18.05.2015 Views

COMBUSTION ENGINES - ptnss

COMBUSTION ENGINES - ptnss

COMBUSTION ENGINES - ptnss

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

dr inż. Tomasz Ambrozik<br />

Proces spalania w silniku z wieloetapowym wtryskiem paliwa<br />

Promotor: dr hab. inż. Leszek Radziszewski prof. nadzw. Politechniki<br />

Świętokrzyskiej.<br />

Recenzenci: prof. dr hab. inż. Andrzej Niewczas – Politechnika Lubelska,<br />

dr hab. inż. Marek Idzior prof. nadzw. Politechniki Poznańskiej<br />

Stopień naukowy doktora nauk technicznych oraz wyróżnienie pracy nadała<br />

Rada Wydziału Mechatroniki i Budowy Maszyn Politechniki Świętokrzyskiej<br />

14 czerwca 2012 roku.<br />

Inspiracją do realizacji pracy doktorskiej pt: „Proces spalania w silniku<br />

z wieloetapowym wtryskiem paliwa” były obecne tendencje rozwoju tłokowych<br />

silników spalinowych, dotyczące osiągania przez nie wymaganych<br />

i korzystnych wartości wskaźników ekonomiczno-energetycznych oraz<br />

spełnianie przez nie przepisów normatywnych w zakresie emisji szkodliwych<br />

składników spalin. Obiektem badań był turbodoładowany silnik<br />

FIAT Multijet 1.3 SDE o mocy nominalnej 90 KM wyposażony w zasobnikowy<br />

układ zasilania common rail realizujący jedno-, dwu- i trzyetapowy<br />

wtrysk paliwa oraz układ recyrkulacji schładzanych spalin. Do rozprawy<br />

doktorskiej opracowanej na 163 stronach dołączono załącznik, w którym<br />

przedstawiono szczegółowe wyniki pomiarów i obliczeń.<br />

W pracy obok stanu wiedzy dotyczącej modelowania cykli pracy<br />

tłokowych silników spalinowych oraz budowy i działania współcześnie stosowanych<br />

systemów wtrysku paliwa przedstawiono metodykę wyznaczania<br />

podstawowych wskaźników ekonomiczno-energetycznych i ekologicznych<br />

silnika. Po sformułowaniu celu i tez pracy scharakteryzowano obiekt badań<br />

i określono zakres i program badań analityczno- eksperymentalnych oraz<br />

opisano stanowisko badawcze wraz z urządzeniami i aparaturą kontrolnopomiarową<br />

wykorzystywaną podczas badań. Przedstawiono samodzielnie<br />

opracowany system wykorzystywany do indykowania ciśnienia w cylindrze<br />

wraz z układem do pomiarów natężenia prądu sterującego pracą<br />

wtryskiwacza elektromagnetycznego. Badania procesu wtrysku paliwa<br />

przeprowadzono na stanowisku do wizualizacji tego procesu, które jest<br />

własnością Politechniki Rzeszowskiej. Wszystkie wyniki badań eksperymentalnych<br />

przeprowadzonych na hamowni silnikowej i stanowisku do<br />

wizualizacji procesu wtrysku paliwa były poddane analizie z zastosowaniem<br />

programów opracowanych na Politechnice Świętokrzyskiej. Rzeczywiste,<br />

eksperymentalnie sporządzone wykresy indykatorowe wykorzystano do<br />

wyznaczania charakterystyk wydzielania ciepła podczas procesu spalania.<br />

Charakterystyki te wyznaczano, opierając się na zmodyfikowanym<br />

i zweryfikowanym programie obliczeń opracowanym z zastosowaniem<br />

I zasady termodynamiki, równaniach stanu i liniowej zależności ciepeł<br />

właściwych czynnika roboczego od temperatury oraz zależności opisującej<br />

wielkość chwilowej objętości cylindra. W pracy wyznaczono także<br />

zależności korelacyjne wybranych, istotnych parametrów pracy silnika z<br />

wartościami maksymalnej szybkości wydzielania ciepła i kątem obrotu<br />

wału korbowego jej występowania. Pracę zakończono podsumowaniem<br />

i sformułowaniem wniosków. W opinii autora dysertacji, realizacja pracy<br />

przyczyniła się do:<br />

– udoskonalenia opracowanego w Zakładzie Silników Cieplnych Politechniki<br />

Świętokrzyskiej algorytmu i programu obliczeń do sporządzania<br />

charakterystyk wydzielania ciepła podczas procesu spalania, opierając się<br />

na rzeczywistych wykresach indykatorowych,<br />

– wyznaczenia wartości okresu opóźnienia początku i końca wtrysku<br />

paliwa przy stosowaniu wizualizacji tego procesu,<br />

– opracowania i zweryfikowania metodyki wyznaczania początków<br />

zapłonów poszczególnych części wieloetapowo wtryskiwanego paliwa,<br />

– wykazania możliwości kształtowania przebiegu procesu spalania,<br />

wykorzystując wieloetapowy wtrysk paliwa,<br />

– potwierdzenia, że recyrkulacja schłodzonych spalin powoduje zmniejszenie<br />

maksymalnej temperatury w cylindrze i tym samym zmniejszenie<br />

ilości tlenków azotu w spalinach.<br />

Dr inż. Jacek Mądry<br />

Ocena rozpylenia paliwa z wtryskiwaczy silników o zapłonie samoczynnym<br />

z wykorzystaniem procesów wibroakustycznych<br />

Promotor: dr hab. inż. Marek Idzior, prof. PP – Politechnika Poznańska.<br />

Recenzenci: prof. dr hab. inż. Jerzy Merkisz – Politechnika Poznańska, dr<br />

hab. inż. Kazimierz Lejda, prof. PRz – Politechnika Rzeszowska.<br />

Stopień naukowy doktora nauk technicznych nadała Rada Wydziału Maszyn<br />

Roboczych i Transportu Politechniki Poznańskiej 29.05.2012 roku.<br />

W pracy przedstawiono wyniki badań weryfikujących koncepcję<br />

oceny procesu rozpylenia paliwa z rozpylaczy wtryskiwaczy silnika o<br />

zapłonie samoczynnym z wykorzystaniem wibroakustycznych procesów<br />

towarzyszących. Zagadnienie dotyczy technicznej weryfikacji koncepcji<br />

oceny jakości rozpylenia paliwa, na podstawie której można wnioskować<br />

o zdatności eksploatacyjnej wtryskiwacza. Umiejscawiając rozpatrywane<br />

zagadnienie w zakresie tematyki silnikowej, zwrócono uwagę na rolę silnika<br />

o zapłonie samoczynnym we współczesnym przemyśle motoryzacyjnym<br />

i na problemy, z jakimi związany jest jego dalszy rozwój. Wykazano, że<br />

ważne jest ograniczenie emisji substancji szkodliwych zawartych w spalinach<br />

silnika, będących produktem ubocznym w procesie zamiany energii<br />

zachodzącym w silniku spalinowym.<br />

Przedstawiono analizę teoretyczną procesu spalania w silniku o zapłonie<br />

samoczynnym z wtryskiem bezpośrednim oraz procesów przygotowania<br />

paliwa do spalenia, mających duży wplyw na jego przebieg. Zwrócono<br />

uwagę na rozpylenie strugi paliwa w aspekcie przebiegu spalania i na jego<br />

zależność od stanu eksploatacyjnego wtryskiwacza. W pracy przedstawiono<br />

koncepcję weryfikacji stanu eksploatacyjnego wtryskiwacza, której cechą<br />

charakterystyczną jest wykorzystanie do oceny jakości pracy wtryskiwacza<br />

procesów wibroakustycznych towarzyszących rozpyleniu paliwa. Na<br />

podstawie przeprowadzonych analiz teoretycznych zjawisk fizycznych<br />

towarzyszących rozpyleniu paliwa i dynamiki procesu rozpylenia stwierdzono<br />

zasadność technicznej weryfikacji koncepcji. Weryfikacji koncepcji<br />

oceny rozpylenia paliwa z rozpylaczy silników o zapłonie samoczynnym z<br />

wykorzystaniem wibroakustycznych procesów towarzyszących procesowi<br />

wtrysku paliwa dokonano w trzech etapach badań. Przeprowadzono badania<br />

wstępne, mające na celu identyfikację wibroakustycznych procesów towarzyszących<br />

procesowi rozpylenia paliwa, nastepnie badania zasadnicze,<br />

składające się z dwóch etapów. Pierwszy to badania wizualizacyjne wtrysku<br />

paliwa. Ich celem było uzyskanie obrazów rozpylonego paliwa jako materiału<br />

optycznego, który poddano analizie parametrów makroskopowych strug.<br />

Dzięki temu otrzymano parametry odniesienia dla wyników uzyskanych w<br />

drugim etapie badań zasadniczych. Były nimi badania procesu rozpylenia<br />

paliwa w komorze reakcyjnej, podczas których dokonano rejestracji sygnału<br />

przyspieszeń drgań na tulei reakcyjnej wymuszanych rozpyloną strugą<br />

paliwa, docierającą do tulei.<br />

Wyniki badań poddano analizie, na podstawie której dokonano oceny<br />

porównawczej zmian zachodzących w wibroakustycznych procesach towarzyszących<br />

w wyniku zmiany procesu rozpylenia paliwa. Podsumowaniem<br />

pracy są wnioski dotyczące wyników badań oraz sformułowanie kierunków<br />

dalszych prac, wskazujących możliwości wykorzystania weryfikowanej<br />

koncepcji.<br />

<strong>COMBUSTION</strong> <strong>ENGINES</strong>, No. 4/2012 (151)<br />

87

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!