04.06.2013 Aufrufe

Phylogenie der basalen Pterygota

Phylogenie der basalen Pterygota

Phylogenie der basalen Pterygota

MEHR ANZEIGEN
WENIGER ANZEIGEN

Erfolgreiche ePaper selbst erstellen

Machen Sie aus Ihren PDF Publikationen ein blätterbares Flipbook mit unserer einzigartigen Google optimierten e-Paper Software.

<strong>Phylogenie</strong> <strong>der</strong> <strong>basalen</strong> <strong>Pterygota</strong>


Autapomorphien <strong>der</strong> Metapterygota<br />

(= Pterygoten jenseits <strong>der</strong> Ephemeroptera):<br />

• Stabilitätserhöhung des vor<strong>der</strong>en (= sekundären)<br />

Mandibelgelenks<br />

• Verlust mehrer Mandibelmuskeln<br />

• Unterdrückung <strong>der</strong> Imaginalhäutungen<br />

• Verlust <strong>der</strong> hypopharyngealen Superlinguae


<strong>Phylogenie</strong> <strong>der</strong> <strong>basalen</strong> <strong>Pterygota</strong>


Autapomorphien <strong>der</strong> Neoptera:<br />

• Axillare 3 sekundäres Flügelgelenk<br />

• Unpaares Arolium<br />

Autapomorphien <strong>der</strong> Polyneoptera<br />

(= Paurometabola)<br />

(= Plecoptera, Notoptera, Mantophasmatodea,<br />

Dictyoptera, Dermaptera, Embioptera, Orthopterida):<br />

• Analfächer im Hinterflügel


<strong>Phylogenie</strong> <strong>der</strong> Dictyoptera


Autapomorphien <strong>der</strong> Dictyoptera<br />

(Mantodea, Isoptera, Blattodea):<br />

• Perforates Tentorium<br />

• Eier in Eikapsel (= Oothek)<br />

• Spalthüfte (distad ausbiegende Meralnaht)<br />

• ♀ Genitalatrium ventral aus Sternit VII, dorsal aus<br />

Sterniten VIII/IX<br />

• Übereinstimmungen in Flugmuskulatur, Proventriculus und<br />

Vor<strong>der</strong>flügel


<strong>Phylogenie</strong> <strong>der</strong> Polyneoptera


<strong>Phylogenie</strong> <strong>der</strong> Dictyoptera


<strong>Phylogenie</strong> <strong>der</strong> Polyneoptera


Dermaptera –<br />

Ohrwürmer<br />

Forficula auricularia<br />

Forficula auricularia<br />

Riesenohrwurm<br />

Labidura riparia


Embioptera – Tarsenspinner


<strong>Phylogenie</strong> <strong>der</strong> Polyneoptera


Saltatoria –<br />

Heuschrecken<br />

Tibia


Saltatoria - Sprung


Saltatoria – Sprungbein (1)


Saltatoria – Sprungbein (2)


Saltatoria – Sprungbein (3)<br />

Femur<br />

Cuticulärer<br />

Vorsprung<br />

Tibia<br />

Extensor<br />

Flexor


Insekten – Gefie<strong>der</strong>te Muskeln


Kinematik des Sprunges<br />

Film von W.J. Heitler (St. Andrews University, Schottland)


Halbmondförmige Vorsprünge<br />

Tibia<br />

Halbmondförmige<br />

Vorsprünge Femur


Katapult-Mechanismus (1)<br />

Film von Malcom Burrows (Cambridge)


Saltatoria – Sprungbein<br />

14 N<br />

0,7 N


Cuticulärer Vorsprung im Femur-Tibia-Gelenk<br />

Cuticulärer<br />

Vorsprung<br />

Extensor<br />

Flexor


Hebelverhältnisse (1)<br />

Gleichgewichtsbedingung: f 1 ·d 1 = f 2 ·d 2 (= Kraft · Kraftarm= Last · Lastarm)<br />

senkrechte<br />

Distanz<br />

Kraftlinie<br />

rechter<br />

Winkel


Hebelverhältnisse Extensor Tibiae


Cuticularer Vorsprung –<br />

Hebelverhältnise


Heuschreckensprung<br />

- Vorspannmechanismus


Zentrales Nevensystem - NS Heuschrecke<br />

A: Gehirn; B: Suboesophagealganglion; C: Prothorakales Gangl.; D: Mesothorakales Gangl.;<br />

E: Metathorakales Gangl. + Absominalganglien I-III; F: Abdominalgangl. IV; G: Abdominalgangl.<br />

V; H: Abdominalgangl. VI; I: Abdominalgangl. VII; J: Terminalgangl.


Motoneurone für Extensor Tibiae<br />

FET i : „Fast Extensor Tibiae“<br />

SET i : „Slow Extensor Tibiae“<br />

CI1: „Common Inhibitor“<br />

DUMETi: „dorsal unpaired<br />

median neuron“<br />

Ganglion<br />

Dendriten<br />

Perikaryon<br />

Neurit bzw.<br />

Axon Muskel


Katapultmechanismen:<br />

Sprungmechanismus Kaninchenfloh


Katapultmechanismen:<br />

Sprungmechanismus<br />

Schnellkäfer (1)


Katapultmechanismen:<br />

Sprungmechanismus<br />

Schnellkäfer (2)


Katapultmechanismen: "Trap jaw ant"<br />

Odontomachus: Formicidae


Ensifera (Langfühlerschrecken)<br />

Metrioptera roeseli


Gryllus campestris ♂<br />

Stridulation Feldgrille<br />

Schrilleiste = Pars stridens (ventral)<br />

rechter<br />

Deckflügel<br />

(Tegmen)<br />

linker<br />

Schrillkante =<br />

Plectrum (dorsal)


Caelifera (Kurzfühlerschrecken)<br />

Schistocerca gregaria


Medialansicht<br />

Stridulation Grashüpfer<br />

Pars stridens<br />

Chloealtis conspersa


Terminologie bei<br />

Oszillogrammen


Frequenz [kHz]<br />

Sonagramm<br />

Zeit<br />

Schwärzung = relative Intensität


Oszillogramme verschiedner<br />

Heuschreckenarten


Regulation<br />

Heuschreckengesang


Tympanalorgane Ensifera


Wan<strong>der</strong>heuschrecken<br />

Schistocerca gregaria Locusta migratoria


Schistocerca gregaria - Larvenformen<br />

Wan<strong>der</strong>form solitäre Form


Lebensraum Schistocerca - Wüstensteppe


Schistocerca – Mechanische Stimuli lösen<br />

Wan<strong>der</strong>phase aus<br />

0-25<br />

26-50<br />

51-75<br />

76-100<br />

%-Anteil, in denen Berührungsreize<br />

Wan<strong>der</strong>phase auslösten


Schistocerca – Schwarmbildungsgebiete<br />

Verbreitung:<br />

Invasion<br />

Rückzug


Locusta migratoria – Schwarmbildung<br />

Mitteleuropa

Hurra! Ihre Datei wurde hochgeladen und ist bereit für die Veröffentlichung.

Erfolgreich gespeichert!

Leider ist etwas schief gelaufen!