18.06.2013 Views

Dispense Corso di lingua sarda

Dispense Corso di lingua sarda

Dispense Corso di lingua sarda

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

tai. Àteras bias si parint finsas perigulosas e bellas sceti a partziri is Sardus de mala manera, aciungen<strong>di</strong> feli<br />

e tìrria candu no n<strong>di</strong> teneus abisòngiu.<br />

Po dda serrai: su pòpulu sardu est unu, sa lìngua <strong>sarda</strong> est una cun duas barieda<strong>di</strong>s mannas chi connosceus<br />

e agradesseus totus de sèculus e sèculus e chi no fait a n<strong>di</strong> fai de mancu. E un'àtera cosa ancora nci dexit a<br />

torrai a nai, totu su sardu tenit sa pròpriu <strong>di</strong>nnida<strong>di</strong> e bellesa, duncas tenit su deretu a su matessi arrespetu.<br />

Po po<strong>di</strong> averiguai mellus su chi seus nen<strong>di</strong> presentaus innoi calincunu esempru de literadura in lìngua <strong>sarda</strong><br />

po amostai comenti is scridoris nostus si funt adataus a formas literàrias comunas lassen<strong>di</strong> su Sardu de<br />

bidda insoru. Calincuna <strong>di</strong>ferentziedda abarrat sèmpiri ma s'idea est sa pròpiu po totus.<br />

Esempru n. 1.<br />

VENUTU LOBINA, Po cantu Biddanoa, 2D E<strong>di</strong>trice Me<strong>di</strong>terranea. De su sarcidanesu de Biddanoa de Tulu a<br />

unu Campidanesu comunu literàriu. Grafia de s'autori.<br />

"... Su primu domìnigu 'e carèsima, fàccias a is tres, si pinnigànta in sa Prazzitta ottu o dexi giòvunus a<br />

cuaddu, sedda, istàffas cùrzas. Donniùnu portàt unu fusti o una màniga 'e scova longa unu metru. Candu<br />

Tiu Perantoni infilàda in sa funi sa primu pingiàda, Efiluisu, de pizzu de sa muralla, donàt s'òr<strong>di</strong>ni po sa<br />

partènzia: "Antoni!". Antoni cun d'unu corpu 'e sproni, partìat a totu fua, is arrè<strong>di</strong>nis in sa manu 'e manca,<br />

artu su fusti in sa manu deretta. Lòmpiu asutta 'e sa pingiàda s'in<strong>di</strong> pesàda in is istàffas e bum! Unu corpu a<br />

sa pingiàda e sighìat a curri finz'a Cuccuru 'e Callia, ca prima no arrennesciat a firmai su cuaddu."<br />

Esempru n. 2.<br />

FRANCISCU CARLINI, Basilisa, Condaghes. De su Sardu maurred<strong>di</strong>nu de Biddaramosa a unu Campidanesu<br />

"tzita<strong>di</strong>nu" comenti narat Màssimu Pittau, su linguista e professori de s'Universida<strong>di</strong> de Tàtari. Grafia de<br />

s'autori.<br />

"... Finas de s'ista<strong>di</strong> de su primu annu chi fiant in Roma, Fida e Allirga andànt a spigai in is terras de su<br />

principi de Torlonia chi si sterriant sena de lacanas accanta de sa burgada. A Micheli ant cumenzau a si<br />

ddu portai avatu s'urtima ista<strong>di</strong>, candu fiat giai matucheddu, in mesu de una carca de genti chi scussuràt<br />

de sa burgada che pibizziri famiu, sarten<strong>di</strong> unu ananti de s'ateru po nd'agafai una spiga appenas appubada.<br />

Andànt a pustis de is feminas chi teniant derettu de spigai po primas camminen<strong>di</strong> avatu de sa macchina po<br />

messai, mentras issas depiant scioberai in mesu de spighixeddas bizzas."<br />

Esempru n. 3.<br />

NÀSSIU LECCA, Sciuliai umbras, Condaghes. De su Campidanesu ocidentali de Biddexidru a unu Campidanesu<br />

normalisau chi totus podeus cumpren<strong>di</strong>. Grafia de s'autori.<br />

"...Antoni Maria Pes fiat pesau cun Giuanni Arrei. Fillu de Angiullina Arrei, serbidora in domu de don Ciccitu<br />

Zanda, candu fiat nàsciu in bidda non fiant mancadas is cràstulas, a su meri, narànt, cussa dì fiant nàscius<br />

duus fillus: sa pipia de Felicina Mereu, sa mulleri, e su pipiu de sa serbidora. Angiullina fiat cojada cun<br />

Pedru Pes ma issu, sempri avattu de su bestiàmini de don Ciccitu, biviat prus in su sattu chi non in domu<br />

sua."<br />

Esempru n. 4.<br />

ARREMUNDU CÒNGIU, Su triunfu, sa passione e altri versi, E<strong>di</strong>zioni della Torre. De su barbaxinu de Ulìana a su<br />

Logudoresu literàriu chi imperant is poetas cabesusesus. Grafia de s'autori.<br />

6<br />

7<br />

Cust'est su primu avvisu chi tenzesti,<br />

Non resistesin no sos isulanos,<br />

bastante pro ti poder atterrire,<br />

pro cussu ti nde ses impadronida,<br />

e non ostante custu t'isforzesti<br />

e cando a issos tenzesis in manos<br />

atera 'orta pro ti riunire,<br />

ti ses pius e pius incoraggida:<br />

cun perdua e fa<strong>di</strong>ga proponzesti<br />

t'incaminesti a sos calaritanos<br />

sa sossega Sar<strong>di</strong>gna persighire;<br />

pro lis leare sos benes e vida;<br />

jompesti finalmente a profligare<br />

in effettu, deposta sa cautela,<br />

sos isulanos pro non reparare.<br />

a mares de Casteddu has postu vela.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!