30.01.2013 Views

Untitled

Untitled

Untitled

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

8<br />

dasasruli<br />

ÂÄÏÐÏËÉÔÉÊÀ ÃÀ ÂÄÏÄÊÏÍÏÌÉÊÖÒÉ ÓÔÒÀÔÄÂÉÄÁÉ<br />

rogor SeiZleba ganviTardes msoflios<br />

geo ekonomikuri momavali?<br />

mecnierebi da eqspertebi XXI saukunis pir vel<br />

naxevarSi varaudoben msoflios ganviTarebas,<br />

rogorc minimum, sami geoekonomikuri<br />

sce nariT: 1. konkretuli dialogis Semdgomi<br />

gafarToeba ganviTarebul samyarosa da danarCen<br />

msoflios Soris; 2. konkurenciis axali<br />

bipolaruli konstruqciis aRmoce neba; 3.<br />

msoflio geoekonomikuri sivrcis fragmentacia<br />

ramdenime kulturul da geo ekonomikur<br />

regionad, romlebic xangrZliv konfliqtsa<br />

da konkurenciaSi iqneba erTmaneTTan. Ti­<br />

Toeuli scenari realizdeba sxvadasxva<br />

globaluri procesebis Sedegad, kerZod:<br />

a) SeiZleba moxdes konsolidacia im qveynebisa,<br />

romlebic sakuTar adgils ver monaxa ven<br />

msoflio geoekonomikur sistemaSi da isini,<br />

albaT, gaagrZeleben sakuTari ganviTarebis<br />

gzebis Ziebas. Tu es Zieba Sedegiani aRmoCnda,<br />

maSin Tanamedrove geoekonomikur lider<br />

qveyanas da regions SeiZleba Seumcirdes<br />

kulturuli pasuxismgeblobis zonebi;<br />

b) `civilizaciaTa Sejaxebis~ Sedegad konfliqtebi<br />

SeiZleba warmoiqmnas, rogorc<br />

kulturuli pasuxismgeblobis periferiuli<br />

zonis SenarCunebisaTvis konkurentu li<br />

brZolidan gamomdinare, aseve TviT geoekonomikuri<br />

scenaris erTianobis uzrunvelsayofadac<br />

(saubari araa maincadamainc<br />

globalur konfliqtebze an omze);<br />

g) msoflio geoekonomikuri sivrcisa da misi<br />

centris mSeneblobis procesSi geopoli tikis<br />

modernizaciis Sedegad sruliad SesaZ lebelia<br />

msoflios axali geoekonomikuri zonebis<br />

gamoyofa. aqve getyviT, rom ganviTa rebis<br />

erTi modelidan meoreze gadas vla (mxedvelobaSi<br />

maqvs industriulidan inovaciur<br />

ekonomikaze gadasvla) ar iqneba umtkivneulo.<br />

magaliTad, 1997­98 wlebSi aziis finansurma<br />

da 2008­2009 wlebis msoflio ekonomikurma<br />

krizisma aCvena, rom es krizisebi mxolod<br />

pirveli simptomebi iyo im mosalodneli<br />

ekonomikuri krizisisa, romelic moaswavebs<br />

didi ekonomikuri cik lis dasasruls.<br />

garkveulwilad, Tqven SeexeT kulturis<br />

globalizaciis sakiTxebs, rac erTgvarad<br />

sazogadoebis didi nawilis SiSsac ganapirobebs.<br />

sainteresoa Tqveni azri, rogor<br />

aisaxeba es procesebi Cvens kulturul cxovrebaze,<br />

qarTul mentalobaze?<br />

amasTan dakavSirebiT relevanturia ori<br />

sakiTxis gamijvna, kerZod, ras warmoadgens<br />

kulturuli difuzia da riT gansxvavdeba<br />

igi kulturis globalizaciisagan.<br />

kulturis globalizacia, rasac am cneba­<br />

Si gulisxmoben, sruliad axali fenomenia<br />

da gulisxmobs erTiani zenacionaluri,<br />

globaluri kulturis Camoyalibebas, xolo<br />

kulturis difuzia yovelTvis mimdinareobda<br />

da igi nebismieri erovnuli kulturis<br />

Camoyalibebisa da ganviTarebis mTavar, ganm<br />

sazRvrel faqtoradaa miCneuli.<br />

praqtikulad, kulturis globalizacia niSnavs<br />

faseulobaTa gadafasebas, Zvel Rirebulebebze<br />

uaris Tqmasa da axlis SeTvisebas,<br />

rac TavisTavad niSnavs cxovrebis wesisa da<br />

mentalobis Secvlas. Tumca is Rirebulebebi,<br />

romlebic mkvidrdeba globalizaciis<br />

Se de gad, arc axalia da arc kosmopolituri.<br />

igi, faqtobrivad, warmoadgens im faseulobaTa<br />

sis temas, romelic dasavluri<br />

ci vi li zaciisaTvis aris damaxasiaTebeli<br />

(ves ter nizacia). amas qarTuli sazogadoebis<br />

nawili kulturul imperializmad da<br />

aSkara eqspan siad aRiqvams. modiT kiTxva<br />

davsvaT ase: ras warmoadgens is ZiriTadi<br />

Rirebulebebi, romlebic aseT mZafr reaqcias<br />

iwvevs aradasavluri civilizaciebis<br />

mqone qveynebSi da maT Soris CvenTanac?<br />

daviwyoT imiT, rom mTeli dasavluri samyaros<br />

civilizaciisa da kulturis safuZveli<br />

individualizmia. feodalizmis dasavlurma<br />

modelma, miwaze kerZo sakuTrebam,<br />

burJuaziis gabatonebam da a. S. Camoayaliba<br />

iseTi pirovnuli mentaliteti, roca<br />

pirovneba Tavisufalia da adamianTa urTierTobebs<br />

aregulirebs mxolod kanoni. amitom<br />

dasavlur kulturaSi kanonis uzenaesoba<br />

aucilebeli pirobaa da kanonis winaSe<br />

yvela Tanasworia, mdgomareobisa da cenzis<br />

miuxedavad. sxva civilizaciebsa da kulturaSi<br />

ki pirovnebaze maRla dgas koleqtivi,<br />

religia da a. S., anu pirovneba eqvemdebareba<br />

maT interesebs, vinaidan am kulturaSi miwa<br />

Temuri sakuTreba iyo. Sesabamisad, dRes<br />

aseT sazogadoebaSi pirovnebis Tavisufleba<br />

koleqtivzea damokidebuli da sazogadoebriv<br />

urTierTobebs saxelisuflebo elita,<br />

religiuri Temebi an gvarovnuli klanebi<br />

war marTaven. Tumca koleqtivizmi yvelgan<br />

araa erTnairi formiT warmodgenili. Tu<br />

rusuli koleqtivizmi mTel saxelmwifoze<br />

batonobs, rac imas niSnavs, rom saxelmwifos<br />

xelmZRvanels yvela morCilad unda emsaxurebodes,<br />

qarTuli koleqtivizmi ar moicavs<br />

mTel ers an saxelmwifos. igi vrceldeba<br />

iseT kategoriebze, rogoricaa naTesav­megobari,<br />

samezoblo da a. S. Cveni tragedia isaa,<br />

rom swored aRniSnuli kategoriis winaSe<br />

Tvlis Tavs pasuxismgeblad qarTveli da maT<br />

interesebs saxelmwifo interesebsa da kanonebze<br />

maRla ayenebs. vfiqrob, swored amiTaa<br />

gamowveuli is gaRizianeba, rasac dasavleTi<br />

iwvevs aradasavluri mentalitetis sazogadoebaSi.<br />

saubars uZRveboda<br />

manana kacaZe<br />

ÃÒÏÌÉÊÏÓÉ ¹1, 2010, ÉÀÍÅÀÒÉ

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!