12.04.2018 Views

SMME NEWS - DEC 2017 ISSUE

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

<strong>SMME</strong><br />

<strong>NEWS</strong><br />

6<br />

21 December <strong>2017</strong><br />

Business Profiles<br />

Nomcebo Mncube<br />

ounder and the owner of<br />

Eyadini lounge, Mr Jabulani<br />

Thamsanqa Zama known as<br />

M’jay, shared his business<br />

journey with the small business<br />

entrepreneurs in a grand finale of<br />

<strong>SMME</strong> forum event recently. With<br />

an aim of inspiring and motivating<br />

them. Eyadini Lounge is number<br />

one Ekasi Shisanyama Experience<br />

located in the heart of Umlazi<br />

Township. Eyadini is a highly sought<br />

out shisanyama restaurant and<br />

premium event venue popularly<br />

known for its “Eyadini walk”, where<br />

patrons are photographed midwalk<br />

as they enter Eyadini Lounge.<br />

Zama, who grow up near Durban in<br />

a township called Umlazi, R section,<br />

raised by a single parent. He faced<br />

challenges after he moved from<br />

Fumbuka to zelibanzi secondary<br />

school. ‘I started off by washing cars<br />

in order to get money for a train<br />

ticket, because Zelibanzi was not a<br />

walking distance. The people I used<br />

to wash cars for, sometimes they<br />

would give me a packet of sweets, he<br />

said.<br />

After completing his matric. His<br />

father’s friend advised him to join<br />

Zulu police. He worked as a police<br />

for 11 years. But after 6 years he<br />

established his own breakdown<br />

business and continued to work as<br />

a police. Thereafter, he then started<br />

his construction company. Where<br />

he was a constructor during the day<br />

Mr Jabulani M’jay Zama being awarded a certificate by Durban chamber staff members<br />

Photo:: Mthokozisi Dlamini<br />

Eyadini Founder motivates Entrepreneurs<br />

and working as a police at night.<br />

His construction company was then<br />

awarded a tender by the department<br />

of transport to build roads, but by<br />

he didn’t have enough resources.<br />

So he had to partner with someone<br />

who had equipment in order to<br />

finish the job. That was a huge loss<br />

for him because he had to ask his<br />

boss to assist him with diesel. Zama<br />

then went to the bank to apply for<br />

a loan so that he can buy his own<br />

equipment.<br />

After realizing that he was not<br />

making any profit. He decided to<br />

come up with a new business idea.<br />

Finally Zama bought a place from<br />

Mr Cele, and started building while<br />

he is applying for alcohol license.<br />

A place he bought was known as a<br />

scrapyard that is where the name<br />

Eyandini came from.<br />

Ohamba phamibili kwezesikhumba uVuyisile Zondi<br />

Ziningi izinkulumo ezikhona<br />

kulesis’kathi esikuso mayelana<br />

nem’khiqizo yokunakekela<br />

is’khumba, izinto ezishiwo<br />

yizithombe ezikulem’khiqizo<br />

mayelana nobuhlanga; kanye<br />

nokungazihluphi ngoku bandakanya<br />

abantu bomdabu kwezinkapani<br />

ezenza nezikhangisa imikhiqizo<br />

yokunakekela is’khumba. Sibona<br />

sikhona futhi sisikhulu isidingo<br />

som’khiqizo wesikhumba odalelwe<br />

abantu bomdabu base Afrika<br />

abahlala khona lapha. Kukhona<br />

intombazane yaKwaZulu-Natal<br />

esencane ekwenzayo lokhu. Ikwenza<br />

ngezinto zemvelo kuphela futhi<br />

kwenzelwe iskhumba sabantu<br />

bomdabu wase Afrika, U-Vuyisile<br />

Zondi ungumsunguli we-Corium<br />

Naturals Skincare. Uneminyaka<br />

engamashumi amabili nesikhombisa.<br />

Uyathanda ukugcizelela ukuthi<br />

inkampani yakhe “isebenza ngezinto<br />

zemvelo kuphela ezenziwe ngezandla.<br />

Im’khiqizo yabo ayiziqukethe<br />

izithako ezimbi ezitholakala<br />

em’khiqizweni em’ningi yezobuhle<br />

kanye nokunakekela is’khumba<br />

zakulesiskhathi samanje . Umangabe<br />

umama wemvelo engakwenzanga,<br />

ngeke uk’thole emikhiqizweni yethu.<br />

“ Njengoba kumnandi ukuzwa<br />

ngalem’khiqizo, kubamnandi noma<br />

usuyisebenzisa.” uZondi unezinsipho<br />

ezihle kakhulu (kokhona nale ebizwa<br />

phecelezi ngokuthi i-African black<br />

soap, izinto zokugcoba emzimbeni,<br />

ezokuzikhuhla (scrubs), amafutha<br />

kanye ne make-up). Lemikhiqizo<br />

inuka kahle futhi isebenza kahle<br />

nasesikhumbeni.U-Vuyisile Zondi<br />

waqala ukwenza imikhiqizo yakhe<br />

yesikhumba njengento yokuqeda<br />

is’zungu kodwa useshintshe lokho<br />

wakwenza ibhizinisi elincane<br />

elikhanda imisebenzi. I- Corium<br />

Naturals, wayiqala ngenyanga<br />

ya-April ngonyaka odule ngemali<br />

ayeyibekile engango R40 000.<br />

Akuphelanga ngisho unyaka,<br />

wayeseyenze yonke imali aqala<br />

ngayo. Manje usethola nenzuzo<br />

ebhizinisini lakhe. Wabona kukhona<br />

is’khala wayesesebenzisa lokho<br />

ngokuthi abenekhono lokukhangisa<br />

esebenzisa izikhundla zokuqhumana<br />

futhi uyakukhuthalela ukuxoxa<br />

nabantu abasebenzisa im’khiqizo<br />

yakhe ;kanti nayo lemikhiqizo<br />

ipakishwe kahle kahulu. Ezinye<br />

zezihlelo zakhe ukuthi abone<br />

imikhiqizo yakhe emashalofini<br />

ezitolo ezidayisa imikhiqizo<br />

yokuzinakekela (phecelezi ama<br />

cosmetic stores) kanye namapharmacy,<br />

Ufuna nokubona<br />

imikhiqizo yake ithola izitifikethi<br />

zakwa- Ecocert, okuyihlangano<br />

yasemhlalbeni jikelele yezinto<br />

zemvelo enikezela izitifikethi<br />

(phecelezi i-international organic<br />

certification Organization).<br />

Okwamanje, ibhizinisi lakhe<br />

litholakala kuma websites kanye<br />

nasezinkundleni zokuqhumana<br />

kodwa uma useGoli, imikhiqizo<br />

yakhe iyatholakala e-Plush Luxury<br />

Concept Store, eBramfontein.<br />

Vakashela u- coriumskincare.co.za;<br />

uqale ukuthenga into ezokwenza<br />

ukhazimule onyakeni omusha.<br />

He faced challenges when his<br />

business started to operate. Most<br />

people were discouraging him,<br />

saying the competition is too high.<br />

But that did not stop him to set his<br />

business apart from his competitors.<br />

In 2013 he started to advertise on<br />

social media. The famous “Eyadini<br />

walk”<br />

Zama advised the entrepreneurs to<br />

pay their tax and use their funds<br />

wisely. ‘It is important to pay SARS<br />

and do not be discouraged, do<br />

not give up. Focus on your goal<br />

and remember to give back to the<br />

community.’<br />

Every Tuesday Zama feeds 300 to<br />

600 people from Mlazi, as his way of<br />

giving back to the community. He is<br />

also mentoring entrepreneurs who<br />

are business minded.<br />

Zama derive his inspiration from his<br />

employees, family and the people he<br />

feeds. He also want his children to<br />

take over his business so that their<br />

children won’t suffer.<br />

At the moment Zama is not looking<br />

to expand his business anytime<br />

soon.<br />

Ezokuvakasha neZulu Nomad<br />

Kungezeka ukuthi izinyawo<br />

zakho ziyaluma ngoba ufuna ubumnandi<br />

nokuya lapha nalaphayana<br />

ngenxa yokuthi “Ke Dezemba,”<br />

isikhathi sikancibijane.<br />

Ziningi izinto ongazenza ukuzizwisa<br />

ubumnandi ngaphandle<br />

kokudla izibiliboco nokuphuza<br />

amanzi omponjwana. UNGA-<br />

VAKASHA.<br />

Ngaphambi kokuthi ucabange<br />

ukuthi ngeke lokhu kulanele<br />

iphakethe lakho bese ushintsha<br />

umqondo ,bheka is’khungo sezokuvasha;<br />

phecelezi itravel agency<br />

eyasungulwa uPhaka Dlula ebizwa<br />

ngeZulu Nomad, kanye neTravel<br />

Noba eyasungulwa uSingatha<br />

Hlazo. UZulu kanye noHlazo<br />

bayasebenzisana ngenjongo yinye<br />

yokugqugquzela intsha emnyama<br />

ukuthi yenze ukuvakasha kube inxenye<br />

yempilo yayo, baphinde bayinike<br />

indlela yokubuka inhlalampilo<br />

kanye nenhlanganisela yamazwe ase<br />

Afrika ngelinye iliso.<br />

Phambilini, uZulu noHlazo bake<br />

bazithola bedangele emva kokuthatha<br />

indiza ngenxa yokubona isibalo<br />

sabantu bomdabu basenigizimu<br />

Afrika sisincane. Ngokusho kwabo,<br />

bathi babona ukuthi ibamngela<br />

yalokhu ukuthi bantu abazi ukuthi<br />

banayo imali yokuvakasha, ngenxa<br />

yalokhoke, abakaze bazame, kanti<br />

futhi abantu bayasaba ukuvashela<br />

amanye amazwe behamba ngabodwana.<br />

I-Zulu Nomad yaqala ngesikhathi<br />

uPhaka efaka izithombe zempilo<br />

yakhe ehala edolobheni elikhulu<br />

laseChina, eShanghai enkundleni<br />

yokuqhumana u- instagram wakhe.<br />

Wathi uma esebuyela ekhaya,<br />

waqhubeka nokuvakasho. Abantu<br />

bathi umabebona ezithombe zakhe<br />

baphawula, babuza nemibuzo<br />

mayelana nokuthi uyithathaphi<br />

imali kanye nesikhathi sokuvakasha.<br />

Wabona kukhona is’khala<br />

emkhakheni wezozuvakasha<br />

kubantu abasha. UPhaka ubiza<br />

iZulu Nomad “ngombutho wezokuvakasha<br />

kwamaqembu” (phecelezi<br />

a group travel experience movement).<br />

Injongo yalokho ukuphikisa<br />

nenkoleloze ethi ukuvakasha<br />

into yabantu abambalwa futhi<br />

abakhethiweyo.U-Phaka uphinde<br />

wachaza ukuthi “phambilini, ukuvakasha<br />

into esingazange sikhule<br />

nayo. Abazali bethu babengakwazi<br />

ukusivakashisa emazweni<br />

angaphandle. Noma sesikhula siqala<br />

ukwenza imali, ukuvakasha into<br />

yokugcina ezinqoondweni zethu<br />

ngenxa yokuthi sijwayele ukuthi<br />

kumele sithenge izinto eziphathekayo<br />

ukuze sibonokalalise umnotho<br />

wethu.”<br />

iTravel Nobu kanye neZulu Nomad<br />

banezinto ezingajwayelekile<br />

ngengokutshuza emanzini (scuba<br />

diving) noshaka abakhuku eTofo,<br />

ukushisiliza (paragdliding) phezu<br />

kwe-Turkish Riviera eFethiye kanye<br />

nokugibela umkhumbi kwi Mediterranean,<br />

ukubala nje izinto ezimbalwa.<br />

Vakashela iZulu Nomad ne<br />

Travel Nobu ezinkundeni zokuqhumana<br />

u- facebook no instagram<br />

ukuze uthole umfutho nogqozi ngezokuvakasha.<br />

Suka ezintweni ezijwayelekile<br />

wenze izinto ezizokunika<br />

ubumnandi oyobukhumbula impilo<br />

yakho yonke.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!