13.07.2015 Aufrufe

Istanbul – Berlin Berlin – Istanbul - Berlin Business Location Center

Istanbul – Berlin Berlin – Istanbul - Berlin Business Location Center

Istanbul – Berlin Berlin – Istanbul - Berlin Business Location Center

MEHR ANZEIGEN
WENIGER ANZEIGEN
  • Keine Tags gefunden...

Sie wollen auch ein ePaper? Erhöhen Sie die Reichweite Ihrer Titel.

YUMPU macht aus Druck-PDFs automatisch weboptimierte ePaper, die Google liebt.

All <strong>Business</strong> is localKompetente Beratung setzt exzellentesMarktwissen voraus.Bilinçli danı‚manlık seçkin bir pazarbilgisine sahip olmayı gerektiriyor.Gründungsmanagement / MarkteintrittÍirket kurma / Pazara giri‚ stratejileriUnternehmensmanagementÛ‚letme YönetimiGeschäftspartner für den MarktUygun i‚birli©i ortaklarının bulunmasıInterimsmanagementSüreli yöneticilikMergers & Acquisition (M&A)Mergers & Acquisition (M&A)Financial Service / FörderungenFinansal hizmet ve te‚viklerPersonalmanagementPersonel yönetimiEKCON Management Consultants GmbHKnesebeckstr. 35-37/Ku’damm · D-10623 <strong>Berlin</strong>Tel: +49 (30) 887 16 33 30 · Faks: +49 (30) 887 16 33 39E-Posta: kontakt@ekcon.de · www.ekcon.de<strong>Berlin</strong> – <strong>Istanbul</strong><strong>Istanbul</strong> – <strong>Berlin</strong><strong>Business</strong> | Messen & KongresseTourismus | ServiceadressenCity-Stadtpläneİş Yaşamı | Fuar & KongrelerTurizm | Önemli Kurum ve AdreslerKent HaritalarıAlles fängt mit dem ersten Kennenlernen an…Her ‚ey tanı‚makla ba‚lar…


Impressum | KünyeEine gemeinsame Publikation der <strong>Berlin</strong> Partner GmbHund der EKCON Management Consultants GmbH:Bu proje bir <strong>Berlin</strong> Partner GmbH veEKCON Management Consultants GmbH ortak yayınıdır:<strong>Berlin</strong> Partner GmbHLudwig Erhard HausFasanenstraße 8510623 <strong>Berlin</strong>Tel.: +49 30 399 80-0 | Fax: +49 30 399 80-239info@berlin-partner.de | www.berlin-partner.deFirst Stop<strong>Berlin</strong> Partner GmbHfor <strong>Business</strong>!■ Sie sind Investor und wollen sich in <strong>Berlin</strong> ansiedeln? Bei <strong>Berlin</strong> Partner erhalten Sie jedeUnterstützung: Kompetent, unbürokratisch, schnell und kostenfrei!■ Sie sind ein <strong>Berlin</strong>er Unternehmen und wollen neue Markte erschließen? <strong>Berlin</strong> Partnerbegleitet Sie mit attraktiven Dienstleistungen.■ Sie wollen sich für den Standort <strong>Berlin</strong> engagieren? Werden Sie <strong>Berlin</strong>-Partner!Profitieren auch Sie von einem starken, mehr als 150 nationale und internationaleUnternehmen umfassenden Netzwerk! Als <strong>Berlin</strong>-Partner genießen Sie exklusive Vorteile.■ Yatırımcısınız ve <strong>Berlin</strong>’de iş kurmak mı istiyorsunuz? <strong>Berlin</strong> Partner her konuda sizeyardımcı oluyor: Tecrübeli, bürokrasiden uzak, hızlı ve ücretsiz!■ <strong>Berlin</strong>’de yerleşik bir firmasınız ve yeni pazarlara açılmak mı istiyorsunuz?<strong>Berlin</strong> Partner cazip hizmetleri ile yanınızda.■ <strong>Berlin</strong> yatırım bölgesinde yer almak mı istiyorsunuz? <strong>Berlin</strong>-Partner üyesi olun!150’yi aşkın ulusal ve uluslararası işletmeyi kapsayan güçlü şebekeden siz de yararlanın!<strong>Berlin</strong> Partner olmanın eşsiz avantajlarını yaşayın.<strong>Berlin</strong> Partner GmbHLudwig Erhard HausFasanenstraße 85 | 10623 <strong>Berlin</strong>, AlmanyaTel. +49 30 39980-0 | Fax +49 30 39980-239Geschäftsführer/Genel Müdür: René GurkaAufsichtsratsvorsitzender/Denetim Kurulu Başkanı: Rolf Eckrodtinfo@berlin-partner.de | www.berlin-partner.dewww.businesslocationcenter.deEKCON Management Consultants GmbHKnesebeckstraße 35 / Ecke Kurfürstendamm10623 <strong>Berlin</strong>Tel: +49 30 877 16 33 30 | Fax: + 49 30 887 16 33 39kontakt@ekcon.de | www.ekcon.deIm Auftrag der Senatsverwaltung für Wirtschaft, Technologie und Frauen.<strong>Berlin</strong> Ekonomi, Teknoloji ve Kadınlardan Sorumlu Eyalet Yönetimi adına.www.berlin.de/wirtschaftssenatRedaktion, Text | Yazı İşleri, Metin: Tina Becker, Serkan Doğru, Yusuf SarıRealisation | Düzenleme: eye-solution GmbHÜbersetzung | Çeviriler: Serkan Doğru, Yusuf SarıUnser Dank gilt dem türkischen Konsulat in <strong>Berlin</strong>, der Regierung von <strong>Istanbul</strong>,dem deutschen Konsulat in <strong>Istanbul</strong> sowie der Messegesellschaft TÜYAP AGund Ajanspars <strong>Istanbul</strong>.T.C. <strong>Berlin</strong> Başkonsolosluğu’na, İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı’na,Almanya Federal Cumhuriyeti İstanbul Başkonsolosluğu’na, Tüyap TümFuarcılık Yapım A.Ş. ve Ajanspars İstanbul’a teşekkürlerimizle.© November 2007 | Kasım 2007


Inhaltsverzeichnis | İçindekilerGrußworte 2–13Önsözler<strong>Berlin</strong> – Geschichte und Zukunft in der Mitte Europas 14–17<strong>Berlin</strong> – Orta Avrupa’daki Tarih ve Gelecek<strong>Berlin</strong> – Schaufenster der Architektur 18–21<strong>Berlin</strong> – Mimarlığın VitriniKulturmetropole <strong>Berlin</strong> 22–25<strong>Berlin</strong> – Kültürler Metropolü<strong>Berlin</strong>er Kulturkalender 26–27<strong>Berlin</strong>’in Etkinlik TakvimiInterview mit Erman Tanyıldız, OTA Hochschule <strong>Berlin</strong> 28–29Röportaj: Erman Tanyıldız, <strong>Berlin</strong> OTA ÜniversitesiDas türkische <strong>Berlin</strong> 30–31<strong>Berlin</strong>’deki Türk Toplumu<strong>Berlin</strong>-turkish.com – offizielles türkischsprachiges <strong>Berlin</strong>-Portal 34–35<strong>Berlin</strong>-turkish.com – <strong>Berlin</strong>’in resmi Türkçe portalıWirtschaftsstandort <strong>Berlin</strong> 36–39<strong>Berlin</strong> EkonomisiInvestieren in <strong>Berlin</strong> und Brandenburg 40–41<strong>Berlin</strong> – Brandenburg’da YatırımMesse- und Kongresszentrum <strong>Berlin</strong> 42–45Fuar ve Kongre Merkezi <strong>Berlin</strong>Wissenschaft und Forschung in <strong>Berlin</strong> 46–49<strong>Berlin</strong>’de Bilim ve AraştırmaService <strong>Berlin</strong> 50–59<strong>Berlin</strong>’in Önemli Adresleri<strong>Istanbul</strong> – Geschichte und Zukunft zwischen Orient und Okzident 60–63İstanbul – Avrasya’da Tarih ve Gelecek<strong>Istanbul</strong> – Schaufenster der Architektur 64–67İstanbul – Mimarlığın Vitrini<strong>Istanbul</strong> – Kulturmetropole am Bosporus 68–71İstanbul – Boğazın Kültür MetropolüKulturkalender <strong>Istanbul</strong> 72İstanbul Etkinlik TakvimiInterview mit Daniel Wall, Wall AG 74–75Röportaj: Daniel Wall, Wall AGDas deutsche <strong>Istanbul</strong> 76–79İstanbul’daki AlmanyaWirtschaftsstandort <strong>Istanbul</strong> 82–85İstanbul’da EkonomiInvestieren in <strong>Istanbul</strong> 86–87İstanbul’da YatırımMessestandort <strong>Istanbul</strong>: Treffpunkt in Eurasien 88–91Fuar Merkezi İstanbul: Avrasya’daki Buluşma NoktasıWissenschaft und Bildung in <strong>Istanbul</strong> 92–95İstanbul’da Bilim ve EğitimService <strong>Istanbul</strong> 96–101İstanbul’un Önemli AdresleriBildnachweis 104Fotoğraflar


2 Grußwort des Regierenden Bürgermeisters von <strong>Berlin</strong><strong>Berlin</strong> Belediye Başkanı’nın Önsözü3Birbirinden 1.700 kilometre uzakta ama birbirine bir o kadar da yakın iki kent:Boğazın iki yakasındaki Türkiye’nin metropolü İstanbul ve Almanya’nınBaşkenti <strong>Berlin</strong>. 20 yıldır kardeş olan bu iki kent canlı, hareketli ve dünyayaaçık metropollerdir. Türkiye sınırları dışındaki en büyük Türk kenti olarak<strong>Berlin</strong>, Alman-Türk ilişkilerinin en uygun buluşma noktası.Klaus WowereitRegierender Bürgermeister von <strong>Berlin</strong><strong>Berlin</strong> Belediye BaşkanıÜber 1.700 Kilometer trennen <strong>Istanbul</strong> von <strong>Berlin</strong>. Und doch verbinden dietürkische Metropole am Bosporus und die deutsche Hauptstadt sehr viel.Beides sind quirlige und weltoffene Metropolen. <strong>Berlin</strong> und <strong>Istanbul</strong> pflegenseit 20 Jahren eine Städtepartnerschaft. Als größte türkische Stadt außerhalbder Türkei ist <strong>Berlin</strong> der prädestinierte Partner für lebendige deutsch-türkischeBeziehungen.Ich lade unsere Partner in <strong>Istanbul</strong> sehr herzlich ein, <strong>Berlin</strong> näher kennenzulernen.Die Stadt hat in den knapp zwei Jahrzehnten seit dem Fall derMauer einen rasanten Wandel durchschritten. Als Hauptstadt des vereinigtenDeutschlands ist sie wieder Sitz von Parlament und Regierung. <strong>Berlin</strong> hat sichgeöffnet und ist heute eine bunte und internationale Stadt. Das Kulturangebotreicht von den renommierten Opern, Bühnen und Orchestern über dieprächtigen Museen bis hin zu einer bunten Szene aus Galerien und Clubs, dievor allem junge Menschen anzieht. <strong>Berlin</strong> ist heute eines der beliebtestenReiseziele Europas.İstanbul’daki partnerlerimizi <strong>Berlin</strong>’i daha yakından tanımaları için içtenliklekentimize davet ediyorum. Özellikle son 20 yılda, duvarın yıkılması ile birliktehızlı değişim gösteren <strong>Berlin</strong>, Almanya Federal Cumhuriyeti’nin başkentiolarak parlamento ve hükümet binalarına ev sahipliği yapıyor. Günümüzde<strong>Berlin</strong> uluslararası kimliğe sahip renkli ve dünyaya açık bir kent. Çağdaşopera, tiyatro sahneleri ve orkestralardan, büyüleyici müzelere, galerilerdengenç nüfusa yönelik gece yaşamına kadar <strong>Berlin</strong>, çok çeşitli kültürel aktivitelersunuyor. Bu özellikleri ile <strong>Berlin</strong> bugün Avrupa’nın en gözde turistik merkezlerininbaşında geliyor.Ekonomik anlamda da <strong>Berlin</strong> sayısız işbirliği olanakları sunuyor. Kent ekonomisininyönü yenilikçi ve bilimsel temellere dayanan biyo ve ilaç teknikleri,ulaşım ve optik teknolojileri ile bilgi ve iletişim teknolojileri alanlarında faaliyetgösteren işletmeler tarafından belirleniyor. <strong>Berlin</strong>, yenilenebilir enerjielde edimi alanında yeterli kaynağa, tecrübeye, bununla beraber modern veçevre dostu bir kentsel altyapıya sahip. Aynı zamanda müzik, medya, film,moda ve dizayn gibi birçok yaratıcı alanda faaliyet gösteren işletme sayısıher geçen gün artmakta. <strong>Berlin</strong>’in yenilikçi ve yaratıcı çevresi, özellikle<strong>Berlin</strong>’deki üniversite ve yüksekokullar ile araştırma merkezleri tarafındansunulan büyüleyici araştırma ve öğrenim imkânları sayesinde gelişiyor.Sadece eğlenceli ve dinamik değil, aynı zamanda Avrupa’nın merkezindekiyakın tarihe tanıklık eden kentin – <strong>Berlin</strong>’in – tadını çıkarın!<strong>Berlin</strong>er Rathaus | <strong>Berlin</strong> Belediye BinasıÖkonomisch bietet <strong>Berlin</strong> eine Vielzahl von Kooperationsmöglichkeiten. DieWirtschaft wird bestimmt von innovativen und wissensbasierten Unternehmen,speziell in den Bereichen Bio- und Medizintechnik, Verkehrstechnik und OptischeTechnologien sowie auf dem Feld der Informations- und Kommunikationstechnik.<strong>Berlin</strong> verfügt über große Kompetenzen und Erfahrungen im Bereich derregenerativen Energieerzeugung und hinsichtlich einer modernen und umweltfreundlichenstädtischen Infrastruktur. Hinzu kommt eine wachsende Zahl anUnternehmen in den boomenden Kreativbranchen Musik, Medien, Film, Modeund Design. Das innovative und kreative Klima in <strong>Berlin</strong> wird nicht zuletzt bestimmtvon exzellenten Forschungs- und Lehrangeboten der zahlreichen <strong>Berlin</strong>erUniversitäten, Hochschulen und Forschungseinrichtungen.Freuen Sie sich auf eine spannende und dynamische, zugleich aber auchgeschichtsträchtige Stadt in der Mitte Europas, in der sich viel bewegt –freuen Sie sich auf <strong>Berlin</strong>!


4 Grußwort des Oberbürgermeisters von <strong>Istanbul</strong>İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı’nın Önsözü5<strong>Istanbul</strong> ist eine Stadt, die viele Kulturen und Stimmen hervorgebracht hat.Über Jahrhunderte war sie Hauptstadt dreier großer Reiche und vereinteOsten und Westen in Frieden. Trotz der Unterschiede in Religion, Herkunftund Sprache bot <strong>Istanbul</strong> Diskriminierung und Auseinandersetzungen keineGrundlage. Die friedliche Atmosphäre und Vielseitigkeit haben die Stadt sozial,kulturell und wirtschaftlich sehr beeinflusst. Der belebte Ägyptische Basar(Mısır Çarşısı) ist ein Wirtschaftszentrum und seit Jahrhunderten dafür bekannt,dass das Sortiment von Tausenden Produkten das produzierende undhandelnde Gewerbe zu Immobilienbesitzern gemacht hat und immer nochmacht. Jedoch hat sich im Laufe der Zeit und angesichts der veränderten undsich verändernden Welt der Globalisierung in Kunst, Wirtschaft und Kulturauch <strong>Istanbul</strong> verändert. Ihre Wirtschaft, Bevölkerung und natürliche Schönheithaben die Stadt zu einer angesehenen Metropole gemacht. Damit hat sieihre verdiente Anerkennung zurückerlangt.<strong>Istanbul</strong> ist mit seiner jungen Bevölkerung von 16 Millionen, seiner Kunst,Wirtschaft und Lage, seinem Tourismus, den geplanten Umweltschutzmaßnahmenund seiner Struktur eine wachsende Stadt. Mit der Überzeugung,dass die Zukunft mehr wert ist als die Vergangenheit, fördern und investierenwir in die Bedürfnisse der Bevölkerung und der Stadt.Die Globalisierung beeinflusst heute die Wirtschaft und das soziale Leben.Durch die erneuerte Infrastruktur, die Kommunikation und den günstigenLebensunterhalt wurden die Lebensbedingungen verbessert und Grenzenaufgehoben. Die Verfügbarkeit von Information ist einfacher geworden.Investitionen in Technologie, Kultur und Kunst werden begünstigt.Und das Wichtigste: der Wettbewerb ist ins Unermessliche gestiegen.Medien und Kommunikationstechnik haben dazu geführt, dass wir uns nähergekommen sind, als es früher der Fall war. Dies schafft neue Möglichkeiten.Die heutigen Metropolen sind nicht nur Zentren von Forschung und Kultur.Die Produktionsformen werden verändert und eine neue Wirtschaftsära trittein, weil verschiedene Strömungen hier zusammentreffen. Es entsteht einneues <strong>Istanbul</strong> mit einem neuen Bewusstsein für Kultur und Kunst sowieeiner modernen Lebensweise: Also wird <strong>Istanbul</strong> erneut erobert. In dieserneuen Periode wird <strong>Istanbul</strong> mit jedem, der mit uns ist oder sein möchte,eine schönere Zukunft erreichen.Regierungsgebäude in <strong>Istanbul</strong> | İstanbul Büyükşehir Belediye BinasıKadir TopbaşOberbürgermeister von <strong>Istanbul</strong>İstanbul Büyükşehir Belediye BaşkanıTarih boyunca çok kültürlülüğün ve çok sesliliğin en güzel örneğini ortayakoyan İstanbul, asırlar boyu üç büyük imparatorluğa başkentlik yapmış, doğuve batı medeniyetlerinin bir arada varlığını sürdürdüğü, farklı din, dil ve ırktangrupların bir arada barış içinde yaşadığı bir kent olmuştur. Farklılıklararağmen, birlikte yaşama iradesinin kararlılıkla hayata geçirildiği bu kentte;ayrımcılık ve çatışmalar hiçbir zaman boy atacak zemin bulamamıştır. Bukentte pratiğini gördüğümüz bu barış dolu havanın, çok kültürlülüğün, çoksesliliğin elbette kentin sosyal, kültürel ve ticari hayatı üzerinde büyük etkisiolmuştur. Hala ayakta kalan, hala kentin ekonomisinde büyük önem taşıyanMısır Çarşısı gibi ticaretin kalbinin attığı pek çok nokta, yüzlerce yıl dünyanınher yerinden binlerce ürüne, üreticiye ve satıcıya ev sahipliği yaptı, yapmayadevam ediyor.İstanbul bugün 16 milyonluk genç nüfusu, sanayi, ticaret, yerleşim, altyapı,turizm, konaklama ve çevre koruma yatırımlarıyla planlı, programlı büyüyenörnek bir kent. Geleceğin geçmişten daha güçlü olduğuna inanarak, İstanbul’un,İstanbulluların ihtiyaçları ve dünyadaki gelişmeleri göz ardı etmedenİstanbul için yatırımlarımıza devam ediyoruz.Küreselleşen dünya ile birlikte İstanbul’da da sosyal, kültürel ve ticari hayatçok değişti. İstanbul her anlamda büyüdü, gelişti. Ekonomik gücü, nüfusu vedoğal güzellikleri ile dünyanın cazibe merkezi önemli kentleri sıralamasındahızla yükselmeye, hak ettiği itibarı tekrar görmeye başladı.Düne kadar Demir Perde’nin, süper güçlerin yönlendirdiği ekonomik ve sosyalhayatımız bugün küreselleşmenin etkisi altında. Ulaşım ve iletişim imkânlarınınyaygınlaşması ve ucuzlamasıyla insanları belli alanlarda yaşamaya zorunlukılan sınırlar tamamen kalktı. Bilgiye ulaşmak kolaylaştıkça bilgiyi üretecekbilim, teknoloji, kültür ve sanat yatırımları daha çok önem kazandı. Ama herşeyden önce, istisnasız her konuda rekabet acımasızca arttı. Kültüre ve sanatadeğer veren, çağdaş yaşam koşullarını her alanda sağlayan bir İstanbul yenidendoğuyor yani yeniden keşfediliyor. Bu yeni dönümde bizimle birlikte olan,olmak isteyen herkesle birlikte güzel bir geleceğe ulaşacağımıza inanıyoruz.


6 <strong>Berlin</strong> <strong>Istanbul</strong> Network – die Metropolen-Plattform<strong>Berlin</strong> İstanbul Network – Metropoller Platformu7Emre KirazVorsitzender <strong>Berlin</strong> <strong>Istanbul</strong> Network e.V.<strong>Berlin</strong> – İstanbul Network Derneği BaşkanıUnabhängig von Politik, Ideologien sowie jeglicher Art und Form von Religiositätentfalten Metropolen wie New York, Paris, London, <strong>Berlin</strong> und <strong>Istanbul</strong>eine imposante Eigendynamik. Der Pluralismus in Bezug auf Sprache, Kultur,Religion und sonstige soziale Merkmale von Metropoleneinwohnern erfordertein Höchstmaß an Toleranz. Genau dieses Phänomen besitzen <strong>Berlin</strong> und<strong>Istanbul</strong>. Und an diesen vielschichtigen Berührungspunkten sehen wir als<strong>Berlin</strong>-<strong>Istanbul</strong>-Networker die Hauptaufgabe zur Kommunikation zwischenbeiden Metropolen. Mit rund 16 Millionen Einwohnern ist <strong>Istanbul</strong> die größte,wirtschaftlich dynamischste und gesellschaftlich vielfältigste Stadt in derTürkei. Die beiden lebendigen Metropolen <strong>Berlin</strong> und <strong>Istanbul</strong> verfügen überbeachtliche Potenziale der Zusammenarbeit in den Bereichen Wirtschaft,Wissenschaft, Forschung, Kunst und Kultur.<strong>Berlin</strong>, İstanbul, New York, Paris, Londra gibi metropoller politikadan, ideolojilerden,her türdeki dini inançlardan bağımsız olarak kendi dinamikleri ilegelişmektedirler. Bu da söz konusu kentlerde yaşayan insanların; dil, kültür,din ve diğer sosyal özelliklerde çoğulcu ve tolerans sahibi olmalarını gerektirmektedir.Tıpkı <strong>Berlin</strong> ve İstanbul’un sahip olduğu gibi. İşte bu çok yönlükesişme noktalarından hareketle <strong>Berlin</strong> İstanbul Derneği üyelerinin misyonunuiki metropol arasında akla gelebilecek her türlü alandaki iletişiminarttırılması olarak görüyoruz.16 milyona yakın nüfusu ile İstanbul sadece Türkiye’nin en büyük kenti değil,aynı zamanda ülkenin en dinamik ekonomisine ve kültürel çeşitliliğine sahipmetropolü. Dolayısı ile Almanya’nın başkenti <strong>Berlin</strong> ile İstanbul arasında ekonomidenkültüre, sanattan toplumsal hayata kadar farklı alanlarda bir işbirliğipotansiyeli göze çarpıyor.Sadece <strong>Berlin</strong>’de yaşayan sayıları iki yüz bini aşkın Türk toplumu başlıbaşına her iki kent arasındaki uzun yıllardan bu yana süregelen kültürel veekonomik ilişkilerin boyutunu göstermeye yetiyor. <strong>Berlin</strong> Belediye Başkanımızın,2005 yılının Mayıs ayında İstanbul’a yapmış olduğu geziye binaen, heriki kent arasındaki ekonomik, kültürel, bilimsel ve toplumsal alanlardaki bupotansiyeli geliştirmek amacıyla 2006 yılı Şubat ayında bu iki kardeş şehirarasında <strong>Berlin</strong> İstanbul Network e.V. (BIN) adlı dernek kuruldu. Derneğimizintemel amacı <strong>Berlin</strong> eyaleti ve Türk-Alman kurumlarının meydana getirdiğiişbirliği ve forum çalışmaları sayesinde karşılıklı önyargıların ortadan kaldırılarak,iki kent arasındaki işbirliğinin arttırılmasına yardımcı olmaktır.BIN Vorstands- und Kuratoriumsmitglieder | BIN Yönetim Kurulu ve Mütevelli Heyeti ÜyeleriAllein angesichts der Vielzahl türkischstämmiger Einwohner in <strong>Berlin</strong> ist ein kulturellerund wirtschaftlicher Kontakt zwischen den beiden Metropolen bereitsseit Längerem eine Selbstverständlichkeit und zeigt sich von seiner synergiereichenSeite. Im Zuge der <strong>Istanbul</strong>-Reise des Regierenden Bürgermeistersvon <strong>Berlin</strong> Klaus Wowereit im Mai 2005 gründete sich im Februar 2006 das<strong>Berlin</strong> <strong>Istanbul</strong> Network e.V. (BIN) mit dem Ziel, die Zusammenarbeit zwischenbeiden Partnerstädten auf wirtschaftlichem, wissenschaftlichem, kulturellem,schulischem und gesellschaftlichem Gebiet zu intensivieren und Vorurteilenund Intoleranz gegenüber beiden Kulturen abzubauen. Das BIN versteht sichals Partner und Plattform für Aktivitäten des Landes <strong>Berlin</strong> sowie bestehenderdeutsch-türkischer Institutionen.Für Kooperationsvorhaben bieten sich insbesondere die Bereiche Wissenschaftund Forschung, Hochschule und Studium, Life Sciences, Handel, Mode,Messen und Kongresse, Tourismus sowie Kommunalpolitik, Stadtentwicklung,Schulwesen, Infrastruktur und Verkehr an. Im Kunst- und Kulturbereichexistieren bereits seit Jahren vielfältig ausgeprägte Beziehungen zwischenbeiden Metropolen. Viele Künstler aus den Sparten Tanz und Theater, Musik,Kino und Multimedia sowie aus dem Bereich der bildenden Kunst leben nichtnur in beiden Städten, sondern zeigen ihre Arbeiten auch regelmäßig inbeiden Metropolen.


8 <strong>Berlin</strong> <strong>Istanbul</strong> Network – die Metropolen-Plattform<strong>Berlin</strong> İstanbul Network – Metropoller Platformu9<strong>Berlin</strong> kann in den aktiven Dialog mit <strong>Istanbul</strong> vor allem seine Erfahrungenin den Bereichen einer behutsamen Stadterneuerung und sozialen Stadtentwicklungeinbringen. Aber auch sein wertvolles Know-how bezogen auf moderneVerkehrstechnologien im öffentlichen Personennahverkehr von <strong>Berlin</strong>beherbergt ein bedeutendes Potenzial im Dialog zwischen beiden Städten.Ein wesentliches Ziel des <strong>Berlin</strong> <strong>Istanbul</strong> Network besteht darin, das Land<strong>Berlin</strong> zu einer aktiveren Rolle im türkisch-deutschen Dialog anzustiften.Die Städtepartnerschaft zwischen der deutschen Hauptstadt und der größtenStadt der Türkei bietet hierfür noch viele bislang unausgeschöpfte Möglichkeitenund Chancen zur Zusammenarbeit.Wir laden alle Interessierten, Institutionen und sonstigen Multiplikatoren ein,mit uns gemeinsam diesen Prozess der engagierten Zusammenarbeit beiderMetropolen zu gestalten. Dabei stehen weniger Problemdiskussionen imVordergrund, sondern vielmehr eine Belebung der Städtepartnerschaft mitverbindenden, positiven Bildern und konkreten Vorhaben in beiden Städten.Geschäftsviertel in <strong>Istanbul</strong> | İstanbul'da İş MerkezleriGalata-Brücke | Galata Köprüsüİşbirliği taslağı özellikle bilim ve araştırma, yüksek öğrenim, sağlık, ticaret,turizm, moda, fuar ve kongre, toplumsal politika, şehir bölge planlama, altyapıile ulaşım alanlarını kapsamaktadır. Kültür ve sanat alanlarında <strong>Berlin</strong> veİstanbul kentleri zaten yıllardan bu yana çeşitli işbirlikleri içindeler. Film, tiyatro,müzik ve multimedya alanlarından farklı sanatçılar düzenli olarak her iki metropoldesanatlarını icra ediyorlar.<strong>Berlin</strong>, İstanbul ile olan yakın ilişkileri sayesinde, şehir yapılanması ve sosyalgelişim alanlarındaki tecrübelerini bu kente aktarabilir. Aynı zamanda <strong>Berlin</strong>’inkent ulaşımı alanındaki gelişmiş know-how’u da her iki kent arasındaki işbirliğikonularının arasında sayılabilir.Temel hedeflerimizden bir diğeri de, <strong>Berlin</strong> eyaletinin Türk-Alman diyaloğundaetkin bir rol oynamasını sağlamak. Almanya başkenti ile Türkiye’nin lokomotifiarasındaki kardeş şehir anlaşması da bu diyaloğun gelişiminde büyük imkânlaryaratıyor.Bireysel ya da kurumsal anlamda çalışmalarımıza katkıda bulunmak isteyenherkesi içtenlikle bu oluşuma davet ediyoruz. Çünkü bu oluşumun temelinde;problemleri tartışmaktan çok, resmin bütününü görerek, potansiyelleri değerlendirmekve pozitif bir düşünce akımı ile projelerimizi gerçekleştirmek yatıyor.


10 Grußwort des türkischen Generalkonsuls in <strong>Berlin</strong>T.C. <strong>Berlin</strong> Başkonsolosu’nun Önsözü11Ahmet Nazif AlpmanTürkischer Generalkonsul in <strong>Berlin</strong>Türkiye Cumhuriyeti <strong>Berlin</strong> Başkonsolosuİstanbul ve <strong>Berlin</strong> ilk bakışta farklı kentler gibi gözükse de, aslında ortak birçoközelliklere sahip iki şehirdir. Her iki metropol de son yıllarda olağanüstübir gelişme göstererek ekonomik, kültürel ve toplumsal hayatın merkezlerikonumuna gelmişlerdir. İstanbul yaklaşık 16 milyon nüfusu ile Türkiye’ninsadece en büyük kenti değil, aynı zamanda ekonomik açıdan en dinamik vetoplumsal açıdan en fazla çeşitliliğe sahip metropolüdür.Türkisches Haus des Generalkonsulats | Başkonsolosluk Türk Evi<strong>Istanbul</strong> und <strong>Berlin</strong> mögen auf den ersten Blick sehr unterschiedliche Städtesein. Dennoch haben diese beiden großen Metropolen vieles gemeinsam.Beide Städte haben in den letzten Jahren eine äußerst rasante Entwicklunggenommen und zeichnen sich durch ein pulsierendes wirtschaftliches, kulturellesund gesellschaftliches Leben aus. <strong>Istanbul</strong> ist mit seinen rund 16 MillionenEinwohnern nicht nur die größte, sondern auch die wirtschaftlichdynamischste und gesellschaftlich vielfältigste Stadt der Türkei.Aufgrund der Vielzahl türkischstämmiger Mitbürger wird <strong>Berlin</strong> gern diegrößte türkische Stadt außerhalb der Türkei genannt. Für rund 200.000 türkischeMigranten ist <strong>Berlin</strong> zur neuen Heimat geworden. Aber türkischeMigranten sind in <strong>Berlin</strong> nicht nur heimisch geworden, sondern auch bereit,aktiv bei der Gestaltung und Entwicklung der Gesellschaft mitzuwirken undsich mit ihren Fähigkeiten und Talenten einzubringen. So gibt es in <strong>Berlin</strong>mittlerweile über 7.000 Betriebe mit rund 29.000 Beschäftigten, die vontürkischstämmigen Inhabern geführt werden. Diese Unternehmen erwirtschafteneinen jährlichen Umsatz von circa 3,5 Milliarden Euro und leistendamit einen beachtlichen Beitrag zur wirtschaftlichen Entwicklung der Stadt.Çok sayıda Türk kökenli nüfusu barındırması dolayısıyla <strong>Berlin</strong> de, Türkiyesınırları dışındaki en büyük Türk kenti olarak adlandırılmaktadır. <strong>Berlin</strong>, bugünyaklaşık 200.000 Türk kökenli vatandaşımızın yeni memleketi konumundadır.Vatandaşlarımız sadece <strong>Berlin</strong>’de yaşamakla kalmamış, aynı zamanda kentintoplumsal ve ekonomik gelişiminde aktif rol oynamıştır. Günümüzde yaklaşık29.000 çalışanı ile 7.000’i aşkın Türk kökenli işletme kentte faaliyetlerini sürdürmektedir.Yıllık ciroları yaklaşık 3,5 milyar avroya ulaşan bu işletmelerşehrin ekonomisine önemli katkı sağlamaktadır.Ayrıca, karşılıklı çok boyutlu ilişkilerin bir göstergesi olarak İstanbul ve <strong>Berlin</strong>kentleri arasında 20 yıldan bu yana kardeş şehir bağı süregelmektedir. Heriki kentte işbirliği için var olan potansiyelin insanların yararına etkin biçimdedeğerlendirilmesi gerekmektedir. Bu bağlamda, kardeş şehir anlaşması pekçok sektörde mevcut işbirliğinin geliştirilmesine ve derinleştirilmesine olanaksağlarken, <strong>Berlin</strong>’deki büyük Türk toplumu her iki metropol arasında güçlü vecanlı bir dostluk köprüsü oluşturmaktadır.Türkisches Konsulat in <strong>Berlin</strong> | T.C. <strong>Berlin</strong> BaşkonsolosluğuDie große türkische Community in <strong>Berlin</strong> bildet ein starkes und lebendiges Bandder Zusammenarbeit und Freundschaft zwischen den beiden Metropolen. Ausdruckdieser vielfältigen Beziehungen ist die seit 20 Jahren bestehende Städtepartnerschaftzwischen <strong>Istanbul</strong> und <strong>Berlin</strong>. Beide Metropolen verfügen überein beachtliches Potenzial der Zusammenarbeit, das es zum Wohle derMenschen in beiden Metropolen auszuschöpfen gilt. Eine mit Leben erfüllteStädtepartnerschaft ist das beste Instrumentarium, um die bestehendenKontakte in allen Bereichen weiter zu intensivieren und zu vertiefen.


12 Grußwort des deutschen Genralkonsuls in <strong>Istanbul</strong>İstanbul Almanya Başkonsolosu’nun Önsözü13Matthias von KummerDeutscher Generalkonsul in <strong>Istanbul</strong>Almanya BaşkonsolosuDeutsches Generalkonsulat in <strong>Istanbul</strong> | İstanbul Almanya BaşkonsolosluğuSeit nunmehr 20 Jahren besteht die Städtepartnerschaft <strong>Berlin</strong>–<strong>Istanbul</strong>.Enge wirtschaftliche und kulturelle Beziehungen zwischen <strong>Berlin</strong> und<strong>Istanbul</strong> haben eine deutlich längere Tradition. Schon im 19. Jahrhundertließen sich deutsche Handwerker und Kaufleute mit ihren Familien in <strong>Istanbul</strong>nieder. Bedeutende deutsche Firmen wie Borsig, Deutsche Bank und Siemenswaren am Bau der historischen Bagdadbahn beteiligt.Heute ist Deutschland mit einem Handelsvolumen von circa 24 MilliardenEuro Wirtschaftspartner Nummer eins der Türkei. Deutsche Firmen stehensowohl bei den Importen wie auch Exporten an vorderster Stelle. Die Zahldeutscher Unternehmen wächst rasant: Mehr als 2.600 deutsche Unternehmensind in der Türkei aktiv, die Mehrzahl von ihnen im Großraum <strong>Istanbul</strong>.Große, aber vor allem auch mittelständische Unternehmen entdecken dieTürkei und insbesondere <strong>Istanbul</strong> aufgrund seiner geografischen Lage alsDrehscheibe für den Handel mit dem Nahen und Mittleren Osten einschließlichder zentralasiatischen Republiken.Zahllos sind die kulturellen Kontakte zwischen <strong>Berlin</strong> und <strong>Istanbul</strong> – vonakademischen Kooperationsprojekten bis hin zu Film-, Theater- und Musikfestivals.Der Deutsche Akademische Austauschdienst, das Deutsche ArchäologischeInstitut, das Goethe-Institut, das Orient-Institut sowie zwei großeSchulen, die zum deutschen Abitur führen, sind in <strong>Istanbul</strong> vertreten.Nicht zuletzt wird auch die von den beiden Außenministern im Rahmen derErnst-Reuter-Initiative geplante deutsch-türkische Universität ihren Sitz in<strong>Istanbul</strong> haben.Schließlich berichten über 30 in <strong>Istanbul</strong> etablierte deutsche Journalisten vonPresse, Funk und Fernsehen über <strong>Istanbul</strong> und die Türkei.Entdecken Sie die geschichtliche, kulturelle, wirtschaftliche und medialeVielfalt dieser faszinierenden Stadt am Bosporus zwischen zwei Kontinenten,zwischen Orient und Okzident!20 yılı aşkın süredir <strong>Berlin</strong> – İstanbul kardeş şehirler anlaşmasını sürdürmektedir.<strong>Berlin</strong> ve İstanbul kentleri arasındaki bu yakın ekonomik ve kültürelilişkiler artık birer gelenek halini almıştır. Aslında İstanbul’daki Alman toplumununvarlığı 19.yüzyılda da, Alman ustalar ve işadamları aileleri ile birlikteİstanbul’a yerleşmelerine dayanmaktadır. Geçmişte Borsig, Deutsche Bankve Siemens gibi önemli Alman firmaları tarihi ‚“Baharat Yolu” ‘nun yapımınadestek vermişlerdir.Günümüzde ise Almanya 24 Milyar avroluk ticaret hacmi ile Türkiye’nin birnumaralı işbirliği partneri konumundadır. Alman firmaları ihracat ve ithalattailk sıralarda yer almaktadır. Alman firmalarının Türkiye ve İstanbul’daki sayısındaise son dönemde olağanüstü bir artış görülmektedir: Türkiye’de faaliyetlerinisürdüren 2.600’ü aşkın Alman firmanın önemli bir bölümü İstanbul’dayerleşik firmalardır. Büyük ve özellikle orta ölçekli işletmeler; yakın ve ortadoğu ile orta Asya’ya bir köprü gibi uzanan coğrafi konumun da etkisi ileİstanbul’u keşfetmişler, yatırımlarını bu bölgede arttırmışlardır.Akademik işbirliklerinden film, tiyatro ve müzik festivallerine kadar <strong>Berlin</strong> veİstanbul arasındaki kültürel ilişkiler sayısızdır. Alman Akademik DeğişimMerkezi (Deutscher Akademischer Austauschdienst), Alman Arkeoloji Enstitüsü(Deutsches Archäologisches Institut), Goethe Enstitüsü, Orient Enstitüsüile mezunlarına Alman Lise Diploması sunan iki büyük lise, İstanbul’dakiönemli Alman kurumları olarak dikkat çekmektedir.Bilhassa Ernst-Reuter-İnsiyatifi çerçevesinde her iki ülkenin Dış İşleri Bakanlarıtarafından kurulması planlanan Alman-Türk Üniversitesi de İstanbul’dayerleşik olacaktır.Öte yandan yazılı ve görsel basından İstanbul’da yerleşik 30’dan fazla Almanbasın mensubu kent ve Türkiye ile ilgili haberleri ülkelerine sunmaktadırlar.Siz de boğazda yer alan, doğu-batı ve iki kıta arasındaki bu büyülü kentintarihi, kültürel, ekonomik çeşitliliklerinin keyfini keşfedin!


14 <strong>Berlin</strong> – Geschichte und Zukunft in der Mitte Europas <strong>Berlin</strong> – Orta Avrupa’daki Tarih ve Gelecek15Mit seiner fast 800-jährigen Geschichteist <strong>Berlin</strong> im europäischenVergleich eine junge Stadt. Sie entwickeltesich aus zwei Kaufmannssiedlungen,der Spreeinsel Cölln(1237 erstmals urkundlich erwähnt)und <strong>Berlin</strong> am rechten Spreeufer(1244). Durch die günstige Lage aneiner flachen Stelle der Spree und ander Kreuzung zweier Handelswegeerlebten beide Siedlungen einenraschen Aufschwung. 1307 entstanddie Doppelstadt <strong>Berlin</strong>/Cölln miteinem gemeinsamen Rathaus.1442 begann mit der Errichtung des<strong>Berlin</strong>er Schlosses der Ausbau derDoppelstadt zur Residenz der brandenburgischenMarkgrafen undKurfürsten. Mit der Krönung FriedrichsI. wurde <strong>Berlin</strong> 1701 königlicheResidenz. Um die Jahrhundertmittewar die Stadt unter Friedrich demGroßen politisches, wirtschaftlichesund geistiges Zentrum des aufstrebendenPreußens. 1810 wurde aufInitiative von Wilhelm von Humboldtdie <strong>Berlin</strong>er Universität gegründet.Mit Maschinenbau, Dampfschifffahrtund Elektroindustrie setzte Mitte des19. Jahrhunderts die industrielleEntwicklung ein: AEG, Borsig undSiemens machten <strong>Berlin</strong> zur führendenIndustriemetropole Europas.1871 wurde <strong>Berlin</strong> Hauptstadt desDeutschen Kaiserreiches, mit demAufschwung in der Gründerzeitwuchs die Einwohnerzahl auf übereine Million.Nach dem Ersten Weltkrieg wurde1918 in <strong>Berlin</strong> die Weimarer Republikausgerufen. Aus acht Städten,59 Landgemeinden und 27 Gutsbezirkenentstand 1920 Groß-<strong>Berlin</strong>,das weitgehend dem heutigenStadtgebiet entspricht. In den„Goldenen Zwanzigern” war dieVier-Millionen-Metropole Brennpunktdes kulturellen Lebens: Revue,Varieté,Theater und Film erlebteneine Blüte. Mit der MachtergreifungHitlers setzte 1933 die Verfolgungvon Juden, Kommunisten undOppositionellen ein. <strong>Berlin</strong> wurdeHauptstadt des Dritten Reiches, dieUmbaupläne zur „WelthauptstadtGermania“ jedoch durch den ZweitenWeltkrieg zunichte gemacht.Bei Kriegsende war <strong>Berlin</strong> großflächigzerstört. Das Stadtgebiet wurde aufdie vier Siegermächte aufgeteilt.800 yıllık tarihi ile Avrupa‘nın gençkentlerinden birisi olan <strong>Berlin</strong>, Spree-Nehri’nin iki yakasında bulunan Cölln(ilk olarak 1237 yılında resmi kayıtlardayer almıştır) ve <strong>Berlin</strong> adlı ticariyerleşim bölgeleri üzerinde gelişti.(1244) Her iki bölge de uygun ticarikonumları ve ticaret yollarının birleşmenoktasında olmaları sayesindehızlı bir kalkınma yaşadı. 1307 yılında<strong>Berlin</strong> ve Cölln ortak bir belediyehaline geldi.1442’de <strong>Berlin</strong> sarayının Markgrafenve Kurfürsten’in konutları olarakbüyütülme inşasının başlaması ileikili kentin temeli atıldı. Friedrich’in1701’de taç giymesi ile ilk kraliyetbaşkenti olan kent bu yüzyılın ortalarındaBüyük Friedrich’in yönetimialtında; Prusyalıların politik, ekonomikve düşünsel merkezi durumundaydı.1810’da Wilhelm von Humboldt’ungirişimiyle <strong>Berlin</strong> Üniversitesi kuruldu.19. yüzyılın ortalarında makineyapımı, vapur işletmeciliği ve elektriksayesinde sanayi gelişimi başladı:AEG, Borsig ve Siemens <strong>Berlin</strong>’iAvrupa’nın önde gelen sanayi kentiyaptı. 1871’de Almanya İmparatorluğu’nunbaşkenti olduğu dönemlerde<strong>Berlin</strong>’in nüfusu bir milyonunüzerine çıktı.I. Dünya savaşından sonra 1918yılında <strong>Berlin</strong>’de Weimar Cumhuriyetiilan edildi. Bugünkü <strong>Berlin</strong> ile büyükölçüde aynı olan 1920’deki Büyük<strong>Berlin</strong> (Groß-<strong>Berlin</strong>) sekiz kentten,59 bölge ve 27 semtten meydanageliyordu. Altın yirmili yıllarda dörtmilyonluk metropol <strong>Berlin</strong>; kültürelyaşamın odak noktası konumunageldi: Revue, varieté, tiyatro ve filmdünyası altın yıllarını yaşadı. Hitler’in1933’de iktidara gelişiyle Yahudi,komünist ve muhalif zulümleri başlatıldı.II. Dünya Savaşı’nın çıkması ileNazi Almanya’sının, <strong>Berlin</strong>’i dünyanınbaşkenti yapma planları boşa çıktı.Savaşın bitimiyle <strong>Berlin</strong> büyük ölçüdehasar gördü. Kent dört galip devlettarafından paylaşıldı.Hackesche Höfe | Hackesche AvlusuPotsdamer Platz 1930 | Potsdamer Meydanı 1930


16 <strong>Berlin</strong> – Geschichte und Zukunft in der Mitte Europas <strong>Berlin</strong> – Orta Avrupa’daki Tarih ve Gelecek17Politische Differenzen zwischen denWestalliierten und der Sowjetunionführten 1948/49 zur <strong>Berlin</strong>-Blockade.Über die Luftbrücke versorgtenBriten und US-Amerikaner die dreiWestsektoren. Ab 1961 teilte die<strong>Berlin</strong>er Mauer die Stadt knapp dreiJahrzehnte lang in Ost und West.Die Maueröffnung 1989 markierteeinen Neubeginn für <strong>Berlin</strong>. 1990wurde <strong>Berlin</strong> Hauptstadt des wiedervereintenDeutschlands, das BrandenburgerTor ein Symbol für die EinheitDeutschlands und Europas.1999 zogen Regierung und Parlamentan die Spree. Politik und Diplomatiebrachten <strong>Berlin</strong> neue Internationalitätund gaben Anlass für dieAnsiedlung von Spitzenverbändenaus Wirtschaft, Wissenschaft, Medienund Gesellschaft. Heute ist <strong>Berlin</strong> mitrund 3,4 Millionen Einwohnern undeiner Fläche von 892 Quadratkilometerndie größte Stadt in Deutschland.Hier leben laut offizieller Statistikrund 468.000 Menschen aus mehr als180 Nationen, darunter 116.000 türkischeStaatsangehörige. Gemeinsammit dem Umland hat sich die Stadtzur Hauptstadtregion <strong>Berlin</strong>-Brandenburgmit knapp sechs MillionenEinwohnern formiert. In der MitteEuropas bildet sie heute das Bindegliedzwischen den westeuropäischenWirtschaftsräumen und den Märktenin Nord-, Mittel- und Osteuropa.Potsdamer Platz | Potsdamer MeydanıBundeskanzleramt | BaşbakanlıkBatı müttefikleri ve Sovyetler Birliğiarasındaki politik farklılıklar 1948/49’da<strong>Berlin</strong>’in abluka altına alınmasınaneden oldu. Hava köprüsü üzerindenİngilizler ve Amerikalılar kente yardımdabulundular. <strong>Berlin</strong> duvarı1961’den sonra kenti yaklaşık 30 yılboyunca doğu ve batı olarak ikiyeayıracaktı.1989’da duvarın yıkılması <strong>Berlin</strong> içinyeni bir başlangıç oldu. <strong>Berlin</strong> 1990’dayeniden birleşen Almanya’nın başkentiseçildi, Brandenburg Kapısı(Brandenburger Tor) Almanya’nın veAvrupa’nın birlik sembolü oldu.1999’da hükümet ve parlamento binalarıSpree bölgesine çekildi. Politikave diplomasinin uluslararası yeni<strong>Berlin</strong>’e ihtiyacı vardı.Bu nedenle ekonomiden bilime, medyadançeşitli kurumlara; üst düzeybağlantıları kurmak için teşvikler verildi.<strong>Berlin</strong> bugün yaklaşık 3,4 milyonnüfusu ve 892 kilometrekare’likyüzölçümü ile Almanya’nın en büyükkentidir. Resmi istatistiklere görekentte yaşayan 180’den fazla millettenyaklaşık 468.000 yabancının 116.000’iTürk vatandaşıdır. <strong>Berlin</strong> ve Brandenburgçevresi göz önüne alındığında,bölge yaklaşık altı milyon nüfusubarındır-maktadır. Avrupa’nın ortasındakikonumu ile <strong>Berlin</strong> doğubatı vekuzeygüney Avrupa’daki pazarlararasında bir köprü konumundadır.


18 <strong>Berlin</strong> – Schaufenster der Architektur <strong>Berlin</strong> – Mimarlığın Vitrini19Schloss Charlottenburg | Charlottenburg SarayıFriedrichswerdersche Kirche | Friedrichswerder KilisesiBedeutende Architekten aus Vergangenheitund Gegenwart – vonKarl Friedrich Schinkel bis zu ArataIsozaki – prägen das heutige Gesichtder Stadt und machen sie zu einemeinzigartigen Spiegel der internationalenArchitekturgeschichte.MittelalterEinen Eindruck vom historischenStadtkern <strong>Berlin</strong>s vermittelt das Viertelrund um die Nikolaikirche, demältesten Sakralbau der Stadt. Von hiernahm <strong>Berlin</strong> seinen Ursprung. Der alteStadtkern – während des ZweitenWeltkrieges fast vollständig zerstört –wurde zur 750-Jahr-Feier <strong>Berlin</strong>s1987 nach dem historischen Stadtgrundrissmit seinen kleinen, unregelmäßigenGassen rekonstruiert und mitmodernen Wohnhäusern kombiniert.Barock und RokokoIm 17. Jahrhundert wuchs die Stadtvor allem nach Westen: Südlich derStraße Unter den Linden entstanddie Friedrichstadt, vor den Toren<strong>Berlin</strong>s errichtete Johann ArnoldNering ab 1695 Schloss Charlottenburg.Geometrische Schmuckplätzewie Pariser, Leipziger und Mehring-Platz spiegeln die Idealvorstellungenbarocken Städtebaus wider. Einerder größten erhaltenen Barockbauten<strong>Berlin</strong>s ist das Zeughaus,heute Sitz des Deutschen HistorischenMuseums. Ab 1699 gestalteteAndreas Schlüter das <strong>Berlin</strong>er Stadtschloss(1950 zerstört) neu und bautees zur preußischen Residenz aus. DieUmgestaltung der Stadt wurde unterFriedrich dem Großen und seinemBaumeister Georg Wenzeslaus vonKnobelsdorff fortgesetzt: Das friderizianischeRokoko wurde stilbestimmendin Kunst und Architektur. ErsterBau des Forum Fridericianum war dieStaatsoper (1741–43), als Sommerresidenzentstand in Potsdam dasSchloss Sanssouci.KlassizismusEnde des 18. Jahrhunderts entwarfder aus Schlesien stammende CarlGotthard Langhans das BrandenburgerTor, <strong>Berlin</strong>s bekanntestes Bauwerk.Die Architektur des 19. Jahrhundertsist geprägt vom KlassizismusKarl Friedrich Schinkels, der mit repräsentativenBauten wie dem Schauspielhausam Gedarmenmarkt, demAlten Museum, der Neuen Wacheoder der Bauakademie ein neuesStadtbild erschuf.Karl-Friedrich Schinkel’den ArataIsozaki’ye kadar geçmişten günümüzegelen önemli mimarlar, bugünküşehrin yüzünü belirliyorlar ve uluslararasımimarlık tarihine bir aynatutuyorlar.Ortaçağ<strong>Berlin</strong> tarihi etkisini, kent mimarisinintemelini oluşturan şehrin en eski diniyapısı Nicolai Kilisesi’den (Nikolaikirche)alıyor. II. Dünya savaşı sırasındaneredeyse tamamen hasargörmüş olan <strong>Berlin</strong> şehri, 1987’de750. Yıl <strong>Berlin</strong> kutlamaları çerçevesindeküçük sokaklarla ve modernevlerle yenilendi.Barok ve Rokoko17. yüzyıl içinde her şeyden önce<strong>Berlin</strong> batıya doğru gelişti: Unter denLinden caddesinin güneyinde Friedrich-Şehri(Friedrichstadt) inşa ediliyordu.1695’den itibaren JohannArnold Nering <strong>Berlin</strong> Kapısı’nın önüneCharlottenburg Sarayı’nın inşaatınıbaşlatmıştı. Pariser, Leipziger veMehring-Platz gibi yerleşim alanlarıBarok şehir yapısına uygun tasarımolanağını yansıtıyordu. <strong>Berlin</strong>’in sahipolduğu en büyük Barok yapı bugün kiAlmanya Tarihi Müzesi’dir (Zeughaus).1699 yılından itibaren AndreasSchlüter <strong>Berlin</strong> Şehir Sarayı’nı(<strong>Berlin</strong>er Stadtschloss) (1950 yılındahasar gördü) yeniden tasarladı vePrusya Kraliyet’i için büyüttü. Şehrinyeniden düzenlenmesi Friedrichdöneminde onun büyük üstadı GeorgWenzeslaus von Knobelsdorff iledevam etti: Friedrich tarzı Rokoko oyıllarda kültür ve mimaride belirleyicifaktör oldu. Forum Fridericianum’unilk yapısı Devlet Operası (1741–43)(Staatsoper), yaz sarayı olarak daPotsdam’da Saray Sanssouci’dir.Klasisizm18. yüzyıl sonlarında Schlesien kökenliolan Carl Gotthard Langhans;Brandenburg Kapısı’nin tasarısınıyaptı. Yapı günümüzde hala <strong>Berlin</strong>’inen önemli mimari yapılarından biriolarak sayılmaktadır. Karl FriedrichSchinkel; 19. yüzyıl Klasisizm çizgilerinitaşıyan Gendarmenmarkt’takiTiyatro Binası (Schauspielhaus), EskiMüze (Altes Museum), Yeni Karakol(Neue Wache) ve Yapı Okulu (Bauakademie)gibi temsili yapılar ile yenibir şehir görüntüsü yarattı.


20 <strong>Berlin</strong> – Schaufenster der Architektur <strong>Berlin</strong> – Mimarlığın Vitrini21Nach dem Vorbild englischer Landschaftsgärtenbestimmte PeterJoseph Lenné in dieser Zeit als Landschaftsarchitektdie Gartenkunst inPreußen. Zu seinen bekanntestenWerken gehören die Umgestaltungdes Großen Tiergartens sowie weiteTeile der Potsdamer Parklandschaft.20. JahrhundertIn den 1920er Jahren verwirklichtendie Architekten Bruno Taut, HansScharoun und Walter Gropius in<strong>Berlin</strong> die Leitideen des NeuenBauens: Anstelle trister und beengterMietskasernen entstanden freundlicheund funktionale Wohnsiedlungenwie die KleinhauskolonieFalkenberg (1913–15), die Hufeisensiedlungin Britz (1925–31), die Siedlungam Schillerpark (1924–30) oderdie Wohnstadt Carl Legien (1929–30)– herausragende Beispiele für denSiedlungsbau der Klassischen Modernein Deutschland. Der Wiederaufbaunach dem Zweiten Weltkriegerfolgte in <strong>Berlin</strong>-Ost und -West nachunterschiedlichen Richtlinien: Musterbeispielfür die West-<strong>Berlin</strong>er Stadtplanungder 1950er Jahre ist das imRahmen der Internationalen Bauausstellung1957 errichtete Hansaviertelmit seiner aufgelockerten,durchgrünten Mischung aus HochundFlachbauten, während in Ost-<strong>Berlin</strong> zeitgleich die Stalinallee(heute Karl-Marx-Allee) mit ihrerrepräsentativen Monumentalarchitekturentstand.<strong>Berlin</strong> nach 1989Mit der Öffnung der Mauer 1989wurde <strong>Berlin</strong> vor die einmalige Aufgabegestellt, zentrale Stadtgebietewiederzubeleben, die durch die jahrzehntelangeTeilung zu Brachenverkommen waren. Private Investorenschufen nach Plänen von RenzoPiano mit dem Quartier am PotsdamerPlatz aus dem Nichts ein neuesStadtviertel. In Mitte und Tiergartenwurden Bauten für das politische<strong>Berlin</strong> errichtet, darunter das Parlaments-und Regierungsviertel mitdem Bundeskanzleramt nach Plänenvon Axel Schultes.Wie kein anderes Gebäude symbolisiertdas modernisierte Reichstagsgebäudevon Norman Foster heutemit seiner gläsernen Kuppel Vergangenheitund Zukunft der Stadt.Ambitionierte Projekte wie Adlershof– gegenwärtig <strong>Berlin</strong>s größtes Entwicklungsgebiet– verkörpern dieIdee eines integrierten Wissenschafts-,Wirtschafts- und Medienstandorts imSüdosten <strong>Berlin</strong>s, eingebettet in einstädtebauliches Gesamtkonzept.Die „Stadt von morgen“ stellt auchan die Verkehrsinfrastruktur neueAnforderungen: Mit dem neuen<strong>Berlin</strong>er Hauptbahnhof wurde 2006Europas größter Kreuzungsbahnhoferöffnet, der Bau des Großflughafens<strong>Berlin</strong>-Brandenburg International istdas umfangreichste Infrastrukturprojektder nächsten Jahre in Ostdeutschland.Hufeisensiedlung <strong>Berlin</strong>-Britz | Hufeisen Yerleşkesi <strong>Berlin</strong>-BritzBu yüzyıllarda İngiliz çevre düzenlemeleriniörnek alan Peter JosephLenné peyzaj mimarlığını Prusya’yataşıdı. En ünlü eseri Tiergarten vePotsdam Park-Peyzajı’nın yenidendüzenlenmesidir.20. Yüzyıl1920’li yıllarda mimar Bruno Taut,Hans Scharoun ve Walter Gropius<strong>Berlin</strong>’de yeni bir mimari akımınöncüsü oldular. İç karartıcı ve daraltıcıyerleşim yerlerinin yerine KüçükEv Kolonileri (Kleinhauskolonie Falkenberg,1913–15), Britz’de Nal sitesi(Hufeisensiedlung, 1925–31), Schillerpark’takiSite (Siedlung am Schillerpark,1924–30) ve Carl Legien Şehri(Wohnstadt Carl Legien, 1929–30)gibi sıcak ve işlevsel muhteşem klasikmodern site örnekleri Almanya’daoluşturuldu.II. Dünya savaşından sonra şehrinyeniden yapılanması sırasında doğuve batı <strong>Berlin</strong> arasında yapılanmafarklılıkları ortaya çıktı: 1957 yılındakiuluslararası yapı fuarında 1950 batı<strong>Berlin</strong> şehir planlaması (Hansaviertel)yüksek ve alçak binaların birbirleriyleuyumunu sunarken, doğu <strong>Berlin</strong>’deözellikle Stalin Allee’de (bugünküKarl-Marx-Allee) muazzam büyükyapılar sunmaktaydı.Der neue <strong>Berlin</strong>er Hauptbahnhof | <strong>Berlin</strong>’in Yeni Tren Garı1989’dan sonra <strong>Berlin</strong>1989’da <strong>Berlin</strong> duvarının yıkılmasıyla,<strong>Berlin</strong> ’in üstlenmiş olduğu görev,yıllardan beri ayrı olan iki kısmı biraraya getirmek oldu. Özel yatırımcılarRenzo Piano’nin planına göre ölübölge olan Potsdamer Platz’ı şehrincanlı bir parçası haline getirdiler.Mitte ve Tiergarten semtlerini AxelSchultes’in planına göre FederalBaşkanlık Dairesi ile (parlamento vehükümet binasıyla) <strong>Berlin</strong>‘in politikyüzünü yapılandırdılar. Hiç bir yapıNorman Foster’in cam kubbelimodern Almanya Parlamentosu gibişehrin geçmişini ve geleceğini aynıanda simgelememektedir. Genelşehir yapısı içerisine yerleşmiş olangünümüz <strong>Berlin</strong>’in en gelişmişbölgesi Adlershof bilim, ekonomi vemedyanın bulunduğu Güneydoğu<strong>Berlin</strong>’i canlandırmaktadır.“Şehrin Yarını” projesi şehrin ulaşımalt yapısını da büyük ölçüde değiştirmektedir.2006’da Avrupa’nın enbüyük yeni tren garı <strong>Berlin</strong> Hauptbahnhofinşası tamamlanıp hizmetegirmiştir. Gelecek yılların doğuAlmanya’daki en kapsamlı projesi iseUluslararası <strong>Berlin</strong>-BrandenburgBüyük Havalimanı İnşası (Flughafen<strong>Berlin</strong>-Brandenburg International)’dır.


22 Kulturmetropole <strong>Berlin</strong><strong>Berlin</strong> – Kültürler Metropolü23Karneval der Kulturen | Kültürler KarnavalıDie Kunst- und Kulturlandschaft<strong>Berlin</strong>s ist einzigartig in Europa.Mehr als 170 Museen und Sammlungen,drei große Opernhäuser,acht renommierte Sinfonieorchesterund 150 Bühnen bieten ein Programm,das seinesgleichen sucht.Hochkultur und eine lebendigeOff-Szene, internationale Einflüsseund die Mischung verschiedensterDisziplinen machen <strong>Berlin</strong> zu einempulsierenden Zentrum kulturellerVielfalt. Vom traditionellen <strong>Berlin</strong>erNeujahrslauf bis zur Silvesterparty amBrandenburger Tor stehen täglichbis zu 1.500 Termine zur Auswahl.Große Veranstaltungen wie die InternationalenFilmfestspiele <strong>Berlin</strong>, derKarneval der Kulturen oder der <strong>Berlin</strong>-Marathon sind bei <strong>Berlin</strong>ern undBesuchern sehr beliebt. Im Rankingder meistbesuchten europäischenStädte liegt <strong>Berlin</strong> mit sieben MillionenHotelgästen und 16 MillionenÜbernachtungen auf Platz drei –gleich hinter London und Paris.Mit hochkarätigen Sammlungenund erstklassigen Exponaten allerEpochen und Stilrichtungen begeisterndie <strong>Berlin</strong>er Museen jährlich überelf Millionen Gäste aus aller Welt.Rund 3,5 Millionen Zuschauer sehenjedes Jahr die Aufführungen der<strong>Berlin</strong>er Bühnen. Große Kunstzentrensind die zum UNESCO-Welterbegehörende Museumsinsel mit ihrenarchäologischen Sammlungen undder Kunst des 19. Jahrhunderts, dasKulturforum am Potsdamer Platz mitseinen bedeutenden Sammlungeneuropäischer Kunst sowie der Museumskomplexin Dahlem, der außereuropäischeKunst und das MuseumEuropäischer Kulturen beherbergt.Walk of Fashion | Moda YürüyüşüSilvester am Brandenburger Tor | Brandenburg Kapısı’nda Yeni Yıl KutlamalarıKültür ve sanat yaşamı denildiğindeAvrupa’da ilk akla gelen şehirlerdenbirisi kuşkusuz <strong>Berlin</strong>’dir. 170’tenfazla müze ve galeri, üç büyük operaevi, sekiz senfoni orkestrası ve 150tiyatro sahnesi <strong>Berlin</strong> kültür ve sanatyaşamına daha da zenginlik katmaktadır.<strong>Berlin</strong>, Brandenburger Tor’dakigeleneksel yeni yıl kutlamalarından<strong>Berlin</strong> Yeni Yıl Koşusu’na kadarçeşitli dallarda günlük 1.500’e yakınkültür ve sanat gösterileri sunmaktadır.Özellikle; Uluslararası <strong>Berlin</strong>Film Festivali, Kültürler Karnavalı,Christopher Street Day ve <strong>Berlin</strong>Maratonu gibi önemli etkinlikler <strong>Berlin</strong>lilerve diğer ziyaretçiler tarafındanen çok ilgiyi çeken organizasyonlarınbaşında gelmektedir. Avrupa şehirleriarasında <strong>Berlin</strong>, yıllık yedi milyonturist ve 16 milyon gecelik konaklamasayısı ile Londra ve Paris’in ardındanüçüncü sırada yer almaktadır.<strong>Berlin</strong>’deki müzeler yıllık onbir milyonuaşan ziyaretçi sayısı ve değerlikoleksiyon birikimleri ile ziyaretçilerinibüyülemeye devam etmektedir.<strong>Berlin</strong>’deki tiyatro ve opera gösterileriyılda yaklaşık 3,5 milyon seyirci tarafındantakip edilmektedir.19. yüzyıl sanatı ve zengin antikkoleksiyonu ile UNESCO DünyaKültür Mirası, Potsdamer Platz’dakizengin Avrupa sanatını içeren koleksiyonuile “Kültür Forumu” veDahlem’deki müze bölgesi kentin enönemli müzelerindendir.


24 Kulturmetropole <strong>Berlin</strong><strong>Berlin</strong> – Kültürler Metropolü25Ein umfassendes Bild höfischerArchitektur und Gartenkunst zeigendie Schloss- und Gartenanlagen vonPotsdam-Sanssouci, Schloss Charlottenburgsowie weitere 500 Schlösserund Parks in der Region. Auch diejunge Kunstszene ist in <strong>Berlin</strong> starkvertreten: Es gibt rund 400 Galerien,darunter große, etablierte Häuserund freie Projekträume. Mit mehr als6.000 Künstlern und Kulturschaffendenist <strong>Berlin</strong> ein kreatives Zentrumin der Mitte Europas.Als Treffpunkt unterschiedlicherKulturen, verschiedener Lebensstileund Traditionen ist <strong>Berlin</strong> ein Magnetfür junge kreative Menschen. DieUNESCO-Anerkennung als „Stadt desDesigns“ würdigt die Leistungen derin <strong>Berlin</strong> ansässigen Designer, Modemacher,Fotografen, Architekten undbildenden Künstler aus aller Welt.Attraktiv für Besucher ist <strong>Berlin</strong> auchwegen seiner hervorragenden Einkaufsmöglichkeitenund einer modernenHotellandschaft zu vergleichsweisegünstigen Preisen. Das Nachtleben<strong>Berlin</strong>s mit Hunderten Bars, Clubs undDiskotheken ist weit über die Stadtgrenzenhinaus bekannt.<strong>Berlin</strong> ist auch eine grüne Stadt undbesteht zu mehr als einem Drittelaus Wäldern und Parks, Flüssen undSeen. Die „grüne Lunge“ <strong>Berlin</strong>s istder Große Tiergarten im Stadtzentrum– eine von 2.500 öffentlichenGrünanlagen. Die hohe Lebensqualitätin der Region ist geprägt vom internationalenFlair der größten StadtDeutschlands und den zahlreichenlandschaftlichen Sehenswürdigkeitenin Brandenburg mit 3.000 Seen,30.000 Kilometern Fließgewässernsowie 15 Biosphärenreservaten undNaturparks.Potsdam-Sanssouci, CharlottenburgSarayı ve kentin çeşitli bölgelerindeyer alan 500’e yakın saray ve park,<strong>Berlin</strong>’in mimari ve bahçe sanatızenginliğine daha da zenginlik katmaktadır.Ayrıca <strong>Berlin</strong> genç sanatetkinliklerine de önem vermekte; yaklaşık400 galerisi, özel evleri ve özelserbest proje odaları ile bu desteğinigöstermektedir. <strong>Berlin</strong> 6.000’denfazla sanatçısı ile Orta Avrupa’nınsanatta yaratıcı merkezidir.<strong>Berlin</strong> farklı kültürleri, farklı yaşamstillerini yaşatmasından dolayı çoksayıda yaratıcı genci kendisine mıknatısgibi çekmektedir. UNESCO’nunvermiş olduğu “Şehir Dizayn Ödülü”<strong>Berlin</strong>’de yaşayan modacılara, fotoğrafçılara,mimarlara takdir edilmektedir.<strong>Berlin</strong> geniş alışveriş imkânları vegelişmiş otel hizmetleri ile ziyaretçilerineuygun fiyatlarda alışveriş vekonaklama olanakları sunmaktadır.Yüzden fazla bar, gece kulübü ve diskotekleriile <strong>Berlin</strong>’in gece yaşantısısınırlarının dışında da ün salmıştır.<strong>Berlin</strong>‘in yerleşim bölgesinin üçtebirinden fazlasını ormanlar, parklar,nehirler ve göller oluşturmaktadır. Bunedenle <strong>Berlin</strong> “yeşil şehir” diye deadlandırılmaktadır. <strong>Berlin</strong>’in “yeşilakciğerleri” olarak adlandırılan Tiergarten,2.500 metrekarelik yeşil alanıile şehrin merkezinde bulunmaktadır.Bölgenin yüksek yaşam kalitesi,Almanya’nın en büyük şehrinin uluslararasıkimliğinden ve Brandenburg’un3.000 göl, 30.000 kilometrelikakarsu ve 15 doğal parkı gibisayısız doğal güzelliklerindenkaynaklanmaktadır.Weltkulturerbe Museumsinsel: Das Alte Museum | Dünya Kültür Mirası Müze Adası: Eski MüzeKulturforum am Potsdamer Platz | Kültür Forumu, Potsdamer Meydanı


26 <strong>Berlin</strong>er Kulturkalender <strong>Berlin</strong>'in Etkinlik Takvimi27Januar | Ocak<strong>Berlin</strong>er Neujahrslauf<strong>Berlin</strong> Yeni Yıl Koşusuwww.scc-events.com<strong>Berlin</strong>er Sechs-Tage-Rennen<strong>Berlin</strong> Altı Gün Bisiklet Yarışlarıwww.sechstagerennen-berlin.deLange Nacht der MuseenMüzelerin Uzun Gecesiwww.lange-nacht-der-museen.deCadenza BarocktageCadenza Barok Günleriwww.staatsoper-berlin.orgFebruar | ŞubatInternationale Filmfestspiele <strong>Berlin</strong>Uluslararası <strong>Berlin</strong> Film Festivaliwww.berlinale.deKarnevalszug <strong>Berlin</strong>Karnaval Geçişiwww.karnevals-zug-berlin.deMärz | Martberlin biennale für zeitgenössischekunst<strong>Berlin</strong> Çağdaş Sanat Bienaliwww.berlinbiennale.deMaerzMusik Festival für aktuelleMusikMart Popüler Müzik Festivaliwww.maerzmusik.deLange Nacht des ShoppingsAlışverişin Uzun Gecesiwww.lange-nacht-des-shoppings.deApril | NİSANFesttage | Festival Günleriwww.staatsoper-berlin.org<strong>Berlin</strong>er Halbmarathon<strong>Berlin</strong> Yarı Maratonuwww.scc-events.comMai | MayısDesignmai <strong>Berlin</strong>Dizayn Mayıs <strong>Berlin</strong>www.designmai.deKarneval der KulturenKültürler Karnavalıwww.karneval-berlin.deMuseumsInselFestival (bis Oktober)Müze Adası Festivali(Ekim ayına kadar)www.smb.spk-berlin.de/mif/Juni | HazİranAll Nations FestivalMilletler Festivaliwww.allnationsfestival.deFête de la Musiquewww.fetedelamusique.deJuli | TemmuzClassic Open AirAçık Hava Konserleriwww.classicopenair.depopdeurope Sommer-Musikfestivalpopdeurope Müzik Festivaliwww.popdeurope.de+++ 12. IAAF Leichtathletik WMberlin 2009 ++++++ 15. – 23. August 2009 ++++++ Olympiastadion <strong>Berlin</strong> +++www.berlin2009.org+++ 12. IAAF Dünya AtletizmŞampiyonası <strong>Berlin</strong> ++++++ 15. – 23. Ağustos 2009 ++++++ Olimpiyat Stadı <strong>Berlin</strong> +++august | AğustosTanz im August InternationalesTanzfest <strong>Berlin</strong>Uluslararası Dans Festivaliwww.tanzimaugust.deyoung.euro.classic EuropäischerMusik SommerAvrupa Müzik Festivaliwww.youngeuroclassic.de<strong>Berlin</strong>er Gauklerfest<strong>Berlin</strong> Hokkabaz Festivaliwww.gauklerfest.deLange Nacht der MuseenMüzelerin Uzun Gecesiwww.lange-nacht-der-museen.deSeptember | Eylülinternationales literaturfestival berlinUluslararası <strong>Berlin</strong> Edebiyat Festivaliwww.literaturfestival.comMusikfest <strong>Berlin</strong><strong>Berlin</strong> Müzik Festivaliwww.berlinerfestspiele.de<strong>Berlin</strong>-Marathon | <strong>Berlin</strong> Maratonuwww.berlin-marathon.comISTAF Internationales Stadionfest derLeichtathletikUluslararası Atletizm Şampiyonasıwww.istaf.deKunstherbst <strong>Berlin</strong><strong>Berlin</strong> Sonbaharda Sanatwww.kunstherbst.deOktober | EkİmLange Nacht des ShoppingsAlışverişin Uzun Gecesiwww.lange-nacht-des-shoppings.deNovember | KasımJazzFest <strong>Berlin</strong> | <strong>Berlin</strong> Jazz Festivaliwww.berlinerfestspiele.de<strong>Berlin</strong>er Märchentage<strong>Berlin</strong> Masal Günleriwww.berliner-maerchentage.deDezember | AralıkSilvesterparty | Yeni Yıl Partisiwww.silvester-berlin.deWeitere Veranstaltungstermine im Internet unterwww.berlin-partner.de/berlinkalenderDiğer etkinlikler için: www.berlin-partner.de/berlinkalenderISTAF | Uluslararası Atletizm Şampiyonası


28 Interview mit Erman Tanyıldız, OTA Hochschule <strong>Berlin</strong>Erman Tanyıldız ile Röportaj, <strong>Berlin</strong> OTA Üniversitesi29Erman TanyıldızGründer der OTA Hochschule <strong>Berlin</strong><strong>Berlin</strong> OTA Üniversitesi KurucusuWas hat Sie veranlasst, sich im privatenBildungssektor zu engagieren?Obwohl ich kein Pädagoge bin, hatdas Leben einen Pädagogen aus mirgemacht. Während meines Studiumsan der Technischen Universität <strong>Berlin</strong>war ich in der zentralen Sprachenstelledes Senats von <strong>Berlin</strong> sowie in diversenVolkshochschulen Dozent für dietürkische Sprache. Nach Abschlussmeines Studiums als Diplomwirtschaftsingenieur,Fachrichtung Maschinenbau,wurde ich von der KienbaumUnternehmensberatung aus150 Bewerbern als <strong>Berlin</strong>er Bereichsleiterfür ein Hamburger Weiterbildungsinstitutausgewählt.So bin ich seit 1979 hauptberuflich imBildungssektor tätig und seit 1983 alsSelbstständiger. Ich sah meine Aufgabestets als eine Brücke zwischenBildung und Arbeitsmarkt. Die Trägheitdes Bildungssystems einerseitsund die rasante technologische Entwicklungauf dem Arbeitsmarktandererseits gaben mir genug Nährboden,um meine geschäftlichenAktivitäten zu erweitern. In fünf verschiedenenBildungsunternehmenbefanden sich in Spitzenzeiten bis zu2.500 Lehrgangsteilnehmer, vonunqualifizierten Helfern bis hin zuIngenieuren und Juristen. Nach vielenerfolgreichen Jahren gründete icheine Stiftung und beschränkte meineTätigkeit auf die Aus- und Fortbildungbehinderter Jugendlicher.Die Bildungsunternehmen übertrugich an andere Personen, darunterauch ein Landsmann, der es versteht,mein Erbe erfolgreich fortzuführen.Woher kam die Idee, eine privateUniversität zu gründen?Die Idee kam mit der Greencard-Aktion des Ex-BundeskanzlersGerhard Schröder. Ich dachte, wennin diesem Land schon hochqualifizierteFachkräfte fehlen, sollte manzunächst denen eine Chance geben,die bereits in diesem Land leben,sogar hier geboren sind, bevor manweitere Ausländer ins Land holt.Warum haben Sie <strong>Berlin</strong> für Ihre Investitionengewählt?<strong>Berlin</strong> hat eine Eigenschaft, die fürausländische Investoren einen besserenAnreiz als Geld in Form von Zuschüssenbietet, und zwar das multikulturelleUmfeld. Entsprechend sindauch die Behörden orientiert, die fürdie erforderlichen Genehmigungenund Zulassungen zuständig sind. <strong>Berlin</strong>ist eine ausländerfreundliche Stadt.Wodurch unterscheiden sich <strong>Berlin</strong>und <strong>Istanbul</strong> im Bereich der Arbeitswelt?Ich denke, dass <strong>Berlin</strong> überschaubarerund berechenbarer ist als <strong>Istanbul</strong>.Unternehmen aus <strong>Istanbul</strong> finden in<strong>Berlin</strong> klarere Marktverhältnisse vorund haben sogar weniger Schwierigkeitenbei Genehmigungen, wennsie die bestehenden Gesetze kennenund sich daran halten. Das gilt für<strong>Istanbul</strong> nicht immer.Sizi özel eğitim sektörüne girmeyeiten sebepler nelerdi?Mesleğim öğretmenlik olmasa dahayat beni bir eğitmen yaptı. DahaAlmanca öğrenim yapan İstanbulLisesinde okurken, küçük sınıf öğrencilerineAlmanca, matematik ve fizikdersleri, yaz tatillerinde de bir dershanedeAlmanca lisan dersleri verirdim.<strong>Berlin</strong>’de yüksek tahsilimi sürdürürken,<strong>Berlin</strong> Eyalet Hükümeti’nin YabancıDiller Merkezi’nde ve muhtelifhalk yüksek okullarında yıllarcaTürkçe öğretmenliği yaptım. <strong>Berlin</strong>Teknik Üniversitesi’ni 1979 yılındaEndüstri Yüksek Mühendisi olarakbitirdikten sonra da, müracaat ettiğimKienbaum adlı bir danışmanlık firmasınıniş ilanında 150 kişi arasındanseçildim ve merkezi Hamburg’da olanbir eğitim kuruluşuna <strong>Berlin</strong> bölgemüdürü olarak atandım. 1983’de ortayaçıkan imkânları değerlendirerekkendi eğitim merkezlerimi kurdum.Böylece kader benim meslek hayatyolumu çizmiş oldu. İş alanımı eğitimve iş piyasaları arasındaki bir köprüolarak gördüm. Eğitim sistemininyavaş dönen çarklarının yanı sıramuhteşem bir süratle gelişen iş piyasası… Bir tarafta milyonlarca işsizinsan, diğer tarafta da büyük bir kalifiyeeleman ihtiyacı. Sonuçta bugünbeş farklı alanda faaliyet göstereneğitim kurumlarımızda, kalifiye yardımcıelemandan, üniversite mezunumühendis mimar ve hukukçulara uzanantoplam 2.500 kişi altı ay ila üç yılsüreli meslek kurslarına devam etmekte.Uzun yıllar bu başarıyı sürdüktensonra özürlü gençlere dönük bir eğitimvakfı kurdum ve eğitim şirketlerimibiri Türk olan başka şahıslara devrettim.Bu vatandaşımız başarımı bugünekadar devam ettirebildi.Peki nereden çıktı “özel bir üniversitekurma” fikri?Üniversite kurma fikri eski Alman FederalHükümet Başkanı Schröder’inüst düzeyde eğitilmiş yabancı elemanlarıAlmanya’ya daveti ile başladı.Kendi kendime, “eğer ki Almanlarartık üst düzeylerde yabancı elemanlarınçalışmalarını hoşgörü ile karşılamayabaşladılarsa; o zaman nedenAlmanya’da yaşayan ve hatta bu ülkededoğmuş olan yabancılara bir yükseköğrenim imkânı tanınmıyor” dedimve üniversite kurma kararı aldım.<strong>Berlin</strong> yatırımlarınız için neden bukadar cazip ve size hangi imkânlarısunuyor?<strong>Berlin</strong> her ne kadar eskiden olduğugibi yatırımcılara maddi kolaylıklarsağlamıyorsa da, bugün uluslararasıkimliğinden kaynaklanan yepyenibir cazibeye kavuşmuş durumda.Artık yabancıların iş yeri açmaları,yeni iş kurmaları oldukça kolay. İdarimakamlar artık yabancılara alıştılarve zorluk çıkarmıyorlar. Bu özelliğiile <strong>Berlin</strong>’i yabancılar tarafından enfazla sevilen Alman şehri olarakgörüyorum.İstanbul ve <strong>Berlin</strong>’deki iş yaşamıve koşullarını karşılaştırısanız, engöze çarpan farklılıkları neler olarakgörüyorsunuz?İstanbul’da da birtakım işler yaptım.Bence <strong>Berlin</strong> ve Almanya pazarıyatırımcılar için daha saydam birboyutta. Ayrıca kuralları bildiğiniz veuyguladığınız sürece zorluk çekmedenher türlü işletme ve imalat izninialabilirsiniz. İstanbul’da ise kurallarıbilip uygulamanız her zaman yeterliolmayabilir.


30 Das türkische <strong>Berlin</strong><strong>Berlin</strong>’deki Türk Toplumu31<strong>Berlin</strong> hat rund 200.000 türkischsprachigeEinwohner und damit mehr alsviele Städte in der Türkei. Der Zuzugder Menschen aus der Türkei, die alsGastarbeiter nach Deutschland undnach <strong>Berlin</strong> kamen, begann vor vierJahrzehnten. Inzwischen sind vielevon ihnen als Unternehmer erfolgreichund hier heimisch geworden.In <strong>Berlin</strong> gibt es mittlerweile über7.000 Betriebe mit etwa 29.000 Arbeitnehmern,die von türkischstämmigenInhabern geführt werden. SeitMitte der 1980er Jahre hat sich dieseZahl verdreifacht.In den Bezirken Kreuzberg, Neuköllnund Wedding leben die meistentürkischstämmigen Bewohner. Hierist das türkische Flair mit orientalischenund anatolischen Motivenin türkischen Restaurants und Cafésbesonders gut zu erleben. Auch dieEinführung typisch türkischer Produktein den deutschen Markt ist dentürkischen Unternehmern gelungen:Dafür steht vor allem Döner Kebab,inzwischen mit Abstand das beliebtesteFast-Food-Gericht in <strong>Berlin</strong>.Insgesamt sind die Perspektiven dertürkischen Wirtschaft in <strong>Berlin</strong> unddarüber hinaus positiv:In 15 bis 20 Jahren werden sich beianhaltender Wachstumsdynamik dieZahl und der Umsatz türkischstämmigerGewerbetreibender wiederverdoppelt haben. Die klassischenBranchen wie Groß- und Einzelhandel,Gastronomie und Baugewerbewerden zwar noch vorherrschen, aberden Bereichen Medien und Kommunikationsowie Beratung wird in denkommenden Jahren immer größereBedeutung zukommen.Die türkische Gesellschaft ist in <strong>Berlin</strong>bereits heute in fast allen Bereichenvertreten – von der Politik überMedien, Wirtschaft und Kultur bishin zum Bildungssektor. Beispielefür prominente <strong>Berlin</strong>er türkischerAbstammung sind Dilek Kolat, stellvertretendeFraktionsvorsitzende derSPD <strong>Berlin</strong>, Erman Tanyıldız, Gründerder privaten OTA Hochschule <strong>Berlin</strong>,sowie die beim Staatsballett <strong>Berlin</strong>engagierten Tänzer İbrahim Önal undŞebnem Gülşeker.Kreuzberg | Kreuzberg Merkezi200.000’i aşkın Türkçe konuşan nüfusuile <strong>Berlin</strong>, bu alanda Türkiye’ninbirçok ilini geride bırakıyor. Türktoplumunun <strong>Berlin</strong>’deki varlığı 40 yılönce ilk “işçi” sınıfının Almanya ve<strong>Berlin</strong>’e göçüyle başladı. Zamanlabirçok alanda toplumsal yaşamauyum sağlayan Türkler, işverenolarak da oldukça başarılı oldular.Güncel rakamlara göre, <strong>Berlin</strong>’deyaklaşık 7.000 Türk işletmesinde29.000’e yakın çalışanın bulunduğutahmin ediliyor. Özellikle 80’li yıllarınortalarına göre bu sayı üç kat artmış.Türkischer Gewerbetreibender in <strong>Berlin</strong> | <strong>Berlin</strong>’de bir Türk İşletmesiKentteki Türk kökenli nüfus dahafazla Kreuzberg, Neukölln veWedding kentlerinde yoğunlaşmıştır.<strong>Berlin</strong>‘de özellikle hizmet sektöründefaal olan girişimciler, restoran vecafe konseptlerinde Türk motiflerinikullanmaktadırlar. Türk işletmeleri,Türk ürünlerinin Almanya pazarınagirmelerini de sağlayabilmişlerdir:Bunların en başında Fast-Food ürünleriarasında en fazla sevilen yiyecekolan “döner” gelmektedir.<strong>Berlin</strong>’deki Türk ekonomisindekidurum genel anlamda oldukçaolumlu. Gelecek 15 – 20 yılda Türkkökenli işletmelerin sayısı ve yapmışoldukları karların iki katına çıkmasıbekleniyor. Gastronomi ve turizm gibiklasik sektörlerin yanında, medyave iletişim ile danışmanlık sektörlerigeleceğin sektörleri olarak dikkatçekiyor.Türk toplumu bugün <strong>Berlin</strong>’depolitikadan, iş hayatına, kültürelyaşamdan, eğitim sektörüne kadarhemen her alanda temsil ediliyor.<strong>Berlin</strong>’in önde gelen Türk kökenlitemsilcileri arasında SPD <strong>Berlin</strong>2. Fraksiyon Başkanı Dilek Kolat,<strong>Berlin</strong>’in ilk Türk kökenli üniversitesiolan OTA Hochschule’nin kurucusuErman Tanyıldız, Balet Öykü İbrahimÖnol ve Balerin Şebnem Gülşekergibi isimler bulunuyor.


® koffeinhaltigHinter <strong>Berlin</strong> stehenWerden auch Sieviele große Namen<strong>Berlin</strong>-Partner!esmt<strong>Berlin</strong>sagt Danke.<strong>Berlin</strong> Partner GmbH | Ludwig Erhard Haus | Fasanenstraße 85 | 10623 <strong>Berlin</strong> | Telefon: +49 30 399 80-0 | Fax: +49 30 399 80-239 | info@berlin-partner.de | www.berlin-partner.de | Stand: Oktober 2007


<strong>Berlin</strong>-turkish.com – offizielles türkischsprachiges <strong>Berlin</strong>-Portal <strong>Berlin</strong>-turkish.com – <strong>Berlin</strong>'in resmi Türkçe portalı34 35<strong>Berlin</strong>-turkish.com ist das offizielle,türkischsprachige Internet-Portal derStadt <strong>Berlin</strong>. Der Online-Auftritt unterwww.berlin-turkish.com richtet sichvor allem an türkischstämmigeUnternehmer und präsentiert <strong>Berlin</strong>aus verschiedenen Perspektiven.Im Mittelpunkt steht der Wirtschaftsstandort<strong>Berlin</strong>. Weitere Themen sind<strong>Berlin</strong> als Hauptstadt und Entscheiderzentrum,als Stadt der Wissenschaftund Forschung sowie als Reisezielfür Touristen. Die Rubrik „Leben in<strong>Berlin</strong>“ informiert über das vielfältige<strong>Berlin</strong>er Kultur- und Freizeitangebot.Ein umfangreicher Servicebereichliefert wirtschaftliche, kulturelle unddemografische Daten zur türkischstämmigenBevölkerung in Deutschlandund zur türkischen Communityin <strong>Berlin</strong>. Existenzgründer undUnternehmen erhalten wichtigeInformationen zum Investitionsstandort<strong>Berlin</strong>, zu Finanzierungs- undFörderungsmöglichkeiten in derHauptstadt sowie Kontakte zutürkischen Institutionen in <strong>Berlin</strong>.Ein türkisches Branchenbuch und einVeranstaltungskalender ergänzen dasAngebot. Darüber hinaus werden inregelmäßigen Abständen auf <strong>Berlin</strong>turkish.comNachrichten von derSchnittstelle zwischen <strong>Berlin</strong> und derTürkei veröffentlicht, unter anderemMeldungen über die Perspektive desEU-Beitritts der Türkei, die vielfältigendeutsch-türkischen Wirtschaftsbeziehungen,Kooperationsprojekte derbeiden Partnerstädte <strong>Berlin</strong> und<strong>Istanbul</strong> sowie Veranstaltungen.<strong>Berlin</strong>er Unternehmen und Institutionenhaben zudem die Möglichkeit,sich mit eigenen türkischsprachigenSeiten auf <strong>Berlin</strong>-turkish.com zu präsentieren.In einer eigenen Rubrikwerden alle Unternehmen undInstitutionen den türkischen Portalnutzernvorgestellt.Das Internetportal <strong>Berlin</strong>-turkish.comist ein gemeinsames Projekt der<strong>Berlin</strong> Partner GmbH und der EKCONManagement Consultants GmbH.Weitere Informationen:www.berlin-turkish.comDas <strong>Berlin</strong>-Portal www.berlin-turkish.com | <strong>Berlin</strong>'in Portalı www.berlin-turkish.com<strong>Berlin</strong>-turkish.com, <strong>Berlin</strong> kentininresmi Türkçe internet portalı. Sanaldünyada www.berlin-turkish.comadresi ile erişilebilen portal; herşeydenönce Türk kökenli bir şirket tarafındanhazırlanıyor ve sitede <strong>Berlin</strong>farklı yönleriyle tanıtılıyor. Portalınana fikrini “ekonomi merkezi <strong>Berlin</strong>”oluşturuyor. Bunun yanında, <strong>Berlin</strong>başkent olmasından kaynaklanankarar merkezi yönüyle, bilim ve araştırmamerkezi ve turistler için bir tatilbölgesi olması yönleriyle ele alınıyor.Kapsamlı bir hizmet alanı ile portal;Almanya ve <strong>Berlin</strong>’deki Türk kökenlitopluma ekonomik, kültürel ve demografikbilgiler sunuyor. Girişimci veşirketler başkent yatırım bölgesihakkındaki finansal konulara ve verilenteşviklere yönelik önemli bilgilerinyanında, <strong>Berlin</strong>’deki Türk kurumlarıile ilgili bilgilere de portal sayesindeulaşabiliyor. Türk sektörleri rehberive etkinlik takvimi de portal tarafındansunulan diğer hizmetlerindensadece ikisi. <strong>Berlin</strong>-turkish.com portalında<strong>Berlin</strong> ve Türkiye arasındakiTürkiye’nin AB üyeliği süreci, Türk-Alman ekonomik ilişkileri, <strong>Berlin</strong>-İstanbul kentleri ile ilgili ortak projelereve etkinliklere ilişkin konulardadüzenli aralıklar ile haberler yayınlanıyor.Bunun yanında <strong>Berlin</strong>li işletmeve kurumlar da, Türkçe dillerindekiweb-sitelerini <strong>Berlin</strong>-turkish.comsayfasında yayınlama imkânınasahipler. Portalda, ayrı bir başlıkaltında tüm şirket ve kurumlar siteziyaretçilerine tanıtılıyor.<strong>Berlin</strong>-turkish.com web-sitesi, bir<strong>Berlin</strong> Partner GmbH ve EKCONManagement Consultants GmbHortak projesidir.Daha fazla bilgi için:www.berlin-turkish.comEKCON – <strong>Business</strong> Talks


36 Wirtschaftsstandort <strong>Berlin</strong> <strong>Berlin</strong> Ekonomisi37Als Stadt des Wandels entwickelt sich<strong>Berlin</strong> immer stärker zu einer „GlobalCity“. International agierende Unternehmenprofitieren von der sehr gutenLage zu den expandierenden ost- undmitteleuropäischen Märkten, einemattraktiven Preis-Leistungs-Verhältnis,verfügbaren Büro- und Gewerbeflächen,hoch qualifizierten und kreativenArbeitskräften sowie den anregendenAngeboten der lebenswertenund grünen Kulturmetropole.Als deutsche Hauptstadt ist <strong>Berlin</strong>nicht nur das Zentrum der politischenFührung. Nationale und internationaleVerbände, Botschaften und Brancheninitiativensind hier ebenso ansässigwie große nationale und internationaleUnternehmen. Die bekanntestensind: DaimlerChrysler, BASF, BayerSchering Pharma, Bombardier, Coca-Cola, Universal Music, MTV und VIVA.Als größter WissenschaftsstandortEuropas ist <strong>Berlin</strong> mit seinen vierUniversitäten, acht Fachhochschulenund über 70 Forschungseinrichtungenein attraktiver Standort fürinnovations- und technologieorientierteUnternehmen. Die wichtigstenWachstumsbranchen in der Hauptstadtregionsind neben dem Dienstleistungssektorvor allem die BereicheLife Sciences, Verkehrs- und Umwelttechniksowie Medien/InformationsundKommunikationstechnik.Wichtige Impulse gehen hier von denüber 20 Technologie- und Innovationsparksan der Schnittstelle zwischenWissenschaft, Forschung und Wirtschaftaus. In <strong>Berlin</strong>-Adlershof ist dergrößte und modernste ForschungsundTechnologiepark Europas entstanden.Der Campus <strong>Berlin</strong>-Buchgehört zu den renommierten europäischenStandorten der Biomedizin.<strong>Berlin</strong> gibt für Forschung und Entwicklung4,25 Prozent des Bruttoinlandsproduktesaus und nimmt damitden besten Platz im Vergleich mitanderen Bundesländern ein.<strong>Berlin</strong> als Stadt kreativer Industrienhat es geschafft, in einem Zug mitStädten wie London, Paris und NewYork genannt zu werden. Die Musikindustriespielt dabei eine wichtigeVorreiterrolle. Mit großen Musikunternehmenwie Universal Music, MTV,VIVA sowie zahlreichen mittelständischenLabels hat die <strong>Berlin</strong>er Musikwirtschafteinen Anteil von circa60 Prozent am deutschen Musikmarkterreicht. Seit 2004 findet die wichtigsteMusikmesse Europas Popkommin <strong>Berlin</strong> statt. Der Anteil <strong>Berlin</strong>s andeutschen Film- und Fernsehproduktionenliegt mittlerweile bei 25 Prozent.Immer stärker etabliert sich <strong>Berlin</strong>neben Paris und Mailand als wichtigeModeadresse. Mit neun Modeschulennimmt <strong>Berlin</strong> bereits heute den erstenPlatz in Europa ein. In <strong>Berlin</strong> habenzahlreiche internationale Fashionlabelsund knapp 800 kreative Modedesignerihre Showrooms.<strong>Berlin</strong>-Adlershof: Stadt für Wissenschaft, Wirtschaft und Medien | Bilim, Ekonomi ve Medya ŞehriDeğişimin şehri <strong>Berlin</strong>, hızla globalkent olma yolunda ilerlemektedir.Dünyaca tanınan firmalar, yaşamdolu yeşil kültür metropolü <strong>Berlin</strong>`in,Doğu ve Orta Avrupa pazarlarınaaçılmak için çok uygun konumundan,uygun iş gücü ve üretim maliyetlerininyanında kalifiye iş gücü veyaratıcılık alanlarında sunduğufırsatlardan yararlanmaktadır.<strong>Berlin</strong>, Almanya’nın başkenti olaraksadece siyasetin merkezi değildir.Ulusal ve uluslararası ekonomikve siyasi kuruluşlar, elçilikler vesektör temsilciliklerinin yanındaDaimlerChrysler, BASF, BayerSchering Pharma, Bombardier,Coca-Cola, Universal Music, MTVund VIVA gibi tanınmış devlerdeburada temsil edilmektedir.Avrupa’da bilim kurumlarının en fazlayoğunlaştığı şehirlerden biri olan<strong>Berlin</strong>; dört üniversite, sekiz meslekyüksekokulu, 70 araştırma kurumuile innovasyon ve teknoloji odaklıişletmeler için cezbedici bir bölgedir.<strong>Berlin</strong>`in büyüyen sektörleri hizmetsektörünün yanında yaşam bilimleri,ulaşım ve çevre teknojisi, medya/enformasyonve iletişim teknolojileridir.20`nin üzerinde teknoloji ve innovasyonparkı bilim, araştırma ve ekonomiarasındaki bağlantı işleviyle buInnovationszentrum Photonik | Photonik Yenilik Merkezinoktada önemli bir hizmet vermektedir.<strong>Berlin</strong> eyaleti AR-GE harcamalarınaGSYH’nin yüzde 4,25'iniayırarak Alman eyaletleri arasındabu alanda ilk sıradadır.Yaratıcılığa dayalı sektörlerde çokiddialı olan <strong>Berlin</strong>; Londra, Paris,New York gibi metropollerle bu sektördeaynı sınıfta yer almayı başarmıştır.Müzik endüstrisi bu alandamerkezi rol oynamaktadır. UniversalMusic, MTV, VIVA gibi devlerin yanındabirçok orta boy işletmeye evsahipliği yapan <strong>Berlin</strong>’ in Alman müzikendüstrisindeki payı yüzde 60'açıkmıştır. 2004’den beri Avrupa’nınen önemli müzik fuarı Popkomm<strong>Berlin</strong>’de düzenlenmektedir. Almanya’dagerçekleştirilen film ve tv programlarıüretiminde yüzde 25’lik birpaya sahip olan <strong>Berlin</strong>, sinema ve tvsektörü açısından da önemini ispatlamıştır.<strong>Berlin</strong> moda endüstrisi, Paris veMilan’ın yanında isminden söz edilenbir moda merkezi olma yolundailerlemektedir. <strong>Berlin</strong> dokuz modaokuluyla Avrupa`da en fazla sayıdamoda eğitim merkezine sahip şehirdir.<strong>Berlin</strong>’de çok sayıda uluslararasımarkalar ve 800 civarında tasarımcıshowroomlar açmıştır.


38 Wirtschaftsstandort <strong>Berlin</strong> <strong>Berlin</strong> Ekonomisi39Ein wichtiger Wachstumsfaktor für<strong>Berlin</strong> ist die Tourismuswirtschaft.Jährlich zieht <strong>Berlin</strong> über sieben MillionenTouristen aus der ganzen Weltmit seiner toleranten und multikulturellenAtmosphäre an. Im Jahr 2006wurden 15,91 Millionen Übernachtungenin den <strong>Berlin</strong>er Hotels undPensionen registriert.Wichtige Leitmessen wie die InternationaleFunkausstellung IFA, dieInternationale Tourismus-Börse ITB<strong>Berlin</strong> oder die Internationale LuftundRaumfahrtausstellung ILA haben<strong>Berlin</strong> als Messestadt fest etabliert.Gleichzeitig ist <strong>Berlin</strong> der größteKongressstandort in Europa.Türkischen Investoren bietet <strong>Berlin</strong>entscheidende Standortvorteile:• Türkische Unternehmen könnenhier ihren Bedarf an qualifiziertemFührungs- und Fachkräftepersonalund an türkischsprachigen Mitarbeiternproblemlos decken.• Türkische Konsumenten – bundesweitcirca drei Millionen und in <strong>Berlin</strong>allein 200.000 – bilden in Anbetrachtihrer immensen Kaufkraft ein attraktivesethnisches Marktpotenzial.• In <strong>Berlin</strong> sind zahlreiche, renommierteUnternehmensberater undRechtsanwälte ansässig, die sich mitder deutschen und türkischen Mentalitätsehr gut auskennen.• Die Partnerschaft zwischen denMetropolen <strong>Berlin</strong> und <strong>Istanbul</strong>erleichtert vor allem für <strong>Istanbul</strong>erInvestoren Visa- und andere bürokratischeAngelegenheiten.• <strong>Berlin</strong> bietet Investoren interessanteFörderungen für ihre Investments.• Mit dem ersten offiziellen türkischsprachigenOnlineportal in Deutschlandwww.berlin-turkish.com bietet<strong>Berlin</strong> Unternehmern aus der Türkeieinen ersten Einstieg in den Standort.Hier sind alle wirtschaftlichenVorteile sowie wichtige BranchenundFirmeninformationen, kulturelleAktivitäten und Bildungschancenzu finden.Die <strong>Berlin</strong> Partner GmbH und EKCONManagement Consultants GmbHbieten Investoren ihre tatkräftige undfachlich versierte Unterstützung an.Die attraktiven Service-Packages der<strong>Berlin</strong> Partner GmbH unterstützenUnternehmen in jeder Phase ihresInvestitionsvorhabens.Das deutsch-türkische BeratungsunternehmenEKCON ManagementConsultants GmbH ist hauptsächlichauf Beratungsleistungen spezialisiert,die von türkischen Unternehmenbenötigt werden.• www.berlin-partner.de/servicepackages• www.ekcon.deEnergieForum <strong>Berlin</strong> | <strong>Berlin</strong> Enerji Forumu<strong>Berlin</strong>’in büyüyen sektörlerinden biride turizmdir. Çok kültürlü ve hoşgörülüsosyal yapısıyla <strong>Berlin</strong> turizmsektörü, her yıl yurt içi ve dışındanaltı milyonun üzerinde turisti ağırlamaktadırve 2006 yılında 15,91 milyonkişi şehirdeki otellerde gecelemişlerdir.Uluslararası Elektronik Fuarı (IFA),Uluslararası Turizm Borsası (ITB) veUluslararası Havacılık ve Uzay Fuarı(ILA) gibi fuarlar <strong>Berlin</strong>’i fuar şehriyapmıştır. Alman başkenti ayrıca Avrupa`nınen büyük kongre bölgesidir.<strong>Berlin</strong> Türk yatırımcılara ayrıca çokönemli avantajlar sunmaktadır:• Türk işletmeler personel ihtiyaçlarınıkolay ve verimli bir şekilde, gerektiğindeTürkçe konuşan personeldahil, karşılayabilirler.• Almanya`da sayıları 3 milyonu,<strong>Berlin</strong>`de 200 bini aşan Türk tüketicileralım güçleri itibariyle çok uygunbir etnik pazar oluşturmaktadır.• <strong>Berlin</strong>`de Türk ve Alman mentalitesini,kültürünü çok iyi bilen işletmeve hukuk danışmanları mevcuttur.• <strong>Berlin</strong> ve İstanbul'un kardeş şehirolması Türk yatırımcılara vize vebürokratik işlemler açısından avantajlarsunmaktadır.Kraftwerk Mitte | <strong>Berlin</strong> Mitte Enerji Santrali• <strong>Berlin</strong> yatırımcılara devlet destekliçok uygun yatırım teşvikleri sunmaktadır.• Almanya`da tek resmi Türkçe portalolan www.berlin-turkish.com’da<strong>Berlin</strong>’in başkent olarak sunduğutüm ekonomik avantajları, öneçıkan sektör ve firmaları, kültüreletkinlikleri ve eğitimle ilgili bilgileribulabilirsiniz.<strong>Berlin</strong>’de yatırımcılar için <strong>Berlin</strong>Partner GmbH ve EKCON ManagementConsultants GmbH pazaranalizinden gerekli arsa ve büronunbulunmasına, iş ortaklarınınaranmasından işletmeyle ilgilitüm sorunlarınıza hızlı ve profesyonelşekilde cevap olmaktadır.<strong>Berlin</strong> Partner GmbH’nin etkileyicihizmet paketleri yatırımcıları heraşamada desteklemektedir. Türk-Alman danışmanlık şirketi olanEKCON Management ConsultantsGmbH, özellikle Türk işletmeleredanışmanlık hizmetleri sağlamakonusunda uzmanlaşmıştır.• www.berlin-partner.de/servicepackages• www.ekcon.de


40Investieren in <strong>Berlin</strong> und Brandenburg <strong>Berlin</strong> – Brandenburg’da Yatırım41Die beiden Wirtschaftsförderungsgesellschaften<strong>Berlin</strong> Partner GmbHund ZukunftsAgentur BrandenburgGmbH bieten Unternehmen in derHauptstadtregion <strong>Berlin</strong>-Brandenburgumfassende Serviceangebote –kompetent, schnell, unbürokratischund kostenfrei.Die erste Adresse für Unternehmen in<strong>Berlin</strong> ist die <strong>Berlin</strong> Partner GmbH. Siebetreut Investoren bei der Ansiedlungund Firmenerweiterung, begleitetFirmen aus der Region in allen Fragender Außenwirtschaftsförderung, vermitteltKooperationspartner und Kontaktezu Behörden, Banken, Kammern,Verbänden und Unternehmensnetzwerkenund ist für das Standortmarketingverantwortlich. Im <strong>Business</strong><strong>Location</strong> <strong>Center</strong> <strong>Berlin</strong>-Brandenburg(BLC), dem zentralen Online-Portalfür die regionale Wirtschaft, sind allewichtigen Standort- und Brancheninformationenzur Wirtschaftsregion<strong>Berlin</strong>-Brandenburg abrufbar. Einzigartigsind die <strong>Berlin</strong>er Servicepakete,die Investoren bei der Personalrekrutierungund -qualifizierung, Immobiliensuchesowie Finanzierung undFörderung unterstützen. Mit dem„<strong>Berlin</strong> <strong>Business</strong> Welcome Package“können Unternehmen den Standortdrei Monate kostengünstig testen.Das EuRo Info Centre ERIC <strong>Berlin</strong> inder <strong>Berlin</strong> Partner GmbH berät zuProgrammen der Europäischen Union,das Innovation Relay Centre fördertden grenzüberschreitenden Technologietransfer.Bei der Bewerbung des Investitionsstandortes<strong>Berlin</strong>-Brandenburgarbeitet die Gesellschaft eng mit derZukunftsAgentur Brandenburg GmbHzusammen, die als One-Stop-Agencydie zentrale Anlaufstelle für Unternehmenim Land Brandenburg ist.<strong>Berlin</strong> Partner GmbHwww.berlin-partner.dewww.businesslocationcenter.deZukunftsAgentur Brandenburg GmbHwww.zab-brandenburg.de<strong>Business</strong> <strong>Location</strong> <strong>Center</strong> <strong>Berlin</strong>-Brandenburg | BLC İş Dünyası Yerleşim MerkeziSitz von IHK <strong>Berlin</strong> und <strong>Berlin</strong> Partner | <strong>Berlin</strong> Ticaret Odasi ve <strong>Berlin</strong> Partner'in Merkez Ofisleri<strong>Berlin</strong> Partner GmbH ve Zukunfts-Agentur Brandenburg GmbH; <strong>Berlin</strong>-Brandenburg başkent bölgesinde yeralan şirketlere uygun, hızlı, bürokrasidenuzak kapsamlı hizmetleri ücretsizolarak sunuyor.<strong>Berlin</strong>’deki şirketler için akla gelen ilkadres <strong>Berlin</strong> Partner GmbH. Şirket,yatırımcılara yerleşim yeri bulma vefirma gelişimi konularında yardımcıolurken, bölgede bulunan firmalarada dış ticaret teşvikleri konusu ile ilgilisorularında danışmanlık yapmaktadır.Ayrıca bu firmalara işbirliği ortaklarıbulunmasında banka, dernek veticaret odaları gibi çeşitli kurumlarile iletişim kurulmasında ve bölgepazarlaması konularında faaliyetlerinisürdürmektedir.Online bölgesel ekonomi portalıolan <strong>Berlin</strong> Brandenburg <strong>Business</strong><strong>Location</strong> <strong>Center</strong> (BLC-İş DünyasıYerleşim Merkezi) bölge sektörleriile ilgili önemli bilgilere ulaşmaimkânı sağlıyor. Bu çerçevede <strong>Berlin</strong>Hizmet Paketleri yatırımcılara uygunişgücü istihdamından eğitimine; gayrimenkulbulunmasından finansmanve teşviklere kadar eşsiz imkânlarsağlıyor. <strong>Berlin</strong> İş DünyasınaHoşgeldin Paketi ile işletmeleryerleşkelerini 3 ay süresince uygunşartlar ile test edebilmekte. <strong>Berlin</strong>Partner GmbH’nın bünyesinde bulunanAvrupa Bilgi Merkezi (EuRo Info<strong>Center</strong> ERIC <strong>Berlin</strong>) Avrupa Birliğiprogramları hakkında danışmanlıkverirken, Yenilik Merkezi (InnovationRelay <strong>Center</strong>) sınırı aşan teknolojitransferleri konusunda teşviklersağlamaktadır.<strong>Berlin</strong>-Brandenburg yatırım bölgelerikonusundaki başvurulardaşirket, <strong>Berlin</strong>-Brandenburg bölgesifirmalarının merkezi kuruluş yeri olanZukunftsAgentur Brandenburg GmbHşirketi ile birlikte çalışıyor.<strong>Berlin</strong> Partner GmbHwww.berlin-partner.dewww.businesslocationcenter.deZukunftsAgentur Brandenburg GmbHwww.zab-brandenburg.de


42 Messe- und Kongresszentrum <strong>Berlin</strong> Fuar ve Kongre Merkezi <strong>Berlin</strong>43Messegelände <strong>Berlin</strong> mit ICC und Funkturm | <strong>Berlin</strong> Fuar Alanı ve Uluslararası Kongre MerkeziMessen und Kongresse geben derWirtschaftsregion <strong>Berlin</strong>-Brandenburgwichtige Impulse. Über 1,7 MillionenGäste besuchen jährlich die bis zu80 Eigen- und Gastveranstaltungen inden Messehallen am Funkturm in<strong>Berlin</strong>. Die Messe <strong>Berlin</strong> gehört zu denzehn umsatzstärksten Messegesellschaftender Welt. Sie verfügt über160.000 Quadratmeter Hallenflächeund ist damit die fünftgrößte MessegesellschaftDeutschlands. ZweiDrittel der Aussteller bei den Eigenveranstaltungender Messe <strong>Berlin</strong>sind aus dem Ausland. Damit nimmt<strong>Berlin</strong> eine führende Position im weltweitenMessegeschäft ein. AuswärtigeAussteller, Messebesucher und Kongressgästebringen einen jährlichenKaufkraftzufluss von rund einerMilliarde Euro nach <strong>Berlin</strong>.Neben den internationalen Topmessenwie Internationale GrüneWoche, Internationale Tourismus-Börse ITB <strong>Berlin</strong>, Internationale LuftundRaumfahrtausstellung ILA undInternationale Funkausstellung IFAsind die Fruit Logistica, Wasser undGas <strong>Berlin</strong>, die Verkehrstechnik-Fachmesse InnoTrans, die KunstmesseArt Forum <strong>Berlin</strong>, die MusikmessePopkomm, die BootsmesseBoot & Fun sowie der Import Shop<strong>Berlin</strong> wichtige Kommunikations- undKontaktbörsen. In über 100 Ländernverfügt die Messe <strong>Berlin</strong> über ein weitverzweigtes Netz von Auslandsvertretungenals Kontakt- und Informationsstellenfür internationale Geschäftspartnerund Messeteilnehmer.Bei Kongressen und Tagungen mitinternationaler Beteiligung belegt<strong>Berlin</strong> weltweit den vierten Platz. Mitsechs großen Hallen und Kongresszentren,über 150 Tagungshotelssowie zahlreichen weiteren <strong>Location</strong>sverfügt <strong>Berlin</strong> über ein hervorragendesAngebot multifunktionalerVeranstaltungsstätten mit einerGesamttagungsfläche von 380.000Quadratmetern. In Europas größtemKongresszentrum, dem InternationalenCongress <strong>Center</strong> ICC <strong>Berlin</strong>, findenjährlich fast 900 Veranstaltungenmit 270.000 Besuchern statt.Fuar ve kongre etkinlikleri <strong>Berlin</strong>-Brandenburg bölgesine büyük önemkatmaktadır. Her yıl 1,7 milyondanfazla ziyaretçi, Funkturm’daki <strong>Berlin</strong>Fuar Stantlarında düzenlenen 80’eyakın etkinliği ziyaret etmektedir.<strong>Berlin</strong> Fuarı İşletmesi bu yönüyleDünya’nın en çok kâr getiren ilk onfuar işletmesi arasında kendine yerbulmaktadır. Sahip olduğu 160.000metrekare stand alanı ile <strong>Berlin</strong>,Almanya’nın da beşinci büyük fuarmerkezi konumundadır. <strong>Berlin</strong>’dedüzenlenen fuarlara katılan firmalarınüçte ikisi yurtdışından gelmektedir.Bu da <strong>Berlin</strong>’i dünya fuarcılık sektöründeön sıralara taşımaktadır.Katılımcılar, ziyaretçiler ve kongremisafirleri kente yılda yaklaşık birmilyar avroluk katkı sağlamaktadır.Başkent <strong>Berlin</strong>; Uluslararası YeşilHafta (Internationale Grüne Woche),<strong>Berlin</strong> Uluslararası Turizm Borsası(Internationale Tourismus-Börse ITB<strong>Berlin</strong>), Uluslararası Havacılık veUzay Teknolojileri Fuarı (InternationaleLuft-und RaumfahrtausstellungILA) ile Uluslararası Telsiz TeknolojisiFuarı (Internationale FunkausstellungIFA) gibi gözde uluslararası fuarlarınyanında, <strong>Berlin</strong> Su ve Gaz Fuarı(Wasser und Gas <strong>Berlin</strong>), UlaşımTeknikleri Fuarı InnoTrans, sanatfuarı Art Forum <strong>Berlin</strong>, müzik fuarıPopkomm, Yatçılık Fuarı (Boot & Fun),<strong>Berlin</strong> İthalat Fuarı (Import Shop<strong>Berlin</strong>) gibi birçok fuara ev sahipliğiyapıyor. <strong>Berlin</strong> Fuarı İşletmesi; uluslararasıpartnerlerine ve fuar katılımcılarına100’ü aşkın ülkede geniş biriletişim ve bilgi ağı sunuyor.Kent içinde düzenlenen kongre vekonferanslardaki uluslararası katılımcısayısı açısından <strong>Berlin</strong>, dünyada dördüncüsırayı almaktadır. Altı büyüksalonu, kongre merkezleri, 150’denfazla otel bünyesindeki toplantısalonları ile <strong>Berlin</strong> 380.000 metrekare'likalanda çok yönlü bir hizmetsunuyor. Avrupa’nın en büyük kongremerkezi olan <strong>Berlin</strong> Uluslararası KongreMerkezi’nde (ICC <strong>Berlin</strong>) her yılyaklaşık 270.000 ziyaretçisi ile 900’eyakın etkinlik gerçekleşmektedir.Internationale Funkausstellung IFA | Uluslararası Telsiz Teknolojisi Fuarı – IFA


Messen und Kongresse in <strong>Berlin</strong> <strong>Berlin</strong> Fuar ve Konferans Takvimi44 45Januar | OcakInternationale Grüne Woche <strong>Berlin</strong>Ausstellung für Ernährungswirtschaft,Landwirtschaft und GartenbauUluslararası Yeşil Hafta <strong>Berlin</strong>Gıda, Tarım ve Bahçecilik FuarıMessegeländeYer: Fuar Merkeziwww.gruenewoche.deFashion Week <strong>Berlin</strong><strong>Berlin</strong> Moda HaftasıDiverse VeranstaltungsorteYer: <strong>Berlin</strong>’in çeşitli bölgelerindewww.mercedes-benzfashionweek.comFebruar | ŞubatFruit Logistica – Internationale Messefür Früchte- und GemüsemarketingUluslararası Meyve ve Sebze FuarıMessegeländeYer: Fuar Merkeziwww.fruitlogistica.debautec – Internationale Fachmessefür Bauen und GebäudetechnikUluslararası İnşaat ve İnşaatTeknikleri FuarıMessegeländeYer: Fuar Merkeziwww.bautec.comBuild IT <strong>Berlin</strong> – Fachmesse für ITund Kommunikation im Bauwesenİnşaat alanındaki IT ve İletişim FuarıMessegeländeYer: Fuar Merkeziwww.build.it-berlin.deMärz | MartITB <strong>Berlin</strong> – The World‘s LeadingTravel Trade ShowUluslararası <strong>Berlin</strong> Turizm FuarıMessegeländeYer: Fuar Merkeziwww.itb-berlin.deApril | NİSANWasser <strong>Berlin</strong> – InternationaleFachmesse und KongressUluslararası Su Fuarı ve KonferansıMessegeländeYer: Fuar Merkeziwww.wasser-berlin.deGas <strong>Berlin</strong> – InternationaleFachmesse und KongressUluslararası Gaz Fuarı ve KonferansıMessegeländeYer: Fuar Merkeziwww.gas-berlin.deMai | MayısEuropawoche | Avrupa HaftasıDiverse VeranstaltungsorteYer: <strong>Berlin</strong>’in çeşitli bölgelerindewww.berlin.de/euILA – Internationale Luft- und Raumfahrtausstellungund Konferenzen<strong>Berlin</strong>-BrandenburgUluslararası <strong>Berlin</strong>-BrandenburgHavacılık FuarıFlughafen SchönefeldYer: Schönefeld havaalanıwww.ila-berlin.deIT Profits – IT-Anwendermesse fürDienstleistung, Handel, Handwerk,Industrie und öffentliche VerwaltungFarklı sektörlerdeki IT kullanımı(Hizmet, endüstri ve devlet sektörlerinde)MessegeländeYer: Fuar Merkeziwww.itprofits.deJuni | HazİranLange Nacht der WissenschaftenBilimin Uzun GecesiDiverse VeranstaltungsorteYer: <strong>Berlin</strong>’in çeşitli bölgelerindewww.langenachtderwissenschaften.deJuli | TemmuzFashion Week <strong>Berlin</strong><strong>Berlin</strong> Moda HaftasıDiverse VeranstaltungsorteYer: <strong>Berlin</strong>’in çeşitli bölgelerindewww.mercedes-benzfashionweek.comSeptember | EylülInternationale Funkausstellung <strong>Berlin</strong>IFA – Uluslararası Telsiz TeknolojisiFuarıMessegelände | Yer: Fuar Merkeziwww.ifa-berlin.deInnoTrans – Internationale Fachmessefür Verkehrstechnik, Innovative Komponenten-Fahrzeuge-SystemeUluslararası Ulaşım ve UlaşımAraçları Sistemleri FuarıMessegeländeYer: Fuar Merkeziwww.innotrans.dePopkomm | Müzik FuarıMessegeländeYer: Fuar Merkeziwww.popkomm.deOktober | EkİmArt Forum <strong>Berlin</strong> – InternationaleMesse für GegenwartskunstUluslararası Çağdaş Sanat FuarıMessegeländeYer: Fuar Merkeziwww.art-forum-berlin.deYOU <strong>Berlin</strong> – Europäische Jugendmessefür Outfit, Sport und LifestyleAvrupalı Gençlerin Fuarı (Bakım,Spor ve Yaşam Fuarı)MessegeländeYer: Fuar Merkeziwww.you.deNovember | KasımImport Shop <strong>Berlin</strong>İthalatçılar Fuarı <strong>Berlin</strong>MessegeländeYer: Fuar Merkeziwww.importshop-berlin.deExpolingua <strong>Berlin</strong> | Expolingua <strong>Berlin</strong>Russisches Haus der Wissenschaftund KulturYer: Rus Bilim ve Kültür Eviwww.expolingua.comDezember | AralıkInnovationspreis <strong>Berlin</strong>/BrandenburgYenilik ödülleri <strong>Berlin</strong>/BrandenburgDiverse VeranstaltungsorteYer: <strong>Berlin</strong>’in çeşitli bölgelerindewww.innovationspreis.deWeitere Termine unterwww.berlin-partner.de/berlinkalender<strong>Berlin</strong>’de düzenlenen diğer etkinlikleriwww.berlin-partner.de/ berlinkalendersayfasında bulabilirsiniz.Art Forum <strong>Berlin</strong> | <strong>Berlin</strong> Sanat Forumu


46 Wissenschaft und Forschung in <strong>Berlin</strong> <strong>Berlin</strong>'de Bilim ve Araştırma47<strong>Berlin</strong> gehört zu den größten undvielfältigsten Wissenschaftsregionenin Europa. An vier Universitäten, achtFachhochschulen, drei Kunsthochschulen,elf privaten Hochschulensowie über 70 außeruniversitärenForschungsstätten lehren, forschen,arbeiten und studieren 200.000 Menschenaus aller Welt.Als Wissenschaftsstandort hat <strong>Berlin</strong>Tradition: Alexander und Wilhelmvon Humboldt, Rudolf Virchow, MaxPlanck, Albert Einstein und KonradZuse haben hier gelebt und gearbeitetund sind eng mit der <strong>Berlin</strong>erWissenschaftsgeschichte verbunden.Die großen nationalen Forschungsorganisationen– Fraunhofer-Gesellschaft,Helmholtz-Gemeinschaft,Leibniz-Gemeinschaft und Max-Planck-Gesellschaft – sind jeweils mitmehreren Instituten in der deutschenHauptstadt vertreten, darüber hinaussind acht Forschungseinrichtungenvon Bundesministerien in <strong>Berlin</strong> ansässig.Die 1710 gegründete Charité istdie größte medizinische Fakultät inEuropa und eine der ältesten und traditionsreichstenKrankenanstalten inDeutschland. Das Universitätsklinikumwird von der Freien Universität <strong>Berlin</strong>und der Humboldt-Universität zu <strong>Berlin</strong>gemeinsam getragen.Humboldt-Universität zu <strong>Berlin</strong> | <strong>Berlin</strong> Humboldt ÜniversitesiLange Nacht der Wissenschaften | Bilimin Uzun Gecesi<strong>Berlin</strong> dört Üniversitesi, yedi MeslekYüksek Okulu, üç Güzel SanatlarYüksek Okulu ve onbir özel ÜniversitesiyleAvrupa’nın önde gelen bilimşehirlerinden biri sayılmaktadır. Buüniversitelerde ve 70’in üzerindearaştırma merkezlerinde dünyanınçeşitli yerlerinden gelen 200.000 kişiöğrenim, araştırma ve çalışmayapmaktadır. Bilim merkezi olarak<strong>Berlin</strong> köklü bir geleneksel yapıyasahiptir. Alexander und Wilhelm vonHumboldt, Rudolf Virchow, MaxPlanck, Albert Einstein ve KonradZuse gibi bilim alanında önde gelenisimler <strong>Berlin</strong>’de yaşamışlar ve buradaçalışmışlardır. Bu bilim adamları<strong>Berlin</strong>’in bilim tarihiyle özleşmişlerdir.Fraunhofer-Gesellschaft, Helmholtz-Gemeinschaft, Leibniz-Gemeinschaftve Max-Planck-Gesellschaft, gibiülkenin en büyük araştırma merkezleriAlmanya’nın başkenti <strong>Berlin</strong>’debulunmaktadır. Ayrıca Alman Bakanlığı'nınsekiz Araştırma Enstitüsü de<strong>Berlin</strong>’de faaliyet göstermektedir.1710 yılında kurulan Almanya’nın eneski ve geleneksel hastanelerindenbiri olan Charité, Avrupa’nın enbüyük Tıp Fakültesi olarak <strong>Berlin</strong>’dehizmet vermektedir. Üniversite kliniğindeHür Üniversitesi (Freie Universität)ve Humboldt Üniversitesi öğrencilerinetıp eğitimi verilmektedir.


48 Wissenschaft und Forschung in <strong>Berlin</strong> <strong>Berlin</strong>’de Bilim ve Araştırma49Internationalität wird an den <strong>Berlin</strong>erHochschulen groß geschrieben:1.500 Kooperationen bestehen mitPartnerhochschulen in aller Welt.Als Universitätsstadt wird <strong>Berlin</strong> weltweitimmer beliebter: 15 Prozent der137.000 Studierenden kommen ausdem Ausland. Bei der Anzahl ausländischerGastwissenschaftler belegendie Freie Universität und die Humboldt-UniversitätbundesweitSpitzenplätze. Jedes Jahr schließen21.000 Hochschulabsolventen erfolgreichihre Ausbildung ab. In denHochschulbereich investiert <strong>Berlin</strong>jährlich 1,35 Milliarden Euro.Hochschulen, Forschungsbetriebeund Wirtschaftsunternehmen sind in<strong>Berlin</strong> eng miteinander verzahnt.Über 20 Technologieparks undGründerzentren sowie zahlreicheBrancheninitiativen sorgen dafür,dass Unternehmen von der vielfältigen<strong>Berlin</strong>er Forschungslandschaftprofitieren. Die Stadt für Wissenschaft,Wirtschaft und Medien in Adlershofist einer der erfolgreichsten HochtechnologiestandorteDeutschlands.Hier sind sechs naturwissenschaftlicheInstitute der Humboldt-Universität,12 außeruniversitäre Forschungsinstituteund 400 Firmen angesiedelt.Praktische Wirtschaftsförderung leistetdie WISTA Management GmbHmit ihren Innovations- und Gründerzentren.Das Internationale GründerzentrumOWZ bietet vor allem internationalagierenden Unternehmensgründernund jungen innovativenUnternehmen Unterstützung.Auf Biotechnologie ist der Campus<strong>Berlin</strong>-Buch im Norden der Stadt spezialisiert.Durch die enge Zusammenarbeitvon Forschung und Industriewerden wissenschaftliche Erkenntnisseschnell nutzbar gemacht:Einrichtungen der Grundlagenforschungwie das Max-Delbrück-Centrum für Molekulare Medizinkooperieren hier eng mit den beidenKliniken vor Ort sowie den rund40 Firmen im BiotechPark <strong>Berlin</strong>-Buch.<strong>Berlin</strong> Üniversiteleri için uluslararasıplatformda tanınmak büyük önemtaşımaktadır. Dünyadaki birçok üniversiteile 1.500 ortaklaşa çalışmayapılmaktadır. <strong>Berlin</strong> üniversite şehriolarak dünya çapında hala popülaritesinikorumaktadır. 137.000 öğrencininyüzde 15’i dünyanın çeşitli ülkelerdengelmektedir. Hür Üniversitesi(Freie Universität) ve Humboldt Üniversitesiyabancı misafir bilim adamlarısayısı göz önüne alındığındaAlmanya çapında ilk sırayı almaktadırlar.Her yıl <strong>Berlin</strong>’de 21.000 Yüksekokulöğrencisi mezun olmaktadır.<strong>Berlin</strong> yüksekokul eğitimine yıllıkolarak 1,35 milyar avro yatırım yapmaktadır.Üniversiteler, araştırma merkezleri veözel işletmeler kentte birbirleriylesürekli çalışmalar yapmaktadırlar.Buna en iyi örnek olarak Almanya’nınen başarılı yüksek teknoloji alanlarındanbiri olan Adlershof’taki bilim, ekonomive medya şehri verilebilinir.Burada Humboldt Üniversitesi’ne aitolan altı doğal bilimler enstitüsü,12 özel araştırma merkezi ve yaklaşık400 firma bulunmaktadır. UluslararasıKurucular Merkezi OWZ öncelikliolarak uluslararası ve genç yatırımcılarabüyük destek sunmaktadır.<strong>Berlin</strong>’in kuzeyinde bulunan Kampus<strong>Berlin</strong>-Buch özellikle Biyo teknolojisindeuzmanlaşmıştır. Bilimselalanda yapılan gelişmeler araştırmave endüstri merkezlerinin sıkı çalışmalarıile kolayca iş hayatında kullanılmaktadır.Temel araştırmalarmerkezi Max-Delbrück-Centrummoleküler tıp alanında Kampus<strong>Berlin</strong>-Buch ile sıkı çalışmalarıbulunmaktadır. Ayrıca BiotechPark<strong>Berlin</strong>-Buch’da yaklaşık 40’a yakınfirma bulunmaktadır.Elektronenspeicherring BESSY in <strong>Berlin</strong> Adlershof | <strong>Berlin</strong> Adlershof Elektron Tutucu BESSYForschungsgebäude der Bayer Schering Pharma AG | Bayer Schering Pharma A.Ş. Araştırma Binası


50 Serviceadressen <strong>Berlin</strong> <strong>Berlin</strong>’in Hizmet Adresleri51Botschaft der Republik Türkeiin <strong>Berlin</strong>T.C. <strong>Berlin</strong> BüyükelçiliğiRungestr. 9, 10179 <strong>Berlin</strong>Tel.: +49 30 275850Fax: +49 30 27590915www.tcberlinbe.deTürkisches Konsulat in <strong>Berlin</strong>T.C. <strong>Berlin</strong> BaşkonsolosluğuJohann-Georg-Str. 12, 10709 <strong>Berlin</strong>Tel.: +49 30 89680211Fax: +49 30 8931898<strong>Berlin</strong> Partner GmbHLudwig Erhard HausFasanenstraße 85, 10623 <strong>Berlin</strong>Tel.: +49 30 39980-0Fax: +49 30 39980-239www.berlin-partner.deZukunftsAgenturBrandenburg GmbH (ZAB)Steinstraße 104-106, 14480 PotsdamTel.: +49 331 660-3830Fax: +49 331 660-3840www.zab-brandenburg.deInvestitionsbank <strong>Berlin</strong> (IBB)Bundesallee 210, 10719 <strong>Berlin</strong>Tel.: +49 30 2125-0/-4747Fax: +49 30 2125-2020www.ibb.deIndustrie- und Handelskammerzu <strong>Berlin</strong><strong>Berlin</strong> Sanayi ve Ticaret OdasıLudwig Erhard HausFasanenstraße 85, 10623 <strong>Berlin</strong>Tel.: +49 30 31510-0Fax: +49 30 31510-166www.ihk-berlin24.deHandwerkskammer <strong>Berlin</strong><strong>Berlin</strong> Ticaret OdasıBlücherstraße 68, 10961 <strong>Berlin</strong>Tel.: +49 30 25903-01Fax: +49 30 25903-235www.hwk-berlin.deInternationales Gründerzentrum<strong>Berlin</strong>-Adlershof OWZ<strong>Berlin</strong> Adlershof UluslararasıGirişimci MerkeziRudower Chaussee 29, 12489 <strong>Berlin</strong>Tel.: +49 30 6392-6000Fax: +49 30 6392-6010www.owz.izbm.deZAK Zentrale Anlauf- und Koordinierungsstellefür Unternehmenİşletmeler için Koordinasyon MerkeziMartin-Luther-Straße 10510825 <strong>Berlin</strong>Tel.: +49 30 9013-7601Fax: +49 30 9013-8253www.berlin.de/zakVerband türkischer Industrieller undUnternehmer (TÜSIAD) <strong>Berlin</strong>Türk Sanayicileri ve İşadamlarıDerneğiMärkisches Ufer 28, 10179 <strong>Berlin</strong>Tel.: +49 30 288786-300Fax: +49 30 288786-399www.tusiad.orgTürkisch-Deutsche Unternehmervereinigung<strong>Berlin</strong> e.V. (TDU)Türk-Alman İş Adamları DerneğiKurfürstendamm 175, 10707 <strong>Berlin</strong>Tel.: +49 30 88550000Fax: +49 30 88683055www.tdu-berlin.deTD-IHK Türkisch-Deutsche IndustrieundHandelskammer – Unternehmerverbande.V.Türk-Alman Ticaret ve Sanayi OdasıOpladener Str. 8, 50697 KölnTel.: +49 221 540 22-00Fax: +49 221 540 22-01www.td-ihk.deBWK Bildungswerk in Kreuzberg GmbHCuvrystraße 34, 10997 <strong>Berlin</strong>Tel.: +49 30 6179290www.bwk-berlin.deBundesfachverband des TürkischenGroß- und Einzelhandels e.V. (BTGE)Türk Toptancılarıve Perakendecileri DerneğiAm Weidendamm 1A, 10117 <strong>Berlin</strong>Tel.: + 49 30 726250-14Fax: + 49 30 726250-19www.hde.deEuroTürk Handel | EuroTürk TicaretMarkgrafenstraße 11, 10969 <strong>Berlin</strong>Tel.: + 49 30 20074-0Fax: + 49 30 20074-10www.eurotuerk.deEKCON ManagementConsultants GmbHKnesebeckstraße 35-37, 10623 <strong>Berlin</strong>Tel.: +49 30 8871633-30Fax: +49 30 8871633-39www.ekcon.de<strong>Berlin</strong> <strong>Istanbul</strong> Network e.V.<strong>Berlin</strong> İstanbul Network DerneğiKnesebeckstraße 35-37, 10623 <strong>Berlin</strong>Tel.: +49 30 8871633-50Fax: +49 30 8871633-59www.berlin-istanbul.netOTA Hochschule <strong>Berlin</strong>OTA Üniversitesi <strong>Berlin</strong>Ernst-Reuter-Platz 10, 10587 <strong>Berlin</strong>Tel.: +49 30 922 535-45Fax: +49 30 922 535-55www.otahochschule.deTürkischer Alumni-Verein derTechnischen Universität <strong>Berlin</strong><strong>Berlin</strong> Teknik Üniversitesi TürkMezunlar DerneğiStraße des 17. Juni 135, 10623 <strong>Berlin</strong>Tel.: +49 30 314-24028Fax: +49 30 314-79587www.tu-berlin.deTDSI-<strong>Berlin</strong> Tükisch-Deutsche Studierenden-Initiativeder Fachhochschulefür Technik und WirtschaftTDSI-<strong>Berlin</strong> Teknik ve EkonomiMeslek Yüksekokulu (FHTW) Türk-Alman Öğrenci İnisiyatifiTreskowallee 8, 10318 <strong>Berlin</strong>Tel.: +49 30 5019-2207www.tdsi-berlin.deInvestitionsbank <strong>Berlin</strong> | <strong>Berlin</strong> Yatırım Bankası


52Serviceadressen <strong>Berlin</strong> | <strong>Berlin</strong>'in Önemli AdresleriPolizei | Polis İmdat110Feuerwehr und NotdienstYangın İhbar ve İlkyardım112Bürgertelefon <strong>Berlin</strong>er Polizei<strong>Berlin</strong> Polis Müdürlüğü(030) 46644664Ärztlicher BereitschaftsdienstNöbetçi Doktor(030) 310031Zahnärztlicher NotfalldienstNöbetçi Diş Hekimliği(030) 89004333Giftnotruf | Zehirlenme Acil(030) 19240ApothekennotdienstNöbetçi Eczanewww.akberlin.deZentrales Fundbüro des Landes <strong>Berlin</strong><strong>Berlin</strong> Kayıp Bürosu Merkezi(030) 75603101www.berlin.de/ba-tempelhofschoenebergTouristeninformation, Hotels, TicketsTurizm Enformasyon, Otelve Bilet Servisi(030) 250025www.berlin-tourist-information.de<strong>Berlin</strong>er Verkehrsbetriebe BVG<strong>Berlin</strong> Ulaşım İşletmesi(030) 19449www.bvg.deDeutsche Bahn AG ReiseserviceAlman Demiryolları SeyahatHizmetleri11861 (0,03 Euro/Sek.) (0,03 avro/sn.)www.bahn.de<strong>Berlin</strong>er Flughäfen Information<strong>Berlin</strong> Havalimanları Bilgilendirme(0180) 5000186(0,14 Euro/Min.) (0,14 avro/dk.)www.berlin-airport.deADAC PannenhilfeADAC Araç Kurtarma(0180) 2222222(0,06 Euro/Anruf) (0,06 avro/arama.)www.adac.deAutovermietungen (Auswahl)Oto Kiralama Servisleri (bazıları)AVIS (01805) 217702(0,14 Euro/Min.) (0,14 avro/dk.)www.avis.deEuropcar (0180) 58000(0,14 Euro/Min.) (0,14 avro/dk.)www.europcar.deSixt (0180) 5252525(0,14 Euro/Min.) (0,14 avro/dk.)www.sixt.deTaxiruf (Auswahl)Taksi (bazıları)Würfelfunk (0800) 2222255TaxiFunk <strong>Berlin</strong> (030) 443322Funk Taxi <strong>Berlin</strong> (030) 261026EC-/KreditkartenverlustEC-/Kredi Kartı Kayıplarında116116S-Bahn <strong>Berlin</strong><strong>Berlin</strong> Metro İşletmesi(030) 29743333www.s-bahn-berlin.de


54Hotels in <strong>Berlin</strong> <strong>Berlin</strong>'deki Oteller55Hotel Adlon Kempinski <strong>Berlin</strong> ***** +Unter den Linden 7710117 <strong>Berlin</strong>-MitteTel.: +49 30 2261-0, Fax: -2222www.hotel-adlon.de<strong>Berlin</strong> Marriott Hotel *****Inge-Beisheim-Platz 110785 <strong>Berlin</strong>-TiergartenTel.: +49 30 22000-0, Fax: -1000www.marriotthotels.comHotel Concorde <strong>Berlin</strong> *****Augsburger Straße 4110789 <strong>Berlin</strong>-CharlottenburgTel.: +49 30 800999-0, Fax: -99www.concorde-hotels.comInterContinental <strong>Berlin</strong> ***** +Budapester Straße 210787 <strong>Berlin</strong>-TiergartenTel.: +49 30 2602-0, Fax: -2600www.berlin.intercontinental.comGrand Hyatt <strong>Berlin</strong> ***** +Marlene-Dietrich-Platz 210785 <strong>Berlin</strong>-TiergartenTel.:+49 30 2553-1234, Fax: -1235www.berlin.hyatt.comHilton <strong>Berlin</strong> ***** +Mohrenstraße 3010117 <strong>Berlin</strong>-MitteTel.: +49 30 2023-0, Fax: -4269www.hilton.comRadisson SAS Hotel <strong>Berlin</strong> *****Karl-Liebknecht-Straße 310178 <strong>Berlin</strong>-MitteTel.: +49 30 23828-0, Fax: -10www.radissonsas.comThe Ritz-Carlton <strong>Berlin</strong> ***** +Potsdamer Platz 310785 <strong>Berlin</strong>-TiergartenTel.: +49 30 33777-7, Fax: -5555www.ritzcarlton.comswissôtel <strong>Berlin</strong> *****Augsburger Straße 4410789 <strong>Berlin</strong>-CharlottenburgTel.: +49 30 22010-0, Fax: -2222www.swissotel.comThe Westin Grand <strong>Berlin</strong> ***** +Friedrichstraße 158-16410117 <strong>Berlin</strong>-MitteTel.: +49 30 2027-0, Fax: -3362www.westin-grand.comBest Western Hotel President ****An der Urania 16-1810787 <strong>Berlin</strong>-SchönebergTel.: +49 30 219030Fax: +49 30 2186120www.president.bestwestern.deBleibtreu <strong>Berlin</strong> ****Bleibtreustraße 3110707 <strong>Berlin</strong>-CharlottenburgTel.: +49 30 88474-0, Fax: -444www.bleibtreu.comEstrel Hotel & Convention <strong>Center</strong> **** +Sonnenallee 22512057 <strong>Berlin</strong>-NeuköllnTel.: +49 30 6831-225222, Fax: -2345www.estrel.comMaritim Hotel <strong>Berlin</strong> ****Stauffenbergstraße 2610785 <strong>Berlin</strong>-MitteTel.: +49 30 2065-0, Fax: -1000www.maritim.deMaritim proArte Hotel <strong>Berlin</strong> ****Friedrichstraße 15110117 <strong>Berlin</strong>-MitteTel.: +49 30 2033-5, Fax: -4090www.maritim.deMercure Hotel & Residenz <strong>Berlin</strong>Checkpoint Charlie **** garniSchützenstraße 1110117 <strong>Berlin</strong>-MitteTel.: +49 30 20632-0, Fax: -111www.mercure.comMövenpick Hotel <strong>Berlin</strong> **** +Schöneberger Straße 310963 <strong>Berlin</strong>-MitteTel.: +49 30 23006-0, Fax: -199www.moevenpick-hotels.comPark Inn <strong>Berlin</strong> Alexanderplatz **** +Alexanderplatz, 10178 <strong>Berlin</strong>-MitteTel.: +49 30 2389-0, Fax: -4305www.parkinn.comAstoria *** garniFasanenstraße 2,10623 <strong>Berlin</strong>-CharlottenburgTel.: +49 30 312-4067, Fax: -5027www.hotelastoria.deSt.-Michaels-Heim ***Bismarckallee 23, 14193 <strong>Berlin</strong>Tel.: +49 30 89688-0, Fax Fax: -185www.st-michaels-heim.deIbis Hotel <strong>Berlin</strong> Messe **Messedamm 10,14057 <strong>Berlin</strong>-CharlottenburgTel.: +49 30 303930Fax: +49 30 3019536www.ibishotel.comMeininger City Hostel *** garniHallesches Ufer 30,10963 <strong>Berlin</strong>-KreuzbergTel.: +49 30 66636-100, Fax: -222www.meininger-hostels.comInformationen und Reservierungunter +49 30 250025 oderwww.berlin-tourist-information.deAyrıntılı bilgi ve rezervasyon için:+49 30 250025 ya dawww.berlin-tourist-information.deThe Westin Grand <strong>Berlin</strong> | <strong>Berlin</strong> The Westin Grand Oteli


© typoly<strong>Berlin</strong>, Zentrum-West | <strong>Berlin</strong>, Merkez-Batı


© typoly<strong>Berlin</strong>, Zentrum-Ost | <strong>Berlin</strong>, Merkez-Doğu


60 <strong>Istanbul</strong> – Geschichte und Zukunft zwischen Orient und Okzident İstanbul – Avrasya’da Tarih ve Gelecek61Boğazın her iki yakası boyuncauzanan İstanbul, bu özelliği ile dünyadaiki kıta arasında yer alan tek metropol,üç bin yıllık tarihi ile dünyanınen köklü şehirlerinden birisidir. Kent1.600 yıl boyunca Roma, Bizans veOsmanlı İmparatorluklarına başkentlikyapmış, tarih boyunca da 120 imparatorve sultan kente hükmetmiştir.M.Ö. 658‘de boğazın Avrupa yakasındabir Bizans kolonisi olan Dorislerkuruldu. Bölge sakin limanlara,Karadeniz’i Marmara Denizi ile açıkdenizlere bağlayan boğazlara sahipolmasından kaynaklanan uygunjeopolitik konumu sebebiyle kısa zamandaönemli ticaret merkezi oldu.Dördüncü yüzyıl’da İmparatorKonstantin Bizans tarafından Romaİmparatorluğu’nun yeni başkenti ilanedilen kent 330’da daha sonra Konstantinopelolarak değiştirilerek “NovaRoma” ismini aldı. 395 yılında KonstantinopelOrtodoks-Hıristiyan birimparatorun yönetimindeki DoğuRoma (Bizans) İmparatorluğu’nunbaşkentiydi. Ortaçağ’a kadar kent azsayıdaki dünya kentlerinden birisi veaynı zamanda da en önemli ve enbüyük Hıristiyan metropolüydü.Altıncı yüzyıl’da İmparator I. Jüstinyenyönetiminde kent altın çağını yaşamış;dönemin en önemli kiliselerinden birisiolan Ayasofya inşa edilmiştir. Sonrakidönemlerde camiye dönüştürülenyapı, günümüzde müze olarak kullanılmaktadır.1204’de Konstantinopeldördüncü haçlı seferleri sırasındafethedilmiş, yağmalanmış ve sayısızsanat eseri kaybolmuştur.Ayasofya | Hagia SophiaBoğaz’daki Kent: İstanbul, Boğaziçi Köprüsü | <strong>Istanbul</strong>: Stadt am Bosporus, Bosporus-BrückeDie Stadt <strong>Istanbul</strong> erstreckt sich beiderseitsdes Bosporus und liegt damitals einzige Metropole weltweit aufzwei Kontinenten. Mit ihrer fast 3000-jährigen Geschichte gehört sie zu denältesten noch bestehenden Städtender Welt. 1.600 Jahre lang war sieHauptstadt des Römischen, Byzantinischenund Türkisch-OsmanischenReiches. In der Stadt herrschten über120 Kaiser und Sultane.Am europäischen Ufer des Bosporusentstand um das Jahr 658 v. Chr. diedorische Kolonie Byzantion. Aufgrundihrer günstigen geografischen Lagein einem ruhigen, geschützten Hafen– das Schwarze Meer ist durch dieMeerenge des Bosporus mit demMarmarameer verbunden, das überdie Dardanellen in das Mittelmeermündet – wurde sie bald ein wichtigesHandelszentrum.Im 4. Jahrhundert wählte Kaiser KonstantinByzanz als neue Hauptstadtdes Römischen Reiches. 330 erhieltsie den Namen „Nova Roma“, derspäter von Konstantinopel abgelöstwurde. 395 wurde KonstantinopelHauptstadt des Oströmischen (Byzantinischen)Reiches unter einem christlich-orthodoxenKaiser. Bis ins Mittelalterwar sie eine der wenigenWeltstädte und die größte und wichtigstechristliche Metropole. UnterJustinian erlebte die Stadt im 6. Jahrhunderteine Blütezeit: Als einer derbedeutendsten Kirchenbauten dieserZeit entstand die Hagia Sophia, diespäter zur Moschee umgewandeltwurde und heute ein Museum ist.1204 wurde Konstantinopel währenddes vierten Kreuzzuges erobert undgeplündert, unzählige Kunstwerkegingen verloren.


62 <strong>Istanbul</strong> – Geschichte und Zukunft zwischen Orient und Okzident İstanbul – Avrasya’da Tarih ve Gelecek63Im 14. Jahrhundert begann der Siegeszugder Osmanen, die in schnellerFolge Anatolien und Teile Europas eroberten.1451 bestieg Sultan Mehmetden Thron und bereitete die EinnahmeKonstantinopels vor. Das ByzantinischeReich endete 1453 mit derEroberung der Stadt, sie wurde als<strong>Istanbul</strong>, abgeleitet vom griechischen„eis ten polin“ (in die Stadt), Hauptstadtdes Osmanischen Reiches undSchmelztiegel zwischen Orient undOkzident.Mit Süleyman dem Prächtigen, einemder größten Kunstförderer unter denosmanischen Herrschern, erlangte dieMacht der Osmanen im 16. Jahrhundertihren Höhepunkt. Sein ArchitektMimar Sinan errichtete in <strong>Istanbul</strong>zahlreiche große Moscheen, Brücken,Paläste und Brunnen. Der fortschreitendeVerfall des Reiches in den folgendenJahrhunderten wirkte sichauch auf die Stadt aus. Am Anfangdes 20. Jahrhunderts stand schließlichdie Geburt der türkischen Republik.Im Jahr 1923 verlor <strong>Istanbul</strong> seinenStatus als Hauptstadt der modernenTürkei an Ankara, behielt jedoch seineSüleymaniye Camii | Süleyman-Moscheekulturelle und wirtschaftliche Bedeutung,die es in der Vergangenheiterlangt hatte, bei.In der geschichtlichen Entwicklung<strong>Istanbul</strong>s spielte das Goldene Hornmit dem sicheren Hafen immer einetragende Rolle. Auch heute pulsiertdas Leben in der Stadt, Seite an Seitemit den Werken aus der türkischen,byzantinischen und römischen Ära.Mit rund 16 Millionen Einwohnern ist<strong>Istanbul</strong> eine der größten Städte derWelt. Das Stadtgebiet, zu dem auchdie Prinzeninseln im Marmarameervor der asiatischen Küste gehören,umfasst eine Fläche von mehr als1.500 Quadratkilometern. Die historischenBereiche der Stadt mit ihrenbedeutenden Baudenkmälern sindUNESCO-Weltkulturerbe.Das heutige <strong>Istanbul</strong> bildet die Brückezwischen Asien und Europa und verkörperteine moderne, verschiedeneKulturen in sich vereinende Türkei.Die Stadt ist das wichtigste Zentrumdes Handels, der Industrie und derWissenschaft und als Vertreter einesNicht-EU-Landes auch KulturhauptstadtEuropas 2010.14. yüzyılda Anadolu ve Avrupayakasındaki fetihleri ile Osmanlılarınönlenemez yükselişi başladı. 1451yılında tahta çıkan Sultan Mehmet’inrüyası Konstantinopolis’i ele geçirmekti.1453 kentin fethedilmesi ilebirlikte Bizans İmparatorluğu yıkıldıve kentin adı Yunancada ‚eis tenpolin’ – “şehre doğru” anlamınagelen İstanbul olarak değiştirildi.İstanbul, Osmanlı İmparatorluğu’nunbaşkenti ve doğu-batı arasındakikaynaşma noktası haline geldi.Osmanlı İmparatorluğu, KanuniSultan Süleyman zamanında en parlakdönemini yaşamış, sultanın enönemli mimarlarından Sinan; şehricami, köprü ve saraylarla güzelleştirmiştir.Osmanlı İmparatorluğu’nunçöküş süreciyle birlikte şehir deçöküş sürecine girmiş, bu çöküşimparatorluğun yıkılmasıyla ve yenigenç Türkiye Cumhuriyeti’ninkurulması ile son bulmuştur. 1923yılında başkent Ankara olmasınarağmen, İstanbul tarihteki konumu ilehala önemini korumaktadır.Altın Boynuz güvenli limanları ileİstanbul’un tarihteki gelişimindeönemli bir rol oynamıştır. Günümüzdehala şehir yaşantısında Türk,Bizans ve Romalıların izleri taşınmaktadır.16 milyonluk nüfusu ilekent 1.500 kilometrekare’lik bir alanüzerinde yayılmıştır. Kentteki önemlianıt ve tarihi eserler UNESCO-Dünya Kültür Mirası listesinde yeralmaktadır.Günümüzde İstanbul; Asya ve Avrupaarasında köprü rolü üstlenmiş, modernTürkiye’nin farklı kültürlerineev sahipliği yapan en önemli ticaret,sanayi ve bilim merkezidir. AvrupaBirliği üyesi olmayan bir ülkenintemsilcisi olarak “2010 Avrupa KültürBaşkenti” seçilmiştir.Modern İstanbul | Das moderne <strong>Istanbul</strong>


64 <strong>Istanbul</strong> – Schaufenster der Architektur İstanbul – Mimarlığın Vitrini65Yaklaşık 3000 yıllık tarihi boyuncaİstanbul farklı milletlerin, kültürlerin,dil ve dinlerin buluşma noktasıolmuştur. Sayısız tarihi anıt, – Romave Bizans dönemine ait yapılar, Osmanlıdönemine ait Camii ve Saraylar,Ermeni ve Ortodoks Kiliseleri –kentin canlı geçmişinin izlerinitaşımaktadır. Altın Boynuz olarakadlandırılan ve Marmara Denizi ileçevrelenmiş yarım ada boyuncaHipodrom, Çemberlitaş gibi yapılardikkat çekmektedir. Beşinci yüzyıldainşa edilen antik kent surları günümüzdeEminönü ve Fatih ilçeleriboyunca yer almaktadır.Bizans’ın ilk kilisesi olan Aya İrini –Altıncı ve Sekizinci yüzyıllarda çeşitlideğişimlere uğramıştır – erkenBizans dönemi mimarisinin en önemlieserlerinden birisidir. Justinian dönemindeAyasofya, Hıristiyan dünyasınınen büyük ve Bizans İmparatorluğu’nunana kilisesi konumundaydı.İçi mozaiklerle donatılmış, 56 metreyüksekliğinde ve 31 metre çapındakikubbeli yapıya, Osmanlı dönemindeminareler eklenmiş ve Ayasofya camiihaline getirilmiştir. Günümüzde iseyapı müze olarak hizmet vermektedir.Aya Irini | Hagia IreneYerebatan Sarayı | Zisterne aus justinianischer ZeitIm Laufe der fast 3000-jährigen Geschichtetrafen in <strong>Istanbul</strong> verschiedeneVölker, Sprachen und Religionenaufeinander. Eine Vielzahlhistorischer Denkmäler – Bauwerkeaus römischer und byzantinischerZeit, Moscheen und Paläste derOsmanen, Synagogen, armenischeund orthodoxe Kirchen – sind Zeugnissedieser lebendigen Vergangenheitder Stadt.Auf der vom Goldenen Horn und demMarmarameer umschlossenen Halbinselsind die antiken Ursprünge derStadt mit dem Hippodrom, demKonstantinsforum und dem Valens-Aquädukt noch sichtbar. Die antikeLandmauer, als Befestigungsanlageim 5. Jahrhundert errichtet, begrenztdie heutige Altstadt mit den StadtteilenEminönü und Fatih. Als ersteKirche der Stadt entstand die HagiaIrene – nach Um- und Wiederaufbautenim 6. und 8. Jahrhundert einherausragendes Beispiel frühbyzantinischerArchitektur. Aus justinianischerZeit stammt die Hagia Sophia,die damals größte Kirche der Christenheitund Hauptkirche des byzantinischenReiches. Der im Innern reichmit Mosaiken ausgestattete Bau miteiner 56 Meter hohen und 31 Meterdurchmessenden Kuppel wurde inosmanischer Zeit um Minaretteergänzt und zur Moschee umgewandelt,heute dient er als Museum.


66 <strong>Istanbul</strong> – Schaufenster der Architektur İstanbul – Mimarlığın Vitrini67Mit der Eroberung der Stadt durchSultan Mehmed II. gelangte <strong>Istanbul</strong>unter osmanische Herrschaft. PrachtvolleMoscheen wie die Eyüp-Sultan-Moschee, die Fatih-Moschee sowiespäter die Süleymaniye-Moschee unddie Sultanahmet-Moschee sowiePaläste und Residenzen aus dieserZeit prägen die Stadt bis heute. DerTopkapı-Palast war bis 1856 WohnundRegierungssitz der Sultane undVerwaltungszentrum des OsmanischenReiches. Osmanische Gebäudewurden traditionell in Holz erbaut, nurfür Paläste, Regierungsgebäude undMoscheen wurde Stein verwendet.Unter wachsendem Einfluss europäischerArchitekturstile wurden seitdem 18. Jahrhundert, vor allem aberim 19. Jahrhundert in der Zeit derReformen und der zunehmenden Europäisierungder Türkei, auch kleinereHäuser als Steingebäude errichtet.Europäische Einflüsse sind aberbereits in der am Barock orientiertenArchitektur des Aynalıkavak-Palastes(1677–1679), der ersten Nuruosmaniye-Moschee(1748–1755) sowiebeim Harem-Komplex des Topkapı-Palastes aus dem 18. Jahrhundert zusehen. Anfang des 19. Jahrhundertswurden in der İstiklal-Straße imSultanahmet Camii | Sultanahmet-MoscheeStadtviertel Beyoğlu repräsentativeBotschaftsgebäude im Stil desKlassizismus errichtet. Beeinflusstvom Art Nouveau entstanden um dieWende vom 19. zum 20. Jahrhundertzahlreiche Paläste und Villen in derStadt und auf den Prinzeninseln. EinBeispiel ist der Yıldız-Sarayı-Palast desArchitekten Raimondo D‘Aronco.Bedingt durch das starke Wachstum<strong>Istanbul</strong>s seit der zweiten Hälfte des20. Jahrhunderts nehmen den größtenTeil der Stadtfläche heute diemodernen, im Hinterland entstandenenStadtteile ein. Sie wurden teilweiseals Gecekondus (über Nachterbaute Siedlungen) errichtet underst nach Jahren bzw. Jahrzehntenan die städtische Infrastrukturangeschlossen wie Gaziosmanpaşawestlich des Goldenen Horns.Gehobene Büro- und Wohnviertelsind vor allem im Norden auf derHöhe der zweiten Bosporusbrückeoberhalb von Bebek in den ViertelnLevent und Etiler angesiedelt. In denGeschäftsvierteln entstehen inrascher Folge Hochhäuser aus Glasund Stahl. Weitgehend unbemerktvon Europa hat sich <strong>Istanbul</strong> inzwischenzu einer Boomtown mitenormen Ausmaßen entwickelt.Kentin Sultan II. Mehmed tarafındanfethedilmesinin ardından İstanbulOsmanlı himayesine girmiştir.Büyüleyici mimari yapıları olan EyüpSultan, Fatih ve sonraki dönemlerdeSüleymaniye ve Sultanahmet Camileriile saray ve yalılar, o dönemdengünümüze kadar gelen önemli yapılardır.Bu dönemde yapılan saraylardanTopkapı Sarayı 1856 yılınakadar Osmanlı sultanlarının ikametgâhlarıve Osmanlı İmparatorluğu’nunyönetim merkezi olarak kullanılmıştır.Geleneksel olarak Osmanlı yapılarında“Ornate Ahşap” kullanılmaktaydı.Sadece devlet daireleri ile saray vecamiler taştan yapılıyordu. Ancak18 ve 19.yüzyıldan itibaren özellikleTanzimat döneminin etkisiyle başlayanTürkiye’nin Avrupalılaşmasürecinde, Avrupa mimarisinin etkileriile ahşap binaların yerini betonyapılar almaya başladı. Buna rağmen,bu dönemden önce de kentte Avrupastili yapı örneklerine rastlamak mümkün.Barok stili iç mimarisi ileAynalıkavak Sarayı (1677–1679),kentin ilk barok stil camisi NuruosmaniyeCamii (1748–1755) veTopkapı Sarayı’nın 18. yüzyıldayapılan Harem bölümü bu yapılaraörnek olarak verilebilir. 19. yüzyılınbaşlarından itibaren, İstiklal Caddesi’ninetrafı Avrupa ülkelerininNeoklasik dönem mimarisine aitbüyükelçilik binalarına ev sahipliğiyapmaktadır. Bunun yanında İstanbulözellikle 19. yüzyıl sonları ve 20. yüzyılınbaşlarında Raimonda D’Aroncostilindeki birçok saray ve mimariyapılarıyla “Art Nouveau” hareketininönemli bir merkezi haline gelmiştir.Bu stildeki en önemli eserlerin başındaYıldız Sarayı Kompleksi gelmektedir.20. yüzyılın ikinci yarısından itibarenkentte yaşanan hızlı büyümesayesinde İstanbul’un büyük bir bölümümodern bir görünüme sahiptir.Bunun yanında Gaziosmanpaşa gibibazı bölgelerde çarpık kentleşmegecekondulaşmayı doğurmuştur.Yüksek bina ve iş merkezleri, kentinkuzeyinde ikinci boğaz köprüsününüst kesimlerinde, Bebek-Levent veEtiler boyunca yer almaktadır. İşmerkezlerinin bulunduğu bu bölgedecamdan yapılmış modern gökdelenlerdikkat çekmektedir. İstanbulkısaca son dönemde sessiz sedasızhızlı bir gelişim sürdürmektedir.İstanbul'da Günbatımı | Abenddämmerung in <strong>Istanbul</strong>


68 <strong>Istanbul</strong> – Kulturmetropole am Bosporus İstanbul – Boğazın Kültür Metropolü69İstanbul’un her köşesi kentin uzuntarihine adeta şahitlik etmiş. Kültürve sanat söz konusu olunca, İstanbularkeolojik eserlerden, tarihi yapılara,doğal güzelliklerinden dünyaca ünlümüzelerine kadar ziyaretçilerinegeniş bir hazine sunuyor. Eski İstanbulolarak adlandırılan bölgenin tamamı,1985 yılından beri UNESCO-Dünya Kültür Mirası listesindedir.Kentteki en önemli müzelerin başında1856 yılına kadar Osmanlı sultanlarınınikametgâhı (Harem) olarakkullanılan Topkapı Sarayı (geçmiştekiSultan Sarayı), Ayasofya, ArkeolojiMüzesi, Modern İstanbul Müzesive yine geçmişte sultanların sarayıolarak kullanılan 19. yüzyıl’da boğazınAvrupa yakasına yapılan yeni barokmimari stilindeki Dolmabahçe Sarayı’dır.Atatürk de bu sarayda yaşamışve hayata gözlerini burada kapamıştır.Ünlü camilerin çevrelerinde inşa edilenek yapılar, günümüzde müze olarakkullanılmakta ve ziyaretçilerineOsmanlı dönemine ilişkin büyüleyicieserler sunmaktadır. Bunların dışındaziyaret etmeye değer birçok sanatmüzesi kentin farklı bölgelerinde yeralmaktadır. Türkiye’nin en gözde tablolarıile değerli birçok minyatür İstanbul’dakimüzelerde sergilenmektedir.Konaklama imkânları kentin genelineyayılmıştır. Dev metropolde her fiyatkategorisine ait otel bulmak mümkündür.İş gezileri için kente gelenlerTaksim çevresinde konaklamayı tercihederken, lüks otel zincirlerinintemsilcileri genelde tarihi Sultanahmetbölgesinde konumlanmışlardır.Modern Müze, İstanbul | Das moderne Museum <strong>Istanbul</strong>Dolmabahçe Sarayı | Dolmabahçe-PalastViele Orte zeugen von der langenGeschichte <strong>Istanbul</strong>s. In den BereichenKunst und Kultur hat <strong>Istanbul</strong>einzigartige Schätze zu bieten und istreich an Sehenswürdigkeiten wiearchäologische Sammlungen, historischeBauten und weltweit berühmteMuseen. Die gesamte Altstadt von<strong>Istanbul</strong> gehört seit 1985 zumUNESCO-Weltkulturerbe.Die bekanntesten Museen in <strong>Istanbul</strong>sind der Topkapı-Palast, der bis 1856Wohnsitz der Sultansfamilie (Harem)war, die Hagia Sophia, das ArchäologischeMuseum, das moderneMuseum <strong>Istanbul</strong> und der Dolmabahçe-Palast,ebenfalls ein frühererSultanspalast, der im 19. Jahrhundertauf der europäischen Seite des Bosporusim neubarocken Stil erbautwurde. Auch Atatürk residierte undstarb hier.Viele Nebengebäude der berühmtenMoscheen wurden inzwischen inMuseen umgewandelt, die eindrucksvolleEinblicke in die Zeit der Osmanengewähren. Darüber hinaus gibtes weitere Kunstmuseen, die einenBesuch wert sind. Die wichtigstenund wertvollsten Gemälde der Türkeisowie wertvolle Miniaturen sind inden Museen von <strong>Istanbul</strong> zu finden.Unterkünfte für Touristen sind überdie gesamte Stadt verteilt. <strong>Istanbul</strong>bietet Hotels jeder Preisklasse. Geschäftsreisendewohnen meist in derGegend um den Taksim-Platz imGeschäftsviertel, die Luxushotelsliegen im historischen BezirkSultanahmet.


70 <strong>Istanbul</strong> – Kulturmetropole am Bosporus İstanbul – Boğazın Kültür Metropolü71Avrasya Maratonu, İstanbul | Eurasien-Marathon <strong>Istanbul</strong>Kapalı Çarşı | Großer BasarIn den zahlreichen Restaurants undLokalen in <strong>Istanbul</strong> werden dem GastSpeisen aus internationaler und einheimischerKüche serviert, darunterSpezialitäten aller traditionell in<strong>Istanbul</strong> lebenden Völker und Sprachgruppenwie Türken, Kurden, Kaukasusvölker,Griechen und Juden.<strong>Istanbul</strong> bietet auch vielfältige Einkaufsmöglichkeitenin modernenEinkaufszentren oder antiken Märkten.Der Große Basar (Kapalı Çarşı) ist anallen Werktagen geöffnet. In ihm istdie Atmosphäre des historischen<strong>Istanbul</strong>s zu erleben. Er ist vollständigüberdacht und beherbergt viele„Hane“, Hallen, Straßen und verwinkelteGassen, in den Geschäften werdenAntiquitäten, Teppiche, Schmuck,Keramik und andere Waren verkauft.Ein weiterer großer Markt in <strong>Istanbul</strong>ist der Ägyptische Basar (Mısır Çarsısı).Er wurde im Jahre 1660 auf Anweisungder Mutter von SultanMehmed IV. (1642–1693) errichtet.Dort wird wie in früheren Zeitenmit Gewürzen, Obst, Gemüse undTieren gehandelt. Moderne Geschäfteinternationalen Zuschnitts findetman vor allem in den BezirkenBeyoğlu, Etiler oder Levent.İstanbul’un sayısız restoran ve lokalinde,uluslararası ve yöresel mutfaklaraait tadlar ziyaretçilere sunulmaktadır.Yöresel mutfak İstanbul için, kentteyaşayan Türk, Kürt, Yunan, Yahudigibi farklı dil, din ve ırka mensuptoplulukların damak tadlarınınsunulması anlamına gelmektedir.Türkiye’nin en kalabalık metropolüİstanbul, modern ya da tarihi birçokalışveriş merkezi ile geniş alışverişimkânları sunmaktadır. Tarihiİstanbul atmosferinin yaşanabileceğiKapalı Çarşı her gün açıktır. Adındanda anlaşılacağı üzere, üstü tamamenkapalı olan pazar, birçok hanve salonu, antika eşyalardan halıya,takılardan, seramiklere kadar çokçeşitli ürünlerin bulunabileceğidükkânları ve caddeleri ile büyüleyicidir.Kentin ünlü pazarlarındanbir diğeri de, Mısır Çarşısı’dır. 1660yılında Sultan IV. Mehmed’in annesininanısına kurulan pazarda, eskidönemlerde olduğu gibi günümüzdede çeşitli baharatlar, meyve ve sebzeile hayvan ticareti yapılmaktadır. Öteyandan uluslararası markaların dayer aldığı modern alışveriş merkezleriBeyoğlu, Etiler ve Levent gibi bölgelerdeyer almaktadır.


72Kulturkalender <strong>Istanbul</strong> | Kültür Takvimi İstanbulJanuar | OCAKİstanbul Hiphop FestivaliHipHop-Festival <strong>Istanbul</strong>www.iksv.org/filmFebruar | ŞUBATAFM Uluslararası Bağımsız FilmFestivali | AFM Internationales freiesFilmfestwww.iksv.org/filmMärz | MartUluslararası İstanbul Film FestivaliInternationales Filmfest <strong>Istanbul</strong>www.iksv.org/filmApril | NİSANDünya Motorsiklet Şampiyonası (GP)Moto GP Türkei Grand Prixwww.motogp.comMai | MayısAvrasya Kurumsal OyunlarıEurasia Corporate Gameswww.kurumsaloyunlar.orgJuni | HazİranUluslararası İstanbul Müzik FestivaliInternationales Musikfest <strong>Istanbul</strong>www.iksv.org/muzikJuli | TemmuzUluslararası İstanbul Caz FestivaliInternationales Jazz-Fest <strong>Istanbul</strong>www.ikvs.org/cazaugust | AğustosFormula 1 Türkiye AyağıFormel 1 Türkei Grand Prixwww.formula1.comSeptember | EylülUluslararası İstanbul BienaliInternationale <strong>Istanbul</strong>-Biennalewww.iksv.org/bienalOktober | EkİmCumhuriyet Bayramı KutlamalarıFeiern der türkischen Republik amBosporusNovember | Kasımİstanbul Avrasya MaratonuEurasien-Marathon <strong>Istanbul</strong>www.istanbulmarathon.orgDezember | AralıkTaksim’de Yeni Yıl KutlamalarıSilvesterparty in TaksimWeitere Termine unterwww.ibb.gov.trDaha Fazla Bilgi içinwww.ibb.gov.tr+++ Wussten Sie schon, dass dasUEFA Pokal-Endspiel 2008/2009 imFenerbahce Şükrü Saracoğlu Stadionin <strong>Istanbul</strong> stattfindet? +++ +++ +++++ +++ 2008-2009 UEFA KupasıFinali’nin İstanbul FenerbahçeŞükrü Saraçoğlu Stadyumundayapılacağını biliyor muydunuz? ++www.uefa.com | www.tff.org+++ Wussten Sie schon, dass <strong>Istanbul</strong>zur Kulturhauptstadt Europas 2010gewählt wurde? +++ +++ +++ +++ ++++ +++ İstanbul’un 2010 yılınınAvrupa Kültür Başkenti olarakseçildiğini biliyor muydunuz? +++www.istanbul2010.orgDiversity-Marketingeröffnet Ihnen neue Märkte.Markanızı Avrupapazarıyla tanıştırın.Neue Märkte. Neue Zielgruppen.Neue Potenziale.Yeni pazarlar. Yeni kitleler.Yeni kampanyalar.Nutzen Sie das Know-how einererfolgreichen Spezialagentur mit16 Jahren Erfahrung zur Anspracheethno-kultureller Segmente.Almanya’da yabancı kökenli işletmeleriçin strateji ve pazarlama konularındauzmanlaşmış ajansımızın 16 yıllıktecrübesinden siz de faydalanın.Steigern Sie Ihre Bekanntheit undgenerieren Sie mehr Umsatz durchKommunikation und Verkaufsförderungabgestimmt auf Kultur und Lebensgefühl.ideal reklam kampanyaları ve pazarınyapısına uygun promosyonlarla hemmarkanızı Avrupa’ya tanıtın, hem dekarlılığınızı katlayarak başarıya ulaşın.Fon +49-(0)30-887 16 33-55Fax +49-(0)30-887 16 33-56www.diversitycom.de | info@diversitycom.de


74 Interview mit Daniel Wall, Wall AG Röportaj: Daniel Wall, Wall AG75Daniel WallVorsitzender der Wall AGWall AG, Yönetim Kurulu BaşkanıWarum sind Sie gerade in <strong>Istanbul</strong>aktiv geworden und haben Ihr Engagementdort ausgebaut?Im Rahmen der Städtepartnerschaft<strong>Berlin</strong>–<strong>Istanbul</strong> gab es bereits 1994erste Kontakte, am 9.11.1995 unterzeichnetedie Wall AG einen Vertragmit <strong>Istanbul</strong> über die Aufstellung vonStadtmöbeln. Die Gründung von WallŞehir Dizaynı ve Ticaret Ltd. Sti. waraufgrund der speziellen Marktsituationin der Türkei ein spannendesErlebnis: Wall war das erste westeuropäischeAußenwerbeunternehmen,das moderne, ästhetische und innovativeStadtmöbel nach <strong>Istanbul</strong>brachte. Mittlerweile ist unsereTochtergesellschaft mit 48 Mitarbeiternin <strong>Istanbul</strong> präsent und der 2006unterzeichnete zweite Zehnjahresvertragsichert die Marktführerschaft vonWall Türkei in der größten Stadt desLandes. Unsere Interessen liegen inder Gewinnung von Neukunden ausder werbetreibenden Industrie in<strong>Istanbul</strong>, denen wir erstklassige undeffiziente Werbenetze für hinterleuchtetePlakatwerbung im „CityLight Poster“-Format anbieten.Welche Erfahrungen haben Sie in<strong>Istanbul</strong> gemacht?Dass sich ein deutsches Unternehmendem wirtschaftlichen undpolitischen Druck internationalerAußenwerbekonzerne widersetzenkonnte und heute 2.940 Plakatflächenin <strong>Istanbul</strong> vermarktet, ist ein großerErfolg, der jedoch täglich auf denPrüfstand gestellt wird. Selbst wennwir die besten Stadtmöbel-Produkteanbieten, ist es aufgrund des türkischenGesetzes über öffentlicheAusschreibungen schwer, neueVerträge zu bekommen und zuexpandieren. Aber Şenol Yüksel,Geschäftsführer von Wall Türkei undMitglied im Vorstand des türkischenAußenwerberverbandes, setzt sichdafür ein, die Regierung von derNotwendigkeit einer Gesetzesänderungzu überzeugen.Was empfehlen Sie dem <strong>Berlin</strong>erMittelständler, der an einem Engagementin <strong>Istanbul</strong> interessiert ist?Als Verbindung zwischen Europaund Asien ist <strong>Istanbul</strong> ein attraktiverStandort und Handelspartnerfür deutsche Unternehmen. Diedynamische Entwicklung der Märktebietet günstige Perspektiven füreinen Markteinstieg. Als Barriere fürausländische Investoren gelten oftundurchsichtige Rechts- und Wirtschaftsstrukturen.Doch die begonnenenReformen versprechen die Entwicklunghin zu einem rechtssicherenund liberalen Markt und bieten somithervorragende Rahmenbedingungenfür ein wirtschaftliches Engagement.Unentbehrlich ist natürlich, sich mitder Landeskultur auseinanderzusetzenund die türkische Sprache exzellentzu beherrschen. Darüber hinaussollte sich jeder Unternehmer vorabmit den Marktbesonderheiten unddem Entwicklungsstand der jeweiligenBranche vertraut machen.Wall AG’nin İstanbul’da bir Reklam Panosu | Werbeflächen der Wall AG in <strong>Istanbul</strong>Sizi İstanbul’da yatırım yapmayaiten sebepler nelerdi?1994 yılından bu yana süregelen<strong>Berlin</strong>-İstanbul kardeş şehirler anlaşmasıçerçevesinde Wall AG’ninİstanbul kenti ile şehir donanımınıkapsayan ilk anlaşması 9.11.1995yılında yapılmıştır. Hemen ardındankurulan şirketin Türk kardeş şirketi –Wall Şehir Dizaynı ve Ticaret Ltd.Şirketi – bölgedeki pazarın özel durumundankaynaklanan etkileyici birsonuç almıştır: Wall AG, İstanbul’amodern, yaratıcı kent tasarımınıgetiren ilk batı Avrupalı açık alanreklamları şirketi oldu. Günümüzde buşirket 48 Türk çalışanı ile boğazdakimetropolde faaliyetlerini sürdürmekteolup, 2006 yılında yapmış olduğu onyıllık sözleşme ile de ülkenin en büyükkentinde pazardaki liderliğini sürdürmeyigaranti altına almıştır. Wall AGolarak hedef kitlemiz; İstanbul’da yenimüşteriler kazanarak, onlara ülkeninreklam metropolünde birinci sınıf veetkin reklam alanlarımızı sunmaktır.İstanbul’daki faaliyetlerinizebaşlamanızdan bu yana ne gibitecrübeler edindiniz. Özellikleyatırımlarınızın başlangıç dönemindekarşılaştığınız zorluklar ya dakolaylıklar nelerdi?Bir Alman şirketi olarak pazardakiekonomik ve politik etkileri aşarakbugün İstanbul genelinde 2.940 reklamalanı pazarlamak büyük birbaşarı olduğu kadar, her gün çeşitlisınavlardan geçen zorlu bir maraton.Şirket olarak en iyi kent tasarım ürünlerinisunmamıza rağmen, Türkyasalarına göre açık alanlardakireklam yayınları zor olduğu için yenianlaşmalar yapmak dolayısı ile büyümekoldukça zor. Ancak Wall AGTürkiye’nin Genel Müdürü ve aynızamanda Türk Dış Cephe ReklamlarıDerneği üyesi Şenol Yüksel, ortaklarıve dernek üyeleri ile birlikte, yönetimibir yasa değişikliğinin zorunluluğukonusunda ikna etmeye çalışıyor.Türkiye’deki pazara giriş konusunda,İstanbul’da yatırım yapmakisteyen <strong>Berlin</strong>li işletmelere hangitavsiyelerde bulunmak isterdiniz?İstanbul sadece coğrafi açıdan değil,Türkiye’nin en büyük kenti, etkileyicibir yatırım kenti ve Alman işletmeleriaçısından önemli bir ticaret partneriolması yönüyle köprü görevi gören birmetropol. Pazarın dinamik gelişimi,pazara giriş konusunda oldukçauygun bakış açıları sunuyor. Yabancıyatırımcılar için sıklıkla görülen zorluklarözellikle hukuki ve ekonomikyapıdan kaynaklanıyor. Ancak başlayanreformlar ile birlikte gelen gelişim,liberal pazar yabancı şirketlerinTürkiye’ye açılmaları için eşsiz imkânlarsunuyor. Öte yandan iş ilişkilerininkurulmasında geleneksel Türk kültürününbilinmesi ve Türkçe dilinehâkimiyet vazgeçilmez unsurlardanbirisi. Ayrıca her girişimci, ilgilendiğisektöre ilişkin pazarın istisnaları,gelişim derecesi gibi konularda çok iyibilgiye sahip olmalı.


76Das deutsche <strong>Istanbul</strong> İstanbul’daki Almanya77<strong>Istanbul</strong> spielt in den kulturellen, wirtschaftlichenund wissenschaftlichenBeziehungen zwischen Deutschlandund der Türkei eine zentrale Rolle.Die bilateralen Beziehungen sindtraditionell eng und dicht. Mehr als80 deutsche Wissenschaftler undKünstler fanden in den 1930er und40er Jahren in der Türkei Zuflucht vorder Verfolgung durch die Nationalsozialisten.Sie wirkten an türkischenInstitutionen und Universitäten undhalfen bei deren Aufbau. Auch heutesind in <strong>Istanbul</strong> zahlreiche deutscheOrganisationen und Institute tätig:“360 Derece” Café’den İstanbul'a Bakış | Blick vom Szene-Café „360 Grad“1994 wurde die Deutsch-TürkischeIndustrie- und Handelskammer <strong>Istanbul</strong>gegründet. Als Auslandshandelskammerfördert sie die bilateralenWirtschaftsbeziehungen zwischen derTürkei und Deutschland. Nach Angabender deutschen Botschaft in Ankarasind von den mehr als 1.100 deutschenFirmen in der Türkei die meistenin der Region <strong>Istanbul</strong> ansässig, beispielsweiseBSH Bosch und SiemensHausgeräte GmbH, Siemens, Mercedes,Volkswagen und TUI Türkiye.Das 2006 gegründete <strong>Berlin</strong> <strong>Istanbul</strong>Network mit Sitz in <strong>Berlin</strong> fördert undunterstützt die Zusammenarbeit inWirtschaft, Wissenschaft, Kultur undGesellschaft. Als Kulturorganisationist das Deutsche ArchäologischeInstitut seit 1928 in <strong>Istanbul</strong> tätig.Das Orient-Institut der DeutschenMorgenländischen Gesellschaftführt von <strong>Istanbul</strong> aus Forschungenzur osmanischen Geschichte undtürkischen Sprache und Kultur durch.Das Goethe-Institut <strong>Istanbul</strong> bietetneben Sprachkursen auch vielfältigeKulturprogramme an. Die deutscheevangelische und die katholischeGemeinde sind ebenfalls wichtigeKulturtransporteure. Die Kulturabteilungder deutschen Botschaftkümmert sich um die verschiedenenKultur- und Bildungsaktivitäten undbetreut die Angestellten der deutschenEinrichtungen.Türkiye’nin en büyük metropolü olanİstanbul; gerek iş dünyası, gereksekültürel ve bilimsel açıdan Türkiye’ninAlmanya ile olan ilişkilerinin merkezidir.Her iki ülke arasındaki çeşitlialanlardaki ikili anlaşmalar tarih boyuncayoğun olarak gerçekleşmiştir.1930 ve 40’lı yıllarda milliyetçiakımdan kaçan 80’in üzerindeki Almanbilim adamı ve sanatçı bölgeyegelerek, Türk enstitülerinin ve yükseköğrenim kurumlarının kurulması vegelişiminde büyük katkılar sağlamışlardır.Günümüzde de çok sayıdaAlman kurum ve dernek İstanbul’dafaaliyetlerini sürdürmektedir:Alman-Türk Ticaret ve Sanayi Odası1994 yılında İstanbul’da kurulmuş veaynı yıl içinde faaliyet alanı YurtdışıTicaret Odası olarak genişletilmiştir.AHK Türkiye ile Almanya arasındakiikili ekonomik ilişkileri teşvik etmektedir.Alman Konsolosluğu’nunverilerine göre Türkiye’de faaliyetgösteren sayıları 1.100’ün üzerindekiAlman firmalarının önemli bir bölümüİstanbul ve çevresinde yer almak-tadır: BSH Bosch und Siemens HausgeräteGmbH, Siemens, Mercedes,Volkswagen ve TUI Türkiye bufirmaların sadece birkaçıdır.Öte yandan 2006 yılında <strong>Berlin</strong>’dekurulan <strong>Berlin</strong> İstanbul Networkoluşumu, <strong>Berlin</strong>-İstanbul metropolleriarasındaki ekonomik, bilimsel, kültürelve toplumsal ortak çalışmalarıdesteklemektedir. Alman ArkeolojiEnstitüsü kültürel bir örgüt olarakİstanbul’da 1928 yılından bu yanafaaliyetlerini sürdürmektedir. AlmanDoğubilimciler Derneği ŞarkiyatEnstitüsü Osmanlı tarihi, türk dili vekültürü alanlarında araştırmalardabulunmaktadır. Goethe-Enstitüsü dilkurslarının yanında birçok kültürel aktivitelerde sunmaktadır. Alman Protestanve Katolik Kilisesi İstanbul’unbaşlıca kültür taşıyıcılarıdır. AlmanKonsolosluğu Kültür Ateşeliği,İstanbul’daki Alman kültür ve eğitimaracılarının çok yönlü aktivitelerineeşlik etmekte, bunları desteklemekteve bu kurumlarda çalışan kişiler ileilgilenmektedir.İstiklal Caddesi’ndeki Café <strong>Berlin</strong> | Café <strong>Berlin</strong> in der İstiklal-Straße


78 Das deutsche <strong>Istanbul</strong> İstanbul’daki Almanya79An der privaten Deutschen Schule<strong>Istanbul</strong> und dem staatlichen <strong>Istanbul</strong>Lisesi mit deutschsprachigemUnterricht machen jedes Jahr rund200 türkische Schüler ihr deutschesAbitur. Mehr als 100 deutsche Lehrerleben in <strong>Istanbul</strong>. Die Marmara-Universität<strong>Istanbul</strong> bietet seit 1991 diedeutschsprachigen StudiengängeBetriebswirtschaftslehre und Wirtschaftsinformatikan. Darüber hinauskooperieren Universitäten in Deutschlandund in der Türkei auf vielenGebieten. Ein Beispiel ist der internationaleAustausch im Rahmen desEU-Bildungsprogramms SOKRATES/ERASMUS. Hierbei ist die Zahl vonAustauschstudenten zwischen <strong>Berlin</strong>und <strong>Istanbul</strong> seit 2002 stark gestiegen.Weiterhin unterstützen derDeutsche Akademische Austauschdienst(DAAD) und die Alexander vonHumboldt-Stiftung türkische Studentenund junge Wissenschaftler an<strong>Istanbul</strong>s Universitäten mit Stipendien.In <strong>Istanbul</strong> haben viele deutscheZeitungen, Nachrichtenagenturen,Rundfunk- und Fernsehanstalten wieARD, SAT1, <strong>Berlin</strong>er Zeitung undDer Spiegel Auslandsstudios eingerichtetoder sind mit Korrespondentenvertreten. Weiterhin habendie deutschen politischen Stiftungen,Konrad-Adenauer-, Heinrich-Böll-,Friedrich-Ebert- und Friedrich-Naumann-Stiftung,Büros in <strong>Istanbul</strong>.Das Deutsche Krankenhaus in <strong>Istanbul</strong>besteht seit 1852.İstanbul Alman Hastanesi | Deutsches Krankenhaus in <strong>Istanbul</strong>Marmara Üniversitesi | Marmara-UniversitätAlmanca öğretim yapan Özel AlmanLisesi (Deutsche Schule İstanbul) vedevlet okulu İstanbul Lisesi’nden heryıl yaklaşık 200 Türk öğrenci, AlmanLise Diplomalarını (Abitur) almaktadırlar.100’ü aşkın Alman öğretmenibarındıran İstanbul, Alman okullarıiçin bulunmaz bir fırsattır. MarmaraÜniversitesi’nin 1991 yılında açılanAlmanca İşletme ve İşletme Enformatiğibölümlerinde Almanca öğretimyapılmaktadır. Ayrıca Almanya veTürkiye’deki üniversiteler arasındabirçok alanda ortak çalışmalar yürütülmektedir.Avrupa Birliği ÖğrenciDeğişim Programı SOCRATES/ERASMUS ile her iki kent arasındabeyin gücü değişimi büyük bir ivmekazanmıştır. Alexander-von-Humboldt-Vakfıve Alman AkademikDeğişim Servisi (DAAD) tarafındanTürkiye’ye verilen bursların büyük birbölümü de, İstanbul’daki üniversitelerdeyetişen öğrenci ve genç bilimadamlarına verilmektedir.ARD, SAT1, <strong>Berlin</strong>er Zeitung, DerSpiegel gibi önemli Alman basınorganlarının merkezleri, KonradAdenauer, Heinrich Böll, FriedrichEbert, Friedrich Naumann gibi Almanvakıfları ile Alman Hastanesi deİstanbul’da yer alan önemli Almankurumları arasında yer almaktadır.


Innovative Stadtmöblierungund intelligente Außenwerbung.İnovatif şehir mobilyaları veakıllı açık hava reklamcılığı.www.wall.deFür Städte. Für Menschen.Şehirler için. İnsanlar için.


82 Wirtschaftsstandort <strong>Istanbul</strong> İstanbul’da Ekonomi83<strong>Istanbul</strong> ist das führende Wirtschaftszentrumder Türkei und liegt imMittelpunkt der Märkte von Nahost,Balkanraum und Mittelasien. Durchseine günstige geografische Lage aneiner für die Wirtschaft strategischbedeutendsten Wasserstraßen derWelt ist <strong>Istanbul</strong> auf dem Weg zu einerHandelshauptstadt und Weltmetropolegut vorangekommen.Handel, Banken und Verkehr bestimmendas Wirtschaftsleben der Stadt.Über die Hälfte aller Handelsfirmenund mehr als ein Drittel aller Industriebetriebeder Türkei sind in der Stadtvertreten. Seit den 1980er Jahrennimmt mit der zunehmend liberalenWirtschaftspolitik der Anteil <strong>Istanbul</strong>sam türkischen Sozialprodukt ständigzu. In <strong>Istanbul</strong> werden 28 Prozent destürkischen Inlandsprodukts und40 Prozent des Gesamtsteueraufkommenserwirtschaftet. Darüber hinausist <strong>Istanbul</strong> Hauptsitz des türkischenPresse- und Verlagswesens: hier werdenrund 300 Zeitungen veröffentlicht.Maslak İş Merkezleri | Geschäftsviertel in MaslakDie handwerklichen und industriellenBetriebe konzentrieren sich auf dieTextilindustrie, die Chemieindustriesowie die Leder- und Schuhfabrikation.<strong>Istanbul</strong>s Hafen ist der wichtigstein der Türkei. Das Pro-Kopf-Einkommenliegt in <strong>Istanbul</strong> mit mehr als7.500 US-Dollar rund 40 Prozent überdem türkischen Durchschnitt.Gegenwärtig sind in <strong>Istanbul</strong> insgesamt280.000 Firmen mit einemAußenhandelsvolumen von 70 MilliardenUS-Dollar tätig. Der Außenhandelist in den vergangenen Jahrendurchschnittlich 20 bis 30 Prozentgewachsen. Im Jahr 2004 hatten21.717 der insgesamt 39.422 Exportfirmender Türkei ihren Sitz in <strong>Istanbul</strong>.<strong>Istanbul</strong>er Exportfirmen tätigten43 Prozent der Exporteinnahmen derTürkei. Von den 97,5 Milliarden DollarGesamtimporten wurden 41,3 Prozentvon den 28.059 in <strong>Istanbul</strong> ansässigenFirmen erwirtschaftet. Sie stellen63 Prozent aller Importfirmen derTürkei dar. Die Stadt hat 14 Zollstellen,vier Freihandelszonen, acht organisierteIndustriezonen und 54 Kleinindustrieansiedlungen.Weiterhin ist<strong>Istanbul</strong> ein wichtiges Finanzzentrumdes Landes: 21 Prozent der türkischenBankfilialen befinden sich in derMetropole, auch die Wertpapier-,Gold-, Termin- und Abfallbörsenhaben ihren Sitz in <strong>Istanbul</strong>.Orta Doğu, Balkan ve Orta Asyapazarlarının ortasında yer alanİstanbul; Türkiye’nin öncü iş dünyasımerkezidir. Karadenizi açık denizlerebağlayan deniz yollarına sahip stratejikkonumundan kaynaklananözelliği ile kent, bir ticaret başkentive dünya metropolü olma yolundaönemli mesafeler kat etmiştir.Ticaret, bankacılık ve ulaşım sektörlerikentin ekonomik yaşantısınıbelirlemektedir. Ülke genelindekiticari firmaların yarısından fazlası vesanayi işletmelerinin üçte birindenfazlası İstanbul’da yer almaktadır.1980’lerden bu yana uygulanan liberalekonomi politikalarının etkisi ileİstanbul’un Türkiye ekonomisindekikatkısı sürekli artmaktadır. Yurtiçigayrisafi milli hasılanın yüzde 28’i vevergi gelirlerinin yüzde 40’ı İstanbul’dagerçekleşmektedir. Ayrıcakent basın ve yayın organlarının damerkezi konumundadır. Yaklaşık300 gazete İstanbul’dan yayınlanmaktadır.Sanayi işletmeleri özellikle tekstil,kimya, deri ve ayakkabı imalatıalanlarında yoğunlaşmıştır. İstanbulLimanı, Türkiye’nin en önemlilimanıdır. Kentte kişi başına düşenmilli gelir, Türkiye ortalamasının yüzde40 daha fazlası olarak 7.500 AmerikanDoları’nın üzerindedir.Güncel rakamlarla İstanbul’da yeralan 280.000 firmanın dış ticaretkapasitesi büyüklüğü 70 milyar AmerikanDoları’dır. Dış ticaret geçtiğimizyıllarda yüzde 20 ila yüzde 30 arasındabir gelişme göstermektedir.2004 yılı verilerine göre, ülke genelindefaaliyette bulunan 39.422 ihracatfirmasının 21.717’si İstanbul’dayer almaktadır. Bu özelliği ile İstanbulluihracat firmalarının Türkiyeihracatındaki payı yüzde 43’lereulaşmıştır. Aynı şekilde, Türkiye’nintoplam 97,5 milyar AmerikanDolar’lık ihracat faaliyetlerinin yüzde41,3’ü İstanbul’da yerleşik 28.059firma tarafından gerçekleştirilmiştir.Bu firmalar Türkiye’deki ihracatfirmalarının yüzde 63’üne tekabületmektedir. Kent 14 gümrük bölgesi,4 serbest bölge, 8 organize sanayibölgesi ve 54 küçük sanayi sitesinesahiptir. Bu özelliğinin yanındaİstanbul aynı zamanda ülkenin finansmerkezidir: Türkiye’de bulunan tümbanka şubelerinin yüzde 21’i bumetropolde bulunmaktadır. İstanbulayrıca menkul kıymetler (IMKB),altın, vadeli işlem ve atık borsalarınada ev sahipliği yapmaktadır.Kadirteks Tekstil Firması Show Roomu | Im Showroom der Textilfirma Kadirteks in <strong>Istanbul</strong>


84 Wirtschaftsstandort <strong>Istanbul</strong> İstanbul’da Ekonomi85İstanbul ekonomisinin güçlü noktalarındanbirisi de turizmdir: Kentte bulunançok çeşitli tarihi yapılar, kentinkozmopolit kimliği ve zengin kültürelyaşamı İstanbul’u çekici kılmaktadır.2005 yılında 4,5 milyon yabancı turistboğazın incisini ziyaret etmiştir. Lüksotellerden, uygun fiyatlı pansiyonlarakadar kentin farklı bölgelerindekiyaklaşık 1.000 otel, 100 bin’i aşkınyatak kapasiteleri ile çok geniş birkonaklama imkânı sunmaktadır.Kentin turizm gelirleri 2005 yılındadört milyar Amerikan Doları olarakgerçekleşmiştir.Bir ticaret metropolü olarak İstanbulyüzyıllardan bu yana özel bir itibarasahiptir. Kentte yer alan önemli pazarlarhalen İstanbul’un kültürel vetarihi yönünü gösteren, bugünkümodern alışveriş merkezlerinin temeliolarak gösterilebilir. En önemlileri,yaklaşık 4.000 mağazası ile KapalıÇarşı ve Mısır Çarşısı’dır. Tarihipazarların yanı sıra alışveriş vesohbet keyfini bir çatı altında toplayanbatı stilindeki modern alışveriş merkezlerininsayısı da son yıllarda hızlaartmaktadır.Sahip olduğu iki havalimanı – Avrupayakasındaki Atatürk UluslararasıHavalimanı ve Asya yakasındakiSabiha Gökçen Havalimanı –, ikiotobüs terminali, iki tren garı, limanıve gelişmiş otoban ağı ile İstanbululusal ve uluslararası yolcu ve yüktaşımacılığının adeta kesişme noktasıdır.Kentin her iki havalimanı 2006yılında 24 milyon yolcuya ve 277 bininiş-kalkışa ev sahipliği yapmıştır.Haydarpaşa Tren Garı | Haydarpasa Hauptbahnhofİstanbul’da Otoyollar | Autobahnnetz in <strong>Istanbul</strong>Ein weiterer wichtiger Wirtschaftszweig<strong>Istanbul</strong>s ist der Fremdenverkehr:Attraktiv ist die Stadt vorallem durch ihre Vielzahl geschichtlicherBauwerke, ihren kosmopolitischenCharme und ihr reiches Kulturleben.Im Jahr 2005 besuchten rund4,5 Millionen ausländische Touristendie Stadt. Mit 1.000 Häusern ist dasAngebot an Unterkünften groß, vonstilvollen Luxushotels bis zu preiswertenGästehäusern ist alles vorhanden.Insgesamt stehen über 100.000 Bettenzur Verfügung. Die Tourismuseinnahmenbeliefen sich im Jahr2005 auf vier Milliarden US-Dollar.Als Handelsmetropole genießt dieStadt seit Jahrhunderten einen besonderenRuf. Die überdachtenMärkte sind immer noch ein kulturellerund historischer Teil <strong>Istanbul</strong>s.Sie können als Ursprung der heutigenmodernen Einkaufszentrenangesehen werden. Die bedeutendstensind der Große Basar (KapalıÇarşı) mit rund 4.000 Geschäften undder Ägyptische Basar (Mısır Çarşısı).Neben den Basaren gibt es auchmoderne Einkaufszentren im westlichenStil, die Shopping und Unterhaltungunter einem Dach vereinen.Ihre Zahl ist in den letzten Jahrenschnell gestiegen.Mit zwei Flughäfen, dem AtatürkInternational Airport im europäischenund dem Flughafen Sabiha Gökçenim asiatischen Teil <strong>Istanbul</strong>s, zweiBusbahnhöfen, zwei Bahnhöfen,dem Hafen und einem gut ausgebautenAutobahnnetz ist die Stadtein Knotenpunkt im nationalenund internationalen PersonenundGüterfernverkehr. Die beidenFlughäfen verzeichneten 2006 über24 Millionen Passagiere und rund277.000 Starts und Landungen.


86 Investieren in <strong>Istanbul</strong> İstanbul’da Yatırım87Alman Türk Ticaret ve Sanayi Odası | Deutsch-Türkische Handelskammer <strong>Istanbul</strong><strong>Istanbul</strong> bildet das kulturelle undwirtschaftliche Zentrum der Türkeiund ist der wichtigste Markt- undHandelsplatz des Landes. Die Stadthat einen Anteil von 23 Prozent amBruttoinlandsprodukt der Türkei.Große Investitionen, neue Hotel- undBüroanlagen, Shoppingcenter sowieein wachsender Kultur-, Kunst- undSportsektor tragen dazu bei, dass<strong>Istanbul</strong> seit den 1990er Jahren einegravierende Wandlung erlebt. Mit derEntwicklung des Fremdenverkehrshat sich auch der Zufluss der internationalenInvestitionen in <strong>Istanbul</strong>beschleunigt. Hotelketten wie FourSeasons, Hilton, Kempinski und RitzCarlton investieren in <strong>Istanbul</strong> oderweiten die vorhandenen Investitionenin der Stadt aus.Um ausländische Direktinvestitionenin die Türkei und vor allem nach<strong>Istanbul</strong> zu erleichtern, wurden Bestimmungenund Formalitäten fürInvestitionen sowie für wirtschaftlicheAktivitäten von Ausländern inder Türkei vereinfacht. Investorenerhalten beim Generaldirektorat fürAuslandsinvestitionen (BaşbakanlıkHazine Müsteşarlığı Yabancı SermayeMüdürlüğü) sowie bei den regionalenWirtschaftskammern wie derHandelskammer <strong>Istanbul</strong> (İstanbulTicaret Odası ITO) ein umfangreichesBeratungs- und Informationsangebotüber Branchen und Standorte.Bei der Handelskammer <strong>Istanbul</strong>, diemit 280.000 Mitgliedsunternehmendie größte Kammer in Europa ist,werden alle Firmengründungen eingetragen.Die Deutsch-TürkischeIndustrie- und Handelskammer<strong>Istanbul</strong> (Alman Türk Ticaret veSanayi Odası) bietet deutschen undtürkischen Unternehmen eine Vielzahlindividueller Dienstleistungenan, unter anderem in den BereichenAußenwirtschaft, Messen und Recht.Weiterhin sind die Abteilungen derIndustriekammer <strong>Istanbul</strong> (İstanbulSanayi Odası ISO) für die Registrierungder Produktionsfirmen und dieErstellung der für die InvestitionssubventionierungnotwendigenBescheinigungen zuständig und leistenUnterstützung bei Im- undExportangelegenheiten sowie beiZollfragen.Weitere Informationen:Invest in Turkeywww.investinturkey.gov.trIndustriekammer <strong>Istanbul</strong>www.iso.org.trHandelskammer <strong>Istanbul</strong>www.ito.org.trDeutsch-Türkische IndustrieundHandelskammer <strong>Istanbul</strong>www.dtr-ihk.deİstanbul Türkiye’nin kültürel ve ekonomikhayatını şekillendiren, ülkenin enönemli ticaret ve sanayi merkezidir.Tek başına Türkiye Cumhuriyeti’ninyurtiçi gayri safi milli hasılasınınyüzde 23’ünü gerçekleştirmektedir.90’lı yıllardan bu yana kent büyükyatırımlar, yeni otel ve büro alanları,alışveriş merkezleri, kültürel, sanatsalve sportif faaliyetler sayesinde büyükbir değişim içindedir. Turizm sektöründekibüyük gelişmeler, yabancıyatırımcıların dikkatini çekmiş; FourSeasons, Hilton, Kempinski ve RitzCarlton gibi büyük otel zincirleriİstanbul’da yatırımlarda bulunmuş vehalen yeni yatırımlarda bulunmaya dadevam etmektedirler.Türkiye’ye ve özellikle İstanbul’a yönelikyabancı yatırımları kolaylaştırmakiçin; yatırımcılar ve yabancıların ekonomikfaaliyetlerine yönelik formaliteve bürokratik işlemler son yıllardadaha da basitleştirilmiştir. Yatırımcılar;Başbakanlık Hazine MüsteşarlığıYabancı Sermaye Müdürlüğü gibi ulusalve İstanbul Ticaret Odası-ITO gibibölgesel kurumlardan yatırım bölgelerive alanları hakkında detaylı danışmanlıkbilgilerine ulaşabilmektedirler.Kentte kayıtlı tüm firmaların kayıtlarınınbulunduğu İstanbul Ticaret Odası280.000 üye firma sayısı ile Avrupa’nınen büyük ticaret odası konumundadır.Alman Türk Ticaret veSanayi Odası Alman ve Türk işletmelerinedış ticaret, fuarlar ve iş hukukualanlarında çok sayıda bireysel hizmetsunmaktadır. Ayrıca İstanbulSanayi Odası-ISO’na bağlı birimler deüretim işletmelerinin kayıtlanması,yatırım sübvansiyonları için gerekli belgelerinhazırlanması ile ihracat-ithalatve gümrük konularına ilişkin sorulardayatırımcılara destek olmaktadır.Daha Fazla Bilgi için:Invest in Turkeywww.investinturkey.gov.trİstanbul Sanayi Odasıwww.iso.org.trİstanbul Ticaret Odasıwww.ito.org.trAlman Türk Ticaret ve Sanayi Odasıwww.dtr-ihk.deİstanbul Ticaret Odası (ITO) | Handelskammer <strong>Istanbul</strong> (ITO)


88 Messestandort <strong>Istanbul</strong>: Treffpunkt in Eurasien Fuar Merkezi İstanbul: Avrasya’daki Buluşma Noktası89Als Zentrum eines Wirtschaftsraumes,der die Balkanländer, Russland, Kaukasien,Mittelasien und Mittelostumfasst, ist <strong>Istanbul</strong> ein Messestandortmit Erfolgsgarantie. Jährlich findenin der Metropole über 200 nationaleund internationale Fachmessen inverschiedenen Branchen statt. DerAnteil <strong>Istanbul</strong>s an allen Messen, die inder Türkei pro Jahr stattfinden, liegtdamit bei 43 Prozent. Die internationalenFachmessen für Autoteile,Maschinen und Zubehör İstanbulOTOMOTIV, für Stoffe und TextilienTEXGATE, für Verpackungsindustrieİstanbul AMBALAJ sowie die Messenin den Bereichen Informatik, Bauausrüstung,Automation und Metallbearbeitungzählen zu den größten undbedeutendsten Branchenveranstaltungenin der Region. Die internationalenFachmessen für Heimtextilien,Textilmaschinen und Zubehör İstanbulTEKSTIL sowie die internationaleFachmesse für Fenster und Glastechnikİstanbul PENCERE sind europaweitdie zweitgrößten Messen in ihrenBranchen.Mit dem 90.000 Quadratmeter großen„Internationalen Messezentrum<strong>Istanbul</strong>“ (İstanbul Uluslararası FuarMerkezi) und dem Messe- undKongresszentrum der MessegesellschaftTÜYAP verfügt <strong>Istanbul</strong> überzwei führende Messestandorte. DasMessezentrum <strong>Istanbul</strong> gehört derStadt <strong>Istanbul</strong>, der Handelskammerİstanbul Uluslararası Fuar Merkezi | Internationales Messezentrum <strong>Istanbul</strong><strong>Istanbul</strong> und der Union der TürkischenKammern für Handel, Industrie, Seehandelund Warenbörsen TOBB. DasTÜYAP Messe- und Kongresszentrum(TÜYAP Fuar ve Kongre Merkezi) istmit 60.000 Quadratmetern Messegeländeder zweite bedeutende Veranstaltungsortfür internationale Fachmessen.Die Messen werden vonerfahrenen Veranstaltern in diesenBranchen, darunter das Bauindustrie-Zentrum sowie die MessegesellschaftenTÜYAP, CNR Expo, İstanbulund ITF Fairs, durchgeführt.Darüber hinaus beherbergt <strong>Istanbul</strong>jährlich 80 Prozent aller Kongressteilnehmerin der Türkei. Allein die Fünf-Sterne-Hotels der Stadt bieten fürKongresse und andere Veranstaltungeneine Kapazität von über23.000 Plätzen. Zusammen mit denKongresszentren der Stadt verfügt<strong>Istanbul</strong> insgesamt über fast 40.000Plätze. Damit erhält <strong>Istanbul</strong> alsKongressstandort in Europa immergrößere Popularität. Als bedeutendesMesse- und Kongresszentrum in derRegion ermöglicht <strong>Istanbul</strong> auchdeutschen Investoren den Einstieg inden türkischen Markt und die türkischenNachbarländer.Weitere Informationen unter:www.cnrexpo.comwww.icec.orgwww.tobb.org.trwww.tuyap.com.trİstanbul, Balkanlar’ı, Rusya’yı,Kafkasya’yı, Orta Asya’yı, OrtaDoğu’yu içine alan yeni ekonomikbölgenin başkenti. Bu büyük metropoldeyılda 200’e yakın ulusal veuluslararası ticari fuar hazırlanıyor.Bu sayı dikkate alındığında ülkedegerçekleşen tüm fuarların yüzde43’üne İstanbul ev sahipliği yapıyor.İstanbul’da artık Avrupa ve dünyaölçeğinde mukayese edilebilir fuarlaryer alıyor. Otomotiv yan sanayi –OTOMOTİV, tekstil ve konfeksiyon –TEXGATE, ambalaj İstanbul –AMBALAJ fuarları ile bilgisayar –bilişim, yapı malzemeleri, otomasyon,metal işleme makineleri konuluuluslararası fuarlar bölgenin enbüyük ve en kapsamlı fuarları olarakdikkat çekiyor. Ev tekstili, tekstilkonfeksiyonmakineleri – İstanbulTEKSTİL ile pencere – İstanbulPENCERE gibi uluslararası fuarlarise bölgenin en büyüğü olmanın yanısıra kendi sektörlerinde Avrupa’nınikinci büyük fuarları olarak izleniyor.Metropol İstanbul iki önemli fuaralanına sahip. 90.000 metrekare’yeyaklaşan büyüklüğü ile İstanbulBüyükşehir Belediyesi, İstanbulTicaret Odası (İTO) ve TürkiyeOdalar ve Borsalar Birliği (TOBB)’ninsahip olduğu İstanbul Fuar Merkezive 60.000 metrekare’lik büyüklüğüile Tüyap’a ait olan Tüyap Fuar veKongre Merkezi kentin gözdefuarlarına ev sahipliği yapıyor.Fuarlar genellikle Yapı EndüstriMerkezi, TÜYAP, CNR Expo,İstanbul, ITF Fairs gibi sektörünönemli firmalarınca hazırlanıyor.Özellikle son yıllarda olağanüstü birgelişim gösteren kent, bölgenin fuarmerkezi olmasının yanında aynı zamandaönemli bir kongre merkeziolarak da önem kazandı. YıldaTürkiye’de gerçekleşen tüm toplamkongrelere katılan katılımcılarınyaklaşık yüzde 80’ini İstanbulağırlıyor. Sadece kentteki 5 yıldızlıotellere ait kongre salonları 23 bin’iaşkın kongre koltuğu kapasitesinesahip. Bu rakam kongre merkezleriile birlikte 40 bin’e yaklaşıyor. Bu yönüylede İstanbul Avrupa’nın öndegelen kongre merkezlerinden biriolma yolunda hızla ilerliyor.İstanbul’un yarattığı bu sinerjidenyararlanarak özellikle Türkiye ve yenienerji zengini komşu ülkeler pazarlarınagirme yaklaşımı Alman katılımcılariçin ilginç olabilir.Ayrıntılı bilgi için:www.cnrexpo.comwww.icec.orgwww.tobb.org.trwww.tuyap.com.trTürk Alman Ekonomi Kongresi, Haziran 2007 | Türkisch-Deutscher Wirtschaftskongress, Juni 2007


Messen und Kongresse in <strong>Istanbul</strong> İstanbul’un Fuar ve Kongre Takvimi90 91Januar | OcakOtobüs Fuarı – Fachmesse fürOmnibus, Bus und EquipmentOtobüs ve Araçları FuarıTüyap Fuar ve Kongre Merkezi/Beylikdüzüwww.otobusistanbul.comFebruar | ŞubatAvrasya Boat Showİstanbul Uluslararası Fuar Merkeziwww.avrasyaboatshow.comMärz | MartTEXGATE – Internationale Fachmessefür Stoffe und TextilienUluslararası Tekstil ve AksesuarlarıFuarıİstanbul Uluslararası Fuar Merkeziwww.itf-texgate.comİstanbul Pencere FuarıInternationale Fachmesse fürFenster, Glastechnik und EquipmentUluslararası Pencere, Cam Teknolojisi,Aksesuar Yan Sanayii veTamamlayıcı Ürünler FuarıTüyap Fuar ve Kongre Merkezi/Beylikdüzüwww.istanbulpencerefuari.comPrivate Label İstanbulFachmesse für Marken | Özel MarkalıÜrünler ve Market Markaları Fuarıİstanbul Uluslararası Fuar Merkeziwww.privatelabelistanbul.comSubconist – Internationale ZulieferindustriemesseUluslararası Yan Sanayi ÜrünleriFuarıİstanbul Uluslararası Fuar Merkeziwww.subconist.comApril | NİSANUnicera – Internationale Fachmessefür Keramik und BadUluslararası Seramik ve Banyo FuarıTüyap Fuar ve Kongre Merkezi/Beylikdüzüwww.unicera.comMai | Mayısİstanbul Tekstil Fuarı – InternationaleFachmesse für Textil und Textiltechnikund Equipment UluslararasıTekstil, Örgü, Çorap Makinaları, YanSanayileri ve Kimyasalları FuarıTüyap Fuar ve Kongre Merkezi/Beylikdüzüwww.orgutekstilmakineleri.comİstanbul Mobilya Fuarı – Fachmessefür Büromöbel und -ausstattung |Büro Mobilyaları ve Donanımları FuarıTüyap Fuar ve Kongre Merkezi/Beylikdüzüwww.istanbulmobilyafuari.comJuni | HazİranUluslararası Deri ve DeriTeknolojileri Fuarı – Fachmesse fürLeder und LedertechnikTüyap Fuar ve Kongre Merkezi/Beylikdüzüwww.istanbulderifuari.netAugust | AğustosAvrasya Tarım – Eurasien Landwirtschaft| Tarım FuarıTüyap Fuar ve Kongre Merkezi/Beylikdüzüwww.agroeurasia.comIFF – Fachmesse für Kleidung undBekleidungsindustrie | UluslararasıGiyim ve Giyim Endüstrisi FuarıTüyap Fuar ve Kongre Merkezi/BeylikdüzüSeptember | Eylülİstanbul Bot – Fachmesse für Motorboot,Equipment und WassersportUluslararası Motorlu Bot, Araçlarıve Su Sporları FuarıTüyap Fuar ve Kongre Merkezi/BeylikdüzüOktober | EkİmCEBIT – Internationale Fachmessefür IT und Kommunikation in EurasienAvrasya’nın Uluslararası Bilişimve İletişim FuarıTüyap Fuar ve Kongre Merkezi/Beylikdüzüİstanbul Enerji – InternationaleFachmesse für EnergietechnologienUluslararası Enerji Teknolojileri Fuarıİstanbul Uluslararası Fuar Merkeziwww.itf-energy.comİstanbul Ambalaj – InternationaleFachmesse für VerpackungsindustrieUluslararası Ambalaj Endüstrisi FuarıTüyap Fuar ve Kongre Merkezi/Beylikdüzüwww.packagingfair.comIPACK – Internationale Fachmessefür Verpackungs-, Papier- undDruckindustrie | UluslararasıAmbalaj, Paketleme ve Gıda İşlemeSistemleri Fuarıİstanbul Uluslararası Fuar Merkeziwww.itf-ipack.comNovember | KasımArtist – Fachmesse für KunstSanat FuarıTüyap Fuar ve Kongre Merkezi/Beylikdüzüwww.istanbulsanatfuari.comGIDA – Internationale Fachmesse fürLebensmittel- und GetränketechnikUluslararası Gıda Ürünlerive Teknolojileri Fuarıİstanbul Uluslararası Fuar Merkeziwww.itf-gida.comIntermob – Internationale Fachmessefür Möbelindustrie und EquipmentUluslararası Mobilya Yan SanayiFuarıTüyap Fuar ve Kongre Merkezi/Beylikdüzüwww.intermobistanbul.comOTOMOTİV – Internationale Fachmessefür Autoteile und ZubehörUluslararası Oto Yan Sanayi,Yedek Parça, Servis Ekipmanve Aksesuarları Fuarıİstanbul Uluslararası Fuar Merkeziwww.itf-otomotiv.comDezember | AralıkPlast Avrasya – InternationaleFachmesse für Plastikindustrie und-technologie | Uluslararası PlastikEndüstrisi FuarıTüyap Fuar ve Kongre Merkezi/Beylikdüzüwww.plasteurasia.comWATECO – Fachmesse undKongress für Wasser und InfrastrukturSu ve Altyapı Fuarı ve KongresiTüyap Fuar ve Kongre Merkezi/BeylikdüzüWeitere Informationen unterDaha Fazla Bilgi için:www.cnrexpo.comwww.icec.orgwww.tobb.org.trwww.tuyap.com.tr


92 Wissenschaft und Bildung in <strong>Istanbul</strong> İstanbul’da Bilim ve Eğitim93İstanbul yedi devlet ve 15 özelüniversitesi, 50’den fazla yüksekokulu,birçok araştırma merkezleri vekütüphaneleri ile Türkiye’nin bilimmerkezi sayılmaktadır. 240.000’denfazla öğrenci İstanbul’daki üniversitelerdeve yüksekokullarda kayıtlıbulunmaktadır.1453 yılında inşa edilen İstanbulÜniversitesi yaklaşık 70.000 öğrencisiile Türkiye’nin en büyük ve eskiüniversitesi sayılmaktadır. İstanbulÜniversitesini 1773 yılında kurulanİstanbul Teknik Üniversitesi, 1883yılında kurulan Marmara Üniversitesive 1911 yılında inşa edilen YıldızTeknik Üniversitesi takip etmektedir.Boğaziçi Üniversitesi 1863yılında amerikan ekolü olan RobertKoleji’nin devamı olarak kurulmuştur.Günümüzde hala bu üniversitedeİngilizce öğretim yapılmaktadır. Buköklü devlet üniversitelerin yanındaayrıca iki tane askeri üniversite DenizHarp Okulu ve Hava Harp Okuluİstanbul’da bulunmaktadır. Mimarlıkbölümü denildiğinde akla gelen ilküniversitelerden biri olan MimarSinan Üniversitesi de İstanbul’dadır.Birçok sayıda lise yabancı dildeöğretim yapmaktadır. Beyoğlu’ndakiTürkçe ve Fransızca öğretim yapanözel Galatasaray Lisesi, Almanca diliniilk yabancı dil olarak kabul eden veİstanbul’daki en iyi okullardan sayılanbaşlıca okullar; Cağaloğlu’ndakiİstanbul Lisesi, Özel Alman Lisesi veÜsküdar Anadolu Lisesidir.Sabancı Üniversitesi | Sabancı-Universitätİstanbul Üniversitesi | <strong>Istanbul</strong>-UniversitätMit sieben staatlichen und 15 privatenUniversitäten, über 50 Hochschulensowie zahlreichen Forschungsinstitutenund Bibliotheken ist <strong>Istanbul</strong>das Wissenschaftszentrum der Türkei.Mehr als 240.000 Studierende sind anden <strong>Istanbul</strong>er Universitäten undHochschulen eingeschrieben.Zu den führenden Universitäten derStadt gehören die im Jahr 1453 gegründete<strong>Istanbul</strong>-Universität (İstanbulÜniversitesi), die mit rund 70.000Studenten eine der größten und ältestentürkischen Hochschulen ist, dieseit 1773 bestehende TechnischeUniversität <strong>Istanbul</strong> (İstanbul TeknikÜniversitesi), die Marmara-Universität(Marmara Üniversitesi, 1883 gegründet)sowie die im Jahr 1911 eröffneteTechnische Universität Yıldız (YıldızTeknik Üniversitesi). In der Bosporus-Universität (Boğaziçi Üniversitesi),die aus dem 1863 entstandenenUS-amerikanischen Robert Collegehervorgegangen ist, wird auch heutenoch in englischer Sprache gelehrt.Weiterhin befinden sich zwei militärischeHochschulen der Türkei, dieMarinekriegsschule (Deniz HarpOkulu) und die Schule der Luftwaffe(Hava Harp Okulu), in der Metropolstadt<strong>Istanbul</strong>. Die Mimar-Sinan-Universitätfür Bildende Künste (MimarSinan Üniversitesi) ist eine der wichtigstenUniversitäten der Türkei imStudiengang Architektur.Zahlreiche allgemeinbildende weiterführendeSchulen bieten fremdsprachigenUnterricht an. Das türkischsprachigeprivate Galatasaray-Gymnasium (Galatasaray Lisesi) inBeyoğlu, das staatliche İstanbul Lisesiin Cağaloğlu, die private DeutscheSchule <strong>Istanbul</strong> (Özel Alman Lisesi)sowie das Anatoliengymnasium(Üsküdar Anadolu Lisesi) mit Deutschals erster Fremdsprache und Fachunterrichtauf Deutsch gehören zu denrenommierten Schulen in <strong>Istanbul</strong>.


94 Wissenschaft und Bildung in <strong>Istanbul</strong> İstanbul’da Bilim ve Eğitim95Gebze’deki TÜBİTAK MarmaraAraştırma Merkezi – TÜBİTAK MAMyaklaşık 650 bilim adamı çalışanıile Türkiye’nin üniversiteye bağlıolmayan en büyük araştırma merkezidir.Araştırma merkezinde başlıcaEnformatik Teknolojileri, Enerji, Gıda,Kimya ve Çevre, Metal, Toprak veSu Ürünleri enstitüleri bulunmaktadır.Ayrıca araştırma merkezine bağlı birteknoloji parkı da mevcuttur.Üniversite kütüphanelerinin yanındaUlusal Beyazıt Kütüphanesi, SüleymaniyeKütüphanesi, SultanahmetKütüphanesi, Atatürk Kütüphanesi,Goethe-Enstitüsü’nün kütüphanesi(Beyoğlu) ve Arkeoloji Müzesi’ninkütüphanesi İstanbul’un en önemli vebüyük kütüphanelerinden sayılmaktadır.Sayılarla İstanbul’dakiYükseköğretim ve EnstitülerDevlet Özel ToplamÜni- 7 15 22versitelerBölümler 63 73 136Yükse- 30 21 51kokullarEnstitüler 44 36 80Öğretim 13.332 4.498 17.830ElemanlarıÖğrenci 172.527 68.554 241.081Kaynak: www.ibb.gov.trGoethe Enstitüsü, İstanbul | Goethe-Institut, <strong>Istanbul</strong>Arkeoloji Müzesi | Archäologisches MuseumDas Marmara-Forschungszentrum(TÜBİTAK Marmara Araştırma Merkezi– TÜBİTAK MAM) in Gebze ist mit rund650 Wissenschaftlern die größte außeruniversitäreForschungsstätte in derTürkei. Es umfasst die Institute fürInformationstechnologien, Energieforschung,Nahrungsmittelforschung,Chemie- und Umweltforschung,Materialforschung sowie Geo- undMeereswissenschaften. An das Forschungszentrumangeschlossen istein Technologiepark.Neben den Universitätsbibliothekengehören die Nationale BibliothekBeyazıt, die Süleymaniye-Bibliothek(Beyazıt), die Bibliothek des Topkapı-Palastes (Sultanahmet), die Atatürk-Bibliothek (Taksim), die Bibliothek desGoethe-Instituts (Beyoğlu) und dieBibliothek des ArchäologischenMuseums (Sultanahmet) zu denwichtigsten und größten Bibliotheken<strong>Istanbul</strong>s.Hochschulstandort <strong>Istanbul</strong> in ZahlenStaatlich Privat GesamtUni- 7 15 22versitätenStudien- 63 73 136gängeHoch- 30 21 51schulenInstitute 44 36 80Lehr- 13.332 4.498 17.830kräfteStu- 172.527 68.554 241.081dentenQuelle: www.ibb.gov.tr


96 Serviceadressen <strong>Istanbul</strong> İstanbul’un Önemli Adresleri97WirtschaftsadressenResmi Daireler ve Önemli İşDünyası AdresleriAlmanya Başkonsolosluğu İstanbulDeutsches Generalkonsulat <strong>Istanbul</strong>İnönü Cad. 16-1834437 Gümüşsuyu-İstanbulTel.: +90 212 3346100Fax: +90 212 2499920www.istanbul.diplo.deT.C. İstanbul ValiliğiStadtverwaltung <strong>Istanbul</strong>Ankara Cad.34410 Cağaloğlu-Eminönü, İstanbulTel.: +90 212 4555900Fax: +90 212 5122086www.istanbul.gov.trİstanbul Büyükşehir BelediyesiStädtisches Amt <strong>Istanbul</strong>İstanbul Büyükşehir BelediyeBaşkanlığı, Saraçhane-İstanbulTel.: +90 212 4551300Fax: +90 212 4552700www.ibb.gov.trAlman Türk Ticaret ve SanayiOdası | Deutsch-Türkische IndustrieundHandelskammer <strong>Istanbul</strong>Muallim Naci Cad. 4034347 Ortaköy-İstanbulTel.: +90 212 31069-00Fax: +90 212 31069-60www.dtr-ihk.deİstanbul Ticaret Odası ITOHandelskammer <strong>Istanbul</strong>Reşadiye Cad.34112 Eminönü-İstanbulTel.:+90 212 4556000Fax:+90 212 5131565www.ito.org.trİstanbul Menkul Kıymetler BorsasıİMKB | Börse <strong>Istanbul</strong>Tuncay Artun Cad.34467 Emirgan-İstanbulTel.: +90 212 298-2100Fax: +90 212 298-2500www.imkb.gov.trTürk Sanayici ve İşadamları DerneğiTÜSİAD | Verband TürkischerIndustrieller und UnternehmerMeşrutiyet Cad. No:7434420 Tepebaşı-İstanbulTel.: +90 212 249-0720Fax: +90 212 249-1350www.tusiad.orgNotdienste und Servicenummernin <strong>Istanbul</strong>Özel Servis Numaralarıve Önemli NumaralarPolis İmdat | Polizei155Hızır Acil Servis | Notdienst112Yangın İhbar | Feuerwehr110İstanbul Atatürk HavalimanıFlughafen <strong>Istanbul</strong> Atatürk+90 212 4655555www.ataturkairport.comİstanbul Sabiha Gökçen HavalimanıFlughafen <strong>Istanbul</strong> Sabiha Gökçen+90 216 5855000www.sgairport.comİstanbul Elektrik, Tramway ve Tünelİşletmeleri Genel Müdürlüğü<strong>Istanbul</strong>er Verkehrsbetriebe IETT0 800 211 60 68www.iett.gov.trTürkiye Cumhuriyeti DevletDemiryollarıBahn Information TCDD4448233www.tcdd.gov.trİstanbul Deniz Otobüsleri İşletmesiSeewege IDO444 4 436www.ido.com.trADAC Araç Kurtarma İstanbulADAC Pannenhilfe <strong>Istanbul</strong>+90 212 2887190Oto Kiralama Servisleri (bazıları)Autovermietungen (Auswahl)AVIS+90 212 4653455www.avis.com.trEuropcar+90 216 427 0 427www.europcar.com.trSixt+90 212 4653645www.sixt.com.trİstanbul Menkul Kıymetler Borsası İMKB | Börse <strong>Istanbul</strong>İstanbul Sabiha Gökçen Havalimanı | Flughafen <strong>Istanbul</strong> Sabiha Gökçen


98 Hotels in <strong>Istanbul</strong> İstanbul’daki Oteller99Hyatt Regency Otel İstanbul *****Taşkışla Cad.Taksim-İstanbulTel.:+90 212 368-1234, Fax: -1000www.istanbul.hyatt.comFour Seasions Hotel İstanbul *****Tevkifhane Sok. No: 1Sultanahmet-İstanbulTel.: +90 212 63882-00, Fax: -10www.fourseasions.com/istanbulHilton Otel İstanbul *****Cumhuriyet Cad. Harbiye-İstanbulTel.: +90 212 3156000Fax: +90 212 2404165www.hilton.com.trSwiss Otel İstanbul *****Bayıldım Cad. No: 2Maçka-Beşiktaş-İstanbulTel.:+90 212 32611-00, Fax: -22www.swissotel.com.trThe Ritz-Carlton Otel İstanbul *****Süzer PlazaElmadağ-Taksim-İstanbulTel.: +90 212 33444-44, Fax: -55www.ritzcarlton.com.trRadisson SAS Airport Otelİstanbul *****E 5 Karayolu34295 Sefaköy-İstanbulTel.: +90 212 42573-73, Fax: -63www.radisson.com/istanbultrÇırağan Palace Kempinskiİstanbul *****Çırağan Cad. No: 32Beşiktaş-İstanbulTel.: +90 212 3264646Fax: +90 212 2596687www.ciragan-palace.comDedeman Otel İstanbul *****Yıldız Posta Cad. No: 2Elmadağ-İstanbulTel.: +90 212 3374500,Fax: +90 212 2751100www.dedemanhotels.comDivan Otel İstanbul *****Cumhuriyet Cad. No: 50Esentepe-İstanbulTel.: +90 212 31555-00, Fax: -15www.divan.com.trCeylan inter-Continental Otelİstanbul *****Asker Ocağı Cad. No: 1Taksim-İstanbulTel.: +90 212 36844-44, Fax: -99www.interconti.com.trBest Western President Otelİstanbul ****Tiyatro Cad. No: 25Beyazıt-İstanbulTel.: +90 212 51669-80 Fax: -98www.thepresidenthotel.comDilson Otel İstanbul ****Sıraselviler Cad. No: 49Taksim-İstanbulTel.: +90 212 2529600Fax: +90 212 2497077www.dilson.comSavoy Otel İstanbul ****Sıraselviler Cad. No: 29Taksim-İstanbulTel.: +90 212 2529326Fax: +90 212 2432010www.savoy.com.trElite Otel İstanbul ****Şehit Muhtar Cad. No: 58Taksim-İstanbulTel.: +90 212 2971313Fax: +90 212 2976240www.elitotel.com.trLares Park Otel İstanbul ****Topçu Cad. No: 23Beyoğlu-Taksim-İstanbulTel.: +90 212 254-5100Fax: -7160www.laresparkhotel.com.trCihangir Otel İstanbul ****Aslanyatağı Sok. No: 33Cihangir İstanbulTel.: +90 212 25153-17, Fax: -21www.cihangirhotel.comGrand Star Hotel İstanbul ****Sıraselviler Cad. No: 79/1Taksim-İstanbulTel.: +90 212 252-7070, Fax: -9090www.moevenpick-hotels.comThe Madison Otel İstanbul ****Receppaşa Cad. No: 23Taksim-İstanbulTel.: +90 212 238-5460, Fax: -5151www.themadisonhotel.com.trSuadiye Otel ***Plaj Yolu No: 51 Suadiye-İstanbulTel.: +90 216 445-8424Fax: -2002www.hotelsuadiye.comPierre Loti Otel İstanbul ***Piyer Loti Cad. No: 5Sultanahmet-İstanbulTel.: +90 212 5185700Fax: +90 212 5161886www.pierrelotihotel.comEphesus Otel İstanbul ***Aksaray Cad. No: 30 Laleli-İstanbulTel.: +49 30 51851-30, Fax: -33www.hotelephesus.comWeitere Informationen unterwww.istanbulotelleri.netDaha Fazla Bilgi için:www.istanbulotelleri.netÇırağan Sarayı Oteli | Çirağan Palast Hotel


© MAIRDUMONT<strong>Istanbul</strong> Zentrum | İstanbul Merkez


OTA Hochschule <strong>Berlin</strong>Private University of Applied SciencesStudy Abroad?Why so far away?Studying English Programmesin <strong>Berlin</strong>Bachelor’s Programme<strong>Business</strong> Administration3 years, 2 foreign languagesMaster’s ProgrammeInternational Strategic Management2 years, project-based studieswww.otahochschule.de.Ingilizcehazırlık sınıfınakatılmak isteyenadaylardanÖSS belgesiistenmez.


104Fotonachweis | Fotoğraflar· AHK İstanbul Seite | Sayfa 86· Art Forum <strong>Berlin</strong> Seite | Sayfa 45· Bayer Schering Pharma AG Seite | Sayfa 48· <strong>Berlin</strong>-<strong>Istanbul</strong> Network e.V Seite | Sayfa 6, 7· <strong>Berlin</strong> Partner GmbH/Albert Seite | Sayfa 76, 77, 83, 89· <strong>Berlin</strong> Partner GmbH/diephotodesigner.de Seite | Sayfa 36, 37· <strong>Berlin</strong> Partner GmbH/Fritschfoto Seite | Sayfa 17, 21· <strong>Berlin</strong> Partner GmbH/FTB-Werbefotografie Seite | Sayfa 3, 15, 20, 39, 49· <strong>Berlin</strong> Partner GmbH/Kappeler Seite | Sayfa 40· <strong>Berlin</strong> Partner GmbH/Matthias Fischer Seite | Sayfa 16, 41· <strong>Berlin</strong> Partner GmbH/Scholvien Seite | Sayfa Titelfoto(Kapak Fotoğrafi), 24· <strong>Berlin</strong> Partner GmbH/Skowronek Seite | Sayfa 22· BOC 2009 GmbH Seite | Sayfa 27· CNR Expo Seite | Sayfa 88· Daniel Rühmkorf Seite | Sayfa 22· Deutsches Konsulat in <strong>Istanbul</strong> Seite | Sayfa 12, 13· diephotodesigner.de Seite | Sayfa 38· EKCON Management Consultants GmbH Seite | Sayfa 35· Goethe Enstitüsü, İstanbul Seite | Sayfa 95· Investitionsbank <strong>Berlin</strong> Seite | Sayfa 51· İstanbul Alman Hastanesi Seite | Sayfa 78· İstanbul Arkeoloji Müzesi Seite | Sayfa 94· İstanbul Büyükşehir Belediyesi Seite | Sayfa 4, 5, 8, 9, 61, 62,64, 65, 66, 67, 69, 70, 71, 82, 84· İstanbul Menkul Kıymetler Borsası Seite | Sayfa 97· İstanbul Ticaret Odası Seite | Sayfa 87· İstanbul Üniversitesi Seite | Sayfa 92· Land <strong>Berlin</strong>/Thie Seite | Sayfa 18, 19, 46· Landesarchiv <strong>Berlin</strong> Seite | Sayfa 14· MAIRDUMONT Seite | Sayfa 102-103· Marmara Üniversitesi Seite | Sayfa 79· Mehmet Can Başlama Seite | Sayfa 31· Messe <strong>Berlin</strong> GmbH Seite | Sayfa 42· Messe <strong>Berlin</strong> GmbH/IFA Seite | Sayfa 43· Onur Kütük Seite | Sayfa 10, 11, 30· OTA Hochschule Seite | Sayfa 28· Presse- und Informationsamt des Landes <strong>Berlin</strong> Seite | Sayfa 2· Presse- und Informationsamt des Landes <strong>Berlin</strong>/G. Schneider Seite | Sayfa 25· Sabancı Üniversitesi Seite | Sayfa 93· Silvester in <strong>Berlin</strong> GmbH Seite | Sayfa 23· The Westin Grand <strong>Berlin</strong>/Matthias Hamel Seite | Sayfa 55· Thomas Oberländer/HELIOS-Klinikum Seite | Sayfa 47· Türkisches Konsulat in <strong>Berlin</strong> Seite | Sayfa 11· typoly Seite | Sayfa 56-59· www.berlin-turkish.com Seite | Sayfa 34· Wall AG Seite | Sayfa 74, 75· www.shutterstock.com Seite | Sayfa Titelfoto(Kapak Fotoğrafi), 68, 99· www.wowturkey.com/Kemal Söylemez Seite | Sayfa 60, 63, 85, 96

Hurra! Ihre Datei wurde hochgeladen und ist bereit für die Veröffentlichung.

Erfolgreich gespeichert!

Leider ist etwas schief gelaufen!