Part 1: Introduction, first and second language acquisition ...
Part 1: Introduction, first and second language acquisition ...
Part 1: Introduction, first and second language acquisition ...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Transcríbhinn: Podchraoladh – Sealbhú teanga<br />
28:51 Agus an gceapann tú, a Mhuiris, go bhfuil cur chuige éagsúil 110 ag<br />
Marie teastáil ansin má tá duine ag múineadh i scoil Ghaeltachta?<br />
29:00 Or ar ndóigh tá. Mar bheadh an teanga ansin ar a dtoil 111 , ní ag gach<br />
Muiris páiste, ach ag an-chuid de na páistí. An príomhrud ná dúshlán 112 na<br />
bhfoghlaimeoirí ag an bpointe sin a thabhairt. Má tá siad siúd ag obair ar<br />
théacsanna 113 nó mar sin atá ag leibhéal ró-íseal dóibh ní spreagfaidh<br />
sé sin iad. Mar a dúirt Krashen fadó, caithfidh an t-ionchur teanga a<br />
bheith ag leibhéal amháin chun tosaigh 114 ar chumas na<br />
bhfoghlaimeoirí.<br />
Agus ansin sa Ghaeltacht b’shin an prionsabal a bheadh i gceist.<br />
Caithfidh an t-ionchur teanga a bheith saibhir sna seomraí ranga ar fad,<br />
ach sa Ghaeltacht caithfidh sé bheith ag leibhéal chun tosaigh [ar<br />
Ghaeilge na bpáistí] agus bheith chomh saibhir agus is féidir. Cur chuige<br />
eile mar sin dáiríre, dhíreofá ansin b’fhéidir ar stór leathan foclóra 115 ,<br />
réimse leathan cora cainte 116 agus leaganacha 117 , comhchiallacha 118<br />
agus mar sin de, a thabhairt dóibh a luaithe agus is féidir.<br />
29:55 Agus an teoiric sin mar gheall ar dhúshlán na bpáistí a thabhairt? An<br />
Marie bhfuil sé sin fíor do sheomraí ranga eile freisin, nach bhfuil cainteoirí<br />
dúchais iontu?<br />
30:03 Tá. Ceist an-mhaith í sin. Ní bhaineann sé le cainteoirí dúchais amháin.<br />
Muiris Sin fíor maidir le daltaí agus le foghlaimeoirí i gcoitinne. Cuir i gcás dá<br />
mbeadh seanchleachtadh 119 ag na daltaí ar na gnáthrudaí, abair<br />
gnáthbheannachtaí 120 , Conas tá tú, cá bhfuil cónaí ort, cén aois tú?<br />
agus go bhfuil sé sin acu, abair, agus seantaithí acu [orthu].<br />
Dá dtosóidís air sin arís, sa mheánscoil, (dá bhféadfainn an mheánscoil a<br />
lua anseo) an chéad lá nó an dara lá nó an chéad mhí nó mar sin,<br />
b’fhéidir go ndéarfaidís leo féin ansin Bhuel, an bhfuil aon dul chun<br />
cinn 121 ar siúl agam maidir leis an nGaolainn? Caithfidh tú cur ar a súile<br />
dóibh go gcaithfidh siad dul chun cinn a dhéanamh, go gcaithfidh tú, mar<br />
a dúraís ansin, a ndúshlán a thabhairt i gcónaí trí théacsanna atá leibhéal<br />
amháin níos casta ná an teanga atá sealbhaithe acu cheana féin.<br />
30:52 Agus as sin ardaítear ceisteanna mar gheall ar dul siar, mar chun dul<br />
Marie chun cinn a dhéanamh, ní mór dul siar 122 freisin. Agus éiríonn na páistí,<br />
mar a dúirt tú, bréan de 123 bheith ag dul siar ar rudaí céanna? Conas is<br />
féidir tabhairt faoi sin, n’fheadar?<br />
31:07 Tá an dul siar nó an t-athdhéanamh 124 sin thar a bheith tábhachtach,<br />
Muiris ach dá bhféadfá, b’fhéidir, é a dhéanamh i slite úra 125 , abair, seachas<br />
bheith ag druileáil agus an dul siar agus an t-athrá 126 arís. Go mbainfidís<br />
úsáid as, b’fhéidir, dráma beag, nó go gcuirfidís rud éigin le chéile<br />
bunaithe ar na focail agus ar na leaganacha atá á gclos acu ar feadh na<br />
seachtaine nó ar feadh na míosa.<br />
Mar sin dúshlán an-mhór …. mar dá mhéad uair a úsáidfidh foghlaimeoirí<br />
focal nua/téarma nua/cora cainte nua – i gcomhthéacsanna nua chomh<br />
maith – is amhlaidh is fusa a shealbhóidh siad sin. Tá an dul siar thar a<br />
bheith tábhachtach, ach cuimhnigh ar shlite úra nua cruthaitheacha 127<br />
ina bhféadfadh páistí na focail, na leaganacha atá sealbhaithe, nó<br />
foghlamtha acu, a úsáid arís.<br />
110 a different<br />
approach<br />
111 to be fluent in<br />
112 challenge<br />
113 texts<br />
114 ahead of<br />
115 wide vocabulary<br />
116 idioms<br />
117 forms of speech<br />
(idioms)<br />
118 synonyms<br />
119 strong familiarity<br />
120 ordinary greetings<br />
121 progress<br />
122 revise, go back<br />
over<br />
123 tired of, bored with<br />
124 revision<br />
125 new ways<br />
126 the repetition<br />
127 creative