Działalność morska Polaków w okresie 1918

More documents

Recommendations

Info

duże straty. Na miejsce utraconych jednostek wchodziły nowoczesne frachtowce, takie jak pokazywany na wystawie model statku „Tobruk”. W jednej z dwóch specjalnie zaprojektowanych gablot prezentujemy mundur z okresu powojennego, który należał do kpt. ż.w. Mieczysława Abramowskiego, oficera „Daru Pomorza” w 1939 r., uczestnika konwojów atlantyckich II wojny światowej, wieloletniego kapitana statków PMH. Marynarka stanowi tło do pokazania odznaczeń oraz medali, jakie Abramowski otrzymał w dowód zasług w czasie służby w polskiej flocie w okresie II wojny światowej, są to: Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, Krzyż Czynu Bojowego Polskich Sił zbrojnych na Zachodzie, Medal „Za udział w wojnie obronnej 1939”, Medal Morski Polskiej Marynarki Handlowej, Medal Zwycięstwa i Wolności 1945 roku, brytyjski medal wojskowy przyznawany za udział w II wojnie światowej, Medal Wspólnoty Bry- Wystawy tyjskiej nadawany za służbę na terenie Francji, Belgii, Holandii i Niemiec, brytyjski medal wojenny za udział w działaniach bojowych na terenie Włoch i okolicznych krajów, Medal Wspólnoty Brytyjskiej nadawany za 6 miesięcy służby na wodach Atlantyku lub wodach terytorialnych oraz brytyjskie odznaczenie wojskowe za służbę w okresie II wojny światowej w siłach zbrojnych Wielkiej Brytanii. Tę część ekspozycji uzupełnia tablica ufundowana przez rodziców dzieci przewiezionych na m.s. „Batory” z Liverpoolu do Australii w 1940 r. w ramach ewakuacji z zagrożonej niemieckimi bombardowaniami Wielkiej Brytanii oraz tablice pamiątkowe odsłonięte po wojnie w holu statku m.s. „Batory”, przedstawiające wojenną służbę jego załogi w okresie II wojny światowej. Tradycje Morskiego Dywizjonu Lotniczego w Pucku kontynuował w czasie wojny 304 Dywizjon Bombowy, działający w składzie brytyjskiego Coastal Command – 12. Ręcznie namalowana mapa przedstawiająca rejony działania i ważniejsze akcje PMW u boku Royal Navy 12. Hand-painted map showing the regions of the activity and the most important campaigns of the Polish Navy fighting alongside the Royal Navy (Wszystkie fot. B. Galus, Archiwum Fotograficzne CMM) MUZEALNICTWO 189
190 Wystawy lotnictwa obrony wybrzeża. Walczył on z niemieckimi U-bootami. Wystawę wzbogaca dar Barbary Woroncow z Wielkiej Brytanii: mundur lotniczy jej ojca, Aleksandra Woroncowa, który służył w 307 nocnym Dywizjonie Myśliwskim „Lwowskich Puchaczy” w Exeter. Po klęsce wrześniowej inż. A. Woroncow trafił do Wielkiej Brytanii, by następnie uczestniczyć w działaniach operacyjnych na myśliwcach wyposażonych w sprzęt radarowy przeciw nocnym nalotom niemieckich bombowców. W 1942 r. wstąpił do podchorążówki i jako oficer radarowy dostał przydział do 304 dywizjonu zwalczającego okręty podwodne. Dywizjon ten osłaniał konwoje. Kiedy wyprodukowano samolot dla ratownictwa morskiego wyposażony w dwie łodzie gumowe, dywizjon pomagał rozbitkom na morzu. Aleksander Woroncow należał do Stowarzyszenia Techników Polskich w Wielkiej Brytanii i Stowarzyszenia Lotników Polskich Koła Londyn. Prezentowany mundur, zachowany w bardzo dobrym stanie, składa się z kurtki, spodni, czapki oraz dwóch furażerek. Ponadto pani Woroncow – wybitna brytyjska muzeolog – dołączyła również drobne pamiątki, takie jak znaczki 307 nocnego Dywizjonu Myśliwskiego „Lwowskich Puchaczy”, „nieśmiertelniki” (identyfikatory) A. Woroncowa i inne. Pani Barbarze Woroncow zawdzięczamy także cenną kolekcję pamiątek po jej dziadku � działaczu społecznym i polityku – Janie Kwapińskim, których prezentacja na ekspozycji pokazuje ciągłość funkcjonowania polskiego rządu na wychodźstwie w Wielkiej Brytanii. Kwapiński był ministrem przemysłu, handlu i żeglugi w rządach Władysława Sikorskiego i Stanisława Mikołajczyka (1942-1947), a w latach 1943-1944 także wicepremierem, kierownikiem Ministerstwa Skarbu (1944-1947) oraz przewodniczącym Centralnego Komitetu Zagranicznego PPS (1954-1961). Pamiątki po nim można podzielić na te o charakterze służbowym (np. etui z długopisem i piórem, papeteria, teczki skórzane, tłoki do pieczęci, matryce wizytówek i miniaturki odznaczeń – Krzyża Walecznych 1920 i Krzyża Niepodległości) oraz takie, które mają charakter osobisty (np. pamiątka, która stała na biurku Kwapińskiego Wybrana literatura dotycząca prezentowanej na wystawie problematyki: Arkuszewski W., Wiślane statki pasażerskie XIX-XX wieku, Gdańsk 1973. Cieślak E., Biernat Cz., Dzieje Gdańska, Gdańsk 1994. W. Czerwińska, Rola państwa w polskiej gospodarce morskiej 1919-1939, Gdańsk 1975. MUZEALNICTWO z napisem: „Panu Ministrowi Janowi Kwapińskiemu od pracowników Polskich Zakładów Naprawy Statków Handlowych „Balic Casting LTD Wallasey 6.9.1943” oraz wykonany dla niego w 1940 r. przez polskiego marynarza, statek w butelce). Zaprezentowana wyżej wystawa „Działalność morska Polaków w okresie 1918-1945” dotyczy niezwykle istotnego okresu w dziejach polskiej obecności nad Bałtykiem. Po zapóźnieniu spowodowanym okresem zaborów, naród zbudował niemal od podstaw port i stocznię w Gdyni, flotę handlową, rybacką i wojenną, powołał niezbędne instytucje administrujące polskim wybrzeżem. Ogromne znaczenie miało wychowanie morskie. Działające w tym czasie kluby i organizacje propagujące sporty wodne przyczyniły się do tego, że sprawy morskie, czy � szerzej rzecz ujmując � związane z wodą, stawały się bliższe Polakom także w głębi kraju. Morze inspirowało artystów – pisarzy i malarzy, którzy w swych dziełach, po raz pierwszy w naszej historii, opiewali piękno nadmorskiego krajobrazu. Naukowcy wskazywali korzyści płynące z „uprawy” morza. Dużą rolę odegrała Liga Morska i Kolonialna, która poprzez wydawnictwa, plakaty i inne formy działalności, propagowała sprawy morskie, a szczególnie budowę floty. Miało to ogromne znaczenie, gdyż w czasie II wojny światowej Polska Marynarka Wojenna miała u boku aliantów znaczący udział w pokonaniu hitlerowskich Niemiec. Nowa wystawa, jako jedyna w polskim muzealnictwie o tak szeroko potraktowanej tematyce morskiej, pełni ważną funkcję edukacyjną. Na ekspozycji tej będzie można przeprowadzać zarówno zaawansowane lekcje dla młodzieży, jak i zajęcia z młodszymi dziećmi. Wszystkim zwiedzającym wystawa dostarczać będzie satysfakcji z oglądania monograficznego obrazu historii morskiej II Rzeczypospolitej. Warto podkreślić, że patronat honorowy nad wystawą objął, na zaproszenie dyrektora CMM dr. inż. Jerzego Litwina, Marszałek Senatu RP, pan Bogdan Borusewicz, który zaszczycił muzeum swoją obecnością w dniu otwarcia wystawy. Dopierała B., Wokół polityki morskiej drugiej Rzeczypospolitej. Studia historyczne, Poznań 1978. Grzelak Wł., Łódką z biegiem Wisły. Wspomnienia z wycieczki wioślarskiej, Warszawa 1930. Historia Gdańska, red. E. Cieślak, t. V, Sopot 1997.
Page 1 and 2: 176 Wystawy Elżbieta Wróblewska
Page 3 and 4: 178 Wystawy cją poznawczą pełni
Page 5 and 6: 180 Wystawy 5. Modele jachtów „Z
Page 7 and 8: 182 Wystawy 7. Tablica z napisem: U
Page 9 and 10: 184 Wystawy jego tle swego pobytu w
Page 11 and 12: 186 Wystawy tanka” - pierwszego,
Page 13: 188 Wystawy poświęcono także roz

Działalność morska Polaków w okresie 1918

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?