Nr.11 - Zakon Maltański Polska

Historia HistorySZPITAL MALTAŃSKI W WARSZAWIEThe Maltese Hospital in WarsawAleksander CieślakSZPITAL AKOddzielną płaszczyzną działania Szpitala Maltańskiego w War−szawie była jego współpraca, od samego początku, z ruchemoporu. Słusznie Maria Maciejewska Rucińska zatytułowała swojąbroszurę poświęconą Szpitalowi − Wojskowy Szpital Maltański.Szpital AK 1 . Pomoc udzielana żołnierzom Polski Podziemnejzwiększyła się jeszcze po decyzji władz niemieckich z jesieni1941 roku, kiedy to szpital chirurgii urazowej zamieniono na ty−powy szpital urazowy. W takiej placówce łatwiej było ukrywaćrannych AK−owców i leczyć ludzi „spalonych”. Często też le−karze Szpitala Maltańskiego nieśli pomoc ludziom „na mieście”.Poinformowani o ofiarach różnych akcji wieczorami przemykalisię do kryjówek i tam wykonywali najpotrzebniejsze zabiegi. Zestrony Szpitala z władzami podziemnymi kontaktowała się prze−łożona pielęgniarek – s. Barbara Glińska, a ze strony KomendyGłównej AK ze Szpitalem utrzymywała łączność StanisławaKwaskowska „pani Stasia” .Najsłynniejsze akcje Polski Podziemnej, po których ichuczestnikom udzielano pomocy w Szpitalu Maltańskim to akcjapod Arsenałem, zamach na Kutscherę, zdobycie ponad 100 mi−lionów złotych na ul. Senatorskiej i tzw. akcja Wilanowska 2 .Wszyscy ci wojskowi pacjenci byli oficjalnie wpisani do ewi−dencji szpitalnej i mieli wypełnione dokumenty. Szacuje się, żew czasie wojny udzielono pomocy ok. 500 rannym. Liczba ta nieobejmuje tych, którym udzielono pomocy ambulatoryjnej.Pracownicy Szpitala Maltańskiego mieli też duży udział wratowaniu „dzieci Zamojszczyzny” 3 . Utworzyli oni dla nich punktodżywczo – sanitarny, a kilka sióstr jeździło w okolice Zamościai przywoziło do Warszawy odebrane Niemcom dzieci.POWSTANIE WARSZAWSKIESzpital Maltański udzielał też pomocy rannym żołnierzompodczas Powstania Warszawskiego. Należy podkreślić, że po−moc tę otrzymywali walczący obu stron. Wynikało to z kilkuBudynek ResursyKupieckiej −SzpitalaMaltańskiego,stan z 1945 r.Resursa Building(Merchant’s Club)− Maltese Hospital,in 1945THE HOME ARMY HOSPITALA separate phase of the activities of the Maltese Hospital inWarsaw was its cooperation, from the very beginning, with theunderground resistance. It was certainly fitting that MariaMaciejewska Rucińska titled her brochure about the hospital as“The Military Maltese Hospital. The Hospital of the HomeArmy.” Assistance ex−tended to soldiers of theUnderground Army wasincreased when theGerman authoritiesdecided in autumn of1941 to convert thehospital from one oftraumatic surgery to atypical trauma center. Itwas easier, in such afacility, to hide woundedHome Army soldiers andto treat those whosecover was blown. Often,too, the doctors of theMaltese Hospital wouldextend assistance toinhabitants of the city.Upon being informed ofthe victims injured insome combat action,theywould surrepti−tiously venture out in theevenings to provide the most essential treatments. The Hospital’sliaison to the Underground authorities was the head nurse, BarbaraGlińska, while the Underground’s contacts with the Hospitalwereconducted by Stanisława Kwaskowska, nom de guerre “Ms.Stasia.”The most famous actions of the Underground, whoseparticipants were later treated in the Maltese Hospital, were thebattle at the Arsenal, the assassination of Kutschera, the takingof over 100 million złotys in the raid on Senatorska Street, andthe so−called Wilanowska action. All of these military patientswere registered and fully documented in the hospital records. Itis estimated that about 500 wounded were treated during the war,not including those receiving out−patient treatment.The staff of the Maltese Hospital also played a large role inrescuing “children of the Zamość Region.” A treatment andnourishment facility was set up for them, and several nurses fromthe Hospital traveled to the environs of Zamość to bring toWarsaw children who had been rescued from the Germans.THE WARSAW UPRISINGThe Maltese Hospital also extended medical assistance towounded soldiers of the Warsaw Uprising of August − October1944. It must be stressed that such assistance was given to thesoldiers on both sides. This was done for several reasons. Thefirst and most important was a consequence of the humanitarianmission of the Order; the second, an outright demand from theGerman commanders; and third, a building housing woundedGermans was not fired upon by German artillery.Strona 8 LISTOPAD 2004