14.03.2013 Views

0_fiziklibro1

0_fiziklibro1

0_fiziklibro1

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

1.7.3 Ekzemploj<br />

1 Ĝeneralaj fundamentoj<br />

Ekzemplo 1.5 La mezurunuo "kilometroj en horo"<br />

Por indiki la rapidon de veturiloj, estas ordinare uzata la mezurunuo kilometroj en horo (km/h).<br />

En la supra ekzemplo la biciklisto faras la distancon de 60 m en la tempo de 14 s.<br />

Kiom granda estas la meza rapido, indikata en kilometroj en horo?<br />

Solvo<br />

t=14 s<br />

s=60m<br />

s<br />

̄v=<br />

t =60m<br />

14s =<br />

Respondo<br />

La mezuma rapido estas 15 km/h.<br />

60<br />

1000 km<br />

14<br />

3600 h<br />

= 3600<br />

1000 ⋅60<br />

14<br />

km<br />

h<br />

Notu el ĉi tiu ekzemplo! 1 m/s = 3,6 km/h<br />

Ekzemplo 1.6 Kiam preterpasas kiu?<br />

km km<br />

=3,6⋅4,3 =15<br />

h h<br />

Vojo, kiu kondukas al montpasejo, longas 9,0 km. Biciklisto ekveturas precize je la dekdua horo.<br />

Post 50 minutoj li atingas la pasejon kaj haltas dum 5 minutoj. Poste li malsupreniras sur vojo<br />

longa 12 km kun meza rapido de 32 km/h.<br />

Traktoro ekveturas 20 minutojn post la biciklisto kaj veturas laŭlonge de la tuta vojo kun konstanta<br />

rapido de 20 km/h.<br />

a) Trovu, je kioma horo la traktoro preterpasas la bicikliston dum la supreniro!<br />

b) Ĉu la biciklisto preterpasas la traktoron dum la malsupreniro? Se jes, je kioma horo?<br />

Solvo<br />

distanco de supreniro: s 1 =9,0 km<br />

distanco de malsupreniro: s2 =12 km formulo bezonata: v= s<br />

t<br />

tempo de malsupreniro de biciklisto<br />

t 2 = s2 =<br />

v2 12 km<br />

32 km<br />

=0,375 h=22,5 min<br />

h<br />

tempo por la tuta vojo de traktoro<br />

Respondo<br />

t t = st =<br />

vt 21km<br />

20 km<br />

=1,05h=63min<br />

h<br />

El diagramo t­s de Fig. 1.14 estas videbla, ke<br />

la traktoro preterpasas la bicikliston je la 12a<br />

horo kaj 43 minutoj, kaj la biciklisto preterpasas<br />

la traktoron je la 13a horo kaj 08 minutoj.<br />

13<br />

Fig. 1.14<br />

→ t= s<br />

v

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!