You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
8<br />
dasasruli<br />
ÂÄÏÐÏËÉÔÉÊÀ ÃÀ ÂÄÏÄÊÏÍÏÌÉÊÖÒÉ ÓÔÒÀÔÄÂÉÄÁÉ<br />
rogor SeiZleba ganviTardes msoflios<br />
geo ekonomikuri momavali?<br />
mecnierebi da eqspertebi XXI saukunis pir vel<br />
naxevarSi varaudoben msoflios ganviTarebas,<br />
rogorc minimum, sami geoekonomikuri<br />
sce nariT: 1. konkretuli dialogis Semdgomi<br />
gafarToeba ganviTarebul samyarosa da danarCen<br />
msoflios Soris; 2. konkurenciis axali<br />
bipolaruli konstruqciis aRmoce neba; 3.<br />
msoflio geoekonomikuri sivrcis fragmentacia<br />
ramdenime kulturul da geo ekonomikur<br />
regionad, romlebic xangrZliv konfliqtsa<br />
da konkurenciaSi iqneba erTmaneTTan. Ti<br />
Toeuli scenari realizdeba sxvadasxva<br />
globaluri procesebis Sedegad, kerZod:<br />
a) SeiZleba moxdes konsolidacia im qveynebisa,<br />
romlebic sakuTar adgils ver monaxa ven<br />
msoflio geoekonomikur sistemaSi da isini,<br />
albaT, gaagrZeleben sakuTari ganviTarebis<br />
gzebis Ziebas. Tu es Zieba Sedegiani aRmoCnda,<br />
maSin Tanamedrove geoekonomikur lider<br />
qveyanas da regions SeiZleba Seumcirdes<br />
kulturuli pasuxismgeblobis zonebi;<br />
b) `civilizaciaTa Sejaxebis~ Sedegad konfliqtebi<br />
SeiZleba warmoiqmnas, rogorc<br />
kulturuli pasuxismgeblobis periferiuli<br />
zonis SenarCunebisaTvis konkurentu li<br />
brZolidan gamomdinare, aseve TviT geoekonomikuri<br />
scenaris erTianobis uzrunvelsayofadac<br />
(saubari araa maincadamainc<br />
globalur konfliqtebze an omze);<br />
g) msoflio geoekonomikuri sivrcisa da misi<br />
centris mSeneblobis procesSi geopoli tikis<br />
modernizaciis Sedegad sruliad SesaZ lebelia<br />
msoflios axali geoekonomikuri zonebis<br />
gamoyofa. aqve getyviT, rom ganviTa rebis<br />
erTi modelidan meoreze gadas vla (mxedvelobaSi<br />
maqvs industriulidan inovaciur<br />
ekonomikaze gadasvla) ar iqneba umtkivneulo.<br />
magaliTad, 199798 wlebSi aziis finansurma<br />
da 20082009 wlebis msoflio ekonomikurma<br />
krizisma aCvena, rom es krizisebi mxolod<br />
pirveli simptomebi iyo im mosalodneli<br />
ekonomikuri krizisisa, romelic moaswavebs<br />
didi ekonomikuri cik lis dasasruls.<br />
garkveulwilad, Tqven SeexeT kulturis<br />
globalizaciis sakiTxebs, rac erTgvarad<br />
sazogadoebis didi nawilis SiSsac ganapirobebs.<br />
sainteresoa Tqveni azri, rogor<br />
aisaxeba es procesebi Cvens kulturul cxovrebaze,<br />
qarTul mentalobaze?<br />
amasTan dakavSirebiT relevanturia ori<br />
sakiTxis gamijvna, kerZod, ras warmoadgens<br />
kulturuli difuzia da riT gansxvavdeba<br />
igi kulturis globalizaciisagan.<br />
kulturis globalizacia, rasac am cneba<br />
Si gulisxmoben, sruliad axali fenomenia<br />
da gulisxmobs erTiani zenacionaluri,<br />
globaluri kulturis Camoyalibebas, xolo<br />
kulturis difuzia yovelTvis mimdinareobda<br />
da igi nebismieri erovnuli kulturis<br />
Camoyalibebisa da ganviTarebis mTavar, ganm<br />
sazRvrel faqtoradaa miCneuli.<br />
praqtikulad, kulturis globalizacia niSnavs<br />
faseulobaTa gadafasebas, Zvel Rirebulebebze<br />
uaris Tqmasa da axlis SeTvisebas,<br />
rac TavisTavad niSnavs cxovrebis wesisa da<br />
mentalobis Secvlas. Tumca is Rirebulebebi,<br />
romlebic mkvidrdeba globalizaciis<br />
Se de gad, arc axalia da arc kosmopolituri.<br />
igi, faqtobrivad, warmoadgens im faseulobaTa<br />
sis temas, romelic dasavluri<br />
ci vi li zaciisaTvis aris damaxasiaTebeli<br />
(ves ter nizacia). amas qarTuli sazogadoebis<br />
nawili kulturul imperializmad da<br />
aSkara eqspan siad aRiqvams. modiT kiTxva<br />
davsvaT ase: ras warmoadgens is ZiriTadi<br />
Rirebulebebi, romlebic aseT mZafr reaqcias<br />
iwvevs aradasavluri civilizaciebis<br />
mqone qveynebSi da maT Soris CvenTanac?<br />
daviwyoT imiT, rom mTeli dasavluri samyaros<br />
civilizaciisa da kulturis safuZveli<br />
individualizmia. feodalizmis dasavlurma<br />
modelma, miwaze kerZo sakuTrebam,<br />
burJuaziis gabatonebam da a. S. Camoayaliba<br />
iseTi pirovnuli mentaliteti, roca<br />
pirovneba Tavisufalia da adamianTa urTierTobebs<br />
aregulirebs mxolod kanoni. amitom<br />
dasavlur kulturaSi kanonis uzenaesoba<br />
aucilebeli pirobaa da kanonis winaSe<br />
yvela Tanasworia, mdgomareobisa da cenzis<br />
miuxedavad. sxva civilizaciebsa da kulturaSi<br />
ki pirovnebaze maRla dgas koleqtivi,<br />
religia da a. S., anu pirovneba eqvemdebareba<br />
maT interesebs, vinaidan am kulturaSi miwa<br />
Temuri sakuTreba iyo. Sesabamisad, dRes<br />
aseT sazogadoebaSi pirovnebis Tavisufleba<br />
koleqtivzea damokidebuli da sazogadoebriv<br />
urTierTobebs saxelisuflebo elita,<br />
religiuri Temebi an gvarovnuli klanebi<br />
war marTaven. Tumca koleqtivizmi yvelgan<br />
araa erTnairi formiT warmodgenili. Tu<br />
rusuli koleqtivizmi mTel saxelmwifoze<br />
batonobs, rac imas niSnavs, rom saxelmwifos<br />
xelmZRvanels yvela morCilad unda emsaxurebodes,<br />
qarTuli koleqtivizmi ar moicavs<br />
mTel ers an saxelmwifos. igi vrceldeba<br />
iseT kategoriebze, rogoricaa naTesavmegobari,<br />
samezoblo da a. S. Cveni tragedia isaa,<br />
rom swored aRniSnuli kategoriis winaSe<br />
Tvlis Tavs pasuxismgeblad qarTveli da maT<br />
interesebs saxelmwifo interesebsa da kanonebze<br />
maRla ayenebs. vfiqrob, swored amiTaa<br />
gamowveuli is gaRizianeba, rasac dasavleTi<br />
iwvevs aradasavluri mentalitetis sazogadoebaSi.<br />
saubars uZRveboda<br />
manana kacaZe<br />
ÃÒÏÌÉÊÏÓÉ ¹1, 2010, ÉÀÍÅÀÒÉ