23.12.2012 Views

Part 1: Introduction, first and second language acquisition ...

Part 1: Introduction, first and second language acquisition ...

Part 1: Introduction, first and second language acquisition ...

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Transcríbhinn: Podchraoladh – Sealbhú teanga<br />

Agus ar ndóigh, má thuigeann siad gur chuid den fhorbairt 88 agus gur<br />

chuid den sealbhú teanga é an bheotheanga sin a chlos agus a úsáid sa<br />

timpeallacht teanga b’fhéidir go gcabhródh sé sin leo ó thaobh<br />

spreagadh 89 agus mar sin de.<br />

Tá sé an-tábhachtach chomh maith go mbeifeá féin, mar mhúinteoir, ar<br />

do chompord 90 leis an teanga agus go mbainfí úsáid aisti mar<br />

bheotheanga chumarsáide 91 sa seomra ranga, agus ar ndóigh chomh<br />

minic agus is féidir lasmuigh de. Ba dheas liom go gcífeadh múinteoirí<br />

b’fhéidir, agus foghlaimeoirí, go mbaineann an teanga, ní hamháin leis an<br />

seomra ranga, ach leis an ngnáthshaol laethúil 92 lasmuigh den seomra<br />

ranga, agus arís tá an fheasacht teanga an-tábhachtach chuige sin.<br />

Féadann tú a rá leo Tá mise dátheangach 93 , tá dá theanga agam,<br />

Béarla-Gaeilge. Agus ansin dá mbeadh daoine eile, b’fhéidir, sa rang a<br />

mbeadh dá theanga acu chomh maith, Polainnis-Béarla nó rud éigin mar<br />

sin, d’fhéadfá é sin a úsáid le cur ar a súile dóibh gur rud iontach é seo,<br />

an dátheangachas 94 .<br />

26:47 Agus ag caint ansin ar an dátheangachas, agus ar an ionchur teanga nó<br />

Marie <strong>language</strong> input, ar cheart mar sin go mbeadh páistí ag éisteacht le<br />

cainteoirí dúchas 95 ?<br />

26:58 Ba cheart. Ba cheart go gcloisfidís raon leathan 96 de chainteoirí dúchais<br />

Muiris agus cainteoirí dara teanga. Ar ndóigh bheadh sé deacair, go háirithe<br />

nuair a thagann sé go canúintí 97 , b’fhéidir, nach mbeadh fiú cur amach<br />

iomlán ag múinteoirí orthu go minic, ach mar sin féin, leis na difríochtaí<br />

sin canúna 98 , na difríochtaí sin foghraíochta 99 : a mhíniú dóibh agus a<br />

rá Bíonn sé seo i ngach aon teanga. Tarlaíonn sé sin leis an mBéarla fiú,<br />

dá rachfá maidin amárach chuig Sasana, tá áiteanna ansin b’fhéidir nach<br />

dtuigfeá an cineál Béarla atá iontu go tapaidh.<br />

Ach mar sin féin tá sé an-tábhachtach go dtuigfeadh siad go bhfuil a<br />

leithéid de rud agus cainteoir dúchais ann, agus go bhfuil cainteoirí<br />

dúchais óg agus aosta [ann], agus fiú dá mbeadh cartúin, ar TG4 agus<br />

mar sin, gur féidir cuid díobh sin a úsáid fiú (cuid de na carachtair a<br />

bheadh ansin sna cartúin ar cainteoirí dúchas iad sin) chun aird na<br />

bhfoghlaimeoirí 100 a tharraingt air sin. B’fhéidir nach dtuigfidís, ach de<br />

réir a chéile 101 … ní sheachnóinn in aon chor an cainteoir dúchais cé go<br />

bhfuil dúshlán ag baint leis – ní sheachnóinn 102 é san ionchur teanga<br />

sin.<br />

27:59 Agus luaigh tú canúintí agus b’fhéidir sa Bhéarla go mbíonn canúintí ann<br />

Marie freisin cé nach smaoinímid air sin, an bhfuil aon chomhairle 103 agat do<br />

mhúinteoirí maidir le canúintí agus conas déileáil leo siúd?<br />

28:11 Arís ceist mhaith. An phríomhchomhairle 104 , is dóigh liom, a chuirfinn ar<br />

Muiris mhúinteoirí ná bheith chomh nádúrtha agus is féidir. Mar cuimhnigh gur<br />

chuig cumarsáid 105 í an teanga tar éis an tsaoil 106 . Agus is iomaí cineál<br />

cainteora atá ann. Dá mbeifeá ag obair i scoil Ghaeltachta, ar ndóigh,<br />

bheadh an-bhéim ar an gcanúint logánta 107 nó áitiúil. Ach mar a dúirt,<br />

b’fhiú cur ar a súile 108 d’fhoghlaimeoirí go bhfuil foghraíocht 109 ar leith<br />

ag baint leis an nGaeilge sa tslí chéanna ina bhfuil foghraíocht ag baint<br />

leis an bPolainnis nó ag Araibis nó an Fhraincis. Ach an príomhrud ná<br />

bheith chomh nádúrtha, chomh cumarsáideach agus is féidir sa treo is go<br />

dtuigfidís gur seo teanga chumarsáideach, agus bheith chomh nádúrtha<br />

agus is féidir laistigh de sin.<br />

88 of development<br />

89 motivation<br />

90 comfortable<br />

91 living means of<br />

communication<br />

92 with everyday life<br />

93 bilingual<br />

94 bilingualism<br />

95 native speakers<br />

96 wide range<br />

97 dialects<br />

98 those dialectical<br />

differences<br />

99 those phonetic<br />

differences<br />

100 the learners<br />

attention<br />

101 by degrees<br />

102 I wouldn’t avoid<br />

103 any advice<br />

104 the main advice<br />

105 communication<br />

106 in the end of the<br />

day<br />

107 local<br />

108 to make (learners)<br />

aware of<br />

109 phonetics

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!