Punjab Times - Feb 2015 Edition

20 gzikp NkJhwz, , f;vBh, cotoh 2015
;zgkdeh
gzikp NkJhwz
rzrk ;ckJh dh
;[[;s ocsko
rzrk ;ckJh dh ;[Z;s ocsko T[s/ fJZe tko fco ;[gqhw
e'oN B/ e/Ado ;oeko B{z eVh cNeko brkJh j? . T[;B/
g[ZfSnk j? fe ;ckJh gq'rokw fJj ;oeko nkgD/ ekoiekb
ftZu w[ezwb eo gkJ/rh iK BjhA< itkp ftZu ;oeko B/
fejk j? fe uko ;kb ftZu fJj ezw g{ok j' ikt/rk.
;oeko tb'A g/S ;kfbf;No iBob ozihs e[wko B/
ndkbs Bz{ fejk j? fe rzrk B{z ;kc eoB bJh 118 e;p/
fBSkBd/j ehs/ rJ/ jB, fiZE/ ;hto/i NqhNw?AN gbKN brkJ/
ikDr/. T[E/ d/ Bro fBrwK ns/ Bro ;z;EktK B{z fJ;d/
bJh u/szB ehsk frnk j?.
rzrk B{z gqd{SD w[es eoB d/ pko/ ftZu ;Zs nkJhnkJhNh
;z;EkBK dh fog'oN th wjhB/ d/ nzs sZe nk ikt/rh .
jkbKfe fJj dbhbK ndkbs B{z ;zs[SN BjhA eo ;ehnK.
e'oN B/ ;oeko Bz{ ;kc fejk fe T[j T[BQK ;hto/i NqhNw/AN
gbKN d/ pko/ ftZu ;N/N; fog'oN dkyb eo/, fiBQK dk ezw
g{ok j'D tkbk j?, ns/ i/eo ezw g{ok j'D ftZu fznkdk
;wK bZrdk j? sK T[;dk ekoB th dZ;/. T[;B/ g[ZfSnk fe
;oeko fJe' tko ;ckJh dh rZb eoB dh EK uoDpZX :'iBk
feT[A BjhA pDkT[Adh< e'oN d/ sby o[y ftZu T[BQK ;ko/ b'eK
dk o'; Mbe fojk j? i' rzrk B{z ;kc d/yDk ukj[zd/ jB. gozs{
;ckJh B{z b? e/ i' e[ZM th uZb fojk j?, T[; Bkb fJj ftStk;
BjhA g?dk j' gk fojk fe rzrk tkeJh ed/ ;kc j' gkJ/rh.
j[D/ sZe fJ; pko/ ftZu nkw okJ/ fJjh ojh j? fe
fGqSNkuko dh tiQk Bkb rzrk dh ;ckJh dk ezw f;oc ekri
T[s/ f;wN eo ofj ik fojk j?. toswkB ;oeko B/ th i/
eo fJ;B{z nkgD/ J/izv/ ftZu fbnk j? sK fJ;dk w[Zy ekoB
rzrk dk fjzd{ SoXk Bkb i[fVnk j'Dk j?. gozs{ fJ; Bkw
T[s/ t'N fwb ikD d/ pknd T[;dk otZJhnk fgZSbhnK
;oekoK tork jh j' frnk j?. sqk;dh fJj j? fe i' uhiK
;kv/ d/S ftZu gqshe dk o{g b? b?AdhnK jB, T[BQK Bkb nkw
iBsk dk e'Jh fttjkoe i[Vkt BjhA pudk. wzfdoK B{z d/
y', T[E/ eh jkbs ofjzdh j?. fJjh jkb rzrk dk th j?. b'e
ukj[zd/ sK jB fe fJj ;kc oj/ gozs{ fJ;d/ bJh e'Jh eSN
BjhA u[ZeDk ukj[zd/. T[ABkt ftZu rzrk ftZu ;" s'A finkdk
bkSK dk fwbDk fJ; otJhJ/ dh fJZe tZvh fw;kb j?. fJ;
tko ndkbs ;oeko s'A rzrk dh ;ckJh eotk bt/ sK fJj
fJZe tZvh rZb j't/rh.
gzikp NkJhwz ftZu Sg/ fJSfsjkoK fsjkoK bJh fJSfsjko fsjko d/D tkb/ y[d
fizw/tko jB ns/ SghnK ouBktK d/ gkso ekbgfBe jB i' nkw fizdrh
d/ ftZu fe;/ Bk fe;/ Bkb fwbd/ i[bd/ j' ;ed/ jB. b/yeK dhnK nkgDhnK
ouBktK T[jBK dh ebgBk s/ nkXkfos jB ns/ b/ye nkgDhnK ouBktK
bJh y[d fizw/tko jB.
ed'A d{o j'DrhnK rD ns/ szso ftZu tZv/
ck;b/ tkb/ ;kv/ rDszso ftZubhnk ykwhnK
d/S nkgDk 66tK rDszso fdt;
wBk fojk j? go rD ns/ szso d/
ftZu dk ck;bk nZi th ekfJw j?.
fJZe nfij/ ;wki B{z fi;dh nkswk
ftZu r?o pokpoh jikoK ;kb s'A tZ;h
j', nkgDk rDszso fdt; fe; soQK
wBkT[Dk ukjhdk j?< rDszso dh ;G
s'A ;thekos gfoGkSk d/ nB[;ko fJ;
ftZu pokpoh d/ nfXeko d/ Bkb
iBsk B{z nkgDh g;zd dh ;oeko
u[DB dk nfXeko j'Dk ukjhdk j? ns/
fJ; u[Dh j'Jh ;oeko B{z nkgD/
BkrfoeK d/ Bkb Xow, toD, fbzr,
ozr iK ikfJdkd d/ nkXko T[s/ e'Jh
G/dGkt BjhA eoBk ukjhdk j?. fJj
fJZe gZSwh nk:kfss ftt;Ek j? i'
j"bh - j"bh Gkos tor/ ;wki ftZu
nkgDhnK iVK iwkT[D dh e'fSS eo
ojh j?. :{og ftZu uko ;" ;kb s'A th
gfjbK j'Jh w?rBkekoNk ;zXh Bkb
;wki d/ b'esKsoheoD dh i' gqhfeqnk
S[o{ j'Jh ;h T[j o/B/A;k ns/ T[d:'fre
eqKsh d/ BshfinK ftZu oudh t;sh
;z:[es okSNo ;zx d/ wB[Zyh nfXeko
ukoNo sZe gj[zuh. fJ;d/ w[ekpb/
Gkos ftZu S/thA Sskpdh Jh;k g{ot
ftZu r"sw p[ZX ns/ wZXekb ftZu
Grsh nzd'bB d/ o{g ftZu ;wki B{z
b'ezsfoe pDkT[D dh jtk uZbh io{o
go T[j pj[s d{o sZe BjhA ik gkJh.
SkfJd fJ;d/ fgZS/ ;kv/ fJZE/ toB
ftt;Ek torh wip{s ;z;Ek ;h i'
nkgDhnK wkBsktK Bkb ;wki d/
pj[frDsh GkJhuko/ B{z wB[Zy pDkT[D
s'A o'edh ;h.
fBow'jh ;wki, eo{o Sk;B
r?o pokpoh dk f;XKs pDkT[D
tkbh fJj d[Bhnk dh ;G s'A fxoDs
ftt;Ek ;h fi;d/ s'A n;h nZi sZe
nzkd BjhA j' ;e/. fJj ;z;Ek fezBh
d{o sZe ;kv/ ihtB B{z gqGkfts eodh
j? fJ;dk nzdki n;h nkgDh GkSk s'A
brk ;Zed/ jK. ;kvh GkSk ;z;ko dh
fJeZbh fsqzB gZXoh GkSk j? fiZE/
ftnesh dh nkofEe ns/ toDrs
j?;hns B{z fXnkB ftZu oZye/ bci
p'b/ iKd/ jK. w;bB nzro/zh d/ :{ bJh
nkg, s[w ns/ s{z iK 'f;N' bJh p?m,
p?m' iK p?mhJ/ dk gq:'r ;kjwD/ tkb/
B{z d/ye/ ehsk iKdk j?. ;[Gkfte ;h
fe toswkB ;to{g ftZu Gkosh
B"eoSkjh dh ;EkgBk nzro/iK B/
Gkosh ufoZso dhnK T[es ftS/SsktK
B{z fXnkB ftZu oZye/ jh ehsh ;h .
fJ;B{z ;ZwMD bJh B"eoSkjh dh ;G
s'A wip{s eVh g[bh; d/ ;zrmB B{z d/
yDk bkGdkfJe j't/rk. ejkts
;h fe fpqfNS ;kwoki d/ nXhB ;{oi
ed/ BjhA v[Zpdk ;h ns/ tZy-tZy
wjKdhgK ftZu c?b/ fJ; ftSkb G{yzv
d/ nB/e d/SK ftZu nzro/iK B/ fJZe
nkX[fBe ;z;Ek d/ o{g ftZu g[bh; dk
fBowkD ehsk. fJj ikBDk pj[s
fdbu;g j't/Ark fe tZy-tZy d/SK
ftZu nzro/iK B/ tZyo/ ufosoK tkbh
g[bh; feT[A pDkJh< w;bB Gkos ftZu
i' g[bh; pDkJh T[j Sqhbzek, dZyD
ncohek, nk;Nq/bhnk iK nwohek dh
g[bh; s'A fJZedw tZy feT[A j?< 1861
d/ nk;gk; pDkJ/ rJ/ g[bh; n?eN,
nkJh H ghH ;h, ;hH nkoHghH;hH ns/
fJzvhnB n?thv/A; n?eN tor/ ekB{zBh
yzfGnK d/ ;jko/ fi; Gkosh g[bh; dh
fJwkos yVh ehsh rJh T[j nkgD/
p[fBnkdh ufoZso ftZu jh n;fGn,
ekB{zB s'VB tkbh ns/ Sk;e torK
B{z y[S eoB ftZu wSr{b iBfto'Xh
;z;Ek feT[A pDh<
nzrq/i jkewK B/ feT[A BjhA fJZe
n";s Gkosh g[bh;eowh bJh bzdB
g[bh; dh fJwkBdkoh B{z wkvb
pDkfJnk< fes/ nfijk sK BjhA ;h
fe toD ftt;Ek s'A i' eo{o Gkosh
;wki T[s/ Sk;B eoB bJh T[BQK B{z
nfijh jh fJZe eo{o g[bh; dh zo{os
;h . T[BQK dh ;ZwM ftZu nk frnk ;h
fe fJ; ;wki B{z fBnzsfos eoD bJh
ekB{zB dh gkbDk eoB tkbh ns/
iBsk dh fwZso g[bh; T[BQK d/ fe;/
ezw dh BjhA j?. go nkzkdh d/ fJBQ/
;kbK pknd th nZi id'A n;h nkgDk
fSnkmtK rDszso fdB wDk oj/ jK,
;kv/ Sk;eK B/ g[bh; d/ p[fBnkdh
ufoZso ftZu spdhbh dh zo{os
wfj;{; BjhA ehsh j?. ;[Xko bJh pD/
swkw g[bh; efwSBK dhnK fog'oNK
;eZso/sK ftZu X{b yk ojhnK jB ns/
g[bh; B{z fJZe g/S/to , ekB{zB dh
gkbDk eoB tkbh ns/ iBsk dh ;/
tk eoB tkbh ;z;Ek pDkT[D bJh
e'Jh rzGho e'fSS BjhA j' ojh j?. fJ;d/
fgZS/ ;G s'A tZvk ekoB j? fe Gkos
d/ jkewK B{z n;ZG: ns/ ekB{zB B{z
fSZe/ T[s/ oZyD tkbh g[bh; jh g;zd
j?. nZi th fe;/ w[Zywzsoh dh nkgDh
g[bh; s'A ;G s'A gfjbh nk; j[zdh j? fe
T[j T[;d/ fto'XhnK B{z M{m/-;Zu/
w[eZdfwnK ftZu cz;kJ/, T[;d/ ;woEeK
d/ y[bQ/nkw ekB{zB s'VB T[s/ wz{j c/o
bt/ iK u'DK tor/ jbks ftZu ;orow
j'e/ T[;d/ bJh ezw eo/. ;hphnkJh B{z
;[gqhw e'oN B/ wkfbe dh jK ftZu jK
fwbkT[D tkbk s'sk fejk ;h.
ftnesh fto'Xh B"eoSkjh
e'Jh th okiBhfse gkoNh g[bh;
d/ YKu/ B{z iBsk d/ gqsh fzzw/dko
ns/ g/S/to o{g Bkb wkfjo BjhA
pDkT[Dk ukj[zdh- fJj f;oc fJ;
fJZe ;ukJh Bkb ;kps j[zdk j? fe
gqekS f;zx wkwb/ ftZu ;[gqhw e'oN
d/ fdZs/ rJ/ fdSk fBod/SK B{z fe;/ th
oki ;oeko B/ ;zg{oBsk Bkb bkr{
eoB ftZu e'Jh fdbu;gh BjhA fdykJh.
g[bh; d/ fJbktk B"eoSkjh d/ d{Zi/
nzr th ngtkd BjhA jB. nZi th
;oekoh nc;o nkgD/ B{z iBsk dk ;/
te BjhA wkfbe ;ZwMdk j?. s[;h fe;/
th dcso ftZu ub/ ikU s[jkB{z fJZe'
fijh p/o[yh, bkbchskSkjh ns/
p/JhwkBh fdykJh d/t/rh. rDszso
fdt; B{z ;Zu/ noEK ftZu T[d'A wBkfJnk
ik ;edk j? id'A n;h r?owB[Zyh toD
ftt;Ek B{z ;w{b BSN eod/ j'J/ fJZe
b'ezsfoe Gkosh ;wki dh ;EkgBk dh
e'fSS eohJ/ ns/ T[;/d/ nB[o{g nkgDh
B"eoSkjh ns/ g[bh; dk YKuk yVk
eo'.
brksko tZXd/ fbzr nB[gks d/ gkV/ B{z o'eD ftZu
;woE j't/rk p/Nh pukT[ p/Nh gVQkU nfGnkB<
e/Ado ;oeko tZb'A g{o/ d/S ftZu
n"os g[oS fbzr nB[gks ;[XkoD bJh
jfonkD/ d/ gkBhgs s'A fi; soQK Bkb
fJZe nfGnkB dh S[o[tks ehsh rJh
j? nZi T[;dh b'V th ;h feT[Afe j[D/
sZe d/S ftZu ezfBnk Go{D jfsnktK
d/ ubd/ fi; soQK Bkb eJh okiK ftZu
;wZf;nktK tZXdh jh ik ojh j? T[;d/
ubd/ nfijk e[ZM ehsk ikDk zo{oh
th ;h. fJ; eqw ftZu gfjbK s'A jh
jfonkDk B/ nkgDh jkbs ftZu ;[Xko
eod/ j'J/ ezfBnk Go{D jZfsnk T[s/
brkw eZ;D d/ :sBK ftZu ;cbsk
gkT[Dh S[o{ eo fdZsh j? fi;dh
n;bhns iBrDBk d/ nzefVnK s'A
th d/yh ik ;edh j?. nkX[fBe
fufes;k ;j{bsK dh d[oT[g:'r Bkb
d' djke/ gfjbK jfonkDk ftZu fi;
soQK Bkb ezfBnktK B{z Go{D ftZu jh
wkfonk ikD bZfrnk ;h nZi T[;d/
Bshi/ d/ye/ T[E/ d/ ;wki ftZu nkgD/
nkg th pdbkt nkT[Dk S[o{ j' u[Zfenk
j? fco th brksko :sBK ns/ ;oekoh
wShBoh d/ eV/ ekp{ d/ pknd th
fJj ezw fes/ fes/ S'N/ gZXo T[s/ u'oh
fSg/ ubkfJnk th ik fojk j?. nZi
fJ; Bkb g{oh soQK s'A fBgNB bJh
;wki B{z jh nZr/ tXe/ p/NhnK B{z
;theko eoB dh fjzws fdykT[Dh j't/
rh.
i/eo nzefVnK ftZu d/fynk ikt/
sK nZi n;b ftZu jfonkDk fJ;
ftZu ;G s'A fgZS/ Bzo nkT[Adk j? go
fJj th mhe j? fe fgSb/ djke/ ftZu
jfonkDk B/ nkgDh jkbs ftZu
r[Dkswe ;[Xko th ehsk j? fi;d/
ubd/ nZi T[E/ e[VhnK d/ nBgks ftZu
s/zh Bkb ;[Xko j' fojk j?. fJ;
nfGnkB ftZu i' wjZstg{oD rZb d/
yh ikDh ukjhdh ;h T[jB{z g{oh soQK
Bkb Bzo nzdkz ehsk frnk j? feT[Afe
jfonkDk fJ; ;wZf;nk s'A i{Me/ j[D
y[d jh ;[XoD dh okj s/ j? go T[BQK
okiK T[s/ finkdk fXnkB fdZs/ ikD
dh b'V j? fiZE/ fgSb/ djke/ ftZu fbzr
nB[gks gfjbK d/ w[ekpb/ ftrVdk
j'fJnk fdykJh d/ fojk j?. fco th e/
Ado ;oeko d[nkok jfonkDk ftZu jh
fJ; nfGnkB dh S[o{nks eoBk uzrk
edw wzfBnk ik ;edk j?. jkbKfe
;oeko dh fuzsk Bkb e[ZM yk; nzso
BjhA fgnk eodk j? feT[Afe id'A sZe
w;fbnK ftZu ;wkfie i[Vkt Bk j't/
T[d'A sZe T[j e/tb ;oekoh :'iBktK
s'A finkdk e[ZM th BjhA j' gkT[Ad/ jB
ns/ T[BQK dk p[ok n;o ;wki T[s/ g?Adk
jh ofjzdk j?.
j[D fJ; wkwb/ B{z fJE/ jh SZv/
ikD d/ ;EkB T[s/ e/Ado ;oeko B{z
T[BQK okiK ftZu th gqXkB wzsoh dhnK
fJ; soQK dhnK ;GktK eotkT[D d/
pko/ ftZu ;'uDk ukjhdk j? fiZE/ dk
foekov fgSb/ djke/ ftZu yokp j[zdk
fdykJh d/ fojk j?. nZi :{gh,
oki;EkB, fjwkub gqd/S ,
Bkrkb?Av, f;Zfew, izw{ eSwho ns/
wjkokSNo T[s/ finkdk fXnkB fdZs/
ikD dh b'V j? feT[Afe fJj swkw ;{p/
fgSb/ djke/ ftZu fbzr nB[gks pBkJ/
BjhA oZy ;e/ jB Bkb jh T[BQK okiK
ftZu ;wkfie toeoK ns/ ;oekoh
fufes;eK dh fzzw/dko NhwK B{z g{oh
soQK Bkb nZr/ tXkJ/ ikD dh b'V th
j? fiZE/ brksko fbzr nB[gks ftZu
;[Xko j[zdk fdZy fojk j?. d/S d/
w[ezwb ftek; bJh fJ; soQK dhnK
:'iBktK pDkJhnK ikDhnK
ukjhdhnK jB. fi; soQK bVehnK bJh
wwsk ;oeko B/ pj[s nZr/ iKd/ j'J/
g{o/ d/S ftZu T[BQK d/ bJh ezw eoB
d/ foekov pDkJ/ jB T[BQK T[s/ r"o
eod/ j'J/ T[BQKB{z o'b wkvb d/ s"o
T[s/ e/Ado ;oeko B{z th okiK dhnK
BhshnK B{z nZr/ tXkT[D d/ pko/ ftZu
;'uDk jh j't/rk sK jh fJj ;wkfie
;wZf;nk g{oh soQK Bkb d{o ehsh ik
;e/rh.