Xurdimento 2012 - Blog do Centro Galego de Lleida
Xurdimento 2012 - Blog do Centro Galego de Lleida
Xurdimento 2012 - Blog do Centro Galego de Lleida
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
GALICIA. TERRA XENTE LINGUA POBO<br />
tales como “El Imparcial”, “El Porvenir”, “La<br />
Ilustración Republicana”ou “El Eco <strong>de</strong> Galicia”<br />
entre outros. Mais sempre se sentiu atraí<strong>do</strong> pola<br />
literatura on<strong>de</strong> <strong>de</strong>positou polémicos <strong>de</strong>sacor<strong>do</strong>s<br />
arre<strong>do</strong>r da inxustiza e da marxinación coas que<br />
amosou unha gran<strong>de</strong> intransixencia. Foi sen dúbida,<br />
un home dabon<strong>do</strong> intelixente aínda que tamén<br />
estivese <strong>do</strong>mina<strong>do</strong> polas i<strong>de</strong>as políticas <strong>do</strong><br />
seu tempo,agás das posteriores: socialistas etc.<br />
De pie: Eugenio Carré Al<strong>de</strong>o, Florencio Vaamon<strong>de</strong>,<br />
Francisco Tettamancy y Eladio Rodríguez González.<br />
Senta<strong>do</strong>s: José Ogea, Murguía, Curros y Martínez<br />
Salazar (foto tomada en La Coruña en 1904).<br />
No 1866 foise cara a Ourense e, <strong>de</strong>spois, a Madrid<br />
on<strong>de</strong> fixo o bacharelato comezan<strong>do</strong> tamén<br />
a carreira <strong>de</strong> Dereito.<br />
No ano <strong>de</strong> 1877 obtén en Ourense un emprego<br />
<strong>do</strong> que foi cesa<strong>do</strong> máis tar<strong>de</strong> volven<strong>do</strong> a Madrid<br />
para marchar <strong>de</strong>spois, por problemas económi-<br />
Palacio <strong>de</strong>l <strong>Centro</strong> Gallego <strong>de</strong> La Habana<br />
cos e familiares (casara con Mo<strong>de</strong>sta Vázquez,<br />
filla <strong>de</strong> maxistra<strong>do</strong>, no 1871), a Cuba on<strong>de</strong> traballou<br />
no xornalismo.Aquí tivo problemas coa<br />
directiva <strong>do</strong> <strong>Centro</strong> galego <strong>de</strong> la Habana que o<br />
levaron á ruptura. No poema “ A espiña”,li<strong>do</strong> o<br />
11 <strong>de</strong> Xaneiro <strong>do</strong> 1903, explica esta separación :<br />
Botoume (...) quen dixo<br />
que iba á esculca <strong>de</strong> merce<strong>de</strong>s<br />
botoume quen dixo un día<br />
que nos seus ricos estra<strong>do</strong>s<br />
están <strong>de</strong>máis os letra<strong>do</strong>s,<br />
a Música i a Poesía.<br />
Botoume (¡qué patrio apego!)<br />
quen sentóu,pérfidamente,<br />
que <strong>do</strong> “<strong>Centro</strong>” o presi<strong>de</strong>nte<br />
non precisa ser galego.<br />
Despois, expón as condicións para volver : o presi<strong>de</strong>nte...<br />
galego; os cadros <strong>do</strong>s gran<strong>de</strong>s homes<br />
<strong>de</strong> Galicia,,... nas pare<strong>de</strong>s; os libros <strong>de</strong> autores<br />
galegos... nas estanterías ; o <strong>Centro</strong> <strong>de</strong> saú<strong>de</strong>...<br />
mellora<strong>do</strong>; e que os emigrantes atopen axudas e<br />
agarimo...<br />
To<strong>do</strong> ilo fala dun carácter temperamental e,as<br />
veces, agrio cousa que se traduce en feitos concretos<br />
coma as broncas con Chané,compadre seu<br />
a<strong>de</strong>mais <strong>de</strong> compositor, ou o enfa<strong>do</strong> co seu fillo<br />
Manuel etc.<br />
Tra-la volta a Galicia (1904) regresa outra vez a<br />
Cuba on<strong>de</strong> morre o sete <strong>de</strong> marzo <strong>de</strong> 1908. Os<br />
seus restos chegaron a Galicia en procesión pola<br />
mar e entre arcos <strong>de</strong> trunfo alumea<strong>do</strong>s por estrelas.<br />
¡O terrón! Se a sorte cruel<br />
me fai o mun<strong>do</strong> <strong>de</strong>ixar<br />
fóra <strong>de</strong>l e <strong>de</strong> meu lar<br />
galegos,¡leváime a el!<br />
¡Alí podréi <strong>de</strong>scansar!<br />
Como un máis <strong>do</strong>s poetas galegos da época, comezou<br />
utilizan<strong>do</strong> o castelán nalgunhas das súas<br />
primeiras composicións aínda que foran <strong>de</strong> temática<br />
galega. Así o acreditan “Hijos Ilustres<br />
17<br />
<strong>Xurdimento</strong>