Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
E KALUARA NË ZË<br />
103.VERZAT<br />
Është një ndër festat më të veçanta në Opojë. Festohen<br />
në disa data të ndryshme në fshatin Brrut, Bellobrad e<br />
disa fshatra tjerë, festohet me 13 mars, kurse Brezne,<br />
Buqe e Pllavë, festohet një ditë më përpara, me 12<br />
mars. Kjo ditë përkon me ekuinoksin pranveror, dhe<br />
festohet dy ditë, natën dhe ditën e verzës.<br />
106.DARKA E LAMËS<br />
Fshirja e grurit bëhej në vendin e quajtur lamë, vend i<br />
cili caktohej në një rrafshinë dhe në mes ngulej një hu<br />
(mullar) duke i lidhur kuajt ose kijet me konop, e duke u<br />
rrotulluar përreth mullarit për ta shkeluar, fshirë grurin.<br />
Kjo punë në fund festohet me darkën përkatëse.<br />
104.KULAÇI I ÇOBANIT<br />
Ka karakter blegtoral. Festohet gjatë mbledhjes së<br />
lamës. Ushqimi që përgatitet për çobanin për këtë<br />
ditë është një drekë, zakonisht pite (e quajtur Kulaç) e<br />
përgatitur nga familja e çobanit. Kulaçi hahet pasi që<br />
bagëtia të jetë çuar për të mrizuar, në mesditë.<br />
107.RITE E BESIME POPULLORE<br />
Ndër besimet më të njohura popullore veçohen: kulti i<br />
dielli (që simbolizohej në formën e një rrethi, kryqi të<br />
thyer, spirale etj.), kulti i gjarprit (si mbrojtës i shtëpisë),<br />
besimi në zanat e malit. Ritet më të njohura janë: Riti i<br />
Verzës, Riti i Shëngjergjit dhe Riti i Thirrjes së shiut.<br />
105.ZJARRET E VITIT<br />
Zjarret ndizeshin për mbarsi e pjellori, janë ndezur nga<br />
një familje, një lagje, fis etj. Këto zjarre bëheshin nëpër<br />
festa të ndryshme, zjarri i kushtohej tokës mëmë. Në<br />
Korishë para se të ndizej zjarri një person shkon në<br />
çdo skaj të arës duke bërtitur “largoi o milet” (kjo ka të<br />
bëjë më largimin e të gjitha shtazëve që mos të hyjnë<br />
në gjynah), hiri i zjarrit mbetej në arë për t’i dhënë forcë<br />
mëmës tokë që vitin tjetër të ketë më shumë prodhimtari<br />
dhe bereqet.<br />
108.MJEKËSIA POPULLORE<br />
Ka pasur një përhapje të gjerë sidomos në lidhje me<br />
besëtytnitë. Mirëpo, edhe një aplikim praktik. Ngjeshja:<br />
bëhej nga disa persona që e kishin trashëguar këtë<br />
traditë nga familja ose kishin mësuar nga ndonjë person<br />
i afërm. Lëkura e dashit: është përdorur për shërimin<br />
e sëmundjeve të kockave, plagëve nga rrëzimi, rrahja,<br />
etj. Përveç njeriut shërimi bëhej edhe te kafshët, duke<br />
përdorur metadon dhe barna popullore të ndryshme.<br />
NË GJUHË, NË TRUP<br />
69