Artikulua ikusi - Jakin

EUSKALDUNTZEA KRISIAN? HURBILKETA SOZIOLINGUISTIKOA
Iritzi bilketa
Xabier Isasi
1 . - Eusko Jaurlaritzaren Euskara Biziberritzeko Plan Nagusian
aipatu egiten dira helduen euskalduntze-alfabetatzeare n
maldan behera azal ditzaketen faktoreetako batzuk.
Hizkuntza bat ikastea neketsua da. Bestalde, euskalduntzearen
eta alfabetatzearen emaitzak ez dira onak: hasten
diren askok ez dute ikasturtea amaitzen; hurrengo urtean
gutxiagok jarraitzen; oso gutxik erdiesten dute euskara-
-maila egokia. Horietako askok, gainera, ikasteari utzitakoan,
euskaraz bizitzeko dituzten aukeren urritasunagatik,
galdu egiten dute ikasitakoa.
Ez da beste euskaltegiekin eta hizkuntzak irakasten dituzten
akademiekin ez harremanik eta ez irakasbideen
konparaketarik ere. Euskaltegien mapa bera ere egiteke
da oraindik, bakoitzak bere hazkundeari bakarrik begiratzen
baitio.
Dirulaguntzen banaketan ere, nahiz eta gero eta txikiagoak
izan, badaude oraindik desorekak eta aldeak.
Zenbait euskaltegitan ere bada oraindik euskararen kaltetarako
den ideologizaziorik.
Alfabetatzearen eskaintza osotua zehaztu beharra dago,
bai eta irakasleen prestakuntza areagotzeko beharra
ere. (Euskara Biziberritzeko Plan Nagusia, 62. or.)
Oro har, faktore horiek, hizkuntza ikasteko zailtasun-nekea,
euskaraz bizitzeko dagoen aukeren urritasuna, euskalduntze-alfabetatze
sektorearen anabasa, diru laguntzen
desorekak eta aldeak eta zenbait euskaltegitan euskararen
kalterako ideologizazioa, neurri batean, matrikula-galeraren
azalgarriak izan daitezke. Baina neurri batean soilik.
Euskaltegietako irakasleriaren lan egoera, euren pre s t a-
kuntza eta motibazioa, helduen euskalduntze-alfabetatzearen
sakabanaketa eta sustapen murritza, euskaldun ikasien
euskarara gizarteratzeko zailtasunak eta laguntza falta,
euskara eta bere hizkuntza komunitatearen kontrako
37
JAKiN