9. farnavaz mefe da misi epoqaTavi meorelegenda farnavazis Sesaxeb`qarTlis cxovrebaSi~ Setanilia naxevradlegendaruli gadmocema qarTlSimefobis dawyebis Sesaxeb. am gadmocemismixedviT, rodesac aleqsandre makedonelmadaipyro irani da wina azia, saqarTveloSicmovidnen dampyroblebi daqveyana daikaves. 1 maT mokles mcxeTis mamasaxlisida qveynis mmarTvelad TavianTisardali, azoni datoves.azoni mkacri mmarTveli gamodga. misibrZanebiT moTxares da daangries aqauricixeebi, dampyroblebi xocavdnen qarTlisyvela mcxovrebs, visac ki iaraRistareba SeeZlo. qarTlis mosaxleoba didubedurebaSi Cavarda.gavida karga xani. bolos gamoCndaWabuki farnavazi, mcxeTis mamasaxlisisZmisSvili, romelic jer kidev 3 wlis bavSviqarTlSi dampyrobTa Semosevis droidandedamiss kavkasionis mTebSi gadaemalada axla ukve srulwlovani da davaJkacebulidabrunebuliyo mcxeTaSi. igi SesaniSnavimoisari da monadire iyo. erTxelnadirobisas iremi mokla, magram SemoaRamdada gauavdrda. man Tavi Seafara erTgamoqvabuls, sadac moulodnelad did-Zal simdidres miagno. farnavazi da misiojaxis wevrebi xuTi Ramis ganmavlobaSifarulad ezidebodnen am ganZs.farnavazi daukavSirda dasavleT <strong>saqarTvelos</strong>erisTavs qujis da masTan er-Tad gadawyvita ajanyeba azonis winaaRmdeg.napovni simdidriT maT SeiZines saomariiaraRi, daiqiraves kavkasiis mTielebi(ovsni, lekni) da dampyroblebi daamarcxes.azonis jaris nawili maT mxarezegadmovida, xolo TviTon azoni brZolaSimokles.sasafeTqleebi axalgoridan. Zv. w. IV s.401dadgenilia, rom aleqsandre makedonels TviTon saqarTveloSiar ulaSqria, magram gamoricxuli ar aris,romelime misi sardlis laSqroba.mefe farnavazis qandakeba TbilisSi
qarTlis saxelmwifoebrivi mowyobasamSoblos ganTavisuflebis Semdeg farnavazma Tavi qarTlis mefed gamoacxada.man Tavisi da colad miaTxova qujis da Tan igi egrisis mmarTveladdasva. mefe farnavazma erisTavebi, e.i. adgilobrivi mmarTvelebi, daayena qveynisrva sxvadasxva nawilSi. Sida qarTli calke saganmgeblo erTeulad gamoyoda mis saTaveSi spaspeti (mTavarsardali) Caayena.farnavazma kvlav aaSena mcxeTis zRude da sxva cixe-qalaqebi. man qarTvel-Ta mTavar RvTaebad armazi gamoacxada, romlis kerpic (qandakeba) mcxeTispirdapir maRal mTaze aRmarTa. aqve aaSena didi cixe, romelsac armazis cixeewodeboda. `qarTlis cxovrebis~ legenda farnavazsve miawers qarTuli enisgavrcelebas da qarTuli mwignobrobis (damwerlobis) Seqmnas.am legendaSi bevria zRapruli, magram masSi mainc sinamdvilis garkveulianarekli Cans. sxva monacemebiTac mtkicdeba, rom qarTlis samefo, marTlac,Cv. w-aR-mde IV-III saukuneebs mijnaze warmoiqmna da mis saTaveSi idga farnavazianTasamefo dinastia. aseve, savsebiT realuri unda iyos is RonisZiebani,rac, am legendis mixedviT, farnavazma gaatara: qveynis administraciuli mowyoba(8 saerisTavod da erT saspaspetod dayofa), erisTavTa qveSevrdomebadaTasisTavebisa da spasalarebis daniSvna, erTiani saxelmwifo religiis Seqmnada sxv.qarTlis samefos gaZlierebaqarTlis, anu rogorc mas Zveli berZnebi uwodebdnen – iberiis samefo Cv.w-aR-mde III saukuneSi sakmaod gaZlierda. am dros misi sazRvrebi samxreTiTmd. araqsamde aRwevda, CrdiloeTiT ki kavkasionis qeds mihyveboda. misi politikurigavlena kavkasiis mTielebzec vrceldeboda. qarTlis samefos SemadgenlobaSiSedioda dasavleT <strong>saqarTvelos</strong> didi nawili. amiT aRmosavleTda dasavleT <strong>saqarTvelos</strong> mosaxleoba kidev ufro dauaxlovda erTmaneTs dadaCqarda maTi konsolidacia – erT xalxad Camoyalibebis procesi.qarTlis samefos mdgomareobis Sesaxeb mniSvnelovan cnobebs gvawvdis Isaukunis gamoCenili berZeni geografi, straboni. misi aRweriT, `iberia metwiladkargad aris dasaxlebuli qalaqebiTac da dabebiTac, ise rom aq ariskramitiani saxuravebi, saxlebi arqiteqturulad mowyobili, bazrebi da sxvasazogadoebrivi dawesebulebani~... qveyana aqtiur aReb-micemobas eweoda dadid rols asrulebda Zveli saberZneTis aRmosavleTis qveynebTan vaWrobaSi.aq gadioda savaWro gza (rionisa da mtkvris gavliT kaspiis zRvamde) indoeTisada CineTisaken, saidanac SemohqondaT abreSumi, amitom am gzas abreSumis didigza ewodeboda.qarTlis samefos kontrols eqvemdebareboda gadmosasvlelebi kavkasiisqedze. am gzebis saSualebiT qarTli ukavSirdeboda CrdiloeT kavkasielmTielebs, romlebsac xSirad iyenebda Tavis mowinaaRmdegeebTan brZolaSi. amuReltexilebis gamagrebas didi mniSvneloba hqonda ara marto qarTlisaTvis,radgan imierkavkasieli mTielebi da momTabare-meomari tomebi am gzebiT SemoWrisasaoxrebiT da darbeviT emuqrebodnen mezobel qveynebsac, romlebzezemoqmedebisaTvisac qarTlis mefeebi am mdgomareobas kargad iyenebdnen.saqarTvelo antikur xanaSi41