27.10.2014 Views

4 You-th #1 Communication

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Modelonan riba portada: Vinshently Bonovasia, Jurnick Merced<br />

Digital version<br />

Òktober 2014<br />

Komunikashon:<br />

93% ta lenguahe di kurpa i 7% so ta palabra!!!<br />

E tambe ta papia; kiko e ta bisa? \\ Webu, wòrtel òf kòfi?<br />

\\ Respetá i balorá bo mama! \\ Promé impreshon ta konta!<br />

\\ Skuchadó òf Papiadó? \\ Kiko bo paña ta bisa di bo? \\<br />

Braille: komuniká sin bista \\ Star Update: Aubrey America


2<br />

3<br />

4 you-<strong>th</strong> magazine página<br />

Nazjirah Bito<br />

Shurayne Fenny<br />

Mundu di<br />

komunikashon,<br />

algu asombrante!<br />

E tambe ta papia;<br />

kiko e ta bisa?<br />

4 you-<strong>th</strong> magazine | página<br />

Angelo Engelhart<br />

Brianna-Gwenn Martis<br />

Ebony-Gwenn Martis<br />

Janella Mook<br />

Skucha, lesa, papia, pensa i mira, tur ta forma<br />

parti di komunikashon. Sientífikonan a<br />

deskubrí ku un hende ta skucha un promedio<br />

di 125-250 palabra i pensa un promedio<br />

di 1000-3000 palabra pa minüt. Wow! Nunka<br />

mi no a para ketu na esaki! Komunikashon<br />

riba su mes ta un arte. Sea bo ta komuniká<br />

ku palabra, bo kurpa, seña òf na e manera<br />

digital, tur ta atkerí un sierto konosementu i<br />

kreatividat pa bo por hasié bon.<br />

rá ku tempu ku nos antepasadonan tabata<br />

supla kachu i biaha dianan, simannan asta<br />

lunanan largu pa hiba un notisia importante!<br />

Ha! Wèl ami sigur lo sinta yen di antisipashon<br />

pa mira futuro desaroyonan den e<br />

mundu di media i teknologia i pa mira kon<br />

komunikashon lo bira kada dia mas fásil,<br />

dibertido i lihé! Dushi yu!<br />

Cheyenne Felizie<br />

Arelies Knight<br />

Interesante ta ku nos métodonan di komunikashon<br />

a amplia hopi! Mundu kompletu<br />

ta na altura djis 5 minüt despues ku un katástrofe<br />

asotá un pais. Danki na entre otro<br />

Internèt. Esaki ta un rèkòrt di tempu kompa-<br />

Jefka Mar<strong>th</strong>a-Alberto<br />

Zaerick Mar<strong>th</strong>a<br />

Kevin Begina<br />

Diana Leander<br />

Trisha Passial<br />

Thalia Kiridongo<br />

> Publikadó<br />

Fundashon Ban Komuniká<br />

> Kordinashon i diseño gráfiko<br />

Passaat Graphic & Web Design:<br />

Monique Rosalina /<br />

Gabriëlla Alberto<br />

T: 5999 - 465 7266<br />

E: 4you-<strong>th</strong>@passaatdesign.com<br />

> Portrèt riba portada<br />

CW photography: Carlo Wallé<br />

T: 5999 - 465 7465<br />

> Hefe di redakshon<br />

Practical Business Solutions:<br />

Jefka Mar<strong>th</strong>a-Alberto /<br />

Vinanshely Bonovasia /<br />

Sidalina Bleeker<br />

T: 5999 - 465-2519<br />

> Aviso<br />

Monique Rosalina, T: 465 7266<br />

E: 4you-<strong>th</strong>@passaatdesign.com<br />

> Imprenta: Hi-Printing<br />

> Kantidat: 6.000 ehemplar<br />

> Publikashon: 10x pa aña<br />

> Facebook:<br />

4 YOU-TH MAGAZINE<br />

> Finansiadó pa e edishon <strong>#1</strong><br />

Ministerio di Enseñansa, Siensia<br />

Kultura i Deporte<br />

> E tambe ta papia. E ta komuniká i por<br />

bisa hopi. Kiko e ta bisa? Lenguahe korporal<br />

ta papia sin usa palabra òf seña, ekspresando<br />

sintimentu i aktitut. Lenguahe korporal ta<br />

konsistí di postura, moveshon di kabes, ekspreshon<br />

di kara, “eye contact” i gestonan.<br />

“Persuasion: The Art of Influencing People”,<br />

komunikashon ta konsistí pa 93% di lenguahe<br />

korporal i únikamente 7% di palabra.<br />

Lenguahe korporal ta di importansha den<br />

komunikashon i tambe den tur tipo di relashon.<br />

Lenguahe korporal por revelá hopi<br />

tokante sintimentu di un persona pa otro.<br />

Tambe e ta relevante den e área profeshonal,<br />

“Business body language”. Na momentu<br />

di solisitá, e miembro di maneho di un<br />

kompania/e persona ku ta hasi entrevista ku<br />

bo ta opservá i saka hopi for di e kandidato<br />

a base di lenguahe korporal.<br />

> Ehersisio:<br />

P’esei ta sumamente importante pa nos ta<br />

konsiente di kiko nos ta komuniká na otronan<br />

ku nos lenguahe korporal. Otro punto<br />

importante ta ku lenguahe korporal no ta<br />

nifiká meskos den tur kultura.<br />

1. Determiná kiko e lenguahe korporal<br />

di e personanan riba e potrèt aki ta<br />

bisa bo.<br />

2. Saka afó kua mensahe abo ta risibí<br />

a base di e lenguahe korporal di<br />

kada persona.<br />

3. Determiná kua influensha e mensahe<br />

aki tin riba bo.<br />

4. Evaluá bo mes i ripití paso 1 te ku 3.<br />

Segun James Borg ku ta e outor di e buki<br />

Janella Mook


54 you-<strong>th</strong> magazine | página<br />

4<br />

4 you-<strong>th</strong> magazine | página<br />

Webu, wòrtel<br />

òf kòfi?<br />

> Den nos bida diario nos ta haña nos konfrontá<br />

ku situashonnan ku por kambia nos. Pero ken<br />

abo ta realmente?<br />

"Don't judge a book<br />

by its cover"<br />

Respetá i balorá bo mama!<br />

Un tata den su afan pa siña su yu un lès di bida spiritual, a<br />

drenta su kushina i buta awa herebé. Promé el a pone un wòrtel<br />

den awa, despues un webu y al final el a pone sierto kantidat<br />

di pipita di kòfi. Tur e 3 elementonan aki a pasa den e proseso<br />

di awa kayente. E wòrtel a drenta duru i a sali moli i fásil pa<br />

machiká. E webu a drenta i sali ku e mesun aparensia, pero su<br />

paden a bira duru. E kòfi tabata e úniko ku a logra kambia e awa<br />

i yena e kushina ku un aroma agradabel.<br />

Si nos aplik’é den nos bida personal:<br />

> Awendia hende ta huzgá bo riba loke nan ta mira, por ehèmpel e<br />

manera ku bo ta bisti òf aktua i asta bo "bodylanguage". Mi ta bai<br />

duna bo algun tep di kon bo por presentá bo mes mas mihó.<br />

E wòrtel: ta e persona ku spiritualmente<br />

tabata fuerte para<br />

den Kristu, pero ku pruebanan<br />

di bida (e proseso di awa kayente)<br />

a batié i el a bira desanimá.<br />

E no ta hasi orashon<br />

mas, ni bishitá iglesia mas<br />

tampoko.<br />

E webu: ta e persona ku den<br />

Kristu tabata amabel i di kurason<br />

humilde. Pero, ku prueba i<br />

doló di bida (e proseso di awa<br />

kayente) a transform’é i hasié<br />

un hende di kurason duru i sin<br />

sentimentu, pero di pafó e la<br />

keda meskos.<br />

1. Un hende no ta paga tinu solamente riba palabra pero riba señal<br />

non-verbal tambe por ehèmpel bo manera di sinta, si bo ta wak un<br />

hende den su kara ora e ta papia, volumen i tono di bo stèm èts.<br />

Si bo ke mustra un hende ku bo tin interes den loke e ta papia bo<br />

mester wak e pèrsona den su kara (sin ‘staar’), no sinta ku bo man<br />

krusá, no sinta muchu stret ni muchu drumí. I sòru pa bo no papia<br />

muchu duru ni muchu abou ora ku bo ta kontando e persona algu.<br />

2. Manera ku bo ta bisti tin hopi influensia riba e manera ku un<br />

hende ta trata bo. Por ehèmpel si bo bisti deskuidá un hende lo<br />

no aserká bo fasil, e pèrsona ta haña e impreshon di keda riba un<br />

distansia.<br />

3. Purba di komportá bo na un manera respetuoso i madurá ora ku<br />

bo ta den públiko. Si bo duna respèt bo ta haña respèt bèk.<br />

4. Trata na no hala muchu atenshon, bo no mester "kom over"<br />

manera un hende drùk i ku falta di atenshon.<br />

Tenan aki ta esnan básiko, si bo ke mas tep pa sa kon presentá bo<br />

mes bo por haña riba internèt.<br />

1 di ougùstùs<br />

Carina ta un mucha muhé di 13 aña di edat. Carina ta bai un skol<br />

VSBO i awor e ta bai di dos klas. For di dia Carina a kuminsá<br />

VSBO su komportashon a kambia kompletamente. No na skol so,<br />

pero tambe huntu ku su amiganan i na kas. Carina no ta tende di<br />

su mama, e ta hasi fresku i asta yega e ekstremo di falt’é rèspèt.<br />

Aña pasá ora Carina a kuminsá na su skol nobo, el a konosé un<br />

mucha hòmber ku yama Raylison. For di dia Carina a konosé Raylison<br />

kosnan a kambia. No ta bai bon na skol mas i asta na kas<br />

Carina kier sa ku ta e ta muhé di kas. Asin’aki e kombersashon na<br />

kas ta bai ora ku Carina tin ku laba tayó.<br />

Mama: Carina ba kòrda ku bo mester laba tayó?<br />

Carina: Hachttttt, ta pa e kos aki mama a yama mi?<br />

Mama: Carina bosa bon bon ku ta abo mester laba e tayónan...<br />

Si bo lo a laba nan kaba, lo mi no tabata tin nodi di yama bo<br />

aworakí.<br />

Carina: Warda mi, mi ta laba nan akiratu. Mi ta okupá aworakí.<br />

Ántes, manera ku Carina yega kas e ta saka su kosnan for di<br />

su tas i bai mesora den kushina pa laba e tayónan promé ku e<br />

hasi tur otro kos.<br />

E kòfi: ta e persona ku meskos<br />

ku e webu i wòrtel tambe<br />

a pasa den pruebanan, pero<br />

maske bida a batié, tòg el a<br />

keda konstantemente den<br />

orashon. I apesar ku e no tabata<br />

pipita mas, tòg el a logra<br />

kambia e ambiente den kual e<br />

tabata biba i mustra su alegria.<br />

Abo awó, kua di e elementonan aki bo ta?<br />

E webu? E wòrtel? Òf e kòfi?<br />

Brianna-Gwenn Martis<br />

B Ta KeRE<br />

ns n pr skbi?<br />

Ns hobennn t komunika ku tro dn ns mes lenguahe. Pro ns<br />

abilidlidat di skbi bn Ppmentu, t bai atrs. Kk esaki t nifika? Pa<br />

motibu ku ns ta skibi i lesa den e “WhatsappTaal” un hnd su<br />

mente ta kmns lubida e manera korekto di skbi. WhatsappTaal<br />

ta e manera d skibi ora b t chat online. E meta ta pa hsi<br />

e palabranan mas kortiku posibel. hpi be adultonan no t<br />

kompronde e manera di komunika aki. Paso den nan tempu<br />

no tbt tin e posiblidat p chat ku otro i kada anja di nobo<br />

studiantenan ta kuminsa uza W’app den pruebanan di skl. aBo<br />

ta kere ns pr sigui skbi asina aki?<br />

Mama: Carinaaaa!<br />

Mama: Carinaaaaa!<br />

Carina: Ya mama??<br />

Mama: Carinaaa bin wak no!<br />

Carina: Warda!!!<br />

Mama: Carinaaaaaaa, lanta promé ku ami mester bin eiden,<br />

pasó bo sa bon bon ta kiko lo pasa si ta ami mester lanta!<br />

Mama: Carinaaa, esaki ta último biaha!<br />

Carina ta lanta for di kòmpiuter i a bai tende ta pa kiko<br />

su mama ta yam’é.<br />

3 di ougùstùs<br />

Awe ta dia ku Carina i su mama ta bai Cinemas bai wak pelíkula.<br />

Carina su mama a disidí ku e ta sali ku Carina tòg apesar ku su<br />

komportashon no ta bon e dianan aki, komo ku e no sa ta kiko ta<br />

pasando ku Carina. Na bòrchi bùs sintá Carina su mama ta aserk’é<br />

i ta puntr’é ta kiko ta pasando kuné. Carina ta ignorá su mama i<br />

ta hinka “earpiece” den su orea, dunando e simpel mensahe ku e<br />

no ta interesá den un kombersashon. Ku un kara tristu su mama ta<br />

studi’é...<br />

Lokual ku Carina ta hasiendo ku su mama no ta nèchi. Pa kiko<br />

papia malu ku bo mama despues ku el a hasi i sakrifiká asina<br />

tantu pa bo? Chèns ta grandi ku Raylison sí no ta haña tal trato.<br />

Raylison ta un hende ku meresé mihó trato ku Carina su mama?<br />

Mama ta keda mama! No tin niun hende ku mester haña mas<br />

rèspèt ku bo mama. Ta e ta esun ku a karga bo i ku tabat’ei pa<br />

lanta bo i sostené bo kada bes ku bo a kai. Sin bo mama awe<br />

lo bo no tabata eksistí. Papia nèchi, respetá i mas importante...<br />

siña balorá bo mama, promé ku ta lat!<br />

Shurayne Fenny<br />

Trisha Passial


74 you-<strong>th</strong> magazine | página<br />

6<br />

4 you-<strong>th</strong> magazine | página<br />

Promé impreshon<br />

ta konta!<br />

> Nos tur sa ku e promé impreshon ku bo ta duna<br />

ta hopi importante. Speshalmente ora bo ta bai por<br />

ehèmpel un entrevista di trabou òf riba e promé<br />

dia di skol. Manera tur hende bo ke pa bo promé<br />

impreshon ta esun mihó. Pero, kon bo por hasi esei?<br />

4 <strong>You</strong>-<strong>th</strong> tin un par di tep espesialmente pa bo.<br />

• Lenguahe Korporal<br />

Bo lenguahe korporal (body language) semper ta duna un mensahe<br />

tokante bo mes. Por ehèmpel, si bo mannan ta krusá e ta mustra ku<br />

bo no ta habrí. E ta mustra ku bo no ta kla pa papia ni atendé ku<br />

hende fásil. Ora bo mannan ta gewon los na bo kurpa e ta mustra<br />

ku bo ta mas habrí i sosial i un hende lo aserká bo pa kombersá ku<br />

bo mas lihé.<br />

• Sonrisa<br />

Hopi importante pa bo promé impreshon ta bo sonrisa! Tur hende<br />

gusta wak un sonrisa riba un kara alegre. Si bo kara ta será e ta<br />

mustra ku bo ta rabiá i niun hende no ke papia ku un hende straño<br />

ku su kara rabiá. Sòru pa bo tin un kara alegre i sigur lo tin un hende<br />

ku lo smail bèk ku bo.<br />

• “Dress Code”<br />

Bo bistí tambe ta importante. No ta nesesario pa bo tin paña eksageradamente<br />

karu, pero algu barata i “leuk” tambe ta bon.<br />

Si bo bistí di un forma representabel tambe bo por laga un bon<br />

impreshon atras.<br />

• Personalidat Propio<br />

Sea bo mes! Por ta bo ta kere bo no ta interesante sufisiente òf porta<br />

bo ta haña bo mes straño, pero ser bo mes. Esaki ta e mihó kos ku<br />

bo por hasi. Pretendé di ta un otro persona, lo kansa bo eventualmente<br />

i un dia e bèrdat lo sali na kla. Pues, sea bo mes i nos ta<br />

garantisá ku tin hende ku lo gusta bo mané bo ta!<br />

• Sosial<br />

Sea habrí pa papia ku hende i ser un hende ku ta fásil pa papia<br />

kuné. Hasi pregunta i introdusí bo mes, maske kon nervioso bo ta.<br />

Cheyenne Felicia<br />

MUNDU DI DEPORTE<br />

Tin diferensia den e<br />

manera di komuniká<br />

ku bo mayornan,<br />

amigu òf bo yùfrou<br />

di skol?<br />

Un relashon ku bo mayornan ta diferente for di un relashon ku bo<br />

amigunan. E motibu di esaki ta simpel, mayoria bia abo i bo amigunan<br />

ta di mesun generashon. Esaki ta nifiká ku tin mas konfiansa ku<br />

otro i boso ta komprondé otro mas fásil. Komo hóbennan ku a lanta<br />

riba un isla chikí ku un dushi kultura, nos antepasadonan a sa di<br />

eduká nos for di chikí siñando nos norma i balor importante. Un di<br />

e normanan prinsipal ta ku mester respetá personanan di edat mas<br />

grandi. E siñansa ku nos a risibí serka nos antepasadonan a influensiá<br />

kondukta di hopi hóben. Na otro banda tin hóben ku no a tuma<br />

e siñansanan aki na pechu i ku ta opiná ku no mester tin diferensia<br />

den e manera di komuniká entre nan i nan mayornan, amigunan òf<br />

yùfrou di skol.<br />

Yesssssss, un djis ta fakansi atrobe despues<br />

di algun luna di trabou duru na skol! Bo a<br />

pensa algu “leuk” pa hasi kaba? Wèl no tin<br />

nada mas dushi ku keda kas i malkriá bo mes<br />

ku un dushi máskara pa kara, ku bo mes por<br />

traha na kas.<br />

E máskara pa kara tin hopi bentaha.<br />

1. E ta salú pa bo kara.<br />

2. E ta yuda duna bo kara e limpiesa nesesario.<br />

3. Si bo hasi uzo di e máskara konstante, e ta evitá<br />

ku bo ta haña pèshi no deseá na bo kara.<br />

4. E ta algu “leuk” i dushi pa bo hasi bo so na kas,<br />

òf abo ku bo amiganan huntu.<br />

Aki ta sigui un reseta pa bo traha bo propio máskara<br />

pa kara.<br />

Seña ta importante?<br />

Bo no a yega di puntra bo mes ta kon e personanan<br />

ku ta sambuyá òf hunga baseball ta komuniká<br />

ku otro? Kon e trainer ta komuniká ku su atletanan<br />

durante wega pa nan kontrinkante no rekonosé<br />

e téknikanan usá? Aki ta sigui algun ehèmpel di<br />

señalnan usá durante dos diferente deporte.<br />

Sambuyá<br />

Ora ku bo ta bou di awa ta difísil pa komuniká, p’esei mayoria bia ta<br />

usa señalnan ku ta indiká na un otro persona si algu ta bon òf nò.<br />

Ta usa señal pa bisa OK. Tin señal tambe pa ora bo ta den peliger.<br />

Baseball<br />

Den e deporte aki ta usa señal<br />

pa e otro kontrinkante no sa<br />

ki téknika ta usa ora di bati òf<br />

picha. Aki ta sigui djis un par di<br />

ehèmpel mirando ku tin hopi.<br />

Pa roba base nan ta usa e señal<br />

aki.<br />

Kècher tambe ta hasi uzo di seña ku<br />

su picher pa indiká kiko e tin ku tira,<br />

sea ta “fast ball”, “curve ball”, “slider”<br />

òf “change up”. Un dede ta nifiká ku e<br />

picher tin ku tira “fast ball”. No ta den e<br />

deportenan aki so ta komuniká ku otro<br />

na e forma aki, pero tin diferente otro<br />

deporte mas ku ta hasi uzo di seña pa<br />

por komuniká ku otro.<br />

Pa mas informashon tokante uzo di sena den deporte bishita e siguiente wèpsaitnan: http://nl.wikipedia.org/wiki/Duiksignaal<br />

http://www.infosports.com/baseball/arch/650.htm / http://www.baseball-catcher.com/guide/signals.htm<br />

Angelo Engelhart<br />

Na final di kuenta e ta dependé ta ki relashon bo tin ku bo yùfrou di<br />

skol i mayornan. Kisas bo ta komuniká ku nan mané ta un amigu òf<br />

persona di konfiansa nan ta di bo i nan no tin niun klase di problema<br />

ku esaki.<br />

Arelies Knight<br />

Bo ta kere nos<br />

no por skibi?<br />

Nos hóbennan ta komuniká ku otro den nos mes lenguahe. Pero<br />

nos abilidat di skibi bon Papiamentu ta bai atras. Kiko esaki ta<br />

nifiká? Pa motibu ku nos ta skibi i lesa den e “WhatsappTaal” un<br />

hende su mente por kuminsá lubidá e manera korekto di skibi.<br />

“Whatsapp Taal” ta e manera di skibi ora bo ta “chat online”.<br />

E meta ta pa hasi e palabranan mas kòrtiku posibel. Hopi bia<br />

adultonan no ta komprondé e manera di komuniká aki komo<br />

ku den nan tempu no tabata tin e posibilidat pa “chat” ku otro.<br />

Lamentablemente studiantenan a kuminsá uza “Whatsapp Taal”<br />

na skol i mas ku klaro e konsekuensianan no por ta masha positivo.<br />

Abo ta kere nos por sigui skibi asin’aki?<br />

Nazjira Bito<br />

Máskara di honing ku yògùrt*<br />

Tipo di kueru: E ta pa tur tipo di kueru.<br />

Loke bo tin mester: 1. un telep di honing.<br />

2. un telep di yògùrt.<br />

Preparashon: Brua e dos ingrediente nan aki den otro i<br />

apliká e meks riba bo kara. Laga para 15 minüt i despues<br />

limpia bo kara ku un sèrbètè lou. Si bo tin kueru seku,<br />

pone un telep di honing èkstra den e meskla. Si bo tin<br />

kueru vèt, primi un tiki djus di lamunchi den e meks.<br />

*) Kòrda kòrta bo kònkòmber na slais,<br />

pa bo pone riba bo wowonan.<br />

Enjoy!<br />

Teps:<br />

• Pa kueru di kara ta vèt i/òf ku tin hopi pèshi, maskernan<br />

ku ta trahá ku lodo i klei ta e máskaranan ideal.<br />

• Pa kueru di kara ta seku, máskaranan ku ta trahá ku<br />

honing i zeta ta adekuá.<br />

• Si bo kueru di kara ta suave, máskaranan traha ku te<br />

bèrdè i Ginseng ta mas apropiá.<br />

• Mayoria di e máskaranan trahá na kas mes, mester keda<br />

10 pa 15 minüt riba bo kara. Ora bo ta bai kita e<br />

máskara, bo tin ku laba bo kara ku awa lou i apliká un<br />

tiki krema di anochi òf di dia riba bo kara.<br />

Ebony-Gwenn Martis


8<br />

9<br />

4 you-<strong>th</strong> magazine | página<br />

skuchadó òf papiadó?<br />

*<br />

Mi por komuniká bon, pero esei ta dependé ku ken. Mi ta un<br />

hende ku por skucha i papia hopi bon, pasobra semper mi ta<br />

skucha promé i despues duna mi opinion tokante e kos ku mi<br />

a skucha.<br />

Ora di komunikashon verbal bo<br />

ta haña bo ku e papiadó i e skuchadó.<br />

E papiadó ta gusta papia i<br />

no ta tur bia e ta atento pa skucha<br />

loke otro tin di bisa. E skuchadó<br />

ta nèt kontrali E ta gusta skucha<br />

ki otronan tin di bisa pero no ta<br />

masha interesá den papia mashá.<br />

Mayoria bia e ta gusta opservá.<br />

E motibu pa Kiko e papiadó ta<br />

ketu mayoria bia ta pasó e no<br />

ta un bon skuchadó. 4 <strong>You</strong>-<strong>th</strong> a<br />

entrevistá algun hóben pa sa si<br />

nan ta skuchadó òf papiadó i a<br />

kuestioná nan nivel di komunikashon.<br />

Aki ta sigui un relato:<br />

*<br />

Mi ta haña ku mi por komuniká bon dependé<br />

e momentu i mi ta gusta skucha<br />

opinion di otro hende, pues mi ta un<br />

bon skuchadó.<br />

Mi por komuniká bon ku otro hende. Mi gusta interkambiá opinion<br />

i mi ta para firme tras di loke mi ta kere. No ta pasombra<br />

un hende a bisa algu ta nifiká ku ami tambe ta bisa meskos. Mi<br />

ta un bon papiadó.<br />

Ami ta kere ku mi ta un skuchadó i alabes un papiadó. Un kos sí, mi ta hasi kada<br />

un na nan midí. Mi por komuniká bon ku tur hende rònt di mi.<br />

*<br />

*<br />

4 you-<strong>th</strong> magazine | página<br />

Sigur ku si! Mi por komuniká bon<br />

komo ku mi ta gusta pasa informashon<br />

pa hende i deliberá kosnan positivo<br />

ku otronan. Dushi ta ku nan tambe<br />

ta komprondé mi; mi sa esei pasó mi<br />

ta haña hopi ‘’feedback’’positivo serka<br />

nan. Mi sa di mi mes ku mi ta gusta<br />

papia hopi, pero mi ta hasi esaki na e<br />

momentu adekuá. Na un manera positivo<br />

mi ta gusta duna “feedback” tambe<br />

na otronan.<br />

Ami personalmente ta haña ku mi ta<br />

papia komprendibel. Si mi tin ku splika<br />

bo algu lo mi hasié manera ku ami ta<br />

kere ta bon. Tin ora, por ta den mi<br />

emoshon, mi tin e tendensia di papia<br />

un tiki inkomprendibel, komo ku mi ta<br />

papia mas lihé posibel. Mi ta mas un<br />

skuchadó, ku ta duna opinion despues.<br />

*<br />

*<br />

Mi ta haña ku mi ta un hende ku ta komuniká bon ku otro hende.<br />

I mi ta un persona ku ta skucha i papia. Den mi kaso, mi sa bon<br />

ki ora mi por uza e "Whatsapp taal” i ki ora mi mester hasi bon<br />

uzo di e manera di skibi korekto, sin importá kua idioma.<br />

Mi ta mas bien un persona ku ta skucha. Mi ta skucha mas<br />

mihó ku Ruwendy, mi ruman. Tambe mi por komuniká hopi<br />

bon ku otro persona.<br />

Ami ta kere mi un skuchadó i un papiadó.<br />

Pero tur 2 na nan midi. Mi por komuniká<br />

bon ku tur hende rònt di mi.<br />

Mi ta un hende ku gusta papia i mi ta<br />

papia hopi. Palabra pa ami ta nifiká hopi i<br />

tur kos mi ta solushoná ku palabra. Mi ta<br />

un mucha hopi “hyper” tambe.<br />

*<br />

*<br />

*<br />

*<br />

John Wick 23 òktober '14<br />

A walk among The Tombstones 30 òktober '14<br />

Interstellar 6 novèmber '14<br />

Dumb and Dumber To 13 novèmber '14<br />

Ouija 23 òktober '14<br />

* *<br />

Love Thy Neighbour 23 òktober '14<br />

Trash 30 òktober '14<br />

Mi sa sigur ku mi ta komuniká bon i hende ta komprondé<br />

lokual ku mi kier men masha lihé mes. Ademas mi ta un hende<br />

ku ta gusta skucha. Mi ta haña ku mi ta komuniká bon, ounke<br />

tin biaha ora mi ta entusiasmá, hende ta bisa mi ku mi ta papia<br />

lihé. Mi ta haña ku mi ta tantu skuchadó komo papiadó, aunke<br />

papiadó mas tantu. Mi ta un papiadó, pasó mi ta ekspresá mi<br />

mes mas dor di papia i skuchadó pasó mi tei ora mi amigunan<br />

mester di hende pa skucha nan.<br />

Mi no ta haña ku mi por komuniká<br />

bon ni malu, mi ta haña ku mi ta nèt<br />

entre nan dos, pasó no ta tur bia mi<br />

ta komuniká manera mester ta, pero e<br />

kosnan ku mester komuniká sigur mi<br />

ta hasi. I mi ta haña ku mi ta un skuchadó<br />

plùs papiadó.<br />

Big Hero 6 6 novèmber '14<br />

Proksimo edishon ta<br />

sali 17 novèmber 2014!<br />

Sigui nos riba facebook pa e delaster notisia!<br />

facebook.com/4you<strong>th</strong>magazine<br />

* E entrevistanan aki ta tumá na aña 2013, pues e edad menshoná nota korekto.


LetS Go<br />

foR It!<br />

Fashion shoot<br />

Fashion shoot<br />

Ready foR<br />

youR date?<br />

MODELO: qUEENA NICHOLSON<br />

& JUENDRIC BOELDAK<br />

FOTóGRAFO: CARLO WALLE<br />

ESTILISTA: VINANSHELY BONOVASIA<br />

PAñA MUCHA MUHé I<br />

MUCHA HòMBER: MULTIBRAND<br />

SAPATU I ASESORIO: VIA UNO<br />

KU KOPERASHON DI: OMUNDO


12<br />

4 you-<strong>th</strong> magazine | página<br />

Kiko bo paña ta bisa di bo?<br />

Bo bistí por bisa hopi di bo personalidat, e ta<br />

duna un persona un impreshon di bo. Analisá si<br />

loke bo ta bisti ta kuadra ku bo mes i e okashon,<br />

pasó promé ku bo habri bo bokaya bo bistí a bisa<br />

tur kos. Sigui e stapnan di e “quiz” pa bo sa!<br />

1. Bo sa sigui e stailnan ku ta na moda?<br />

A. Sigur, mi ta gusta buska nan riba Internèt òf den revista.<br />

B. Nò, mi ta bisti loke ta keda mi bon.<br />

C. Dependé, e paña mester mustra mi kurpa.<br />

Tin dos manera pa hasié,<br />

kua ta mihó?<br />

Situashon:<br />

Lisa a sali skol pa bai kas. Pa otro siman e tin hopi tarea di skol pa entregá. Lisa a traha un<br />

bon skema i a kaba ku tur e tareanan na tempu. Ta un djabièrnè hopi laf na kas. Lisa a mira<br />

riba Internèt ku e pelíkula ku e tabata ke wak a yega Movies. Wikènt pasá manera semper,<br />

mama a duna Lisa “zakgeld”. Lisa a disidí ku e ta warda e sèn. Sigun Mama ainda Lisa tin<br />

tarea pa kaba i probablemente e no tadi akuerdo ku e idea pa laga Lisa bai Movies.<br />

Kon Lisa ta hasi puntra mama i kombensé di su idea pa e por haña pèrmit pa bai Movies?<br />

Meta: haña pèrmit pa bai Movies<br />

13<br />

4 you-<strong>th</strong> magazine | página<br />

2. Ki sorto di i kuantu asesorio bo ta uza?<br />

A. Dependé, mi ta kombin’é ku mi tas di marka e ta<br />

keda bon sigur.<br />

B. Ménos ku ta posibel, djis oloshi i renchi di orea.<br />

C. Tur kos, mi gusta oloshi, kadena, renchi<br />

na orea i di mes na mi dedenan tambe.<br />

3. Un blusa ku djins (jeans) ta:<br />

A. Loke mi ta bisti tur dia, mi ta gust’é.<br />

B. Keda bon, pero no pa tur okashon.<br />

C. Loke nunka mi ta bisti,<br />

e ta muchu simpel.<br />

7. Ki tipo di sapatu bo ta kombiná ku bo paña?<br />

A. No ta importá, esun ku ta pas mi ta kumpr’é,<br />

maske mañan mi no por kana mas.<br />

B. Un ku ta kómodo, e mester ta kuadra ku mi paña tambe.<br />

C. Mi no ta kere niun hende ta bai wak mi pia anochi.<br />

Manera Korekto<br />

– Mi tin mag di bai Movies?<br />

– Mi a kaba ku tur mi tareanan di skol pa otro<br />

siman i mi a spar mi “zakgeld” pa mi por<br />

kumpra karchi kuné.<br />

Resultado: Hopi chèns ku bo ta haña pèrmit pa<br />

bai Movies.<br />

Manera Robes<br />

– Mi ke bai Movies awe!<br />

– Mi no tin nada di hasi tòg i no ta ku bo sèn<br />

mi ta bai tampoko!<br />

Resultado: Hopi chèns ku bo ta keda sin haña pèrmit<br />

pa bai Movies. I ku ademas bo ta haña straf.<br />

Konklushon:<br />

dor di usa e palabranan<br />

korekto, bo<br />

tin mas chèns pa bo<br />

logra bo meta.<br />

E bida di un studiante ku a bai<br />

studia afo ta enserá mas ku bai<br />

skol i kushina pa bo mes. Tambe<br />

bo tin ku siña lanta trempan sea<br />

weer ta bon of eta malu, sin mama<br />

i sin tata ku tei pa kompañabu.<br />

Apesar di esei tin mas kambio ku<br />

ta presentá den bo bida ku por ta<br />

bo no ta para ketu na dje na promé<br />

instante. Por ehempel, bo tin<br />

ku siña konosé i adapta bo mes<br />

na un skol nobo (MBO/HBO/WO).<br />

Un di e diferenshanan ora bo kuminsa<br />

bo estudio na bo skol nobo<br />

ta; e uso di teknologianan moderno<br />

den enseñansa.<br />

4. Bo pañanan ta lusi pasobra?<br />

A. Nan ta di marka i karu.<br />

B. Semper mi ta uza kolónan ku ta resaltá.<br />

C. Nan ta keda nèt na kurpa.<br />

5. Ora bo ta bai kumpra paña<br />

bo ta paga tinu riba?<br />

A. Preis, si e no ta kosta hopi mi no ta bai kuné.<br />

B. E propósito, mester para mi nèchi<br />

i ta kuadra ku e okashon.<br />

C. Mi kurpa, mi mester mustra “hot” den dje.<br />

6. Den bo kashi, mayoria paña tin:<br />

A. Koló pretu, blanku i krèm.<br />

B. Kolónan alegre ku ta kuadra bon.<br />

C. Kolónan bibu, ya ora mi<br />

yega tur hende sa ku mi tei.<br />

E skol ku ami ta bai, i hopi MBO/<br />

HBO/WO mas, ta hasi hopi uzo di<br />

teknologia nan nobo i enseñansa<br />

den un forma ku ami no tabata<br />

konosé ahinda. Pues den un lès e<br />

dosente por bisa diripiente: “Tur<br />

hende saka telefon! Download tal<br />

i tal app, nos ta bai hasi un wega!”<br />

Ku e wega ei, e dosente por splika<br />

8. Ki sorto di paña bo ta gusta mas?<br />

A. Kua ku ta, basta e ta na moda.<br />

B. E paña no mester ta bulgar i e kolónan<br />

mester pas ku mi.<br />

C. Mas e paña mustra i saka, mas “hot”<br />

mi ta sinti mi.<br />

9. Ki stail ta klòp mas ku bo?<br />

A. Klásiko<br />

B. Romántiko<br />

C. Diva òf Macho<br />

Chèk bo resultado riba página 14!<br />

NEWS FROM<br />

HOLLAND<br />

e lès di e dia ei na un manera agradabel<br />

ku bo ta kapta hopi mas lihe.<br />

Algu otro ku tambe ta nobo pa ami,<br />

ta ku no ta dosente ta kontrolá e<br />

pruebanan. Nan ta hinke den un<br />

aparato ku ta ‘scan’ bo kontestanan<br />

i saka e resultado. Despues<br />

di 5 minut ku tur hende a kaba di<br />

traha e prueba, e resultadonan ta<br />

subi online. Di e mesun manera ei<br />

ta kontrola ‘verslag’ tambe. Asina<br />

un dosente por haña sa fasil si bo<br />

a kopia informashon di un website<br />

sin kambié den bo mes palabranan.<br />

Algu ku tambe ta otro den e<br />

Shurayne Fenny<br />

enseñansa na un estudio di MBO/<br />

HBO/WO ta lèsnan i pruebanan<br />

online. Pues ta posibel pa sigui<br />

sierto lèsnan na kas mes. Algu<br />

masha agradabel di esei ta ku bo<br />

por sigui bo lèsnan manera bo mes<br />

por. I ora di traha prueba online,<br />

bo por skohé pa traha e prueba<br />

kaminda bo ke i ora ku bo ke.<br />

Pues, e kambionan aki tin un<br />

efekto positivo riba por ehempel<br />

bo motivashon pa siña komo e ta<br />

un sistema nobo. Esei no ta nifika<br />

ku e lo ta fasil. Pero ku tempu lo<br />

bo kustumbra!<br />

‘Sociale Vormingsplicht a yuda mi tambe!!’<br />

Marvin Martina, no djis un kantante!<br />

> Un hóben di 26 aña ku ya kaba tin su CD di tambú.<br />

Impreshonante no? 4 <strong>You</strong>-<strong>th</strong> a entrevista Marvin Martina<br />

pa konosé un tiki mas di aserka.<br />

Ken ta Marvin Martina?<br />

Un hóben, yu di Kòrsou ku tin hopi talento riba tereno di drama,<br />

kanto i baile. Mi por deskribí mi karakter komo un no masha fuerte,<br />

pero serio sí.<br />

Kiko bo dia ta konsistí di dje?<br />

Mi ta traha komo boluntario na sentro di bario. Anochi mi ta bai skol<br />

OSBOD kaminda mi ta studiando Trabou Sosial Pedagógiko nivel 4.<br />

Pa den futuro mi lo ke yuda komunidat mas i yuda guia e muchanan.<br />

Mi ta mira e nesesidat.<br />

Kon bin bo ta inskribí na Sociale Vormingsplicht (SVP)?<br />

Despues ku m’a kaba klas 6 na Kolegio Iris Bruining, mi a bai Pierre<br />

Lauffeur i a slag pa VSBO. Pa motibunan personal mi no por a sigui<br />

ku mi estudio. Na 2005 mi a inskribí pa e programa piloto di SVP.<br />

Na komienso e tabata duru pasó no tabata manera mi skol di ántes.<br />

Einan lèsnan ta kuminsá 8 or’ di mainta i kaba 5 or’ di atardi.<br />

Unda bo ta mira bo mes aki 5 aña?<br />

Ku un bon trabou i komo un parlamentario trahando na bienestar<br />

di pueblo di Kòrsou.<br />

(Advertorial)<br />

Ku kiko SVP a yuda bo pa ta e persona ku bo ta<br />

aworakí?<br />

SVP a siña mi karga responsabilidat, fiha riba e metanan ku mi tin<br />

mi dilanti, disiplina, òrdu, i puntualidat.<br />

Loke mi ke duna e hóbennan di nos isla komo konseho ta:<br />

1. Ora bo tin un meta bai pe.<br />

2. Keda konsiente di lokual ku bo bisa.<br />

3. Biba ku loke bo tin.<br />

Pa mas informashon por yama nos na:<br />

Formashon Sosial Obligatorio,<br />

Scharlooweg 102, tel.: 465-0249


14<br />

15<br />

4 you-<strong>th</strong> magazine | página<br />

For di 2 di Sèptèmber<br />

último Kòrsou konosé un<br />

organisashon nobo: Curaçao<br />

Innovation & Technology<br />

Institute (CITI). Meta di CITI ta<br />

pa traha riba proyektonan di<br />

inovashon i teknologia.<br />

Curaçao Innovation &<br />

Technology Institute<br />

(CITI)<br />

4 you-<strong>th</strong> magazine página<br />

Pa e hubentut en general CITI<br />

ta ofresé entre otro e konsepto<br />

‘FABLAB’, (fabrication lab). Fablab<br />

ta un laboratorio konsentrá riba<br />

fabrikashon digital:<br />

» 3D printers<br />

» Diferente kurso pa hóbennan<br />

siña diferente tema manera<br />

medionan di komunikashon i<br />

hopi mas.<br />

> Mi ta manda boso mi karta komo ku mi tin un amiga ku<br />

mi a konosé via “Facebook” ku mi ta haña super “leuk”. Na<br />

vários okashon nos a traha sita, pero kada bes e ta kanselá.<br />

Mi amigunan ta bisa mi ku e profil no ta algu real, pero mi<br />

no ta tende di nan no. Ya mi a entusiasmá i imaginá tur sorto<br />

di kos dushi ku mi amiga. E ta un dushi persona ku tur dia<br />

mi por kòmbersá dushi kuné. Por fabor yuda mi.<br />

Mi ta kontentu di por yuda bo ku bo problema.<br />

Mi ke enkurashá bo pa bo no pèrdè kurashi.<br />

Pero, mi no ke tapa solo ku un dede tampoko.<br />

Mayoria bia sa pasa ku e hende nan ku no ke<br />

topa bo ta pasobra nan no tabata kompletamente<br />

sinsero ku bo. Papia kuné i splik’é kon<br />

importante su amistat ta pa bo. Tur kos lo kana<br />

bon!<br />

Heeyyyy, great ku un mucha hòmber a skibi<br />

nos e biaha aki! Pa mi ta un plaser atrobe pa<br />

kontestá boso kartanan! Shana a bisa tur kos<br />

kaba. “Dating” riba Internèt no ta manera nos<br />

ta pens’é, pero si bo mester di mas informashon<br />

bo por busk’é den nos edishonnan anterior.<br />

MTV tambe tin un seri ku yama Catfish,<br />

kisas e por yuda bo. Bo por wak e via <strong>You</strong>tube.<br />

E sintimentu aki ta lokual ta bini dilanti serka mayoria hóben. Un di<br />

e motibunan prinsipal i komun ta e echo ku bo mayornan no tei. Ni<br />

maske kuantu nan por ta kansa bo tin bia, tòg lo bo bai sinti nan falta.<br />

Pero bo no mester pèrdè for di bista ku bo ta bai pa bo mes bon. No<br />

desviá for di riba e kaminda. Anto kòrda ku Kòrsou su brasanan ta<br />

hanchu habri pa bo. Bai p’e, bo por!<br />

www.citi.cw :: fb.com/citi.cw :: +599.9.738.6299<br />

Mayoria A<br />

* prikbord<br />

Kiko bo paña ta bisa di bo?<br />

Kontestanan di e Kues<br />

STòP! Moda ta algu temporal, no ta tur loke ta na moda semper<br />

bo tambe mester tin. Kuminsá wak mas loke ta kuadra ku bo personalidat.<br />

Kòrda ku e promé impreshon ta bisa hopi di bo.<br />

Mayoria B<br />

Bunita, bo konosé bo mes asina bon ku nada no tin influensia<br />

riba bo. Sigui asina, pasobra tin un diferensia entre moda i stail<br />

anto si bo sa esei semper lo bo keda bon.<br />

Mayoria C<br />

Eror! E paña no mester ta sunú pa e keda bo sèksi, ni bo no<br />

mester tin e paña di mas “hòt” pa bo disfrutá. Tin paña ku no ta<br />

karu, pero al final tòg ta keda hopi nèchi. Kòrda ku stail ta permanente.<br />

éksito.<br />

> E emisora di silensio: Kon bida ta sin zonido?<br />

Hóben, bo a yega di sinta pensa kon bo bida lo ta sin<br />

por tende niun zonido? Òf kon bo bida lo ta sin por<br />

saka niun zonido? Awèl 4 <strong>You</strong>-<strong>th</strong> magazine a entrevistá<br />

Janesca An<strong>th</strong>ony, un hóben di 21 aña di edat,<br />

sumamente talentoso, ku a pasa den hopi kos den su<br />

bida. Apesar di esei nunka el a entregá. Pues, pone<br />

bon atenshon i sigui lesa.<br />

E kuminsamentu<br />

Janesca a nanse na Hulanda. Di su rumannan e ta mas grandi.<br />

Ora Janesca a nanse, e tabata un beibi normal, manera mayoria.<br />

Úniko kos diferente na Janesca tabata ku e no por a tende ni papia.<br />

Janesca a nanse surdu muda. Niun hende no tabata sa kiko a kousa<br />

e desabilidat akí. Ku 2 aña Janesca a bin biba Kòrsou. Ora Janesca a<br />

bira un tiki mas grandi, el a hañá un aparato pa oido. Janesca a sigui<br />

krese i el a bai un skol spesial. Semper Janesca tabata hopi habrí<br />

pa siña kosnan nobo i p’esei semper e tabata bai skol hopi alegre i<br />

e tabata siña ku hopi smak. Aktualmente Janesca ta bayendo AGO.<br />

Komuniká<br />

Pero kon Janesca ta komuniká? Janesca a siña komuniká pa medio di<br />

lenga di seña, na Hulandes “Gebarentaal”. Janesca i su mama a siña<br />

e lenga di seña aki na Hulanda na un organisashon. Asin’aki Janesca<br />

por komuniká ku hende ku tambe por komprondé e lenga akí.<br />

Braille: komuniká sin bista<br />

E alfabèt braille a bin di Louis Braille, un mener siegu, kende a pèrdè<br />

su bista na edat di tres aña. Braille ta un alfabèt spesial ku hende<br />

siegu ku ta uza pa lesa i skibi. Na 1829 Louis a perfekshoná e alfabèt<br />

di manera ku e por a keda uzá pa otro persona. Pero, ta te na 1854<br />

nan a aseptá braille komo un alfabèt ofisial.<br />

Fundashon Pro Bista ta un fundashon pa hende (práktikamente) siegu<br />

òf hende ku nan bista ya ta hopi malu. Aki nan ta yuda e pashèntnan<br />

aseptá e realidat i biba un bida mas normal posibel. Bo por<br />

inskribí si bo tin entre 0 pa 120 aña di edat. Aki na Kòrsou nos tin<br />

un biblioteka ku buki di braille. Na Fundashon Pro Bista tambe tin e<br />

posibilidat pa fia e bukinan aki.<br />

Nazjirah Bito<br />

Opstákulonan<br />

Naturalmente den bida tin opstákulonan ku bo mester vense.<br />

Janesca a hañ’é den situashonnan, kaminda muchanan tabata tent’é<br />

pasobra e ta otro for di nan. Pero, nunka e situashonnan aki no<br />

a pone Janesca entregá. Al kontrario, e situashonnan aki a hasi<br />

Janesca mas fuerte.<br />

Talento i hòbi<br />

Apesar ku Janesca tin un desabilidat, e ta un hóben sumamente<br />

talentoso. Janesca gusta baila. Janesca a yega di partisipá den<br />

Curastars i ei el a gana un premio spesial. Banda di esei, Janesca<br />

gusta landa, sali i bai The Movies. Pues, Janesca gusta pasa ratunan<br />

alegre (have fun) i apesar di su desabilidat e ta disfrutá di bida.<br />

Aktualmente Janesca ta baila den un grupo di gaita.<br />

Futuro<br />

Janesca su meta pa den futuro ta pa bai studia den eksterior i<br />

profeshonalisá su mes den idiomanan. Janesca ta un hóben ku ke<br />

siña un tiki di tur kos, pues un hóben ku lo bai ta hopi eksitoso<br />

den bida.<br />

Pa konkluí, un desabilidat ni niun otro problema no mester stroba bo<br />

di ta un pèrsona eksitoso ku ta disfrutá di bida. Janesca a pasa den<br />

hopi difikultat, pero awor ta disfrutando di e dushi solo den su bida.<br />

Mi ta haña ku 4 <strong>You</strong>-<strong>th</strong> magazine ta<br />

un revista hopi bon i edukativo.<br />

Ebony-Gwenn Martis


16<br />

4 you-<strong>th</strong> magazine | página<br />

> Ántes ora bo tende di e mundu di beyesa i pasarela ta e sekso<br />

femenino tabata dominá. Pero awor no mas. Aktualmente, hopi ta e<br />

personanan maskulino ku ta dunando un tremendo aporte pa nos<br />

reinanan i modelonan lusi ‘a lo mejor’! Sera konosí ku Aubrey America<br />

i su pashon pa beyesa!<br />

Nòmber: Aubrey C. America<br />

Edat: 37 aña<br />

Funshon: Sekretario IBFF<br />

Status sivil: Soltero<br />

Facebook: Aubrey America<br />

Menshoná 5 karakterístika di bo mes<br />

Super fèrfelu, determiná, detayista, stima mi mes i<br />

analista.<br />

Kiko bo ta gusta mas di bo karakter i kiko bo ta<br />

gusta ménos?<br />

Loke mi ta gusta ta mi “ferfeluheid”, pasó e ta pone<br />

mi mira e kosnan otro for di otro hende. Loke ku mi<br />

gusta ménos ta ku mi por bolbe dil ku un hende ku<br />

faya ku mi. Semper bo ta kore e riesgo ku e persona<br />

ei por bolbe faya!<br />

Kon bin bo a kuminsá ku e mundu di beyesa?<br />

E historia ta basta largu! Pa hasié kòrtiku, loke a pone<br />

mi kuminsá ta e echo ku mi stima mira damanan lusí<br />

bunita i mi gusta e adrenalina di sertámen di Beyesa.<br />

Kua ta e estudionan ku bo a sigui pa bo a yega<br />

asina leu den e mundu di beyesa?<br />

Mi tin'é komo un don di Dios, sinembargo m’a bai spesialisá<br />

mi mes na Venezuela na un agensia ku yama<br />

Rita’s i tambe m’a haña kurso serka Carmen Faneyte.<br />

Kiko tur bo tin ku hasi den un dia di trabou?<br />

Mi tin e enkargo di prepará tur e damanan, tantu lokal<br />

komo internashonal. Mi ta makiyadó di e organisashon<br />

i mi ta produktor di tur e shownan tambe.<br />

Kua ta e partinan positivo i esnan ménos positivo<br />

den bo trabou?<br />

Positivo i dushi ta pa mira kon hopi dama ta hari<br />

na momento ku nan tin un korona. Esei ta ilushon<br />

di kada dama i esei ta yena mi ku mas amor pa mi<br />

trabou. Ménos positivo ku nunka ora e damanan pèrdè<br />

nan no ta wak ku (kisas en parte) ta serka nan<br />

mes e fayo a sinta. Semper nan ta kulpa esun ku a<br />

prepará nan.<br />

Kua ta e konkursonan ku bo ta organisá?<br />

Miss Curacao Teenager, ya pa 10 aña kaba; Couture<br />

Line, kual ta un show di moda, ya pa 8 aña kaba; i<br />

Silhouette Plus, kual ta un show spesial pa Plus Size,<br />

esaki mi ta hasi ya pa 2 aña.<br />

Bo sa duna kursonan individual? Dikon sí/ nò?<br />

Mi ta yuda manehá e agensia Models huntu ku Tessa<br />

Thijm i Carlton Jansen ku e meta pa kuminsá prepará<br />

damita i hobensitunan. Kurso individual no fásil komo<br />

ku e ta hopi karu.<br />

Hot question<br />

Kiko ta hasi un modelo sèksi pa abo?<br />

Su mirada. Si e ta un persona ku un mirada penetrante<br />

e tin ménos di bisa i portanan ta habri muchu mas<br />

fásil p’e.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!