осы күні «Нұрлы жол»

көпірінде «Тойота Ланд Крузер

200» маркалы көлігін басқарған

62 жастағы жүргізуші жол жиегіндегі

бағанға соғылған. Салдарынан

жолда жұмыс істеп жүрген 1977

жылғы жұмыскер зардап шекті. Дене

жарақатын алған ол ауруханаға

жеткізілген.

29 тамызда кешкі сағат 22.00

шамасында облыс орталығындағы

Абай көшесінде «Хонда Пилот»

маркалы көліктің жүргізушісі

жылдамдықты шамадан тыс асырып,

тоқтап тұрған «КИА» көлігін соғып

кеткен. Салдарынан 2006 және 2019

жылғы балалар зардап шекті. Олар

да дене жарақатын алып, ауруханаға

жатқызылды. Тексеру кезінде «Хонда

Пилот» көлігінің жүргізушісі ішімдік

ішкені анықталды.

Оқыс оқиға легі мұнымен

шектелмейді. Жексенбіде «Екібастұз–

Лесхоз» бағытындағы жолда

60 жастағы жүргізуші 1972 жылғы

адамды қағып кетті. Өкініштісі,

зардап шегуші алған жарақаттың

салдарынан ауруханада көз жұмды.

- Облыста көлікті мас күйінде

тізгіндейтін жүргізушілердің қатары

азаймай тұр. Жыл басынан бері

956 жүргізуші ішімдік ішкені үшін

жазаланды. 6-ауы жол апатына

себеп болды. Ащы судың салдарынан

жол-көлік оқиғасында бір

адам қаза болып, 8 адам жарақат

алды, - дейді Ж.Қайыров.

Атап өтерлігі, жыл басынан бері

облыста 278 жол апаты тіркелген.

Салдарынан 20 адам көз жұмған.

410 адам дене жарақатын алған.

Арыстанов Мереке Дәулетұлын

еске аламыз

Арыстанов Мереке Дәулетұлы

83 жасқа қараған шағында өмірден

озды.

Ол 1938 жылы Орал облысы

Шалқар көлінің маңында орналасқан

Сары-Өмір ауылында дүниеге

келген. Туған ауылында мектеп

бітірген. Еңбек жолын Қарағандыда

көмір шахтасында бастаған. 1958

жылы әскер қатарына алынып,

оны аяқтағаннан кейін Теміртау

қаласында еңбегін жалғастырды.

Жұмыстан қол үзбей жүріп жоғары

оқу орнын тәмамдап, инженерметаллург

мамандығын иеленді.

1975 жылы отбасы жағдайымен

Павлодар қаласына қоныс аударып,

зейнеткерлікке шыққанға дейін

облыстық деңгейде бірнеше қызмет

атқарды. Қоғамдық жұмыстан да

қалыс қалмай, бірнеше жыл партия

ұйымының хатшысы, облыстық

«Қызыл ту» газетінің штаттан тыс

тілшісі болды.

Көп жылғы адал еңбегі үшін

«Еңбек ардагері» төсбелгісімен

марапатталды. Отбасында балаларын

тәрбиелеп, жоғары білім

беріп, үлгілі әке ретінде өнегелі

өмір сүрді.

Мекеңнің жарқын бейнесі

жадымызда әрдайым сақталады.

Еске алушылар: туыстары.

ОҚЫС ОҚИҒА


Сағынышпен еске ала отырып,

мына өлең жолдарын жан жолдасымыз

Мерекенің рухына арнаймыз.

Тіреу едің біздерге...

(Мерекеге)

Жаны жайсаң жан едің

көпті көрген,

Қалған көз ең, тәбәрік

тектілерден.

Қимай-қимай қол бұлғап

арттағыға,

Қара шал! Қимас досым

өтті өмірден.

Өтті өмірден, таппаймын

іздесем де

Шілдеде, аңызақта

шөлдесем де

Күнде көрмей жүрсем де,

аяулы дос,

Тіреу едің! Құладың міне,

Сен де!

Таза рухың таралып жер

бетіне

Сыймай кеттің КЕРЕКУ

келбетіне.

Жатарсың күнде қарап

үнсіз ғана

Жер бесіктен маңайға

тербетіле.

Қош айттың ба өзіңді сүйер

елге?

Көзде жаспен үнсіз бас иер

елге.

Сәтті күні туылған асыл

едің,

Бейсенбіде жамбасың тиер

жерге!

Қош бауырым, қара шал!

Иманды бол.

Қымбатты Роза, Аймекен –

балаларым,

Толыққан-ды, биік-ті саналарың.

Әкеңізді еске алып сағынышпен,

Қабыл болсын жасаған

баталарың!

Еске алушылар:

Амандық-Гүлжан.

Жолдыбаевтар әулеті.

(1)

SARYARQA

SAMALY

МЕНШІК ИЕСІ:

«Павлодар облысы әкімінің

аппараты» мемлекеттік

мекемесі (Павлодар қаласы)

«Ертіс Медиа» ЖШС,

«Saryarqa samaly»

облыстық газеті

Газетке Қазақстан Республикасы

Ақпарат және коммуникациялар

министрлігі Ақпарат

комитетінің мерзімді басылымды,

ақпарат агенттігін және

желілік басылымды есепке

қою, қайта есепке қою туралы

19.06.2019 ж. №17747-Г куәлігі

берілген.

Газет 1979

жылы

«Құрмет

белгісі»

орденімен,

2014 жылы

«Алтын

жұлдыз»

жалпыұлттық

сыйлығымен

марапатталды.

«ЕРТІС МЕДИА» ЖШС -

ҚАЗАҚСТАННЫҢ

ҮЗДІК КӘСІПОРНЫ

2020

ЖШС директоры

Аида ХАМЗИНА

Бас редактор

Нұрбол ЖАЙЫҚБАЕВ

Телефоны: 66-15-30

ЖШС-нің мекенжайы:

Павлодар қаласы,

Қ.Сұрағанов көшесі, 21-үй.

Редакцияның мекенжайы:

140000, Павлодар қаласы,

Астана көшесі, 143-үй.

Теле/факс 66-15-30

Газеттің электронды

поштасы: ssamaly29@gmail.com.

Бас редактордың

орынбасары - 66-14-61.

Жауапты хатшы - 65-12-74.

Әлеуметтік бөлім - 66-14-63,

66-15-31, 66-15-32.

Экономика, саясат- 66-14-64,

66-15-28, 66-14-65.

«Айналайын» - 66-14-63.

«Жас times» - 66-15-32.

Жарнама бөлімі:

s_samaIy_reklama@maiI.ru

66-15-42, 66-15-40.

Маркетинг және тарату

бөлімі - 66-15-41.

Фототілші, корректорлар -

65-12-74.

Газеттің нөмірі «Saryarqa

samaly»-ның компьютер

oрталығында теріліп, беттелді.

Газет аптасына үш рет шығады,

апталық таралымы 8360 дана,

бүгінгі көлемі 5 б.т.

«Дом печати» ЖШС баспаханасында

басылды. ҚР Павлодар

қаласы, Астана көшесі, 143-үй.

Газеттің сапалы басылуына

баспахана жауап береді.

Телефоны: 8 (7182) 61-80-26.

Басылуға қол қойылған

уақыты 17.00.

Тапсырыс - 1510

Хаттар, қолжазбалар,

фотографиялар мен суреттер

рецензияланбайды және

қайтарылмайды.

Көлемі А4 (14 кегль)

форматындағы

2 беттен асатын материалдар

қабылданбайды.

Редакция оқырмандардан

түскен барлық хаттарды тегіс

жариялауды және оларға жауап

беруді міндетіне алмайды.

Жарнамалық материалдардың

мазмұнына жарнама берушілер

жауап береді.

Нөмірді әзірлеу барысында

интернет ресурстарынан

алынған фотосуреттер де

пайдаланылды.

Авторлардың пікірлері редакция

ұстанған көзқарасқа сәйкес

келмеуі де мүмкін.

«Saryarqa samaly»-нда

жарияланған материалдарды

көшіріп немесе өңдеп басу

үшін редакцияның жазбаша

рұқсаты алынып, газетке

сілтеме жасалуы міндетті.

Баспа индексі 65441.

24 2 қыркүйек, бейсенбі, 2021 жыл МӘДЕНИЕТ

SARYARQA SAMALY

КӨРМЕ

Гүлдер – жадыраған жаздың

көркін аша түсетін әсемдік әлемі.

Адамның көңіл хошын келтіретін

гүлдерсіз бірде-бір мерекені

елестету мүмкін емес. Облыстық

көркемсурет музейінде ашылған

«Гүлденген жаз» көрмесі –

осының айғағы.

Экспозицияда орналасқан 35 туындыда

27 автордың қылқаламымен натюрморт,

портрет, композиция жанрларында орындалған

гүлдер әлемі бейнеленген. Қылқалам шеберлерін

гүлдер бейнеленген композициялар мен

сюжеттер ерекше сұлулығымен, әсемдігімен

және нәзіктігімен шабыттандыратыны белгілі.

Жаз мезгілінің жарқын шақтарын бере білген

кескіндеме шеберлерінің туындыларын

20 қыркүйекке дейін көркемсурет музейінде

тамашалауға болады.

Гүлденген жаз

Т.ӘБІЛДА.

Суреттерді түсірген - автор.

САУАЛ – СІЗДЕН

Тісімді тегін

емдемеді

Айтпай, Павлодар қаласы:

- Тісті тегін жұлуға, емдеуге де

мүмкіндік берілгені туралы жиі

айтылуда. Осы мүмкіндікті пайдаланып,

Павлодар қаласының

Нұр-Сұлтан Назарбаев даңғылында

орналасқан әлдебір тіс емханасына

барған едім. Маған зейнеткер

ретінде жеңілдік жасалатыны,

бір тісті жұлғызу үшін 3 мың теңге

төлеу керектігін айтты. Міндетті

әлеуметтік медициналық сақтандыру

жүйесі аясында тісімді тегін

емдете алмадым. Бұған не себеп?

Сауалға «Әлеуметтік медициналық

сақтандыру қоры» коммерциялық

емес акционерлік

қоғамының Павлодар облысы

бойынша филиалының баспасөз

қызметі жауап береді:

- МӘМС аясында зейнеткерлер

жеңілдік санатына жатқызылатыны рас.

Соған сәйкес, сіздерге медициналық

көмек тегін көрсетіледі. Тісті де

ақысыз негізде жұлғызып, емдете

аласыз. Тек барлық медициналық

ұйым МӘМС аясында келісімшарт

жасамаған. Сіз барған тіс емханасы

сақтандыру жүйесі аясында тегін

қызмет көрсетпейді. Жеке меншік

болған соң, олардың талаптары басқа.

Лермонтов көшесі, 100/2 мекенжайында

орналасқан облыстық тіс емханасына

бара аласыз. Сол жерде тегін қызмет

көрсетіледі. Жалпы, МӘМС аясында

жұмыс істейтін клиникалардың тізімін

www.fms.kz сайтынан көре аласыз.

ПТР-тест

жүргізбеді

ФОТОКӨРМЕ

Суретті түсірген - К.Шелков.

Құстардың

ғажап әлемі!

«Ертіс» музейінде павлодарлық фотограф

Кәрімжан Жәкеновтің «Менің арманым –

құстар» атты фотокөрмесі ашылуда. Аталмыш

көрме ағымдағы жылғы 26 қыркүйекке дейін

жұмыс істейді.

Кәрімжан Жәкеновтің айтуынша, алғашқы рет Ертіс өзенінің

жағасында құсты суретке түсіріп, сәтті кадр шығарған екен.

Сол сәттен құстар өмірін сүйікті кәсібіне айналдырған.

Оның негізгі мамандығы - инженер-металлург. Құстардың

жабайы түрін табиғат аясында суретке түсіруді 2012 жылы бастаған.

«Құстар қимылын сағаттап бақылап, ауа райының қолайсыздықтарына

қарамай, жүздеген шақырымды бағындыру – бір сәтті

кадр түсіру үшін жасалатын еңбек», - дейді фотограф. Өңірде

қызыл кітапқа енген құстардың да кездесетінін айтып, қоғам

назарын құстарды қорғауға шақырды. Суретшінің қолы, қиялы

және жүрегі бірге жұмыс істесе ғана тамаша сурет шығары

анық. Көрмеге құстардың 58 түрінің тамаша суреттері қойылған.

Фотокөрменің барысында суретші Александр Пархоменко,

биология ғылымдарының профессоры Қайырбай Базарбеков,

биолог-эколог Татьяна Мих экспозицияның ашылуымен құттықтай

келе, барша қала тұрғындарын көрмені тамашалауға шақырды.


14 қыркүйек,

сейсенбі


сәрсенбі

18.30 Н.Гоголь «Ревизор»

/комедия/ Премьера



17-21 қыркүйек Театр ұжымы ҚР Тәуелсіздігінің 30 жылдығына

және Ш.Құсайынов атындағы Ақмола облыстық

қазақ музыкалық драма театрының 25 жылдығына

орай өтетін III аймақтық театр фестивалінде

өнер көрсетеді


бейсенбі


сенбі


жексенбі


сейсенбі


сәрсенбі


бейсенбі

Ж.Аймауытов атындағы облыстық

қазақ музыка-драма театрының

2021 жылғы қыркүйек айына арналған

РЕПЕРТУАРЫ

18.30 Е.Төлеубай Кербез келіндер

/комедия/

17.00 Ш.Айтматов Жәмиля

/лирикалық драма/

11.30 Ж.Әлікен Сиқырлы терезе

/ертегі/

18.30 Г.Хугаев Қара шекпен

/драма/



18.30 Ә.Оразбеков

Бір түп алма ағашы

/драма/

Театр басшысы А.Темірбек.

Театрдың көркемдік жетекшісі Е.Қауланов.

Бас режиссер Ә.Ақанов.

Мекенжайымыз: Ломов көшесі, 140-үй, 31-02-09, 87753682271

teatrpavlodar.kz, онлайн билет - ТicketonEvents.

Рүстем, Павлодар қаласы:

- Осыдан 4 ай бұрын коронавирусқа

қарсы вакцина салдырған

болатынмын. Екі компонентті де

алдым. Өткен айда дене қызуым

көтеріліп, ауырдым. Сол уақытта

жергілікті емханаға барып, ПТР-тестін

тапсыра алмадым. Дәрігер екпе

алғаныма байланысты ағзадағы

антидене КВИ-ді көрсететінін айтты.

Сонда вакцина алған адамдар

ПТР-тест жасата алмай ма?

Облыстық денсаулық сақтау

басқармасы мекемелерінің

стратегиялық дамыту және

инновациялық технологиялар

бөлімі бастығының міндетін

атқарушы Ерғалы АСЫЛБЕК

жауап береді:

- КВИ-ге қарсы екпені 4 ай бұрын

алған болсаңыз, сізден ПТР-тест алынуы

керек. Жалпы екпенің екі компонентін

алған адамның ағзасында антидененің

пайда болуына 2 ай уақыт жеткілікті.

Одан кейін тұмауға ұқсас белгілер

пайда болса, ПТР-тест тапсыруыңыз

қажет. Сіз барған емханадағы

дәрігердің неге қабылдамағанын

білмеймін. Бәлкім, екпеден кейінгі

уақытты дұрыс айтпаған боларсыз.

Айдарды жүргізуші -

Айдана ҚУАНЫШЕВА.

Редакциядан:

Құрметті оқырман!

Егер сізді мазалаған

сұрақтар болса,

ssamaly29@gmail.com

поштасына немесе

87011316900 WhatsApp

нөміріне жолдауыңызға

болады.

Сарыарқа самалы, 2 қыркүйек, бейсенбі

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?