07.01.2016 Views

BUKUR DHE GJELBËR

Katallogu_Albanian

Katallogu_Albanian

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

E KALUARA NË ZË<br />

103.VERZAT<br />

Është një ndër festat më të veçanta në Opojë. Festohen<br />

në disa data të ndryshme në fshatin Brrut, Bellobrad e<br />

disa fshatra tjerë, festohet me 13 mars, kurse Brezne,<br />

Buqe e Pllavë, festohet një ditë më përpara, me 12<br />

mars. Kjo ditë përkon me ekuinoksin pranveror, dhe<br />

festohet dy ditë, natën dhe ditën e verzës.<br />

106.DARKA E LAMËS<br />

Fshirja e grurit bëhej në vendin e quajtur lamë, vend i<br />

cili caktohej në një rrafshinë dhe në mes ngulej një hu<br />

(mullar) duke i lidhur kuajt ose kijet me konop, e duke u<br />

rrotulluar përreth mullarit për ta shkeluar, fshirë grurin.<br />

Kjo punë në fund festohet me darkën përkatëse.<br />

104.KULAÇI I ÇOBANIT<br />

Ka karakter blegtoral. Festohet gjatë mbledhjes së<br />

lamës. Ushqimi që përgatitet për çobanin për këtë<br />

ditë është një drekë, zakonisht pite (e quajtur Kulaç) e<br />

përgatitur nga familja e çobanit. Kulaçi hahet pasi që<br />

bagëtia të jetë çuar për të mrizuar, në mesditë.<br />

107.RITE E BESIME POPULLORE<br />

Ndër besimet më të njohura popullore veçohen: kulti i<br />

dielli (që simbolizohej në formën e një rrethi, kryqi të<br />

thyer, spirale etj.), kulti i gjarprit (si mbrojtës i shtëpisë),<br />

besimi në zanat e malit. Ritet më të njohura janë: Riti i<br />

Verzës, Riti i Shëngjergjit dhe Riti i Thirrjes së shiut.<br />

105.ZJARRET E VITIT<br />

Zjarret ndizeshin për mbarsi e pjellori, janë ndezur nga<br />

një familje, një lagje, fis etj. Këto zjarre bëheshin nëpër<br />

festa të ndryshme, zjarri i kushtohej tokës mëmë. Në<br />

Korishë para se të ndizej zjarri një person shkon në<br />

çdo skaj të arës duke bërtitur “largoi o milet” (kjo ka të<br />

bëjë më largimin e të gjitha shtazëve që mos të hyjnë<br />

në gjynah), hiri i zjarrit mbetej në arë për t’i dhënë forcë<br />

mëmës tokë që vitin tjetër të ketë më shumë prodhimtari<br />

dhe bereqet.<br />

108.MJEKËSIA POPULLORE<br />

Ka pasur një përhapje të gjerë sidomos në lidhje me<br />

besëtytnitë. Mirëpo, edhe një aplikim praktik. Ngjeshja:<br />

bëhej nga disa persona që e kishin trashëguar këtë<br />

traditë nga familja ose kishin mësuar nga ndonjë person<br />

i afërm. Lëkura e dashit: është përdorur për shërimin<br />

e sëmundjeve të kockave, plagëve nga rrëzimi, rrahja,<br />

etj. Përveç njeriut shërimi bëhej edhe te kafshët, duke<br />

përdorur metadon dhe barna popullore të ndryshme.<br />

NË GJUHË, NË TRUP<br />

69

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!