GI hormones doc

Recommendations

Info

นอกจากนี้ GLP-1 ยังมีผลต่อร่างกายในด้านอื่นๆ เช่น เพิ่มการสร้าง insulin กระตุ้นการเพิ่มจํานวนของ beta-cells ในตับ อ่อน ยับยั้งการหลั่ง glucagon เพิ่ม insulin sensitivity ลด food intake ลด gastric emptying และส่งเสริมการทํางาน ของหัวใจให้ดีขึ้น จากหน้าที่ดังกล่าวข้างต้นจึงมีความพยายามในการพัฒนายาที่ออกฤทธิ์เป็น GLP-1 agonist (เช่น Exenatide) หรือ DDP-IV inhibitors (เช่น Sitagliptin) เพื่อนํามาใช้ในการรักษาผู้ป่วยเบาหวานชนิดที่ 2 ตารางที่ 2 แสดงคุณสมบัติและหน้าที่ของ GIP และ GLP-1 GIP Characteristics Peptide 42 amino acids Released from… K cells-duodenum Active form Single bioactive form Inactivated by… DPP-IV Physiological actions Insulin secretion Insulin biosynthesis Beta cell proliferation Glucagon secretion Food intake GI motility Cardiac function Bone resorption In type 2 diabetes Secretion Response Stimulated - Promoted - - - Inhibition - Normal Impaired GLP-1 30 amino acids L cells-ileum and colon Two bioactive forms: (7-37) and (7-36) amid DPP-IV Stimulated Stimulated Promoted Inhibited Reduced Participates in the ileal brake Improvement Inhibition Reduced Preserved Glicentin Glicentin เป็นสารเปปไทด์ที่ประกอบด้วย 65 กรดอะมิโน สร้างจาก proglucagon ภายใน L cells พร้อมกับ GLP-1 และ GLP-2 มีฤทธิ์กระตุ้นการหลั่ง insulin ยับยั้งการหลั่งกรด และควบคุมการเคลื่อนไหวของทางเดินอาหาร Glucagon Glucagon เป็นสารเปปไทด์ที่ประกอบไปด้วย 29 กรดอะมิโน สร้างที่ alpha cell ใน pancreatic islet มีผลตรงข้ามกับ insulin กล่าวคือ เพิ่มน้ําตาลในเลือดโดยกระบวนการ gluconeogenesis และ glycogenolysis ที่ตับ จนอาจจะเกิดภาวะ น้ําตาลในเลือดสูง (hyperglycemia) Glucagonoma Glucagonoma เป็นเนื้องอกของ islet cells ในตับอ่อน โดยร้อยละ 70-80 ของผู้ป่วยเป็นมะเร็ง glucagonoma อาจ เรียกอีกชื่อหนึ่งว่า 4D syndrome เนื่องจากมีอาการและอาการแสดงที่สําคัญ คือ Dermatitis, Deep vein thrombosis, Diabetes mellitus และ Depression ระดับ glucagon ที่สูงทําให้กระบวนการ gluconeogenesis และ glycogenolysis 8
เกิดมาก ทําให้ระดับน้ําตาลในเลือดสูงและเป็นเบาหวานได้ นอกจากนี้ผลของ glucagon ต่อการเพิ่มขึ้นของ energy expenditure และเมแทบอลิซึมของโปรตีนและไขมัน ทําให้ผู้ป่วยน้ําหนักลดและมีภาวะซีด พบว่าระดับ glucagon ที่สูงทําให้ ระดับของ niacin (vitamin B 3 ) และแร่ Zinc ที่บริเวณผิวหนังลดลง ทําให้ผิวหนังเกิดการอักเสบและตายเป็นลักษณะที่ เรียกว่า necrolytic migratory erythema และเนื้องอกชนิดนี้สามารถสร้าง coagulation factor X ทําให้เพิ่มความเสี่ยงต่อ การเกิดลิ่มเลือดอุดตันที่เส้นเลือดดําบริเวณขา (deep vein thrombosis) การวินิจฉัยอาศัยการตรวจระดับ glucagon ใน กระแสเลือดและการตรวจทางรังสีวิทยา เช่น CT scan หรือ MRI สําหรับวิธีการรักษาในปัจจุบัน ให้ยา somatostatin analog (เช่น octreotide) ยาที่มีฤทธิ์ทําลายเซลล์มะเร็ง (เช่น doxorubicin) ถ้าอาการรุ่นแรงมากอาจต้องผ่าตัดนําตับอ่อน บางส่วนออก เนื้องอกของ enteroendocrine cells เนื้องอกของ enteroendocrine cells เป็นเนื้องอกที่พบไม่บ่อยมากในทางคลินิก ผู้ป่วยมาพบแพทย์ด้วยอาการและ อาการแสดงที่เกิดจากฮอร์โมนที่มากกว่าปกติ พบว่าร้อยละ 50 ของ EEC tumors เป็นชนิด gastrinoma รองลงมาร้อยละ 25 คือ glucagonoma และอื่นๆ ซึ่งพบน้อยมาก ได้แก่ VIPoma หรือ neurotensinoma Motilin Motilin มีโครงสร้างเป็นเปปไทด์สายตรงซึ่งประกอบด้วย 22 กรดอะมิโน สร้างจาก M cells และ enterochromaffin cells ใน duodenum และ jejunum motilin ทํางานผ่าน G protein-coupled receptor บน enteric nerves บริเวณ กระเพาะอาหารและ duodenum ทําให้เกิดการหดตัวของกล้ามเนื้อเรียบที่ผนังลําไส้ พบว่าระดับ motilin ในกระแสเลือดจะ เพิ่มขึ้นเป็นวงจร ทุกๆ 90-100 นาทีในช่วง interdigestive state และเชื่อว่า motilin เป็นสารสําคัญในการควบคุม migrating motor complex (MMC) การรับประทานอาหารและฮอร์โมน somatostatin จะยับยั้งการหลั่งของ motilin ในขณะที่การกระตุ้น vagus nerve และ bombesin จะเพิ่มการหลั่ง พบว่ายาปฏิชีวนะที่ชื่อ erythromycin สามารถจับกับ motilin receptor ได้ ส่งผลให้การ เคลื่อนไหวของทางเดินอาหารเพิ่มขึ้น Guanylin Guanylin เป็นสารเปปไทด์ที่ประกอบด้วยกรดอะมิโน 15 ตัว สร้างจาก Paneth cells ซึ่งเป็น endocrine cells บริเวณ crypts of Lieberkuhn ของลําไส้เล็ก guanylin ออกฤทธิ์ผ่าน C type guanylyl cyclase ทําให้เกิดการเพิ่มขึ้น ของ cGMP ภายในเซลล์ ส่งผลให้เกิดการกระตุ้นการทํางานของ CFTR ทําให้มีการหลั่ง chloride ion ออกสู่ intestinal lumen มากขึ้น ส่วนใหญ่แล้ว guanylin จะออกฤทธิ ์ในลักษณะของ paracrine regulation นอกจากนี้ยังพบ guanylin receptor ที่ไต ตับ และระบบสืบพันธ์เพศหญิง จึงเชื่อว่า guanylin อาจมีผลทาง endocrine regulation ในการควบคุมการ เคลื่อนที่ของสารน้ําในอวัยวะเหล่านี้ด้วย พบว่า heat stable enterotoxin ของแบคทีเรียสายพันธุ์ Escherichia coli (E.coli) มีโครงสร้างที่คล้ายกันกับ guanylin ทําให้สามารถจับกับ guanylin receptor และกระตุ้นให้เกิดอาการท้องเสียได้ Pancreatic polypeptide family Pancreatic polypeptide family ประกอบด้วยสารเปปไทด์ 3 ชนิดที่มีโครงสร้างคล้ายกัน และมีจํานวนกรดอะมิโน 36 ตัวเท่ากัน คือ pancreatic polypeptide, peptide YY และ neuropeptide Y 1. Pancreatic polypeptide --- สร้างจากเซลล์ในตับอ่อน ลําไส้เล็กส่วน ileum และลําไส้ใหญ่ จะถูกหลั่งเมื่อมีการ กระตุ้นเส้นประสาทเวกัส มีการยืดขยายของกระเพาะ และการกระตุ้นโดยกลูโคส ไขมันและกรดอะมิโนในลําไส้เล็ก 9
Page 1 and 2: ฮอร์โมนในระ
Page 3 and 4: เซลล์ไร้ท่อ
Page 5 and 6: อาจมาด้วยอา
Page 7: myenteric plexus โครงสร

GI hormones doc

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?