Hygiejne - paarisa
Hygiejne - paarisa
Hygiejne - paarisa
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
FOTO: LEIFF JOSEFSEN<br />
TB-ip bakteriaanik timimiittoqarnersoq paasiniarlugu tuberkulin<br />
atorlugu talikkut kapitilluni paasiniaasoqartarpoq.<br />
For at undersøge, om der er tuberkulose i kroppen, bruger man<br />
tuberkulin, som placeres på armen.<br />
- Qujanartumilli ulloq taanna ualilluinnaraa nakorsaq iseqqippoq kiinaanilu<br />
takusinnaavara paasisaqarsimalluni iserfigigaanga. Pissangallunga<br />
isigaara. Kiisamilu oqaluttuuppaanga puanniittoq TB-iusoq. Siullermik<br />
suussusersineqarmat eqqissiallaqaanga, aamma katsorsarneqarsinnaammat.<br />
Aappaatigullu aamma TB-iummat assut tupigalugu.<br />
Soorlu imminulluunniit maajugisutut misigisimaleraluarpunga,<br />
Paaliit oqaluttuarpoq.<br />
nalunarpoq qanoq tunillatsissimasinnaaneq<br />
- Nunatsinnut uteqqikkama TB-imut niviarsiap nakorsaatissannik tunileraminga<br />
apeqquterpassuarnik apersorpaanga. Arlaannik ippigisaqartarnersunga,<br />
quersukuluttarnersunga, qujanartumilli sumilluunniit<br />
ippisigisaqarneq ajorpunga quersornangalu. Soorlu aamma ilaquttannit<br />
TB-ertoqarsimanersoq, amerlasuukkaarluta illoqatigiissimanersugut,<br />
anartarfiit kuutsittakkat imermillu kuuginnartumik peqarsimanersugut<br />
allarpassuarnillu. Apeqquterpassuarmini qanoq tunillatsissimasinnaanera<br />
inissinniarsaraa, aammali oqarfigalunga imaassinnaasoq<br />
inuppassuit akornaniitillunga tunillatsissimasinnaasunga, Paaliit<br />
oqarpoq nangillunilu.<br />
- Ilaquttakka ingerlaannaq aamma misissorneqarput. Taakku talimik-<br />
kut kapuuteerannguamik kapitipput. Qujanartumillu TB-ip bakteri-<br />
aanik soqanngillat.<br />
FOTO: LEIFF JOSEFSEN<br />
Kapitinnermit ullut sisamassaannit kapitiffiup nalaa 5 cm angullu-<br />
gu angitigisumik aappillersimappat taava timi tuberkelbakteriaqarsimassaaq.<br />
Taamaanngippalli soqarsimassanngilaq tunillatsissimasoqarnanilu.<br />
Efter at have fået indsprøjtning, vil der fra den fjerde dag være en 5<br />
cm stor rød plamage omkring stikket, og man har fået tuberkelbakterier<br />
i kroppen. Hvis ikke, er man ikke blevet smittet.<br />
iisartagarpassuit<br />
- Tuberkulosernera qujanartumik tuniluuttuunngilaq. Taamaammat<br />
anillaannissaa (tuniluuttunngornissaa) pinaveersaarniarlugu iisarta-<br />
garpassuarnik ukiup affaani atugassannik tunineqarpunga. Iisartakkat<br />
ullaakkut pisartagassakka katillugit quliupput. Siullermik ullaakkut<br />
nerinnginnermi ½ tiimi sioqqullugu iisassat marluk. Taava ullaakkut<br />
nerinermi sinneri. Aallaqqaammut iisartakkat taama amerlatigisut<br />
pisarlugit nukillaanganarput qasoqqanarlutillu. Sungiutinngivillugillu<br />
ukiup affaa qaangiuttukassaavoq. Aamma pingaaruteqarluinnarpoq<br />
katsorsartinneq iluatsissappat imigassamik atuinnginnissaq imminullu<br />
paarilluarnissaq.<br />
Taamaanngippat iisartakkat sunniuteqanngitsoorsinnaapput, taama<br />
naggasiivoq Pauline L. Abelsen 2006-imi TB-imik atuileraluarsimalluni<br />
aniguilluarsimaqisoq.<br />
- TB-imut tunillatsissanngikkaanni imminut paarilluartariaqarpoq,<br />
soorlu peqqinnartunik nerisaqarnikkut, imigassamik atuivallaanngin-<br />
nikkut pujortartannginnikkullu. Pujortartaraannimi puaat sanngiit-<br />
suararsuanngortarput, tunillannartunillu sunnerteqqajaanerusarlutik,<br />
taama oqarpoq Sanami tuberkuloseqartunut sygeplejerske Thomas<br />
Rendal.