15.11.2014 Views

2009 wlis fulad-sakredito da savaluto politikis ZiriTadi ... - Papava.info

2009 wlis fulad-sakredito da savaluto politikis ZiriTadi ... - Papava.info

2009 wlis fulad-sakredito da savaluto politikis ZiriTadi ... - Papava.info

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

auditi, aRricxva, finansebi #01(109), <strong>2009</strong><br />

ganmartebiT, am komitetis meSveobiT mas ukve aqvs is<br />

berketebi, romliTac igi gansazRvravs mTel rig im<br />

saqmianobas, romelic ze<strong>da</strong>mxedvelobasac scdeba.<br />

gavixsenoT 2005 weli, rodesac am a<strong>da</strong>mianma, romelic<br />

dRes ze<strong>da</strong>mxedvelobis sabWos Tavmjdomarea,<br />

inflaciis maRali maCveneblis gamo, romelic 14,5%-s<br />

aRwev<strong>da</strong>, gangaSi atexa <strong>da</strong> erT-erT ZiriTad <strong>da</strong>mnaSaved<br />

gamoacxa<strong>da</strong> erovnuli banki maSin, rodesac saxelmwifo<br />

biujetis deficiti sakmaod maRali iyo <strong>da</strong><br />

privatizacii<strong>da</strong>n miRebuli Tanxebic ki SemosavlebSi<br />

Sedio<strong>da</strong> <strong>da</strong> ara biujetis deficitis <strong>da</strong>farvis<br />

wyaroebSi. amiT xelovnurad mcirdebo<strong>da</strong> biujetis<br />

deficiti <strong>da</strong> realurad es iyo inflaciuri fuli<br />

(rac ufro maRalia deficiti, miT ufro maRalia<br />

inflacia), magram kristiansens xma ar amouRia biujetis<br />

Sesaxeb, Tu sai<strong>da</strong>n modio<strong>da</strong> es inflacia. mere amas<br />

moyva axali cvlilebebis iniciativa erovnul bankSi,<br />

romelic wamosuli iyo iseTi a<strong>da</strong>mianebisagan, romlebic<br />

fiqrobdnen, rom am cvlilebebiT SeeZloT inflaciis<br />

Semcireba <strong>da</strong> <strong>ZiriTadi</strong> aqcenti aRebuli iyo <strong>savaluto</strong><br />

sabWoze. sabednierod, es iniciativa ar gavi<strong>da</strong>.<br />

robert kristiansens, romelic dRes saqarTveloSi<br />

moRvaweobs <strong>da</strong> aris ucxoeTis moqalaqe, hqon<strong>da</strong> Tavisi<br />

interesebi Sesuliyo erovnul bankSi, magram seb-is<br />

sabWoSi rom Sesuliyo, saWiro iqnebo<strong>da</strong> parlamentSi<br />

misi kandi<strong>da</strong>turis wardgena, rac garkveul riskebTan<br />

iqnebo<strong>da</strong> <strong>da</strong>kavSirebuli, radgan <strong>da</strong>ibadebo<strong>da</strong> kiTxva:<br />

ratom _ ucxoeli, Cven ra, ara gvyavs qarTvelebi,<br />

romlebsac erovnuli bankis marTva SeuZliaTo?!<br />

amitom yvelaze ukeTesi gamosavali ipoves, rodesac<br />

batoni kristianseni jer finansuri ze<strong>da</strong>mxedvelobis<br />

sabWos Tavmjdomared <strong>da</strong>niSnes, xolo amis mere, seb-sa<br />

<strong>da</strong> ze<strong>da</strong>mxedvelobas Soris <strong>da</strong>debuli am memorandumis<br />

safuZvelze, mas ukve komitetis meSveobiT Caabares<br />

berketebi, romlebic <strong>politikis</strong> gansazRvras exeba.<br />

Sesabamisad, dRes es ararezidenti piri monawileobs<br />

rogorc erovnuli bankis <strong>politikis</strong>, ise safinanso<br />

ze<strong>da</strong>mxedvelobis saagentos marTvaSi.<br />

dRevandeli mdgomareobiT <strong>politikis</strong> marTvaze 3<br />

institutia pasuxismgebeli. erTi aris memorandumiT<br />

gaTvaliswinebuli komiteti, meore _ monetaruli<br />

komiteti, romelic erovnuli bankis <strong>da</strong>qvemdebarebaSia<br />

<strong>da</strong> mesamea erovnuli bankis sabWo, romelic seb-is<br />

umaRlesi mmarTveli organoa. maT Soris koordinacia<br />

gansazRvruli ar aris. amgvarad, aris 3 <strong>da</strong>moukidebeli<br />

struqtura <strong>da</strong> Tuki maT Soris konsensusi ar<br />

aRmoCn<strong>da</strong>, SeiZleba Seiqmnas <strong>da</strong>axloebiT igive situacia,<br />

rac krilovis cnobil igav-arakSi.<br />

sainteresoa, rom memorandumiT Seqmnil komitetSi<br />

SeuZliaT miiwvion warmomadgenlebi finansTa <strong>da</strong><br />

ekonomikis saministroebi<strong>da</strong>nac. gaugebaria, ekonomikuri<br />

ganviTarebis saministro ratom un<strong>da</strong> iyos miwveuli,<br />

rodesac es uwyeba pasuxismgebelia mxolod <strong>da</strong> mxolod<br />

saxelmwifo qonebis gayidvaze <strong>da</strong> araviTar strategiul<br />

gegmebs ar qmnis ekonomikis ganviTarebis Sesaxeb; anu<br />

misi Sinaarsobrivi <strong>da</strong>tvirTva aris ara ekonomikis<br />

ganviTareba, aramed investiciebis mozidvaa privatizebis<br />

gziT; xolo finansTa saministros miwveva <strong>da</strong><br />

monetaruli komitetis ga<strong>da</strong>wyvetilebebSi misi<br />

monawileobam SeiZleba interesTa konfliqti<br />

gamoiwvios, radgan nika gilauris Zma amJamad<br />

`saqarTvelos bankis~ generaluri direqtoria. saqme<br />

isaa, rom SesaZloa monetaruli komitetis mier<br />

miRebuli ga<strong>da</strong>wyvetileba Tavi<strong>da</strong>nve cnobili iyos <strong>da</strong><br />

arc is aris gamoricxuli, rom moxdes aRniSnuli<br />

bankis lobireba.<br />

aucilebelia erovnul banks sabanko<br />

ze<strong>da</strong>mxedvelobis funqcia <strong>da</strong>ubrundes<br />

erovnuli bankis sabWos wevri, ekonomikis<br />

mecnierebaTa doqtori, profesori mixeil<br />

ToqmaziSvili ganmartavs, rom <strong>fulad</strong>-<strong>sakredito</strong><br />

<strong>politikis</strong> <strong>ZiriTadi</strong> mimarTulebebis cvlilebas<br />

saTave <strong>da</strong>udo 2008 <strong>wlis</strong> gazafxulze miRebulma,<br />

faqtobrivad axalma kanonma `erovnuli bankis Sesaxeb~.<br />

manamde seb-is institucionalur mowyobas sruliad<br />

gansxvavebuli safuZveli hqon<strong>da</strong> <strong>da</strong> ZiriTa<strong>da</strong>d<br />

<strong>da</strong>kavSirebuli iyo seb-is profesionalizmTan, im<br />

moqnil politikasTan, romelsac seb-is<br />

xelmZRvaneloba miiCnev<strong>da</strong>, rom un<strong>da</strong> gatarebuliyo<br />

qveynis finansuri stabilurobis uzrunvelyofis<br />

mizniT. 2008 wels kanonma seb-is saqmianobas<br />

garkveuli SezRudvebi <strong>da</strong>udo, is aRar aris<br />

<strong>da</strong>mokidebuli seb-is subieqtur ga<strong>da</strong>wyvetilebebze,<br />

radgan ukve kanoniT ganisazRvra inflaciuri<br />

orientirebi. Tuki kanoniT ganisazRvra, rom inflacia<br />

un<strong>da</strong> iyos 9%, es un<strong>da</strong> Sesruldes miuxe<strong>da</strong>vad imisa,<br />

rom SesaZloa sxva parametrebi gauaresdes; anu mTavari<br />

orientacia aRebulia inflaciis SezRudvaze.<br />

kanoniTve ganisazRvra <strong>fulad</strong>-<strong>sakredito</strong> <strong>politikis</strong><br />

<strong>ZiriTadi</strong> mimarTulebebis formatic. kanonma <strong>da</strong>udo<br />

safuZveli, rom am formatSi un<strong>da</strong> iyos moqceuli:<br />

miznobrivi orientacia, romelic kanoniT aris<br />

gaTvaliswinebuli, agreTve is instrumentebi, romliTac<br />

es inflacia un<strong>da</strong> ganxorcieldes <strong>da</strong> is riskebi, rac<br />

SesaZloa am instrumentebis ganxorcielebas moyves.<br />

faqtobrivad, kanonmdeblobas ukve ainteresebs<br />

mxolod <strong>da</strong> mxolod erTi parametri _ rogor moxdeba<br />

inflaciis stabilurobis miRweva. adre absoluturad<br />

yvelafers eqceo<strong>da</strong> yuradReba: ra sarezervo norma<br />

hqon<strong>da</strong>, rogor imarTebo<strong>da</strong> is, rogor moxdebo<strong>da</strong><br />

bankebTan urTierToba, rogori iqnebo<strong>da</strong> <strong>fulad</strong>i masa,<br />

maT Soris inflacia, gacvliTi kursis normativic ki<br />

dgindebo<strong>da</strong> xolme; anu <strong>fulad</strong>-<strong>sakredito</strong> <strong>politikis</strong><br />

mimarTulebebis <strong>ZiriTadi</strong> mimarTulebebi mTel<br />

kompleqss moicav<strong>da</strong>. dRes ukve es sakiTxebi TiTqos<br />

meore planze ga<strong>da</strong>vidnen.<br />

faqtobrivad, erovnuli banki ora<strong>da</strong>a gaxleCili,<br />

radgan mas sabanko ze<strong>da</strong>mxedvelobis funqcia aRar<br />

akisria (es <strong>da</strong>moukidebeli saagentos funqciaSi Sedis),<br />

magram misi saqmianoba imdenad ga<strong>da</strong>kveTilia sabanko<br />

qcevasTan, rom dRes Tu erovnuli banki Tavis<br />

saqmianobas mxolod inflaciis maCvenebelze <strong>da</strong>iyvans,<br />

SesaZloa mTeli sabanko sistema ganwiruli aRmoCndes.<br />

erovnuli banki axlo perspeqtivaSi Tavis inflaciur<br />

20

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!