Hướng dẫn học sinh lớp 11 học tốt phần bài tập ancol, phenol bằng các dạng bài tập mẫu

Sưu tầm bởi GV. Nguyễn Thanh Tú # Google.com/+DạyKèmQuyNhơn
GPKH: Hướng dẫn học sinh lớp 11 học tốt phần bài tập ancol, phenol bằng các dạng bài tập mẫu
• Nhiệt độ sôi của các ancol tăng khi khối lượng phân tử tăng,
CH 3 OH < C 2 H 5 OH < C 3 H 7 OH < C 4 H 9 OH
• Mặt khác nhiệt độ sôi lại giảm khi tăng mức độ phân nhánh của mạch hay
tăng bậc của ancol.
CH 3 CH 2 CH 2 CH 2 OH > CH 3 CH 2 CH(OH)CH 3 > (CH 3 ) 3 C-OH
• Do có liên kết hiđro với nước nên các ancol đầu dãy tan vô hạn trong nước.
Độ tan của các ancol vào nước giảm khi mạch C tăng do tăng phần đuôi
không phân cực.
4. Tính chất hoá học
a) Phản ứng thế H của nhóm –OH
• Tính chất chung của ancol : các ancol dễ dàng tham gia phản ứng với kim
loại kiềm (thể hiện tính axit):
2R-OH + 2Na
Thí dụ : 2CH 3 -CH 2 -OH + 2Na
⎯ ⎯→ 2R-ONa + H 2 ↑
⎯ ⎯→ 2CH 3 -CH 2 -ONa + H 2 ↑
• Phản ứng đặc trưng của glixerol : tác dụng với Cu(OH) 2 cho dung dịch có
màu xanh lam đặc trưng.
2C 3 H 5 (OH) 3 + Cu(OH) 2 ⎯ ⎯→ [C 3 H 5 (OH) 2 O] 2 Cu + 2H 2 O
đồng(II) glixerat (xanh lam)
Phản ứng này được dùng để phân biệt ancol đa chức có các nhóm –OH cạnh
nhau trong phân tử với các ancol khác.
• Tác dụng với axit hữu cơ-phản ứng este hoá →este (có xúc tác axit)
t o , H SO
2 4
C 2 H 5 OH + CH 3 COOH ←⎯⎯⎯⎯⎯⎯
⎯⎯⎯⎯⎯⎯→ CH 3 COOC 2 H 5 + H 2 O
b) Phản ứng thế nhóm –OH
• Phản ứng với axit vô cơ đậm đặc:
®Æc
Etyl axetat
t
Thí dụ : C 2 H 5 -OH + HBr ⎯⎯→
o
C 2 H 5 -Br + H 2 O
Google.com/+DạyKèmQuyNhơn
Phản ứng này chứng tỏ phân tử ancol có nhóm –OH.
• Phản ứng với ancol (phản ứng tách nước tạo ete)
o
H2SO 4 140 C
Thí dụ : C 2 H 5 -OH + HO–C 2 H 5 ⎯⎯⎯⎯⎯→ C 2 H 5 -O-C 2 H 5 + H 2 O
c) Phản ứng tách nước
đietyl ete (ete etylic)
• Khi đun ancol no, đơn chức, mạch hở (trừ metanol) có thể bị tách nước tạo
thành anken.
2 4
C n H 2n+1 OH ⎯⎯⎯→ H SO
o C n H 2n + H 2 O
170 C
Nhóm Giáo Viên Hóa Trường THPT Lộc Hưng Trang 13