BUKUR DHE GJELBËR

E KALUARA NË ZË
116.STOLITË
Ishin kryesisht prej dheu, guri, druri, guacat, si dhe rruazat
e kockës, lëkure, qelibari e metali. Stolitë më prezente
në kohën e metaleve janë byzylykët, unazat, qaforet,
vathët etj, ato janë të metaleve të ndryshme si bakri,
bronzi, hekuri, si dhe ari e argjendi. Stolitë e burrave
ishin të lidhura me veshjen kombëtare si ato në fshatra
ashtu edhe në qytete, ndër stolitë më të përdorura ishin:
orët e xhepit me qostek, çibukët, kutia e duhanit, pullat e
kamishave - sumbullat, armët e brezit, thikat e xhepit etj.
117.VEGLAT E PUNËS
Me zhvillimin e ekonomisë bujqësore dhe asaj blegtorale
paraqitet nevoja edhe për mjetet e punës. Mjetet e para
që i përdori njeriu në Kosovë, konkretisht ne Regjionin
e Prizrenit, ishin mjete nga guri, kocke, briri, druri e që
datojnë që nga epoka e neolitit. Sëpatat nga guri; nga
periudha e eneolitit fillojnë të zëvendësohet me sëpata nga
metalet duke ndryshuar edhe format e sëpatave. Thikë
stralli: kishte një përdorim të gjerë për prerje, sidomos
për rrjepjen e lëkurave. Mokra ose mulliri: nga guri për
bluarje e drithërave të ndryshme në mënyrë mekanike.
Veglat nga kocka: ishin mjete pune nga brirët e kafshëve
(shati), shpueset, gjilpërat, si dhe grepa për peshkim nga
kocka (kjo tregon se rajoni Prizrenit përveç bujqësisë dhe
blegtorisë njihte edhe peshkimin që nga parahistoria). Me
zbulimin e metalit, veglat e punës filluan të ndryshonin e
të marrin forma tjera. Veglat nga druri:parmenda, zgjedha,
karroca e kalit, grabuja, tërfurku.
118 117
118.VEGLAT MUZIKORE
Fyelli: Vegël muzikore popullore me frymë, madhësia 18-20 cm. Lahuta: vegël harkore nga druri i panjës, po ashtu edhe
nga druri manit, arrës e verrit. Zurla (Curle, Surle): Instrument frymor. Pipat: Pipi ndërtohej nga druri i shelgut. Çiftelia:
instrument muzikor me dy tela, por ka edhe nëntipa me tre dhe katër tela, bishti është i ndarë në 11 deri 13 perde.
Sharkia: instrument muzikor me pesë tela, bishti është me 14 perde.
HIJESHI, MJESHTRI
73