You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
tai. Àteras bias si parint finsas perigulosas e bellas sceti a partziri is Sardus de mala manera, aciungen<strong>di</strong> feli<br />
e tìrria candu no n<strong>di</strong> teneus abisòngiu.<br />
Po dda serrai: su pòpulu sardu est unu, sa lìngua <strong>sarda</strong> est una cun duas barieda<strong>di</strong>s mannas chi connosceus<br />
e agradesseus totus de sèculus e sèculus e chi no fait a n<strong>di</strong> fai de mancu. E un'àtera cosa ancora nci dexit a<br />
torrai a nai, totu su sardu tenit sa pròpriu <strong>di</strong>nnida<strong>di</strong> e bellesa, duncas tenit su deretu a su matessi arrespetu.<br />
Po po<strong>di</strong> averiguai mellus su chi seus nen<strong>di</strong> presentaus innoi calincunu esempru de literadura in lìngua <strong>sarda</strong><br />
po amostai comenti is scridoris nostus si funt adataus a formas literàrias comunas lassen<strong>di</strong> su Sardu de<br />
bidda insoru. Calincuna <strong>di</strong>ferentziedda abarrat sèmpiri ma s'idea est sa pròpiu po totus.<br />
Esempru n. 1.<br />
VENUTU LOBINA, Po cantu Biddanoa, 2D E<strong>di</strong>trice Me<strong>di</strong>terranea. De su sarcidanesu de Biddanoa de Tulu a<br />
unu Campidanesu comunu literàriu. Grafia de s'autori.<br />
"... Su primu domìnigu 'e carèsima, fàccias a is tres, si pinnigànta in sa Prazzitta ottu o dexi giòvunus a<br />
cuaddu, sedda, istàffas cùrzas. Donniùnu portàt unu fusti o una màniga 'e scova longa unu metru. Candu<br />
Tiu Perantoni infilàda in sa funi sa primu pingiàda, Efiluisu, de pizzu de sa muralla, donàt s'òr<strong>di</strong>ni po sa<br />
partènzia: "Antoni!". Antoni cun d'unu corpu 'e sproni, partìat a totu fua, is arrè<strong>di</strong>nis in sa manu 'e manca,<br />
artu su fusti in sa manu deretta. Lòmpiu asutta 'e sa pingiàda s'in<strong>di</strong> pesàda in is istàffas e bum! Unu corpu a<br />
sa pingiàda e sighìat a curri finz'a Cuccuru 'e Callia, ca prima no arrennesciat a firmai su cuaddu."<br />
Esempru n. 2.<br />
FRANCISCU CARLINI, Basilisa, Condaghes. De su Sardu maurred<strong>di</strong>nu de Biddaramosa a unu Campidanesu<br />
"tzita<strong>di</strong>nu" comenti narat Màssimu Pittau, su linguista e professori de s'Universida<strong>di</strong> de Tàtari. Grafia de<br />
s'autori.<br />
"... Finas de s'ista<strong>di</strong> de su primu annu chi fiant in Roma, Fida e Allirga andànt a spigai in is terras de su<br />
principi de Torlonia chi si sterriant sena de lacanas accanta de sa burgada. A Micheli ant cumenzau a si<br />
ddu portai avatu s'urtima ista<strong>di</strong>, candu fiat giai matucheddu, in mesu de una carca de genti chi scussuràt<br />
de sa burgada che pibizziri famiu, sarten<strong>di</strong> unu ananti de s'ateru po nd'agafai una spiga appenas appubada.<br />
Andànt a pustis de is feminas chi teniant derettu de spigai po primas camminen<strong>di</strong> avatu de sa macchina po<br />
messai, mentras issas depiant scioberai in mesu de spighixeddas bizzas."<br />
Esempru n. 3.<br />
NÀSSIU LECCA, Sciuliai umbras, Condaghes. De su Campidanesu ocidentali de Biddexidru a unu Campidanesu<br />
normalisau chi totus podeus cumpren<strong>di</strong>. Grafia de s'autori.<br />
"...Antoni Maria Pes fiat pesau cun Giuanni Arrei. Fillu de Angiullina Arrei, serbidora in domu de don Ciccitu<br />
Zanda, candu fiat nàsciu in bidda non fiant mancadas is cràstulas, a su meri, narànt, cussa dì fiant nàscius<br />
duus fillus: sa pipia de Felicina Mereu, sa mulleri, e su pipiu de sa serbidora. Angiullina fiat cojada cun<br />
Pedru Pes ma issu, sempri avattu de su bestiàmini de don Ciccitu, biviat prus in su sattu chi non in domu<br />
sua."<br />
Esempru n. 4.<br />
ARREMUNDU CÒNGIU, Su triunfu, sa passione e altri versi, E<strong>di</strong>zioni della Torre. De su barbaxinu de Ulìana a su<br />
Logudoresu literàriu chi imperant is poetas cabesusesus. Grafia de s'autori.<br />
6<br />
7<br />
Cust'est su primu avvisu chi tenzesti,<br />
Non resistesin no sos isulanos,<br />
bastante pro ti poder atterrire,<br />
pro cussu ti nde ses impadronida,<br />
e non ostante custu t'isforzesti<br />
e cando a issos tenzesis in manos<br />
atera 'orta pro ti riunire,<br />
ti ses pius e pius incoraggida:<br />
cun perdua e fa<strong>di</strong>ga proponzesti<br />
t'incaminesti a sos calaritanos<br />
sa sossega Sar<strong>di</strong>gna persighire;<br />
pro lis leare sos benes e vida;<br />
jompesti finalmente a profligare<br />
in effettu, deposta sa cautela,<br />
sos isulanos pro non reparare.<br />
a mares de Casteddu has postu vela.