EKSPERTYZA WSTĘPNA - Ceestahc

Ekspertyza wstępna „Diagnostyka zmian nowotworowych narządu rodnego” Wersja 0.9 Strona 36/239
4.2. Diagnostyka i objawy kliniczne raka pochwy
Rozpoznanie raka pochwy moŜe zostać postawione wówczas, kiedy pierwotny guz stwierdzony jest
w pochwie i ogranicza się wyłącznie tej do lokalizacji (pochwa jest częstym miejscem przerzutów raka
z innych lokalizacji). Najczęstszymi objawami klinicznymi są bóle, zaburzenia oddawania moczu
i krwawienia z pochwy.
Postacie przedinwazyjne raka wykrywane są zazwyczaj przypadkowo w czasie rutynowego badania
ginekologicznego.
W celu ustalenia rozpoznania wykonuje się:
• badanie podmiotowe,
• pełne badanie ginekologiczne (per vaginam, per rectum, badanie cytologiczne),
• pobranie wycinka ze zmiany oraz w przypadkach lokalizacji w 1/3 górnej pochwy – z części
pochwowej szyjki macicy (celem wykluczenia pierwotnego ogniska choroby w szyjce macicy),
• diagnostyczne wyłyŜeczkowanie jamy macicy (u chorych z rakiem gruczołowym, celem
wykluczenia pierwotnego ogniska choroby w endometrium). [57]
Dla ustalenia stopnia zaawansowania raka konieczne są ponadto: RTG klatki piersiowej, USG przezpochwowe,
podstawowe badania krwi i moczu [57], a takŜe cystoskopia i wlew doodbytniczy. [58]
W trakcie badania ginekologicznego w przypadku zmian nowotworowych pochwy wykonuje się badanie
kolposkopowe. W trakcie badania najczęściej pobierany jest wymaz cytologiczny. Badaniem cytologicznym
w 90% przypadków moŜna wykryć nowotwór we wczesnym okresie rozwoju raka pochwy.
[59]
Pobranie wycinka - biopsja celowana (w czasie histeroskopii) jest niezbędna do ustalenia rozległości
zmian w pochwie. [60] W dokładnym umiejscowieniu zmian, szczególnie w przypadku przerzutów lub
w czasie wykonywania biopsji węzłów chłonnych, pomoce są badania obrazowe, takie jak USG, TK
lub MRI. [61] Ze względu na stosunkową rzadkość występowania tego nowotworu nie stosuje się rutynowo
markerów w jego diagnostyce.
4.3. Diagnostyka i objawy kliniczne raka szyjki macicy
W początkowym okresie rak szyjki macicy nie daje Ŝadnych objawów. Wraz z progresją nowotworu
mogą pojawiać się następujące objawy [62]:
• krwawienia lub plamienia niezwiązane z cyklem miesięcznym,
• upławy (Ŝółte, brązowe, krwiste, jasne, cuchnące),
• bolesne stosunki płciowe,
• krwawienia kontaktowe,
• nieregularne cykle menstruacyjne,
• ból podbrzusza, okolicy krzyŜowo-lędźwiowej.
Zawansowane stadia choroby mogą manifestować następujące objawy:
• bolesne lub utrudnione oddawanie moczu (dysuria),
• anemia, męczliwość,
• utrata masy ciała,
• złamania kości.
Do ustalenia stopnia zaawansowania klinicznego raka szyjki macicy konieczne są następujące badania:
1. badanie podmiotowe oraz badanie dostępnych węzłów chłonnych, badanie ginekologiczne per vaginam
i per rectum,
www.ceestahc.org