30.01.2013 Views

Untitled

Untitled

Untitled

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

14<br />

ØÀÒÈÖËÉ ÓÀÄÊËÄÓÉÏ ÌÉÍÀÍØÀÒÉ<br />

eklesiaSi elementarulic<br />

minanqris xelovneba Sua saukuneebidan aiTvleba<br />

saqarTveloSi. qarTul qristianul<br />

kulturaSi, xuroTmoZRvrebisa da kedlis<br />

mxatvrobis gverdiT, mas gamorCeuli adgili<br />

ukavia. gansakuTrebiT cnobilia<br />

qarTuli tixruli minanqari. zogadad,<br />

tixruli minanqris warmoSobis Sesaxeb<br />

sxvadasxva mosazreba arsebobs, mis sam­<br />

Soblod asaxeleben Zvel egviptes,<br />

sparseTsa Tu bizantias. Cven ki, danamdvilebiT<br />

viciT, rom qarTuli minanqari<br />

unikaluria da misi Tvalsa­<br />

Cino nimuSebi xelovnebis msoflio<br />

saganZuris mniSvnelovan koleqcias warmoadgenen.<br />

magaliTad, xaxulis karedi,<br />

TavisTavad, tixruli minanqris mTeli<br />

muzeumia da mas ara marto veneciis pala<br />

doros gverdiT asaxeleben, aramed gansakuTrebul<br />

adgilsac aniWeben. xaxulis<br />

karedi gansacvifrebelia masze datanili<br />

minanqris simravliTa da daxvewilobiT:<br />

100­ze meti firfita VIII­XII saukuneebis<br />

mxatvruli nimuSebiT, minanqrebis<br />

dinamikuri ganawilebiTa da Weduri ornamentebis<br />

harmoniuli ansambliT, epoqis<br />

brwyinvalebas gadmoscems.<br />

tradiciulad, saqarTveloSi tixrul minanqarze<br />

sasuliero pirebi mu Sa ob dnen. maTi<br />

Semoqmedebaa dRes saqarTvelos xelovnebis<br />

saxelmwifo muzeumSi dacu li VIII­XV<br />

saukuneebiT daTariRebuli Zeglebi. aqvea<br />

bizantiu ri nimuSebic. yvela maRali sinjis<br />

oqroTia Sesrulebuli da sim didris,<br />

dekora tiulobis, cxovel xatulobisa da<br />

dina mi kis momentebiT epo qis saerTo tendenciebs<br />

gamoxatavs. qarTuli Zeglebi ni­<br />

Sandoblivia saxe Ta gansakuTrebuli sicxo<br />

veliT, zog SemTxve vaSi, garRveulia<br />

re ligiuri dogmatizmis Stampi da wmindanTa<br />

individualizebuli portretebis mTeli<br />

ga lereaa warmodgenili. am TvalsazrisiT,<br />

sainteresoa gelaTis macxovris xatis medalionebi<br />

qarTuli warwerebiT,<br />

romlebic<br />

mTeli sicxadiT warmogviCens<br />

qarTuli<br />

minanqruli xelovnebis<br />

damoukidebeli<br />

evoluciis process.<br />

saqarTvelos<br />

koleqciis minanqruli<br />

Zeglebi, qarTulic<br />

da bizantiuric,<br />

iveriis RvTismSoblis<br />

xati<br />

locviT keTdeba<br />

umdidres da umniSvnelovanes<br />

masalas<br />

warmoadgens Sua sau­<br />

jvarikuneebis<br />

tixruli minanqruli xelovnebis<br />

istoriisTvis.<br />

Tanamedrove etapze ara erTma qarTvelma<br />

mxa t varma mosinja Zalebi tixruli minanqris<br />

ostatobaSi, bevrmac warmatebiT, magram<br />

erTeulTa `SemoqmedebiT wvas~ ar hqonda<br />

am unikaluri xelovnebis dargis ganvi­<br />

TarebisTvis saWiro organizebuli<br />

xasiaTi. saeklesio tixruli minanqris<br />

aRorZinebis ideas uwmin desisa<br />

da unetaresis, srulid saqarTvelos<br />

kaTalikos­patriarqis, ilia<br />

II locva­kurTxeviT Caeyara safuZveli.<br />

sagulisxmoa, rom am saSviliSvilo<br />

saqmes xelmZRvanelobs mxatvari daviT<br />

kakabaZe (umcrosi), didi daviT kakaba­<br />

Zis SviliSvili. XXI saukunis saeklesio<br />

tixruli minanqris nimuSebi SegiZliaT<br />

ixiloT Sardenze, galerea „fokanSi“.<br />

misi saxeli ukavSirdeba javaxeTSi arsebul<br />

wminda ninos saxelobis fokis deda­<br />

Ta monasters, sadac ukve funqcionirebs<br />

tixruli minanqrisa da saoqromWedlo<br />

saxelosno.<br />

dRes Cvens Jurnals sapatio stumari hyavs<br />

javaxeTis fokis wminda ninos saxelobis dedaTa<br />

monastridan, deda SuSaniki, romelic<br />

tixruli minanqris aRorZinebis Sesaxeb gvesaubreba:<br />

,,Cven gvaqvs Sua saukuneebis<br />

tixruli minanqari,<br />

Semdeg saukuneebSi<br />

ar Cans, TiTqos gaqra da<br />

am bolo periodSi isev<br />

aRorZinda. didi xnis ganmavlobaSi<br />

kamaTobdnen,<br />

pirveli tixruli minanqari<br />

qarTuli iyo Tu bizantiuri.<br />

saerTod, saeklesio<br />

minanqris aRorZinebis idea<br />

momdinareobs uwmindesisgan,<br />

radgan saeklesio<br />

minanqari ar aris far­<br />

Tod gavrcelebuli. minanqris<br />

ostatebis umravlesoba<br />

samkaulze barZimi<br />

muSaobs. uwmindess<br />

surs, rom es dargi aRorZinebuli iyos ara<br />

marto fokis eklesiaSi, aramed sxva ganac,<br />

radgan amis tradicia saqarTveloSi namdvilad<br />

arsebobs.<br />

Tavidan gvqonda survili, rom Cveni eklesia<br />

Segvemko minanqris nakeTobebiT, xatebiT,<br />

im nivTebiT, rac RvTismsaxurebisTvis aris<br />

saWiro. amitom vifiqreT, minanqarze muSao­<br />

ÃÒÏÌÉÊÏÓÉ ¹1, 2010, ÉÀÍÅÀÒÉ

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!