You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
www.samajweekly.com
ivÈyÈ
09/11/2021
11
cyneI 'c mINh df kihr : 4 ijæilHaF 'c do idn leI skUl bµd
cyneI . qfimlnfz¨ dI rfjDfnI
cyneI 'c do idnF qoN pY rhI bfirÈ
kfrn hVH dI siQqI bx geI hY»
mOsm ivBfg ny somvfr ƒ vI cyneI
ivc BfrI mINh dI BivWKbfxI kIqI
hY» cyneI aqy afspfs dy ielfikaF
ivc sk¨l do idnF leI bµd kr idqy
gey hn» iËafdfqr srkfrI dPæqr
vI bµd hn» muWK mµqrI aYm[ky[
stfiln ny inWjI kµpnIaF ƒ apIl
kIqI hY ik Auh krmcfrIaF ƒ CuWtI
dyx jF AunHF ƒ Gr qoN kµm krn dI
iejfjæq dyx» rfj dy mflIaf aqy
afPæq pRbµDn mµqrI kykyaYsaYsafr
rfmcµdrn ny ikhf ik cyneI ivc
lgBg 260 GrF ƒ nuksfn phuµicaf
hY» sæihr ivc 160 rfhq kyNdr KolHy
gey hn aqy aYqvfr ƒ lokF ƒ
50,451 P¨z pYkyt vµzy gey»
kFcIpurm aqy cyNglpWt¨ jiæilHaF ivc
hVH dI icqfvnI jfrI kIqI geI hY»
iqr¨vWlur, cyNglpWt¨ aqy kFcIpurm
jiæilHaF dy sk¨lF ƒ bµd rWKx dy
hukm idqy gey hn» qfimlnfz¨ ivc
ipCly kuJ idnF qoN AuWqr-p¨rbI
mfns¨n srgrm hY, ijs kfrn s¨by
ivc BfrI mINh pY irhf hY» srkfr ny
ikhf ik s¨by ivc aOsq nfloN 41 ÌI
sdI vWD mINh ipaf hY» bµgfl dI
KfVI ivc 9 nvµbr ƒ GWt dbfa df
vI anumfn jqfieaf igaf hY» mOsm
ivBfg anusfr cWkrvfqI pRxflI
bxn kfrn cyneI ivc BfrI mINh
drj kIqf igaf hY» AuWqr-p¨rbI
mfns¨n kfrn 9 qoN 11 nvµbr qWk
aFDrf pRdysæ aqy qfimlnfz¨ dy
qWtvrqI KyqrF 'c BfrI bfirsæ
hox dI sµBfvnf hY» aYqvfr
dupihr qWk 81 lokF ƒ AunHF dy
GrF 'coN kWZ ky jnqk sæYltr hom
'c pnfh idWqI geI» sVkF 'qy
pfxI Br jfx kfrn keI ielfikaF
qoN afvfjfeI ƒ moV idWqf igaf»
cyneI sYNtrl qoN cWlx vflIaF pµj
trynF afpxy smyN qoN ipWCy cWl
rhIaF hn» ies dy nfl hI
ptVIaF 'qy pfxI Br jfx kfrn
cyneI 'c dfKl hox vflIaF trynF
10 iklomItr pRqI Gµty dI rÌqfr
nfl cWl rhIaF hn» trYk qoN
pfxI kWZx leI pµp dI mdd leI
jf rhI hY»
cyneI dy afly-duafly dIaF
JIlF ivc qyjæI nfl vfDf hoieaf hY
» ies qrHF cyNbrmbWkm JIl df
pfxI CWz idWqf igaf hY» cyneI
2015 ivc BfrI bfrsæ dy dOrfn
iesy JIl qoN pfxI CWzx kfrn hVH
afieaf sI» hflFik aiDkfrIaF
df kihxf hY ik inXmq qOr 'qy
pfxI CWzx nfl hVH nhIN afAuxgy
pr jykr bfirÈ jfrI rhI qF
muz¨cr dy afly-duafly dy ielfky
pfxI 'c zuWb skdy hn»
nvjoq isWDU ny pRdrsæn kr rhy aiDafpkF
dI isWiKaf mµqrI nfl krvfeI gWl
cµzIgVH. pµjfb kFgrs dy pRDfn
nvjoq isµG isWD¨ ny aWj pRdrsæn
kr rhy aiDafpkF ƒ isWiKaf
mµqrI prgt isµG nfl gWlbfq
krvfeI » prgt isµG ny AuhnF ƒ
Brosf idWqf ik Auh sæfm 7 vjy
isWiKaf skWqr ajy særmf nfl
mIitµg krngy»ies dy nfl hI
aiDafpkF ny aYlfn kIqf ik Auh
sæfm 7 vjy qWk iesy qrHF pRgt isµG
dy Gr dy bfhr Drny 'qy bYTxgy»
dWs dyeIey ik sµXukq tIcrjæ Prµt
pµjfb dy bYnr hyT 180 aiDafpkF
ƒ gYr-kfƒnI Zµg nfl qµg pRysæfn
krn dy ivroD 'c ieh pRdrsæn
kIqf jf irhf hY»
buVYl jylH bRyk mfmly 'c jgqfr isµG qfrf doÈI krfr
cµzIgVH . cµzIgVH buVYl jylH bRyk
mfmly ivc jgqfr isµG qfrf ƒ doÈI
krfr idqf igaf hY» dWs dyeIey ik
sfbkf muWK mµqrI byaµq isµG dy kql
mfmly ivc jgqfr isµG qfrf, jgqfr
isµG hvfrf aqy prmjIq isµG iBAurf
sËf kWt rhy sn» 21 jnvrI 2004
ƒ ieh iqµny 94 PuWt lµbI aqy ZfeI
PuWt cOVI surµg puWt ky buVYl jylH ivcoN
Ìrfr ho gey sn» ijs qihq ienHF 'qy
ieh mfmlf cl irhf sI» ieh vI
dWsxXog hY ik qfrf ny afpxf Ëurm
kb¨l kr ilaf sI aqy Auh byaµq
isµG kql mfmly ivc Aumr kYd kWt
rhy sn» hflFik jylH bRyk mfmly ivc
vI jgqfr qfrf afpxf ilÉqI
kb¨lnfmf dy cuWky sn pr hux kort
vloN AunHF ƒ doÈI krfr idqf igaf hY»
muWK mµqrI cµnI dI agvfeI ivc pµjfb ivDfn
sBf ’c ivCVIaF ÈKæsIaqF ƒ ÈrDFjlI
cµzIgVH. pµjfb dy muWK mµqrI
crnjIq isµG cµnI dI agvfeI ivc
ivDfn sBf dy mYNbrF ny aWj ipCly
iejlfs qoN lY ky hux qWk ivCV
cuWkIaF AuWGIaF ÈKæsIaqF, afËfdI
GulftIaF, sæhId sYinkF qoN ielfvf
isafsI sæKæsIaqF ƒ ÈrDFjlI Byt
kIqI»
16vIN ivDfn sBf dy iejlfs dy
pihly idn sdn ny sfbkf mµqrI syvf
isµG syKvF, sfbkf sµsdI skWqr
rivµdr isµG sµD¨, sæhId nfieb
s¨bydfr jsivµdr isµG, sæhId ispfhI
mnjIq isµG, iePko dy cyarmYn
blivµdr isµG nkeI, afjæfdI
GulftIey inrµjn isµG aqy aivnfsæ
cµdr ƒ særDFjlI Byt kIqI»
sdn ny sæhId ispfhI gWjx isµG
aqy afjæfdI GulftIey arjn isµG ƒ
vI særDFjlI Byt kIqI» ies dOrfn
Kyz aqy Xuvf mfmly aqy isWiKaf
mµqrI prgt isµG ny lKImpur KIrI
kFz ivWc ÈhId hoey cfr iksfnF aqy
ieWk pWqrkfr df nF særDFjlI dyx
leI pRsqfivq kIqf»
iesy qrHF ivroDI iDr dy nyqf
hrpfl isµG cImf ny vI iksfnI
sµGrÈ ivWc ÈhId hoey sfry iksfnF
aqy Kyq mjæd¨rF df nF særDFjlI dyx
leI pRsqfivq kIqf» ies mOky
ivCVIaF r¨hF dI Xfd ivWc siqkfr
vWjoN do imµt df mOn Dfiraf igaf»
dWs dyeIey ik 21 jnvrI 2004 ƒ
jgqfr qfrf afpxy sfQIaF smyq aiq
afDuink jylH ivcoN Ìrfr hox ivc
sÌl hoey sn qF 11 sfl bfad 6
jnvrI 2015 ƒ AunHF ƒ bYµkfk 'c
QfeIlYNz puils ny igRÌqfr kIqf sI
jgqfr qfrf ƒ Bfrq ilaf ik mfmlf
dubfrf clfieaf igaf sI aqy aWj
kort vloN AunHF ƒ doÈI krfr idqf
igaf hY» AuDr jgqfr qfrf dy vkIl
ny kort ivc dlIl idqI hY ik ies
mfmly ivc qfrf dI sËf do sfl dI
bxdI hY pr Auh pihlF hn pµj sfl
dI sËf kWt cuWky hn» hflFik jgqfr
qfrf ny Kud afpxf kb¨lnfmf ilÉqI
r¨p ivc kort ivc idqf sI aqy Auh
ieh vI kihµdy hn ik AunHF ƒ byaµq
isµG dy kql 'qy koeI pCqfvf nhIN hY
ikAuNik AunHF ny jnrl zfier vFg vI
keI inrdoÈ isWK nOjvfnF ƒ mOq dy Gft
Auqfiraf sI pr Aus blfst ivc mfry
gey 16 inrdoÈ lokF dI mOq df aÌsos
hY» iËkrXog hY ik 1995 ivc jgqfr
qfrf ny jgqfr isµG hvfrf aqy
idlfvr isµG bWbr nfl iml ky
qqkflIn muWK mµqrI byaµq isµG ƒ
mfrn leI cµzIgVH dy pµjfb skWqryq dy
ivc bµb Dmfkf kIqf igaf sI» ies
mfmly ivc igRPqfrI mgroN Auh cµzIgVH
dI buVYl jylH ivc sËf kWt rhy sn»
pRdUÈx leI pµjfb ƒ i˵myvfr TihrfAuxf
bµd kry idWlI srkfr- bUtf isµG ÈfdIpur
cµzIgV. pRd¨Èx dy muWdy ’qy idWlI dy
muWK mµqrI arivµd kyjrIvfl ƒ jvfb
idµidaF iksfn afg¨ b¨tf isµG ÈfdIpur
ny ikhf ik idWlI srkfr vloN pRd¨Èx
leI iksfnF ƒ doÈ dyxf glq hY»
AuhnF ikhf hirafxf vfilaF ny kdI
ies bfry nhIN ikhf ik pµjfb dy
iksfnF dI prflI kfrn AuWQy pRd¨Èx
vD irhf hY» AuhnF ikhf ik arivµd
kyjrIvfl hmyÈF pµjfb ƒ hI inÈfnf
bxfAuNdy hn jdik ies vfr ipClI
vfr nfloN GWt prflI sfVI geI»
AuhnF ikhf ik arivµd kyjrIvfl
ƒ soc ivcfr ky bolxf cfhIdf hY» Auh
pµjfb ivc af ky kuJ hor boldy hn qy
idWlI ivc jf ky kuJ hor kihµdy hn»
AuhnF ƒ apxf iek spWÈt stYNz
rWKxf cfhIdf hY» jdoN Auh pµjfb
afAuNdy hn qF pµjfb dy hWk ivc boldy
hn qy idWlI jf ky AuhnF ny suprIm
kort ivc arËI idWqI ik pµjfb ivc
Qrml bµd hoxy cfhIdy hn» iksfn
afg¨ ny ikhf ik prflI df kµm isrP
iek hÌqy df huµdf hY, ies leI pRd¨Èx
leI iksfnF ƒ doÈ dyxf glq hY»
AuhnF ikhf ik pµjfb ivDfn sBf dy
iejlfs ivc gµBIrqf nfl iksfnI
muWdy ’qy crcf hoxI cfhIdI hY» pµjfb
srkfr ijWQoN qWk iksfnF dI mdd kr
skdI hY, AuhnF ƒ EnI mdd Ër¨r
krnI cfhIdI hY» AuhnF dWisaf ik
iksfnI sbµDI keI msilaF leI Auh
muWK mµqrI nfl mulfkfq vI krngy»
b¨tf isµG ny ikhf ik pµjfb ivc
zfieaf Kfd dI bhu kmI hY, ijs kfrn
iksfn KWjl Kuafr ho rhy hn» AuhnF
srkfr ƒ apIl kIqI ik ies vWl
iDafn idWqf jfvy»