De Schoonheid van Amsterdam

Hoofdstuk 1 | Welstand en beleidWelstand mag de bouwmogelijkhedendie het bestemmingsplan toestaatniet onmogelijk maken, maarbij de welstandsbeoordeling mag weleen relatie worden gelegd met deplanologische aspecten.1.3.3 Inrichting openbare ruimteEen van de zeven pijlers in de ‘Structuurvisie2010-2040’ is “een hoogwaardigeinrichting van de openbareruimte.” Er wordt steeds meer belanggehecht aan de kwaliteit van levenin de stad, en de inrichting vanhet publieke domein is daarvooreen belangrijk ingrediënt: “Kwaliteitvan leven in de stad wordt vooreen belang rijk deel bepaald door dewoonomgeving en door groen, wateren mooie openbare ruimte.”De inrichting en het beheer van deopenbare ruimte is in principe de taakvan de gemeente. Voor de meesteingrepen ‘aan de vloer’ van deopenbare ruimte is geen omgevingsvergunningen daarom ook geen welstandsadviesverplicht. Maar ook degebouwen langs een straat hebbengrote invloed op de belevingswaardevan de openbare ruimte. Welstandbeoordeelt niet de openbare ruimtezelf, maar wel de gebouwen diede openbare ruimte begrenzen ende relatie van die gebouwen tot deomgeving. De kwaliteit van de openbareruimte is onlosmakelijk verbondenaan de kwaliteit van de gevelsrond die openbare ruimte.Twee elementen in de openbareruimte die wel onder het welstandsbeleidvallen, zijn kunst en reclameaan gevels.Kunstwerken waarvoor een omgevingsvergunningactiviteit bouwennodig is, worden voorgelegd aan deCWM. Deze worden beoordeeld aande hand van de algemene welstandscriteria.Ook reclameobjecten aan gevels vallenonder welstand. De welstandscriteriavoor reclame zijn te vinden inhoofdstuk 7, ‘Welstandscriteria Categorieën’.1.4 Welstand en erfgoedbeleidAmsterdam telt, naast ruim 8000monumenten, vijf beschermdestads- of dorpsgezichten en degrachtengordel die op de UNESCO-Werelderfgoedlijst staat, ook nogeen heleboel andere bouw werken,objecten en structuren van historischewaarde. Alle wettelijk beschermdeen ook de (nog) nietwettelijk beschermde cultuurhistorischwaardevolle bouwwerken engezichten samen noemen we erfgoed.1.4.1 ErfgoedvisieAmsterdam is trots op haar erfgoed.“In de afgelopen 25 jaar is actief gewerktaan het erfgoed, met als resultaatdat de stad er beter bij staatdan ooit.” Het is de eerste zin uit deerfgoedvisie die wethouder CarolienGehrels begin 2012 presenteerdeonder de titel ‘Erfgoed, spiegel vande stad’.De opgave voor de bescherming enontwikkeling van het Amsterdamseerfgoed verloopt langs drie sporen.Allereerst is dit het stimulerenvan duurzaamheid en transformatie.Behoud en herbestemming van debestaande stad is noodzakelijk in tijdenvan economische crisis en duurzaamheidsdoelstellingen.Naast deculturele waarde wordt ook de waardevan het erfgoed voor de stedelijkeeconomie benoemd. Daarom is hetvan belang geldstromen uit gebiedsontwikkelingin erfgoed te investeren.Tot slot is de betrokkenheid vaneigenaren, bewoners en gebruikersbij erfgoed essentieel: erfgoed verbindtmensen met elkaar.Al het erfgoed valt onder het welstandsbeleid.Welstand speelt eenbelangrijke rol bij het omgaan meterfgoed en sluit naadloos aan op debredere context van monumenten encultuurhistorisch erfgoed.Naast vaste richtlijnen voor de omgangmet beschermd erfgoed, kentAmsterdam al jaren waarderingskaartenvoor het Centrum, de 19deeeuwseRing en de Gordel ’20-’40,waarin de stedenbouwkundige en architectonischekwaliteiten van dezegebieden gedetailleerd zijn vastgelegd.Recent zijn hieraan de waarderingskaartenvoor de AUP gebieden(de woonwijken die tot stand kwamenop basis van het AlgemeenUitbreidingsplan van 1935) toegevoegd.Deze waarderingskaartendienen als onderlegger bij de beoordelingvan bouwplannen. Het gelaagdewelstandsbeleid houdt eengeleidelijk ‘aftrappende’ waarderingin. Dit kan enerzijds een noodzakelijketransformatie mogelijkmaken, maar anderzijds ook eenmanier zijn om waardevolle, onbe-De Schoonheid van Amsterdam 2013 pagina 15