Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
14<br />
15<br />
4 you-<strong>th</strong> magazine | página<br />
For di 2 di Sèptèmber<br />
último Kòrsou konosé un<br />
organisashon nobo: Curaçao<br />
Innovation & Technology<br />
Institute (CITI). Meta di CITI ta<br />
pa traha riba proyektonan di<br />
inovashon i teknologia.<br />
Curaçao Innovation &<br />
Technology Institute<br />
(CITI)<br />
4 you-<strong>th</strong> magazine página<br />
Pa e hubentut en general CITI<br />
ta ofresé entre otro e konsepto<br />
‘FABLAB’, (fabrication lab). Fablab<br />
ta un laboratorio konsentrá riba<br />
fabrikashon digital:<br />
» 3D printers<br />
» Diferente kurso pa hóbennan<br />
siña diferente tema manera<br />
medionan di komunikashon i<br />
hopi mas.<br />
> Mi ta manda boso mi karta komo ku mi tin un amiga ku<br />
mi a konosé via “Facebook” ku mi ta haña super “leuk”. Na<br />
vários okashon nos a traha sita, pero kada bes e ta kanselá.<br />
Mi amigunan ta bisa mi ku e profil no ta algu real, pero mi<br />
no ta tende di nan no. Ya mi a entusiasmá i imaginá tur sorto<br />
di kos dushi ku mi amiga. E ta un dushi persona ku tur dia<br />
mi por kòmbersá dushi kuné. Por fabor yuda mi.<br />
Mi ta kontentu di por yuda bo ku bo problema.<br />
Mi ke enkurashá bo pa bo no pèrdè kurashi.<br />
Pero, mi no ke tapa solo ku un dede tampoko.<br />
Mayoria bia sa pasa ku e hende nan ku no ke<br />
topa bo ta pasobra nan no tabata kompletamente<br />
sinsero ku bo. Papia kuné i splik’é kon<br />
importante su amistat ta pa bo. Tur kos lo kana<br />
bon!<br />
Heeyyyy, great ku un mucha hòmber a skibi<br />
nos e biaha aki! Pa mi ta un plaser atrobe pa<br />
kontestá boso kartanan! Shana a bisa tur kos<br />
kaba. “Dating” riba Internèt no ta manera nos<br />
ta pens’é, pero si bo mester di mas informashon<br />
bo por busk’é den nos edishonnan anterior.<br />
MTV tambe tin un seri ku yama Catfish,<br />
kisas e por yuda bo. Bo por wak e via <strong>You</strong>tube.<br />
E sintimentu aki ta lokual ta bini dilanti serka mayoria hóben. Un di<br />
e motibunan prinsipal i komun ta e echo ku bo mayornan no tei. Ni<br />
maske kuantu nan por ta kansa bo tin bia, tòg lo bo bai sinti nan falta.<br />
Pero bo no mester pèrdè for di bista ku bo ta bai pa bo mes bon. No<br />
desviá for di riba e kaminda. Anto kòrda ku Kòrsou su brasanan ta<br />
hanchu habri pa bo. Bai p’e, bo por!<br />
www.citi.cw :: fb.com/citi.cw :: +599.9.738.6299<br />
Mayoria A<br />
* prikbord<br />
Kiko bo paña ta bisa di bo?<br />
Kontestanan di e Kues<br />
STòP! Moda ta algu temporal, no ta tur loke ta na moda semper<br />
bo tambe mester tin. Kuminsá wak mas loke ta kuadra ku bo personalidat.<br />
Kòrda ku e promé impreshon ta bisa hopi di bo.<br />
Mayoria B<br />
Bunita, bo konosé bo mes asina bon ku nada no tin influensia<br />
riba bo. Sigui asina, pasobra tin un diferensia entre moda i stail<br />
anto si bo sa esei semper lo bo keda bon.<br />
Mayoria C<br />
Eror! E paña no mester ta sunú pa e keda bo sèksi, ni bo no<br />
mester tin e paña di mas “hòt” pa bo disfrutá. Tin paña ku no ta<br />
karu, pero al final tòg ta keda hopi nèchi. Kòrda ku stail ta permanente.<br />
éksito.<br />
> E emisora di silensio: Kon bida ta sin zonido?<br />
Hóben, bo a yega di sinta pensa kon bo bida lo ta sin<br />
por tende niun zonido? Òf kon bo bida lo ta sin por<br />
saka niun zonido? Awèl 4 <strong>You</strong>-<strong>th</strong> magazine a entrevistá<br />
Janesca An<strong>th</strong>ony, un hóben di 21 aña di edat,<br />
sumamente talentoso, ku a pasa den hopi kos den su<br />
bida. Apesar di esei nunka el a entregá. Pues, pone<br />
bon atenshon i sigui lesa.<br />
E kuminsamentu<br />
Janesca a nanse na Hulanda. Di su rumannan e ta mas grandi.<br />
Ora Janesca a nanse, e tabata un beibi normal, manera mayoria.<br />
Úniko kos diferente na Janesca tabata ku e no por a tende ni papia.<br />
Janesca a nanse surdu muda. Niun hende no tabata sa kiko a kousa<br />
e desabilidat akí. Ku 2 aña Janesca a bin biba Kòrsou. Ora Janesca a<br />
bira un tiki mas grandi, el a hañá un aparato pa oido. Janesca a sigui<br />
krese i el a bai un skol spesial. Semper Janesca tabata hopi habrí<br />
pa siña kosnan nobo i p’esei semper e tabata bai skol hopi alegre i<br />
e tabata siña ku hopi smak. Aktualmente Janesca ta bayendo AGO.<br />
Komuniká<br />
Pero kon Janesca ta komuniká? Janesca a siña komuniká pa medio di<br />
lenga di seña, na Hulandes “Gebarentaal”. Janesca i su mama a siña<br />
e lenga di seña aki na Hulanda na un organisashon. Asin’aki Janesca<br />
por komuniká ku hende ku tambe por komprondé e lenga akí.<br />
Braille: komuniká sin bista<br />
E alfabèt braille a bin di Louis Braille, un mener siegu, kende a pèrdè<br />
su bista na edat di tres aña. Braille ta un alfabèt spesial ku hende<br />
siegu ku ta uza pa lesa i skibi. Na 1829 Louis a perfekshoná e alfabèt<br />
di manera ku e por a keda uzá pa otro persona. Pero, ta te na 1854<br />
nan a aseptá braille komo un alfabèt ofisial.<br />
Fundashon Pro Bista ta un fundashon pa hende (práktikamente) siegu<br />
òf hende ku nan bista ya ta hopi malu. Aki nan ta yuda e pashèntnan<br />
aseptá e realidat i biba un bida mas normal posibel. Bo por<br />
inskribí si bo tin entre 0 pa 120 aña di edat. Aki na Kòrsou nos tin<br />
un biblioteka ku buki di braille. Na Fundashon Pro Bista tambe tin e<br />
posibilidat pa fia e bukinan aki.<br />
Nazjirah Bito<br />
Opstákulonan<br />
Naturalmente den bida tin opstákulonan ku bo mester vense.<br />
Janesca a hañ’é den situashonnan, kaminda muchanan tabata tent’é<br />
pasobra e ta otro for di nan. Pero, nunka e situashonnan aki no<br />
a pone Janesca entregá. Al kontrario, e situashonnan aki a hasi<br />
Janesca mas fuerte.<br />
Talento i hòbi<br />
Apesar ku Janesca tin un desabilidat, e ta un hóben sumamente<br />
talentoso. Janesca gusta baila. Janesca a yega di partisipá den<br />
Curastars i ei el a gana un premio spesial. Banda di esei, Janesca<br />
gusta landa, sali i bai The Movies. Pues, Janesca gusta pasa ratunan<br />
alegre (have fun) i apesar di su desabilidat e ta disfrutá di bida.<br />
Aktualmente Janesca ta baila den un grupo di gaita.<br />
Futuro<br />
Janesca su meta pa den futuro ta pa bai studia den eksterior i<br />
profeshonalisá su mes den idiomanan. Janesca ta un hóben ku ke<br />
siña un tiki di tur kos, pues un hóben ku lo bai ta hopi eksitoso<br />
den bida.<br />
Pa konkluí, un desabilidat ni niun otro problema no mester stroba bo<br />
di ta un pèrsona eksitoso ku ta disfrutá di bida. Janesca a pasa den<br />
hopi difikultat, pero awor ta disfrutando di e dushi solo den su bida.<br />
Mi ta haña ku 4 <strong>You</strong>-<strong>th</strong> magazine ta<br />
un revista hopi bon i edukativo.<br />
Ebony-Gwenn Martis