Gabon eta Eliz-kanta.. - Euskerazaintza

30 MANUEL DE LEK.UONA. OBRAS COMPLETASdeko monjatxorik emen? Nik ez uste. Gure errietako txiro- ta gaxotegietan,serora edo emakume on batzuek izan oi ziran "etxeko-andre" takargudun).f S jNik, egia esan, Loyola'ko eskua ikusten det argi ta garbi kantu politoietan. Loyola'ko esku jakintsua. Eta esku ezagun-ezagun bat gañera.A. Larramendi'ren esku bipil ta alai, eta maltxur ta desairetsua.Estilo ezaguna du A. Larramendi'k. Bere Çorografía de Guipúzcoa'nagiri duan estilo jatorra : jolastun ta, berak liokean bezela, alberdanizalea.Doaire aundidun estiloa.Doaire au, gure Liburutxuaren itzaui-rean agiri du batez ere. Benetanirakurgarria Itzaurre auxe. Bere laburrean, "humore oneko zati maisu"esango genduke. Humorista bortitza genduan gure A. andoaindarra.Zenbait kantetan zerbait eliz-jakinduri ikusten zualako, zeritzaionA. Arana'ri, Loyola'ko Aitaren batzuek ote-zebiltzan "Gabonsari" aiensaltsa goxp artan. Egia da olako jakinduria dariona liburutxuak aldeguztietatik. Bañan ba'du beste zenbait usai ere Loyola'ko edo inguruko.Esan dedan Itzaurrearen "doairea" beintzat bat. Eta ibilli ere, ez bait-zaninguru aietatik urruti ibiltzen gure A. Larramendi bere humore onarekin.Bañan baita A. Meagher bat ere ibilli zitekean antsu bere ardo-kantakin.Eta zer esanik ez A. Mendiburu ta Kardaberatz ta Basterretxeabat, beren eliz-kanta jator-jatorrakin. Jesus'en Eriotza bezelaxe, ederkitxokanta bait-zezakean olerkari bizkaitar bikain onek batez ere Jesus'enJaiotza ere... Bañan Itzaurreak ba'dakar gai oni buruz zerbait argitasungeiago. Itzaurre-egilleak berak dionez, bera da kanta guztienegille— Aria ta Rezitatua ez beste guztien egille. Beraz, Itzaurrearenegillea A. Larramendi bada, A. Larramendi'k berak izan bear du liburuguztiaren egille. Ez bait-zan, bestalde, maingu ta beso-bakar, guŕeA. euskaltzale-euskaltzalea, Gramatika ta Iztegiez gain, bestelako lanta arazo pin oietarako ere.—Zergatik ezartzen ta egozten dion, ba, bere lana, zalako LuisaMiserikordiakoari? —Berak esango liguke ederkitxo ori ere... Alako inkisizioaegiten bide-zuten urte aietan, praideek praideen kontra idaz-lankontuan... A. andoaindar berak esaten zuanez, askok eta askok —praide-jendeak,alegia (A. Isla batek, adibidez ,bere Fray Gerundio'rekiii)—,beren lanak, bearrik bazuten, ezizenez, pseudonimoz izenpetzeko modaartu zuten. Eta bestalde, Azkoitia'ri dagokipnez, geñera, alako "andra