21.02.2017 Views

Agua en la Cosmovisión de los Pueblos Indígenas en México

rGXy309ebeS

rGXy309ebeS

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

La cosmovisión <strong>de</strong>l agua <strong>en</strong>tre <strong>los</strong> pueb<strong>los</strong> indíg<strong>en</strong>as muestra <strong>la</strong> rica diversidad<br />

que se manti<strong>en</strong>e <strong>en</strong> un porc<strong>en</strong>taje importante <strong>de</strong> <strong>la</strong> pob<strong>la</strong>ción mexicana. El<br />

agua, elem<strong>en</strong>to primordial para <strong>la</strong> vida, <strong>en</strong>cu<strong>en</strong>tra, <strong>en</strong> estas expresiones culturales,<br />

dim<strong>en</strong>siones que alud<strong>en</strong> a <strong>la</strong> historia, a <strong>la</strong> fi<strong>los</strong>ofía, al hacer, al p<strong>en</strong>sar y al<br />

refr<strong>en</strong>dar una id<strong>en</strong>tidad, un territorio.<br />

Gobernar <strong>la</strong>s aguas es intrínseco al ejercicio <strong>de</strong>l po<strong>de</strong>r. Convivir con el<strong>la</strong>s,<br />

dialogar con <strong>la</strong>s aguas es un asunto muy distinto. De hecho, actualm<strong>en</strong>te <strong>los</strong><br />

recursos hídricos son, <strong>en</strong> muchos pueb<strong>los</strong> <strong>de</strong> <strong>México</strong>, el asunto principal <strong>de</strong> sus<br />

reivindicaciones. El problema <strong>de</strong>l agua es una cuestión <strong>de</strong> gestión simbólica,<br />

gestión práctica y gestión ecosistémica.<br />

D.R. Autor: José Luis Martínez Ruiz / Grupo étnico: Huastecos (Te<strong>en</strong>ek) /<br />

Motivo: El maíz hermano <strong>de</strong>l ser humano / Fototeca: Nacho López<br />

Comisión Nacional para el Desarrollo <strong>de</strong> <strong>los</strong> Pueb<strong>los</strong> Indíg<strong>en</strong>as<br />

Coordinadores Académicos<br />

José Luis Martínez Ruiz<br />

Instituto Mexicano <strong>de</strong> Tecnología <strong>de</strong>l <strong>Agua</strong><br />

Notas<br />

Daniel Murillo Licea<br />

C<strong>en</strong>tro <strong>de</strong> Investigaciones<br />

y Estudios Superiores <strong>en</strong> Antropología Social<br />

1. Good Eshelman, Catharine, “El ritual y <strong>la</strong> reproducción <strong>de</strong> <strong>la</strong> cultura”, <strong>en</strong> <strong>Cosmovisión</strong>, ritual<br />

e id<strong>en</strong>tidad <strong>de</strong> <strong>los</strong> pueb<strong>los</strong> indíg<strong>en</strong>as <strong>de</strong> <strong>México</strong>, Johanna Broda y Félix Báez-Jorge<br />

(coords.), Conaculta-Fondo <strong>de</strong> Cultura Económica, <strong>México</strong>, 2001.<br />

2. DDF, Memorias <strong>de</strong> <strong>la</strong>s obras <strong>de</strong>l Sistema <strong>de</strong>l Dr<strong>en</strong>aje Profundo <strong>de</strong>l Distrito Fe<strong>de</strong>ral, Ed.<br />

Gobierno <strong>de</strong> <strong>México</strong>, <strong>México</strong>, 3 tomos, 1975.<br />

10<br />

<strong>Agua</strong> <strong>en</strong> <strong>la</strong> cosmovisión <strong>de</strong> <strong>los</strong> pueb<strong>los</strong> indíg<strong>en</strong>as <strong>en</strong> <strong>México</strong>

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!