SMME NEWS - DEC 2017 ISSUE
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
<strong>SMME</strong><br />
<strong>NEWS</strong><br />
6<br />
21 December <strong>2017</strong><br />
Business Profiles<br />
Nomcebo Mncube<br />
ounder and the owner of<br />
Eyadini lounge, Mr Jabulani<br />
Thamsanqa Zama known as<br />
M’jay, shared his business<br />
journey with the small business<br />
entrepreneurs in a grand finale of<br />
<strong>SMME</strong> forum event recently. With<br />
an aim of inspiring and motivating<br />
them. Eyadini Lounge is number<br />
one Ekasi Shisanyama Experience<br />
located in the heart of Umlazi<br />
Township. Eyadini is a highly sought<br />
out shisanyama restaurant and<br />
premium event venue popularly<br />
known for its “Eyadini walk”, where<br />
patrons are photographed midwalk<br />
as they enter Eyadini Lounge.<br />
Zama, who grow up near Durban in<br />
a township called Umlazi, R section,<br />
raised by a single parent. He faced<br />
challenges after he moved from<br />
Fumbuka to zelibanzi secondary<br />
school. ‘I started off by washing cars<br />
in order to get money for a train<br />
ticket, because Zelibanzi was not a<br />
walking distance. The people I used<br />
to wash cars for, sometimes they<br />
would give me a packet of sweets, he<br />
said.<br />
After completing his matric. His<br />
father’s friend advised him to join<br />
Zulu police. He worked as a police<br />
for 11 years. But after 6 years he<br />
established his own breakdown<br />
business and continued to work as<br />
a police. Thereafter, he then started<br />
his construction company. Where<br />
he was a constructor during the day<br />
Mr Jabulani M’jay Zama being awarded a certificate by Durban chamber staff members<br />
Photo:: Mthokozisi Dlamini<br />
Eyadini Founder motivates Entrepreneurs<br />
and working as a police at night.<br />
His construction company was then<br />
awarded a tender by the department<br />
of transport to build roads, but by<br />
he didn’t have enough resources.<br />
So he had to partner with someone<br />
who had equipment in order to<br />
finish the job. That was a huge loss<br />
for him because he had to ask his<br />
boss to assist him with diesel. Zama<br />
then went to the bank to apply for<br />
a loan so that he can buy his own<br />
equipment.<br />
After realizing that he was not<br />
making any profit. He decided to<br />
come up with a new business idea.<br />
Finally Zama bought a place from<br />
Mr Cele, and started building while<br />
he is applying for alcohol license.<br />
A place he bought was known as a<br />
scrapyard that is where the name<br />
Eyandini came from.<br />
Ohamba phamibili kwezesikhumba uVuyisile Zondi<br />
Ziningi izinkulumo ezikhona<br />
kulesis’kathi esikuso mayelana<br />
nem’khiqizo yokunakekela<br />
is’khumba, izinto ezishiwo<br />
yizithombe ezikulem’khiqizo<br />
mayelana nobuhlanga; kanye<br />
nokungazihluphi ngoku bandakanya<br />
abantu bomdabu kwezinkapani<br />
ezenza nezikhangisa imikhiqizo<br />
yokunakekela is’khumba. Sibona<br />
sikhona futhi sisikhulu isidingo<br />
som’khiqizo wesikhumba odalelwe<br />
abantu bomdabu base Afrika<br />
abahlala khona lapha. Kukhona<br />
intombazane yaKwaZulu-Natal<br />
esencane ekwenzayo lokhu. Ikwenza<br />
ngezinto zemvelo kuphela futhi<br />
kwenzelwe iskhumba sabantu<br />
bomdabu wase Afrika, U-Vuyisile<br />
Zondi ungumsunguli we-Corium<br />
Naturals Skincare. Uneminyaka<br />
engamashumi amabili nesikhombisa.<br />
Uyathanda ukugcizelela ukuthi<br />
inkampani yakhe “isebenza ngezinto<br />
zemvelo kuphela ezenziwe ngezandla.<br />
Im’khiqizo yabo ayiziqukethe<br />
izithako ezimbi ezitholakala<br />
em’khiqizweni em’ningi yezobuhle<br />
kanye nokunakekela is’khumba<br />
zakulesiskhathi samanje . Umangabe<br />
umama wemvelo engakwenzanga,<br />
ngeke uk’thole emikhiqizweni yethu.<br />
“ Njengoba kumnandi ukuzwa<br />
ngalem’khiqizo, kubamnandi noma<br />
usuyisebenzisa.” uZondi unezinsipho<br />
ezihle kakhulu (kokhona nale ebizwa<br />
phecelezi ngokuthi i-African black<br />
soap, izinto zokugcoba emzimbeni,<br />
ezokuzikhuhla (scrubs), amafutha<br />
kanye ne make-up). Lemikhiqizo<br />
inuka kahle futhi isebenza kahle<br />
nasesikhumbeni.U-Vuyisile Zondi<br />
waqala ukwenza imikhiqizo yakhe<br />
yesikhumba njengento yokuqeda<br />
is’zungu kodwa useshintshe lokho<br />
wakwenza ibhizinisi elincane<br />
elikhanda imisebenzi. I- Corium<br />
Naturals, wayiqala ngenyanga<br />
ya-April ngonyaka odule ngemali<br />
ayeyibekile engango R40 000.<br />
Akuphelanga ngisho unyaka,<br />
wayeseyenze yonke imali aqala<br />
ngayo. Manje usethola nenzuzo<br />
ebhizinisini lakhe. Wabona kukhona<br />
is’khala wayesesebenzisa lokho<br />
ngokuthi abenekhono lokukhangisa<br />
esebenzisa izikhundla zokuqhumana<br />
futhi uyakukhuthalela ukuxoxa<br />
nabantu abasebenzisa im’khiqizo<br />
yakhe ;kanti nayo lemikhiqizo<br />
ipakishwe kahle kahulu. Ezinye<br />
zezihlelo zakhe ukuthi abone<br />
imikhiqizo yakhe emashalofini<br />
ezitolo ezidayisa imikhiqizo<br />
yokuzinakekela (phecelezi ama<br />
cosmetic stores) kanye namapharmacy,<br />
Ufuna nokubona<br />
imikhiqizo yake ithola izitifikethi<br />
zakwa- Ecocert, okuyihlangano<br />
yasemhlalbeni jikelele yezinto<br />
zemvelo enikezela izitifikethi<br />
(phecelezi i-international organic<br />
certification Organization).<br />
Okwamanje, ibhizinisi lakhe<br />
litholakala kuma websites kanye<br />
nasezinkundleni zokuqhumana<br />
kodwa uma useGoli, imikhiqizo<br />
yakhe iyatholakala e-Plush Luxury<br />
Concept Store, eBramfontein.<br />
Vakashela u- coriumskincare.co.za;<br />
uqale ukuthenga into ezokwenza<br />
ukhazimule onyakeni omusha.<br />
He faced challenges when his<br />
business started to operate. Most<br />
people were discouraging him,<br />
saying the competition is too high.<br />
But that did not stop him to set his<br />
business apart from his competitors.<br />
In 2013 he started to advertise on<br />
social media. The famous “Eyadini<br />
walk”<br />
Zama advised the entrepreneurs to<br />
pay their tax and use their funds<br />
wisely. ‘It is important to pay SARS<br />
and do not be discouraged, do<br />
not give up. Focus on your goal<br />
and remember to give back to the<br />
community.’<br />
Every Tuesday Zama feeds 300 to<br />
600 people from Mlazi, as his way of<br />
giving back to the community. He is<br />
also mentoring entrepreneurs who<br />
are business minded.<br />
Zama derive his inspiration from his<br />
employees, family and the people he<br />
feeds. He also want his children to<br />
take over his business so that their<br />
children won’t suffer.<br />
At the moment Zama is not looking<br />
to expand his business anytime<br />
soon.<br />
Ezokuvakasha neZulu Nomad<br />
Kungezeka ukuthi izinyawo<br />
zakho ziyaluma ngoba ufuna ubumnandi<br />
nokuya lapha nalaphayana<br />
ngenxa yokuthi “Ke Dezemba,”<br />
isikhathi sikancibijane.<br />
Ziningi izinto ongazenza ukuzizwisa<br />
ubumnandi ngaphandle<br />
kokudla izibiliboco nokuphuza<br />
amanzi omponjwana. UNGA-<br />
VAKASHA.<br />
Ngaphambi kokuthi ucabange<br />
ukuthi ngeke lokhu kulanele<br />
iphakethe lakho bese ushintsha<br />
umqondo ,bheka is’khungo sezokuvasha;<br />
phecelezi itravel agency<br />
eyasungulwa uPhaka Dlula ebizwa<br />
ngeZulu Nomad, kanye neTravel<br />
Noba eyasungulwa uSingatha<br />
Hlazo. UZulu kanye noHlazo<br />
bayasebenzisana ngenjongo yinye<br />
yokugqugquzela intsha emnyama<br />
ukuthi yenze ukuvakasha kube inxenye<br />
yempilo yayo, baphinde bayinike<br />
indlela yokubuka inhlalampilo<br />
kanye nenhlanganisela yamazwe ase<br />
Afrika ngelinye iliso.<br />
Phambilini, uZulu noHlazo bake<br />
bazithola bedangele emva kokuthatha<br />
indiza ngenxa yokubona isibalo<br />
sabantu bomdabu basenigizimu<br />
Afrika sisincane. Ngokusho kwabo,<br />
bathi babona ukuthi ibamngela<br />
yalokhu ukuthi bantu abazi ukuthi<br />
banayo imali yokuvakasha, ngenxa<br />
yalokhoke, abakaze bazame, kanti<br />
futhi abantu bayasaba ukuvashela<br />
amanye amazwe behamba ngabodwana.<br />
I-Zulu Nomad yaqala ngesikhathi<br />
uPhaka efaka izithombe zempilo<br />
yakhe ehala edolobheni elikhulu<br />
laseChina, eShanghai enkundleni<br />
yokuqhumana u- instagram wakhe.<br />
Wathi uma esebuyela ekhaya,<br />
waqhubeka nokuvakasho. Abantu<br />
bathi umabebona ezithombe zakhe<br />
baphawula, babuza nemibuzo<br />
mayelana nokuthi uyithathaphi<br />
imali kanye nesikhathi sokuvakasha.<br />
Wabona kukhona is’khala<br />
emkhakheni wezozuvakasha<br />
kubantu abasha. UPhaka ubiza<br />
iZulu Nomad “ngombutho wezokuvakasha<br />
kwamaqembu” (phecelezi<br />
a group travel experience movement).<br />
Injongo yalokho ukuphikisa<br />
nenkoleloze ethi ukuvakasha<br />
into yabantu abambalwa futhi<br />
abakhethiweyo.U-Phaka uphinde<br />
wachaza ukuthi “phambilini, ukuvakasha<br />
into esingazange sikhule<br />
nayo. Abazali bethu babengakwazi<br />
ukusivakashisa emazweni<br />
angaphandle. Noma sesikhula siqala<br />
ukwenza imali, ukuvakasha into<br />
yokugcina ezinqoondweni zethu<br />
ngenxa yokuthi sijwayele ukuthi<br />
kumele sithenge izinto eziphathekayo<br />
ukuze sibonokalalise umnotho<br />
wethu.”<br />
iTravel Nobu kanye neZulu Nomad<br />
banezinto ezingajwayelekile<br />
ngengokutshuza emanzini (scuba<br />
diving) noshaka abakhuku eTofo,<br />
ukushisiliza (paragdliding) phezu<br />
kwe-Turkish Riviera eFethiye kanye<br />
nokugibela umkhumbi kwi Mediterranean,<br />
ukubala nje izinto ezimbalwa.<br />
Vakashela iZulu Nomad ne<br />
Travel Nobu ezinkundeni zokuqhumana<br />
u- facebook no instagram<br />
ukuze uthole umfutho nogqozi ngezokuvakasha.<br />
Suka ezintweni ezijwayelekile<br />
wenze izinto ezizokunika<br />
ubumnandi oyobukhumbula impilo<br />
yakho yonke.